Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1929/21
Karar No: 1929/11
Karar Tarihi: 08.05.1929

(1412 S. K. m. 310)

Dava: Mahkum oldukları ceza müddetini bitirmeleri hasebiyle hapishanelerce salıverilen mahkumlar hakkında nakızdan sonra gıyaben verilen cinai hükümlerin 15 Şubat 1926 tarih ve 739 numaralı kanunun 4. maddesi mucibince vicahi addiyle resen tabii temyiz olup olmadığı hakkında Temyiz Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin 14 Eylül 1927 ve 7 Şubat 1929 tarihli kararları arasındaki tezat ve mübayenetin tevhidi içtihat suretiyle halli Başmüddeiumumilik memuriyeti aliyesinin 23 Mart 1929 tarih ve 172 numaralı müzekkeresi ile talep ve bu babdaki ilamlar Temyiz Mahkemesi 1. Riyaset Dairesine tevdi olunmakla ilamatı mezkure suretleri telhis ve nüshaları teksir olunarak Heyeti Umumiyeye tevzi, yevmi muayyen 1929 senesi mayısının 8. çarşamba günü içtima eden Heyeti Umumiyeye Başmüddeiumumilik makamına vekaleten muavin Nuri Bey dahil olduğu halde 45 zatın iştirak ettiği anlaşıldıktan ve nisabı müzakere tahakkuk ettikten ve tezat ve mübayeneti mutazammın ilamlar makamı riyeset tarafından izah edildikten sonra 1. Ceza Dairesinin noktai nazırlarını izah üzere söz alan 1. Ceza Dairesi Reisi Semih Beyefendi: Evvelce bu suretle ve ekseriyetle verilmiş bir karar mevcut ise de bilahare dairemiz tebdili içtihat ederek ikmali müddetle tahliye edilen maznunların nakızdan sonra davete ademi icabetle haklarında cereyan eden muhakemei gıyabiyenin vicahi addiyle resen tabii temyiz olduğuna karar verilmiştir ve bu kararlara makamı iddiadan vuku bulan itiraz üzerine Heyeti Umumiyece bittetkik itirazın reddine karar verilerek; kararı mezkure binaen ve elyevm hadisatı mümasilenin vicahi addiyle resen tabii temyiz olduğu kabul edilerek tetkikatı temyiziye icra kılınmakta olduğu ve makamı içtihat, Temyiz Mahkemesi teşkilatı ahiresinden mukaddem içtihadı ahire muhalif dairemizden verilmiş olan ilamı esas ittihaz ederek tevhidi içtihat zımnında heyeti celileye müracaat ediyorum. Arz eylediğim veçhile halen dairemizde bir ihtilaf mevcut değildir.

Osman Remzi Bey: Gerçi Heyeti Umumiyeden evvelce bu hususta karar verilmiş ise de tevhidi içtihad tarikiyle halledilecek olursa bu bir kanun hüküm ve kuvvetinde olduğu için bugün heyeti celilede halli daha muvafık olacağı kanaatindeyim.

İbrahim Etem Beyefendi: 1. Ceza Dairesinin kararları arasında ihtilaf olduğu zahirdir. Heyeti Umumiyeden temyizen ve itirazen verilen karara dairei hususiyenin ittibaı mevcut olan tezat ve mübayeneti bertaraf edemez.

Bahri Beyefendi: Mevzuubahis olan karar Teştilat Kanunundan evvel olmak itibariyle tevhidi içtihada lüzum olmadığı ve eğer şu şekli kabul edersek bütün dairelerin Teşkilat Kanunundan evvel verdiği eski kararları tevhidi içtihada sevketmek lazım geleceğinden tetkiki muvafık olmadığı,

1. Reis Beyefendi: Bu karar 834 numaralı Teşkilat Kanununun neşrinden muahher ve yeni kanunun neşrinden mukaddem olmasına mebni Remzi Beyefendinin buyurdukları gibi tevhidi içtihada lüzum vardır.

Semih Beyefendi: İlk kararı ittihaz edildiği tarihte mer'i olan Teşkilat Kanunu mucibince Heyeti Umumiyede halledilmiştir ve bendeniz usule ait mesailde kanunun makabline şümulü olduğunu kabul etmekle beraber Heyeti Umumiyenin kararına göre ittihazı karar edilmektedir. Ve binaenaleyh ihtilaf yoktur.

1. Reis Beyefendi: Yeni Teşkilat Kanunundan evvel mer'i olan kanunda da Heyeti Umumiyeye tevhidi içtihat salahiyeti verilmiştir. Bu hususta mukaddema sadır olan karar ceza heyeti umuyesinde ekseriyet hasıl olamaması üzerine hukuk heyetinin iştiraki ile verilmiştir. Yoksa tevhidi içtihat şeklinde değildir. Binaenaleyh Heyeti Umumiyenin 14 kanunuevvel 1927 tarihinde ittihaz ettiği karar mümasil işlerde mabihülimtisal olamaz.

Fuat Beyefendi: Bu meselinin hususiyeti vardır. O da, tevhid teklifinin bugün müzakeresi için müstaceliyet kalmadığıdır. Teşkilat kanunuları pratik olarak nizamatı esasiyeye tevfikan yapılan kanunlardır. Şayet tevhidi içtihat suretiyle halledilecek olursa (bu rararın ilanı ki iki üç aylık bir meseledir) o vakta kadar yeni ceza usulü muhakemesi ilan edilmiş olacağından bir kıymeti kanuniyesi kal