Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1945/3
Karar No: 1950/3
Karar Tarihi: 15.03.1950

Dava: Damga Resmi Kanununun 67 nci maddesi gereğince damga para cezalarına karşı vaki itirazların mahkemece kabul veya reddine dair verilen kararlardan maktu veya nisbi harçtan hangisinin alınacağının tayini hususunda Yargıtay Dördüncü Hukuk Dairesinden verilen kararları havi ilamlar arasında meydana gelen uyuşmazlığın çözülmesi C.Başsavcılığının 15.12.1944 tarih ve 1000 sayılı kenar yazısiyle gelen Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Umum Müdürlüğünün 13.12.1944 tarih ve 77 sayılı yazısiyle istenilmesine mebni ilam örnekleri çoğaltılarak dağıtılmış ve 8.2.1950 tarihine rastlayan Çarşamba günü saat 9,30 da müzakerenin başlayacağı Genel Kurul Üyelerine bildirilmişti.

Karar: Bugün toplanan Kurula kırkdokuz zatın iştirak ettiği görülüp müzakere nisabının tahakkuk ettiği anlaşılmakla Birinci Başkan Halil Özyörük'ün başkanlığında müzakereye başlanarak uyuşmazlık konusu kağıtlar Birinci Başkan tarafından okunduktan ve olayın özeti anlatıldıktan sonra söz alan;

Dördüncü Hukuk Dairesi Başkanı Fevzi Bozer: Ahiren yürürlüğe giren 5432 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca damga resmi ve para cezalarına vaki itirazların tetkiki ile mali kaza mercileri görevlendirilmiş ve vazife meselesi intizamı ammeye taalluk eden hususlardan bulunmuş olmasına göre artık sulh mahkemelerinde görülmeyecek olan bu davalarda nisbi veya maktu harç meselesi mevzubahis olamaz. Binaenaleyh tevhidi içtihada mahal yoktur dedi.

Üçüncü Ceza Dairesi Başkanı İbrahim Ertem: Muhakeme merciini tebdil eden kanunların makabline teşmili lazım gelip gelmiyeceği hakkında 3 nazariye vardır. Mutedil sisteme göre elde mevcut işlerin müktesep hak ihlal edilmemek şartiyle yeni kanunda tayin edilen merci tarafından bakılıp karara bağlanması icap etmektedir. Damga Resmi Kanununa muhalefet fiillerine ait işlerden dolayı hüküm verilmiş olup halen Yargıtay'da bulunanların Yargıtay'ca tetkik edilmesi icap edip etmediğini tayin için ortada müktesep hakkın ihlali bahis mevzuu olup olamayacağının araştırılması ve son kanun hükmünün gözden geçirilmesi ve hükmün verilmesiyle müktesep hakkın vücut bulup bulamayacağının tesbiti ve ona göre prensibin kararlaştırılması icap etmektedir. Bunun için de uzun uzadıya müzakereye ihtiyaç vardır. Esasen ortada bu hususta birbirine mübayin iki karar dahi mevcut olmadığından Sayın Daire Başkanından bu cihetin izahını rica ederim.

Dördüncü Hukuk Dairesi Başkanı Fevzi Bozer: Kanunu ahirle çıkan görev meselesinden dolayı buraya gelmiyoruz. Beş sene evvel dairemiz kararının birisinde nisbi harç, diğerinde Damga Kanunundaki maktu harcın alınması lazım gelir denmiştir. Bugün ise iş mali kazaya intikal etmiştir. Mali kaza merciinin tatbik edeceği iş hakkında bugün karar ittihazına mahal yoktur.

Üçüncü Ceza Dairesi Başkanı İbrahim Ertem: Damga resmi Kanununa muhalefet fiilinden dolayı nisbi veya maktu esas üzerinden harç alınması hususunda birbirine mübayin olan içtihadın tevhidine mahal olmadığını söylerken yeni kanunun tayin ettiği yeni mercice, elde bulunan eski işlerin de görülmesini söylemek suretiyle" muhakeme merciini tebdil eden yeni kanun hükmünün şumulünü de dolayisiyle tayin etmiş olacağız. Müzakerenin bu bakımdan açılmasına zaruret vardır. Müzakere sonunda eski işler hakkında da yeni merciin yetkisi olduğu kabul edildiği takdirde bu mucip sebebin kararımızda gösterilmesi mümkün olabilir.

Bu hususlar yüksek heyetçe kararlaştırılmadıkça bu mucip sebep dolayisiyle tevhidi içtihada mahal olmadığına karar verilmesi doğru olmaz. Bunun için esaslı müzakerenin yapılması lüzumuna kani bulunmaktayım.

Dördüncü Ceza Dairesi Başkanı Zahir Sencer: Dokundukları esbabı mucibedir. Biz mucip sebepleri kararımızda yazarız, ihtilafın halline lüzum kalmadığına ve bu kabil kararlar neşir de edilmeyeceğine göre endişeleri varit değildir. Müzakereye lüzum yoktur, demeleriyle sonuçta:

Anlaşmazlığın konusu; Damga Kanununun 67 nci maddesi gereğince damga para cezalarını karşı vaki itirazların mahkemece kabul veya reddine dair verilen kararlardan maktu veya nisbi harç alınıp alınmayacağı hususunda ibarettir.

Sonuç: Sonradan yürürlüğe girmiş olan 5432 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca damga resim ve para cezalarına vaki itirazların tetkiki ile mali kaza mercileri görevlendirilmiş ve şu suretle anlaşmazlığa sebep olan itiraz davalarına ait mahkemelerin görevi kaldırılmış olmasına binaen bu hususta içtihat tesisine lüzum ve mahal kalmadığına 08.03.1950 tarihinde çoklukla karar verildi.


AYKIRI GÖRÜŞ

İ. Ethem Ertem (3. C.D. Bşk.) Muhalefet sebebi zabıtnamede yazılıdır.

ÜYELER

V. Yekebaş: Kararımızda esbabı mucibe göstermezsek yoktur, gösterilirse vardır.

M. Uğurlu: Üçüncü Ceza Dairesi Reisinin reyindeyim. (¤¤)



Full & Egal Universal Law Academy