Yargıtay Asli Yetki Numara 1/2015 Dava No 1/2016 Karar Tarihi 06.10.2016
Numara: 1/2015
Dava No: 1/2016
Taraflar: Serbest Çalışan Hekimler Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Remzi Gardiyanoğlu ve diğerleri ile Faiz Sucuoğlu, KKTC Sağlık Bakanlığı ve diğerleri arasında
Konu: Anaysaya havale talebi - Yargıtayın Mandamus emirnamesi düzenleme yetkisinin tek sahibi olması
Mahkeme: Asli/Yetki
Karar Tarihi: 06.10.2016

-D.1/2016 Yargıtay/Asli Yetki: 1/2015

YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti: Ahmet Kalkan, Mehmet Türker, Bertan Özerdağ

Müstedi : No.1- Serbest Çalışan Hekimler Birliği Yönetim Kurulu
Başkanı Dr.Remzi Gardiyanoğlu vasıtasıyla KTTB
-Genel Merkezi-Lefkoşa
No.2- Dr.Hüseyin İlker İpekdal, Kolan British
Hastahanesi, Lefkoşa.
No.3- Dr. Fuat Türköz Çiner, Lefkoşa.
No.4- Dr.Mehmet S.Bayraktar, Lefkoşa.

ile

Müstedaaleyh : No.1- Faiz Su-cuoğlu, KKTC Sağlık Bakanı sıfatıyla-
Lefkoşa.
No.2- KKTC Sağlık Bakanlığı vasıtasıyla, KKTC
Başsavcılığı, Lefkoşa.
No.3- Serdar Denktaş, Başbakan Yardımcısı ve KKTC
- Maliye Bakanı sıfatıyla, Lefkoşa.
No.4- KKTC Maliye Bakanlığı vasıtasıyla, KKTC
Başsavcılığı, Lefkoşa.

Ek Müstedaaleyh: Dr.Sıla Usar İncirli, Tıp-İş Başkanı
sıffatıyla - Lefkoşa.

-A r a s ı n d a.

Müstediler namına : Avukat Güner Göktuğ
Müstedaaleyh No.1 ve No.3 namına: Avukat Oktay Feridun ve Avukat Serhan Çinar adına Avukat Feriha Çağa
Müstedaaleyh No.2 ve 4 namına: Avukat Fatme Memich
Ek Müstedaaleyh namına : Avukat Tahir Ser-oydaş, Avukat Mehmet Ekin Vaiz ve Avukat Jale Dizdarlı

(Anayasa'nın 149. maddesi uyarınca konunun Anayasa Mahkemesine
havale edilmesine ilişkin.)


-----------



A R A K A R A R



Ahmet Kalkan :17.3.2016 tarihli duruşmada, Ek Müstedaaleyh Avukat-ı Mahkemeye hitapta bulunarak, tarafların müşterek olgu olarak kabul ettiği hususları belirtti.

Tüm taraf Avukatları müşterek olguları kabul ettikten sonra, Müstedi Avukatı, Mandamus talebi içeren Yargıtay Asli Yetki istidasının esası ile ilgili olarak M-ahkemeye hitap etti.

Müstedi Avukatının hitabından sonra, tüm Müstedaaleyh Avukatlarının mutabakatı ile Ek Müstedaaleyh Avukatı Mahkemeye hitap etti.

Ek Müstedaaleyh Avukatının müşterek olgulardan hareketle ispat külfeti ile ilgili bazı hukuki sorun-lar ileri sürmesi üzerine, taraflara, durumu değerlendirmeleri ve gerekirse Müstediye tanık çağırma fırsatı verebilmek için duruşma 31.3.2016 tarihine ertelendi.

Daha sonra istidaya taraf olan Maliye Bakanı ve Sağlık Bakanı görevlerinden istifa ettiler.-

11.4.2016 tarihli oturumda, Müstedi Avukatı, hükümetin istifası ile ortaya çıkan durumu tezekkür için tehir talep etti.

17.5.2016 tarihli oturumda, Müstedi Avukatı, Mahkemeye bulunduğu beyanda, istifa eden Bakanlar aleyhine herhangi bir talebi olmadı-ğını, başvuruyu kurumsal olarak Bakanlıklar aleyhine sürdüreceğini söyledi.

Bunun üzerine, Ek Müstedaaleyh Avukatı Mahkemeye bulunduğu beyanda, Anayasa Mahkemesi Tüzüğü'nün 6. maddesine istinaden, Anayasa Mahkemesinin Yüksek İdare Mahkemesinin görev ala-nına giren konularda, Yargıtayın Mandamus emirnamesi ısdar edip edemeyeceğini yorumlaması için, meselenin Anayasa'nın 149. maddesi altında Anayasa Mahkemesine havalesini talep etti ve bu konudaki argümanlarını sundu.

Ek Müstedaaleyh Avukatının iddiaların-a cevap veren Müstedi Avukatı kendi görüşlerini belirttikten sonra, Yargıtayın net ayırım yapan bir kararı olmadığını, dolayısıyla kişilerin hangi yargı organına başvurmaları gerektiğinin bilinmesi bakımından havalenin faydalı olabileceğini söyleyerek takd-iri Mahkemeye bıraktı.

Durumu tezekkür eden Yargıtay, havale talebinin kararını vermeden önce mandamus emirnamesinin hukuki niteliği gereği yeni Sağlık ve Maliye Bakanlarının istidaya dahil edilmeleri gerektiğine kanaat getirdi ve yeni Bakanların istiday-a dahil edilmesi yönünde emir vererek, istidanın duruşmasını 2.6.2016 tarihine erteledi.

Verilen emirden sonra istidadaki taraflar tamamlandı ve istidanın duruşmasına geçildi.

6/10/2016 tarihli oturumda Ek Müstedaaleyh Avukatı, havale talebini aynı ger-ekçelerle yineledi. Müstedaaleyhlerin Avukatları bu beyana katılırken, Müstedi Avukatı ise daha önce yaptığı beyana atfen takdiri Mahkemeye bıraktı.

Müstedaaleyhlerin, Anayasa'nın 151. maddesinin yorumu ile ilgili konunun, Anayasa Mahkemesine iletilmesi -talebini inceleyip değerlendirdik.

Ek Müstedaaleyh Avukatının havale talebinin temel noktası, Anayasa Mahkemesinin, Anayasa'nın 151 (3) maddesi ile Yargıtaya verilen Asli Yetki kapsamında mandamus emirnamesi ısdar etme yetkisini, Anayasa'nın 152. maddesi-nin 1. fıkrasında belirtilen yürütsel veya yönetsel yetki kullanan herhangi bir organ, makam veya kişinin, bir kararı veya işlemi veya ihmali ile ilgili karar verme münhasır yetkisine sahip olan Yüksek İdare Mahkemesinin görev alanına giren konulara yöneli-k olarak kullanıp kullanamayacağının yorumlanması, Yargıtayın mandamus çıkarma hususundaki görev alanının belirlenmesidir.

Ek Müstedaaleyh Avukatının Anayasa Mahkemesine havale isteminin temel gerekçesi ise, Müstedilerin talebinin, yürütsel ve yönetsel y-etki kullanan Müstedaaleyhlerin, kamuda çalışan doktorların görevleri dışında özel kliniklerde doktorluk görevleri nedeniyle, söz konusu doktorların haklarında disiplin işlemi yapmaktan kaçınmalarından veya yasal görevlerini yerine getirmemelerinden kaynak-lanan idari ihmalin sonlandırılarak, yasal kamu görevi yükümlülüklerini kullanmalarına ilişkin mandamus emri talep etmeleridir.

Tüm Müstedaaleyh Avukatlarının da katıldığı Ek Müstedaaleyh Avukatının görüşüne göre, Yargıtayın Anayasa'nın 152. maddesi kap-samına giren bir konuda mandamus emirnamesi ısdar etme yetkisi yoktur ve Yargıtayın bu konuda görev yetkisizliği bulunmaktadır.

Anayasa'nın 149. maddesine göre, Anayasa'nın herhangi bir kuralını yorumlamak münhasır yetkisi Anayasa Mahkemesinindir.

Anca-k bu temel kural yorum için havale talep edilen her uyuşmazlıkta, konunun yorum maksadıyla Anayasa Mahkemesine havale edilmesini zorunlu kılmaz.

Konunun yorum maksadıyla Anayasa Mahkemesine iletilebilmesi için, o konuda daha önceden yorum yapılmamış olma-sı, konunun uyuşmazlığın çözümüne etken ve yoruma muhtaç olması gerekmektedir.

Anayasa'nın 151(3) maddesi, bir yetkinin kullanılmasını sağlamak için emirname (mandamus) düzenleme yetkisini doğrudan Yargıtaya vermiştir.

Yüksek Mahkeme, Anayasa Mahkemesi-, Yargıtay ve Yüksek İdare Mahkemesi olarak görev yapar. Bunlardan hangisinin mandamus emri dahil, asli yetki çerçevesindeki diğer emirleri verebileceğini belirlemek maksadı ile Anayasa'nın 151(3) maddesinde "Yargıtay" sözcüğü kullanılmıştır. Benzer kural -1975 yılından itibaren geçerli olan tüm Anayasalarda yer almış ve Yargıtayın bu konudaki yetkisi karara bağlanmıştır (Bkz.Yargıtay/Asli Yetki 10/1976).

Bu esastan hareket ettiğimizde, KKTC Anayasası değiştirilmediği müddetçe, mandamus emirnamesi vermeye -yetkili tek mahkemenin Yargıtay olduğu gerçeği ile karşılaşırız.

Yargıtay mandamus emirnamesi düzenleme yetkisine sahip tek mahkeme olduğuna göre, görev yetkisizliği konusunda Anayasa Mahkemesine yorum için havaleyi gerektirecek, uyuşmazlığın çözümüne -etken, yoruma muhtaç bir talebin olduğunu söyleyemeyiz.

Yargıtay, huzuruna gelen bir mandamus talebinde, uyuşmazlığın kendi yetkisine girip girmediğini veya o konuda mandamus emirnamesi verip vermeyeceğini huzurundaki olgular ışığında karara bağlayacaktı-r. Kısacası, olgu meselesi olan bu hususu belirleme yetkisi Yargıtayın asli görevidir. Anayasa Mahkemesinin olguları değerlendirerek, o konunun Yüksek İdare Mahkemesinin yetki alanına girip girmeyeceğine karar vermesi mümkün olmadığından, havale talebinin -uyuşmazlığın çözümüne etken olduğunu söylemek mümkün değildir.

Son olarak belirtmek istediğimiz husus, mandamus emrinin alanını belirleme yetkisinin Yargıtayda olduğudur.

Yargıtay, özel hukuk, kamu hukuku ayrımını birçok mandamus talebine ilişkin Yargıt-ay Asli Yetki istidasında, huzurundaki olgular tahtında incelemiştir. Bu konuda Yargıtay/Asli Yetki 6/98 (D.1/98), Yargıtay/Asli Yetki 1/85 D.2/85'e atıfta bulunuruz.

Müstedaaleyhlerin görev yetkisizliği iptidai itirazı, huzurumuzdaki ihtilafın parçası o-larak Yargıtay tarafından karara bağlanacağından, havale talebinde esasa girmemiz gerekmemektedir.

Huzurumuzda uyuşmazlığın çözümüne etken, yoruma muhtaç bir konu bulunmadığından, Anayasa'nın 149. maddesi altında konunun Anayasa Mahkemesine havale edilme-sine gerek yoktur.

Netice itibarıyla, Müstedaaleyhlerin yorum için havale talebini reddederiz.


Ahmet Kalkan Mehmet Türker Bertan Özerdağ
Yargıç Yargıç Yargıç

6 Ekim, 2016












6









Full & Egal Universal Law Academy