Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1943/33
Karar No: 1944/1
Karar Tarihi: 05.01.1944

(765 S. K. m. 526)

Dava: Beyanname ile aldığı kömür başkasına devredenler hakkında Milli Korunma Kanununun 14,55/1 madeleri delaleyitle 54. maddenin 5 fıkrasının tatbiki suretiyle verilen hükümlerde müsadereye de karar verilip verilmiyeceği hususunda Temyiz Mahkemesi Üçüncü Ceza dairesinin 25/6/1943 tarih ve 4671/5583 ve İkinci Ceza Dairesinin 26/2/1943 tarih ve 760/816 sayılı kararları arasında meydana gelen içtihat ihtilafının halli C. Başmüddeiumumiliği yüksek makamının 11/11/1943 tarih ve 3493 sayılı yazısıyla istenilmesine bemni toplanan Tevhdi İçtihat Heyeti Umumiyesinde keyfiyet müzakere edilerek:

Neticede:

Ceza Kanununca esas itibariyle bir ceza mahkumiyetinin neticeleri arasında gösterilen müsadere - gerek onu icabettiren hal ve şartlarla çizilmiş olan hudut ve şümulü, grek o hal ve şartlar delaleyitle anlaşılan mahiyeti bakımından - çok yerde ceza mahkumiyetine bağlı hukuki bir netice olduğu gibi bazı yerde de memnuiyetin başlı başına bir karşılığı hükmünde bulunduğu halde Milli Korunma Kanunu hükümlerine göre yalnız memnuiyet hilafına işlenilen hareketin gerekli kıldığı toplu cezalardan biri olarak mülahaza olunabilecek bir müeyyide hali arzetmektedir.

Bu mülahazaya saik olan farklar: Evvela müsadereye mevzu teşkil eden malın mahiyetinde, saniyen müsaderenin, taalluk ettiği mal üzerindeki şümul ve tesiri derecesinde görünür. Şöyleki:

Ceza Kanununda müsadereye mevzu teşkil eden madde, suçda kullanılan veya kullanılmak üzere hazırlanan veya suçun işlenmesinden hasıl olan şeyden ibaret iken Milli Korunma Kanunu hükümlerince suça mevzu teşkl eden maldır.

Bu bakımdan evvela Ceza Kanunundaki hükmün, tatbikatta çizilmiş olan hududuna göre: "Suçta kullanılan veya kullanılmak üzere hazırlanan şey"den maksat, suçun işlenmesini kolaylaştıran harici bir vasıtadır ki o vasıtanın cürümden massut olan gaye ile münasebeti mücerret suçun işlenmesinden beklenen neticenin elde edilmesine yardım etmiş olmaktan ibarettir. bu sebeple mal üzerinde işlenen suçlarda bir binaya girmeğe hizmet edenmerdiven, sandık kıran veya çivi söken alet, kilit açan maymuncut veya anahtar, kaçak maddeyi tartan ölçü, memnu maddelerin imal ve istihsalinde kullanılan alat ve edevat gibi şeyler suça kullanılan veya kullanılmak üzere hazırlanan şeylerdir. Fakat suça mevzu olan, yani üzerinde suç işlenen şey değildir. Üzerinde suç işlenen şey ise zatı cürmü vücuda getiren amildir ki, Ceza Kanunu bakımından bunlar mesela kaçak mal gibi esasen memnu olan veya kemmiyet ve keyfiyetinde hile yapılmak suretiyle memnuiyet iktisabetmiş bulunan mahiyette olmadıkça müsadereye tabi değildir. Böyle bir malın müsadereye tabi bulunması nefsel'emirde memnu olmasına veya üzerine işlenmiş bir fiil dolayısıyla memnu hale gelmiş bulunmasına bağlıdır.

Halbuki Milli korunma kanunu, cezalandırdığı hareketlerin hususi ve istisnai mahiyeti icabı olarak mutlak surette suça mevzu teşkil eden malı müsadereye tabi tutmak esasını koymuştur. İki kanun hükümleri arasındaki birinci fark budur. İkinci fark da: Müsadereyi; suça mevzu olan maddenin yalnız üzerinde bilfiil suç işlenen cüz'üne hasretmiyerek geri kalan kısmına da şamil tutmasıdır.

Bilhassa, bu nokta, müsadareyi lüzumlu kılan esas mülahazalarda her iki kanunu