Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1932/13
Karar No: 1932/6
Karar Tarihi: 16.03.1932
(6762 S. K. m. 3, 13)
Dava:Su değirmenleri işletmek muamelei ticariyeden olup olmadığı hususunda Temyiz Mahkemesi Üçüncü Hukuk Dairesinin 1/2/931 tarih ve 1429/1171 numaralı kararı ile Dördüncü Hukuk Dairesinin 14/6/931 tarih ve 2372/1650 numaralı kararı arasında hasıl olan içtihat ihtilafı Ticaret Dairesinin 22/4/931 tarih ve 37 numaralı müzekkeresiyle ihbar olunmakla bu baptaki ilam suretleri celp ve nüshaları telhis ve teksir edilerek Heyeti Umumiyeye tevzi olundu;
Karar: 16/3/932 tarihine müsadif çarşamba günü içtima eden Heyeti Umumiyeye kırk üç zatın iştirakettiği görüldükten ve müzakere nisabı tahakkuk ettikten sonra sözalan Üçüncü Hukuk Reisi Sait Beyefendi; Herhangi nevi ve nerede olursa olsun su değirmenlerinde ticaret kastiyle nakit veya zahire mukabilinde şunun bunun zahireleri öğütülür. Gerçi bunlara sarahatan fabrika denilmez ise de, fabrikaların haiz olduğu evsafı tamamiyle haizdir. Çünkü zahireyi bir şekilden diğer bir şekle sokar ve un haline getirir. Ticaret Kanununun onüçüncü maddesi aynen (cüz'i sermaye ile birlikte münhasıran sayü amelile geçinen) kimselere ufak tacir denmesine ve mezkûr kanunun üçüncü faslı ahkamına ve bilhassa yirmi dördüncü maddenin ibaresine göre mahiyeten muamelatı ticariyeye makis olan muameleler dahi muamelei ticariyeden madut olmasına nazaran bizzatihi ticaret muamelesi olan değirmenciliğin ticari muameleden olması evleviyette kalır.
Hancılık, pansiyonculuk gibi muamelatın ticari olduğunda hiç bir arkadaşımız tereddüt etmediği halde nasıl olur da daha vasi mikyasta ticaret işiyle meşgul olan değirmencilik ticari muameleden addolunamaz?
Kanaatıma göre zatı muamele ve şahıs itibariyle değirmencilik ticari muameledendir. Bunun hilafını düşünmek hatırıma bile gelmez.
Ticaret Reisi Halil İbrahim Beyefendi;
Ticaret Kanununun muamelatı ticariyenin nelerden ibaret olduğunu irae eden üçüncü faslına dahil bulunan onbeş ila yirmi beşinci maddeden yirminci maddenin ikinci bendinde fabrikacılık, tezgahçılık, matbaacılık gibi muayyen sanatların ticari addedildiğine dair sarahat vardır. Bent aynen şudur, (Fabrikacılık, tezgâhçılık, matbaacılık, fotoğrafçılık, naşirlik, gazetecilik, ilancılık, kitapçılık) Bu sanatların her biri kendine mahsus evsafı haizolmak suretiyle başlı başına birer tic