Yargıtay Asli Yetki Numara 1/2015 Dava No 2/2015 Karar Tarihi 25.12.2015
Numara: 1/2015
Dava No: 2/2015
Taraflar: Serbest Çalışan Hekimler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Remzi Gardiyanoğlu ve diğerleri ile Salih İzbul ve diğerleri arasında
Konu: Davaya taraf eklenmesi - Ek Müstedaaleyh eklenmesi.
Mahkeme: Asli/Yetki
Karar Tarihi: 25.12.2015

-D. 2/2015 Yargıtay/Asli Yetki No: 1/2015

Yüksek Mahkeme Huzurunda.


Mahkeme Heyeti : Hüseyin Besimoğlu,Ahmet Kalkan,Mehmet Türker


Yargıtay/Asli Yetki 1/2015'teki Müstedilerin işbu istida tahtında talep ettiği Mandamus emrinin, işbu- asli yetki istidasına taraf olmayan Dr.Sıla Usar İncirli'yi doğrudan doğruya etkilemesi ve/veya Dr.Sıla Usar İncirli'nin haklarını etkilemesi ve/veya Dr.Sıla Usar İncirli'nin özlük ve/veya kişilik ve/veya hukuki haklarını etkilemesi nedeniyle ve/veya Yarg-ıtay/Asli Yetki 1/2015'te Dr.Sıla Usar İncirli'ye kendini müdafaa etme hakkı verilmemesinin ve/veya söz hakkı verilmemesinin Anayasamıza ve/veya Rules of the Supreme Court 0.59, r.7'ya (The Annual Practice 1966, sayfa 1732) ve/veya adil yargılama prensiple-rine ve/veya hak ve nısfet kurallarına aykırı olması nedeniyle, Dr.Sıla Usar İncirli'nin Yargıtay/Asli Yetki 1/2015'e Müstedialeyh olarak eklenmesi hususunda izin (leave) emri verilmesi hakkında.



Müstedi : No.1- Serbest Çalışan Hekimler Birliği Yönetim-
Kurulu Başkanı Dr.Remzi Gardiyanoğlu
vasıtasıyla, KKTB Genel Merkezi, Yenikent,
Gönyeli, Lefkoşa.
No.2- Dr.Hüseyin İlker İpekdal, Kolan British
Hastanesi, Gönyeli, Lefkoşa.
- No.3- Dr.Fuat Türköz Çiner, Aksoy Plaza, Kat 2,
Ortaköy, Lefkoşa.
No.4- Dr.Mehmet S.Bayraktar, Salih Mecit Sokak,
Ahmet Hepgün Apt. A7, Yenişehir, Lefkoşa.

ile

Müstedialeyh : No.1- Salih İzb-ul, KKTC Sağlık Bakanı
sıfatıyla.
No.2- KKTC Sağlık Bakanlığı vasıtasıyla KKTC
Başsavcılığı, Lefkoşa.
No.3- Birikim Özgür, KKTC Maliye Bakanı
sıfatıyla.-No.4- KKTC Maliye Bakanlığı vasıtasıyla KKTC
Başsavcılığı,Lefkoşa.


A r a s ı n d a.


Ek Müstedialeyh istidasındaki Müstedi namına : Avukat Jale Dizdarlı ve Avukat Tahir Seroydaş
Ek Müstedialeyh istidasındaki Müstedialey-hler namına : Avukat Güner Göktuğ.


(1.6.2015 tarihli Ek Müstedialeyh istidası hakkında)

---------------

K A R A R


Hüseyin Besimoğlu : Bu istidada, Mahkemenin kararını, Sayın Yargıç Ahmet Kalkan okuyacaktır.

Ahmet Kalkan : Kamuda göre-v yapan bir doktor ve aynı zamanda Kıbrıs Türk Hekimler Sendikası Tıp-İş'in Başkanı olan Dr.Sıla Usar İncirli, 1.6.2015 tarihinde dosyaladığı tek taraflı bir istida ile, Mandamus başvurusunun Müstedileri olan Serbest Çalışan Hekimler Birliği Yönetim Kurulu- Başkanı Dr.Remzi Gardiyanoğlu ve diğerlerinin, esas Müstedialeyhler Sağlık ve Maliye Bakanlığı ile bu görevleri yürüten Bakanlar aleyhine dosyaladıkları Mandamus başvurusuna, ek Müstedialeyh olarak dahil olmasına izin ve emir verilmesini talep etmiştir.

-İlk olarak 5.6.2015 tarihine tayin edilen tek taraflı istidanın, aynı tarihte, Mandamus başvurusundaki tüm taraflara tebliğ edilmesine emir verilmesi üzerine, istida 26.6.2015 tarihine tehir edilmiş, daha sonra gelişen süreçte Müstedialeyh Bakanlıkları yür-üten Bakanların değişmesi, bu değişikliğe bağlı olarak Mandamus başvurusunun unvanında değişiklik yapılması, konu değişikliğin ek Müstedialeyh istidasına uygulanması üzerine, istida dinlenmek üzere en son 17.12.2015 tarihine ertelenmiştir.

Dr.Sıla Usar İ-ncirli'nin dosyaladığı ek Müstedialeyh istidasının dinlendiği 17.12.2015 tarihinde, Müstedinin istidasına sadece Mandamus başvurusunun Müstedileri itirazname dosyalamış, esas Müstedialeyhler, Avukatları vasıtasıyla yaptıkları beyanda, Müstedinin istidasına- itirazname dosyalamayacaklarını ve Müstedinin, Mandamus müracaatına ek Müstedialeyh olarak dahil olmasına itirazları olmadığını belirtmişlerdir.

Müstedi, istidasına ekli yemin varakasında özetle: esas Müstedilerin Mahkemenin izni ile dosyaladıkları Manda-mus başvurusunda, esas Müstedialeyhlerin, 6/2009 sayılı Yasanın 43(1),45(1) ve 93(1)'inci maddelerindeki yetkilerini kullanmaları hususunda Mandamus emirnamesi ısdar edilmesini talep ettiklerini, kamuda çalışan ve Mandamus başvurusunda hakkında disiplin so-ruşturması açılması istenen doktorlardan biri olduğunu, bu doğrultuda ısdar edilecek bir emirname ile haklarının doğrudan etkileneceğini, kendisine müdafaa hakkı verilmemesinin Anayasal prensiplere, doğal adalet ilkelerine, hak ve nısfet kurallarına aykırı- olacağını iddia ederek, bu konuda aldığı hukuki müşavere doğrultusunda hukuki iddialarını ileri sürdü.

Mandamus başvurusunun Müstedileri, Avukatları vasıtasıyla dosyaladıkları itiraznameye ekli yemin varakasında özetle: Birlik adına dosyalanan Mandamus -başvurusunda, Anayasa Mahkemesinin 2,4,5,8/2009 D.2/2011 sayı ve 17.2.2011 tarihli kararı ile Anayasa'nın 1. ve 8. maddelerine aykırı bulunarak iptal edilen 6/2009 sayılı Yasanın 43. ve 102.1(B) maddelerine ilişkin Anayasa Mahkemesi kararının ve 6/2009 say-ılı Yasa hükümlerinin Müstedialeyhler tarafından kamu sağlık çalışanı olan doktorlara ve/veya istidada belirtilen doktorlara uygulanması için görevlerini yerine getirmelerini talep ettiklerini, Müstedinin adı geçen doktorlardan biri olduğunu, esas Müstedia-leyhlerin kamu sağlık çalışanı doktorların başka iş yapmalarına göz yumduklarını, hatta vergi alarak Yasa kurallarını ihlâl ettiklerini, Müstedinin veya diğerlerinin böyle bir karardan doğrudan etkilenmelerinin söz konusu olmadığını, haklarında disiplin so-ruşturması açılması halinde kendilerini savunacaklarını, bu nedenle Müstedinin istidasının reddi gerektiğini ileri sürdüler.

İstidanın duruşmasında, Müstedi Dr.Sıla Usar İncirli şahadet verdi ve yemin varakasındaki iddialarını yineleyerek, istida gereğin-ce emir verilmesini talep etti. Mandamus başvurusunun Müstedilerinden Müstedi No.1 Dr.Remzi Gardiyanoğlu şahadet vererek aynı şekilde itiraza ekli yemin varakasında ileri sürdüğü hususları tekrarladı ve istidanın reddini talep etti.

Duruşmada Mahkemeye h-itap eden Müstedi Avukatı, hitabında özetle: Mandamus başvurularının Anayasa'nın 151(3) maddesi ve 1964 öncesi yürürlükte olan İngiliz Yüksek Mahkeme Nizamlarının ilgili maddelerine dayandırılarak yapılabildiğini, özellikle Order 59, Rule 5(2)'nin bu husus-la ilgili olduğunu, buna göre,
bir yargı işlemine konu evrağın doğrudan etkilenen herkese tebliği gerektiğini, bu meselede verilecek bir emrin
doğrudan Müstedinin haklarını etkileyeceğini, Müstedinin aynı zamanda kamuda çalışan doktorların sendika başkan-ı olması nedeniyle söz hakkı olduğunu, Mandamus başvurusu dosyalanmasına izin verilen emirden görülebileceği gibi, Müstedinin ve diğer arkadaşlarının adının geçtiğini, Müstediye söz hakkı verilmeden hakkında karar alınacak olmasının doğal adalet ilkelerine- aykırı olduğunu ileri sürerek, bu husustaki hukuki argümanlarını Mahkemeye sunmuştur.

Mandamus başvurusunun Müstedileri ve ek Müstedialeyh istidasının Müstedialeyhlerinin Avukatları hitabında özetle: Müstedinin başvuruya taraf olması için, esas başvurud-a talep edilen emrin Müstedinin yasal haklarını doğrudan etkilemesi gerektiğini, bu başvuru ile Bakanların görevlerini yerine getirmelerini talep ettiklerini, Müstedi ile ilgili nihai bir kararın çıkmasının söz konusu olmadığını, Müstedinin yasal hakkının -doğrudan etkilenmesinden bahsedilemeyeceğini, Bakanlığın yetkilerini kullanarak, görevini yapması halinde başlatılacak disiplin işlemlerinde Müstedinin söz hakkı olacağını, Müstedialeyhlerin görevlerini yapmamakla hakları olumsuz etkilenen kişilerin kendi -müvekkilleri olduğunu, yasaların yerine getirilmesi görevinin Müstedialeyhlerde olduğunu, bunun yerine getirilmesini talep ettiklerini, buna hakları olduğunu, bu başvurunun sonucunun hiçbir şekilde Müstedinin müdafaa hakkını ortadan kaldırmayacağını ileri -sürerek, istidanın reddini talep etti.

İstida, itirazname, ekli yemin varakaları, sunulan şahadet ve tarafların iddialarını inceleyip değerlendirdik.

Mandamus emrinin ne olduğu, hangi hallerde verileceği, huzurumuzdaki Mandamus başvurusundaki Müstedile-rin başvurularında haklı olup olmadıkları veya Mandamus başvurusunda bulunmaları için verilen izinde hata olup olmadığı, Müstedinin ek Müstedialeyh istidasının konusu olmadığı gibi, bu safhada Mandamus başvurusunun esası ile ilgili herhangi bir konuda kar-ar vermemiz gerekmemektedir.

Ancak burada üzerinde durulması gereken husus, Mandamus emirnamesinin niteliğine bağlı olarak başvuruya ek Müstedialeyh olarak dahil olmak isteyen Müstedinin haklarının doğrudan etkilenip etkilenmeyeceğidir.

Kaynağını Anaya-sa'nın 151 (3) maddesinden alan Mandamus emirnamesi, Anayasa'daki tanımlaması ile, bir yetkinin kullanılmasını sağlamak için Yüksek Mahkemenin münhasır yetkisi çerçevesinde, Yargıtay tarafından ısdar edilebilmektedir.

Kişinin bir başvuruya, davaya veya i-stidaya ek davalı veya ek müstedialeyh olarak dahil edilebilmesinin kriterleri birçok içtihat kararında belirlenmiş olmakla birlikte, bu husus, Yargıtay/Hukuk 2/2012 (D.1/2015) sayılı içtihat kararında detaylı bir şekilde incelenmiştir.

Çok özet olarak, -bazı prensiplere, huzurumuzdaki uyuşmazlığı ilgilendirdiği oranda temas edecek olursak, bir başvuruya veya davaya dahil olmak isteyen kişinin ihtilâf konusu ile ilgisi olması ve taraf olmasının gerekli olduğuna kanaat getirilmesi gerekmektedir.

Aynı kar-arda "gereklilik" unsuru, o taraf olmaksızın, mesele ile ilgili tüm sorunların etkili ve tamamı ile halledilememesi şeklinde izah edilmiş, daha net bir ifade ile esas taraflar arasındaki ihtilâfa dahil olmak isteyen şahsın, o davada veya başvuruda verilece-k emirden yasal haklarının doğrudan etkilenmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Burada unutulmaması gereken husus, davaya veya başvuruya taraf eklenmesinde mahkemenin geniş takdir yetkisinin olduğudur.

Bir Mandamus başvurusuna ek müstedialeyh eklenmesi ile il-gili olarak örnek alabileceğimiz Yüksek Mahkeme kararları mevcuttur. Yargıtay/Asli Yetki 13/1982 (D.2/1984) sayılı kararda, Müstedi, Kazazede Gemiler ve Deniz Enkazı Mukayyitinin aldığı miktar için makbuz vermesini sağlamak maksadıyla Mandamus emirnamesi t-alep etmiş; Mandamus başvurusunun duruşma safhasında, Müstedi ile arasında aktedilen satış sözleşmesine taraf olan şahsın, başvuruya taraf olarak eklenmesine karar verilmiştir.

Huzurumuzdaki istidanın duruşması sırasında Mahkemeye sunulan örnek kararlard-an çıkarılabilecek sonuç, Mahkemenin uygun ve adil olduğu kanaatine varması halinde, Mandamus başvurusuna ek müstedialeyhin dahil edilmesine karar verilebileceğidir.

Daha önce ifade ettiğimiz gibi, Mandamus emirnamesi, bir yetkinin kullanılmasını sağlamak- maksadıyla verilmektedir.

Huzurumuzdaki Mandamus başvurusunda Müstedialeyh konumunda bulunan Bakanlar ve Bakanlıklar, yetki ve görevlerini yasalardan alan ve bu yetkileri yasaların emrettiği şekilde yerine getirme yükümlülüğü olan kişi, makam ve organla-rdır.

Mandamus başvurusundaki Müstedilerin taleplerinin özü, kamuda sağlık çalışanı olarak çalışan ve bu görevlerinin dışında kendi ve/veya başkalarının, klinik ve/veya özel hastanelerinde doktorluk yapan doktorlarla ilgili olarak Müstedialeyhlerin yetki-lerini kullanmaları ve bu konumdaki doktorlar aleyhine disiplin işlemi başlatmalarıdır.

Müstedi dahil, Mandamus başvurusunda adı geçen herhangi bir doktor, Mandamus başvurusunda Müstedialeyh olan Bakanlar veya Bakanlıkların yasal yetkilerini kullanmasınd-a söz sahibi değildir. Başka bir söylemle, ilgili Bakan veya Bakanlıklar herhangi bir doktor hakkında disiplin işlemi başlatacaklarında, ilgili doktorun bu yetkinin kullanılmasına doğrudan müdahale etme hak ve yetkisi yoktur. Bu anlamda, yetkinin kullanılm-asında, Müstedinin veya diğer doktorların yasal haklarının doğrudan etkilenmesinden bahsedilemez.

Bunun yanı sıra, Mandamus başvurusunda adı geçen doktorların kamu görevi dışında başka iş yaptıkları iddiasının Mandamus başvurusundaki önemi, şahadetten öt-e değer ifade etmemektedir. Neticede, ilgili Bakan veya Bakanlıklar aleyhine, kamu görevi dışında iş yapıp gelir sağlayanlar hakkında yasalardan kaynaklanan yetkilerini kullanmaları doğrultusunda bir Mandamus emri ısdar edilse bile, Mahkemenin kararı, sonr-adan başlatılacak işlem veya alınacak kararları anlamsızlaştıracak veya mahkumiyet dışında bir sonuca kapalı hale getirecek bulguları ihtiva etmemelidir. Dolayısıyla, kamudaki görevi dışında başka iş yapanlar hakkında Bakanların yetkilerini kullanmaları do-ğrultusunda Mandamus emri ısdar edilmesi halinde, böyle bir emirname, ilgili doktorun görevi dışında başka iş yaptığı sonucunu doğurmayacağı gibi, doktorların yasal hakları ancak disiplin prosedürünün uygulanması sonucunda verilecek karar ile doğrudan etki-lenecektir.

Bu sonuçtan hareket ettiğimizde, Mandamus başvurusunun doğal olarak Müstedialeyhler aleyhine tecelli edebilecek sonucu, Müstedialeyhlerin yasal yetkilerini kullanmalarının Mahkeme eliyle zorlanmasına yönelik olup, Bakanların yasal yetkilerini-n kullanılmasında huzurumuzdaki Müstedinin veya diğer doktorların kişisel olarak söz sahibi olmaları mümkün değildir.

Ancak bu sonuç, tek başına Müstedinin istidasının reddi için yeterli değildir. Müstedi aynı zamanda kamu sağlık çalışanı olan doktorları-n sendikası Tıp-İş'in Başkanıdır ve bu sıfatı gözardı edilemez.

Huzurumuzdaki Mandamus müracaatını kendine has kılan özelliği, Müstedi konumunda bulunan ve kamuda çalışmayan Serbest Çalışan Hekimler Birliği tarafından ikame edilmiş olmasıdır.

Ülkemizd-e bir grup sağlık çalışanı olan ve kamuda iş yapmayan doktorları temsil eden Birliğin, kamuda çalışan bazı doktorların ismini vererek iddialarına delil olarak göstermesi, doğal olarak, kamuda çalışan doktorların kendi örgütleri olan Tıp-İş'e, kendi üyeler-ini korumak ve iddialarını yanıtlamak hakkını vermektedir.Böyle bir hakkın varlığı kamusal alanda olduğu gibi, yargısal işlemler bakımından da kabul edilmelidir.

Burada önemli olan husus, yargılamanın işleyişini akamate uğratmadan, tüm taraflara söz hakk-ı vererek, Mahkemenin sağlıklı bir sonuca ulaşmasını sağlamaktır.

Bu düşünceden hareket ettiğimiz zaman, adaletin tecellisini sağlamak, adil yargılamanın gereklerini yerine getirmek için, kamuda çalışan hekimlerin örgütlü sendikası olan Tıp-İş'in Başkanı- olması sıfatıyla, Dr.Sıla Usar İncirli'nin, Mandamus başvurusuna ek müstedialeyh olarak eklenerek, kendisine söz hakkı verilmesinin uygun ve adil olacağı sonucuna ulaşmamız kaçınılmazdır.


Tüm yukarıdakiler ışığında, Müstedi Dr.Sıla Usar İncirli'nin, Man-damus başvurusuna ek müstedialeyh olarak dahil edilmesine ve bugünden itibaren 15 gün zarfında Mandamus müracaatına itirazname dosyalamakta serbest olmasına izin ve emir verilir.

Masraf emri verilmez.



Hüseyin Besimoğlu Ahmet Kalkan Mehm-et Türker
Yargıç Yargıç Yargıç

24 Aralık, 2015















10






Full & Egal Universal Law Academy