Yargıtay Asli Yetki Numara 2/1981 Dava No 3/1981 Karar Tarihi 24.03.1981
Numara: 2/1981
Dava No: 3/1981
Taraflar: Oktay Serbülent ile Başsavcılık
Konu: Certiorari ve prohibition emrleri - Tahliye ile ilgili kısmın hükümden çıkarılması ve uygulanmasını önleme talebi
Mahkeme: Asli/Yetki
Karar Tarihi: 24.03.1981

-D.3/81 Yargıtay/Asli Yetki 2/81

Yüksek Mahkeme Huzurunda
Mahkeme Heyeti: Ülfet Emin (Başkan), Salih S. Dayıoğlu, Aziz Altay.

Müstedi Mağusalı Oktay Serbülent'in bir "Certiorary" emr-i veya "Prohibition" emri müracaatı için izin talep eden istidası ve Mağusa Kaza Mahkemesinin 1786/80 sayılı Ceza Davasındaki kararının tahliyeye mütedair kısmının iptali hakkında.

Müstedi namına: H. Cahit Yılmazoğlu
Müstedaaleyh namına: Akın A. Sait



H- Ü K Ü M

Ülfet Emin, Başkan: Müstedi işbu başvurusu ile Mağusa Kaza Mahkemesinin 1786/80 sayılı ceza davasındaki kararının Mağusa'da 1, Şehit Mehmet Macit Sokak adresindeki hanenin tahliyesi ile ilgili kısmının hükümden çıkarılmasını sağlayacak bir certio-rari emri isdarı veya alternatif olarak mezkûr kararın bir kısmının aynı nedenlerle müstedi aleyhine uygulanmasının men'i için bir prohibition emri verilmesi isteminde bulundu.

Başvurunun duruşmasına geçilmezden önce certiorari emrinin isdarı için yapıla-n başvurunun ileri gidemiyeceği hususunda yapılan itiraz üzerine mahkeme yargıtay asli yetki 11/78 sayılı başvuruda verilen karar ışığında certiorari emri talep olunan hallerde iptali istenilen kararın bir suretinin dosyalanması gerektiğinden başvurunun ce-rtiorari emrinin isdarını talep eden kısmı iptal edilmiştir. 11/78 sayılı asli yetki kararında belirtilenleri yeniden bu karada da belirtmeyi uygun gördük.

Anayasanın 117(3) maddesi uyarınca bir emirnamenin elde edilmesi için yapılacak olan başvuruda İng-iliz Yüksek Mahkeme Tüzüğünün 1964 revizyonundan önceki O.59 r.3(1)'e göre Anayasanın 117. maddesinin (3). fıkrasında belirlenen herhangi bir emirnamenin isdarını sağlamak için önceden Mahkemeden izin olmak kaydı ile başvuru yapılabilir. Böyle bir izin O.5-9 r.3(2)'ye göre tek taraflı istida ile alınabilir ve böyle bir istida müstedinin isim ve tarifini, talep olunan hal çaresini, talep olunan sebep ve gerekçeleri içeren bir beyan ve dayanıklık eden olguların doğru olduğunu belirten bir yemin varakası ile de-steklenmelidir. O.59 r.6'ya göre tek taraflı izin alındıktan sonra Emirname isdarı için mahkemeye dosyalanan başvuru tek taraflı izin almak için istidaya ek olarak verilen 'beyan'ın (statement) ilgili tarafa tebliğ edilmesi gerekir. Aynı emrin 8(1) nizamın-a göre certiorari çıkarılması için yapılan başvurularda iptali istenilen kararın bir suretinin de dosyalanması gerekir.

Mahkeme huzurunda bulunan belgelere göre Mağusa Kaza Mahkemesi 1786/80 sayılı ceza davasında 23.10.1980 tarihinde verdiği kararla sanı-ğın Maraş'ta 1, Şehit Mehmet Macit Sokak adresindeki evi karar tarihinden 3 ay hitamında tahliye ederek kanuni sahibine iade etmesini emreyledi. Müstedi dava konusu ev için 22.10.1980 tarihinde mahkeme kararını verdikten sonra müstedi ile dava konusu evin -yasal sahibi arasında bir kira münasebeti doğduğunu iddia etmiştir ve bu nedenle kararın tahliyeye mütedair kısmının hükmünü yitirdiğini ve konutun tahliyesi ceza mahkemesinin kaza yetkisinden çıkarak hukuk mahkemelerinin kaza yetkisine giridğini iddia etm-iştir. Prohibition emirnamesi alt kademedeki bir mahkemenin tamamen yetkisiz ve/veya yetkisini aşarak verdiği hüküm veya emirlerin uygulanmasını önlemek için verilir. Prohibition emirleri sadece yetkisiz veya yetki aşımı olan hallere şamil olmayıp mahkemel-er hüküm veya emirlerini verirken doğal adalet ilkelerine de uymadıkları hallerde de verilebilir. Bu hususta Halsbury's Laws of England 4th Ed. Vol. I, para.130'da şunlar yer almaktadır:

"Prohibition lies not only for excess of or absence of jurisdiction,- but also for a departure from the rules of natural justice. It does not, however, lie to correct the course, practice, or procedure of an interior tribunal, or a wrong decision on the merits of proceedings."

Alt kademedeki bir mahkemenin verdiği hükmün -veya emrin uygulanmasını prohibition emirnamesi ile önlemek için alt kademedeki mahkemenin hüküm veya emir verdiği zamanda böyle bir hüküm veya emri vermesinde yetkisi olmaması ve/veya yetkisini aşması ve/veya doğal adalet ilkelerine aykırı hareket etmesi -gerekir. Huzurumuzda olan meselede Mağusa Kaza Mahkemesi uygulanmaması istenilen emri verirken yetkisini aşmamış ve/veya doğal adalet ilkelerine aykırı hareket etmemiştir. Mahkeme emri verirken tahliye emri vermeye yasa uyarınca yetkili idi. Emir verildikt-en sonra başka olguların meydana gelmesi ile emir verilirken mahkemenin yetkisini aştığı ve/veya doğal adalet ilkelerine aykırı hareket ettiği söylenemez. Bu durumda talep olunan prohibition emirnamesi isdarının reddolunması gerekir.





Sonuç olarak baş-vuru reddolunur.



(Ülfet Emin) (Salih S. Dayıoğlu) (Aziz Altay)
Başkan Yargıç Yargıç

24 Mart 1981









Full & Egal Universal Law Academy