Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1939/26
Karar No: 1939/59
Karar Tarihi: 10.01.1940

(818 S. K. m. 514, 517) (743 S. K. m. 634)

Dava: Kaydı hayatla bakma akitlerinin mevzuu Borçlar Kanununun 514. maddesinde beyan edildiği üzere alacaklının, borçlunun ailesi içinde ve aile reisliği hakkındaki hükümlere tabi olarak yaşamasından ibaret olduğu ve iki tarafa bunun hilafını mukavele etmiş olmadıkça alacaklı bu akit zımnında olarak borçlunun ailesi haricinde infak ve iaşe edilmesini talep ve borçluyu buna mecbur edemeyeceği hakkında bu kerre dairece ekseriyetle tebellür eden fikrin hilafına mukaddema dairenin sabık bir ekseriyetince bazı kararlar verilmiş olduğu anlaşılmış olmakla keyfiyetin tevhidi içtihat yolu ile halli lüzumu Temyiz 1. Hukuk Dairesi Reisliğinden istenilmesine mebni 27.12.939 tarihinde toplanan Heyeti Umumiyeye 46 zatın iştirak ettiği görüldükten ve müzakere nisabı tahakkuk ettikten ve mezkur müzekkere ile merbutu ilamlar okunduktan ve hadise bir kerre de 1. Reis İhsan Ezgü tarafından izah edildikten sonra söz alan;

Fuat Hulusi; (Yaşar) kaydı alacaklı için salahiyet ifade eder, diyerek evvelce karar verilmiştir. 517. madde okundu. Bu maddeden de anlaşılıyorki kaydı hayatla yaşamak birlikte yaşamağa bağlıdır.

Cevat; Beslemek şartıyla temlik akti bir akti muavaza olup alacaklı mamelekini veya bir kısmını borçluya temlik eder. Borçlu da alacaklıya bakmak ve anı beslemek hususlarını taahhüt eder. Alacaklının borçlu ile birlikte bir yerde yaşaması alacaklı için bir hak ve borçlu için bir borçtur. Fakat bu aktin yegane makuduna leyhi ve mevzuu alacaklının borçlunun aile reisliği hükmü altına girmekten ibaret olmayıp elalıtlak iaşe ve görüp gözetmek, tedavi ve iskandan ibarettir. Bir akitte bir hak aynı zamanda bir vazife olamaz. Borçlar Kanununun 514. maddesindeki (Yaşar) tabiri yaşamağa mecburdur manasını ifade etmez. Çünkü bu bahisteki ahkamdan hiç birisi ahkamı amireden değildir. İntizamı ammeyi alakadar etmeyen sırf hususi ve hukuki hükümlerden ve ahkamı müfessiredendir. Nitekim hilafı mukavele olunacağı muhaliflerim tarafından da kabul edilmektedir.

Bu bahsi şerh ve tefsir eden Virjil Rosel (Borçlar Kanununun nazariyatında) 779. sahifede ve kaydı hayatla bakmayı tarif eden 511. maddesinin izah ve tefsiri sırasında, (a