Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1929/30
Karar No: 1929/19
Karar Tarihi: 04.12.1929

(765 S. K. m. 230, 240)

Dava: Kanuna muhalif olarak nikah akdeden muhtar Ahmet Hamdi Efendi hakkında Kula Mahkemesi Asliyesi Ceza Dairesi'nden verilen 24 Teşrinisani 1927 tarihli hükümde, TCK.nun 526. maddesinin nazara alınmaması sebebi nakz ittihaz edildiği halde hadiseyi mümasileden dolayı Keşan Ceza Hakimliği'nden verilen 15 Eylül 1927 tarihli kararda 237. maddenin nazara alınmaması nakza sebep ittihaz edilmek suretiyle Dördüncü Ceza Dairesi aliyesinin iki kararı arasında hasıl olan ihtilaf, Keşan Müddeiumumiliği'nden iş'ar edilmekle tevhidi içtihat zımnında bu babdaki ilam suretleri Cumhuriyet Başmüddeiumumiliği memurini aliyesinden Birinci Riyaset Dairesi'ne tevdi olunmakla mezkur ilamlar telhis ve suretleri teksir ve Heyeti umumiyeye tevzi olundu.

1929 senesi kanunievvelinin dördüncü çarşamba günü içtimaa davet olunan Heyeti Umumiye Başmüddeiumumi Yusuf Nihat Beyefendi dahil olduğu halde kırk iki zatın iştirak ettiği görüldükten ve nisabı müzakere tahakkuk ettikten sonra ihtilafı içtihadı mutazammın ilamlar okundu.

Başmüddeiumumi Nihat Beyefendi: Dairei hususiyece 526. madde ile 237. maddenin tatbikinde ihtilafı içtihat hasıl olmuştur. Muhtarlar, belediye reis ve vekilleri meyanına girebileceğine ve bilhassa bu babda Adliye Vekaletince tanzim edilen talimatnamenin üçüncü maddesinde bu gibiler hakkında Ceza Kanununun tatbik edileceği tasrih edilmesine nazaran 237. maddenin tatbiki lazım gelip, 526. maddenin tatbikine imkan olmadığı;

Birinci Reis Beyefendi: Kanunu Medeni mucibince nikah akdine muhtarlar da resen memur ve mezun olmalarına mebni bu hususta belediye reislerinin vekili addolunamayacakları ve muhtarlar Köy Kanunu mucibince memur oldukları cihetle bu hususta ahkamı kanuniyeye muhalefetleri anlaşılan muhtarlar vazifelerini suistimal etmiş olacaklarından fiil ve hareketlerinin derece ve mahiyetine göre ahkamı cezaiyenin tatbiki iktiza edeceği;

İbrahim Etem Bey: 237. maddeye şekli tatbik verebilmek için maddei mezkurenin ilk fıkrası üzerinde tevakkuf edilmelidir. İlk fıkrada belediye reisi veya vekilleri veya veli ve vasileri meyanında muhtar tabiri yoktur. Yalnız ikinci fıkrada nikah vesikası veren memur deniyor. Buraya giremez. Birinci fıkrayı tatbik edemeyiz. Çünkü Ceza Kanunu'nun cezalandırdığı bir fiil için talimatnameye tevfikan karar veremiyeceğini, ikinci fıkrayı dahi tatbike imkan olmadığını ve ihtilafın muhtarlara verilecek cezadan mütevellit olup eğer memur oldukları kabul edilecek olursa 240. maddenin tatbiki zaruri olduğunu;

Birinci Reis Beyefendi: Elimizde mevcut talimatnamede nikah akdinde hilafı kanun hareketleri anlaşılan muhtarlar hakkında takibat icra edileceği gösterilmektedir. Bunda ta