Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 17-30/501-220
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’nin pos üye işyeri sözleşmeleri aracılığıyla rekabeti kısıtladığı iddiası
Karar Tarihi: 27.09.2017

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2017-4-50
Karar Sayısı : 17-30/501-220
Karar Tarihi : 27.09.2017
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Adem BİRCAN, Şükran KODALAK, Mehmet AYAN
B. RAPORTÖRLER: Cemal Ökmen YÜCEL, Mehmet Yavuz GÜNER
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Uğur Saat Optik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
Mustafa Kemal Mahallesi 2124 Sokak No.16/1 Çankaya/Ankara
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILAN : Yapı ve Kredi Bankası A.Ş
Yapı Kredi D Blok Plaza Büyükdere Caddesi Levent 34330
Beşiktaş/İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’nin pos üye işyeri sözleşmeleri
aracılığıyla rekabeti kısıtladığı iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 02.05.2017 tarih ve 2972 sayı ile giren başvuru
üzerine hazırlanan 18.09.2017 tarih ve 2017-4-50/BN sayılı Bilgi Notu görüşülerek karara
bağlanmıştır.
(3) G. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili Bilgi Notunda; şikayetin Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.
(YAPI KREDİ) ile Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O (VAKIFBANK) arasında rekabeti
kısıtlayan hükümlere yönelik olan ancak 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun’un (4054 sayılı Kanun) 5. maddesi kapsamında muafiyet verilmiş sözleşmelere
ilişkin olduğu değerlendirilmiş ve;
- YAPI KREDİ ile VAKIFBANK arasında imzalanarak yürürlüğe giren World Kredi
Kartı Program İşbirliği Sözleşmelerinde yer alan ve bankalar arası üye işyerlerinin
geçişine ilişkin kısıtların 11.09.2008 tarih ve 08-52/838-335 sayılı Rekabet Kurulu
(Kurul) kararında değerlendirildiği ve anlaşmaya bireysel muafiyet tanındığı,
- İlgili pazarda çeşitli bankalar arasındaki birçok çoklu kredi kartı ortaklık
sözleşmelerinin de üye işyeri geçişlerine ilişkin olarak benzer hükümleri içerdiği ve
bu sözleşmelerin hepsine ilgili kararlar ile Rekabet Kurulunca muafiyet tanındığı,
- Şikayetçi tarafından, Kurul’un 11.09.2008 tarih ve 08-52/838-335 sayılı muafiyet
kararında, karara bağlanan yükümlülüklerin yerine getirilmediği ya da anılan kararın
yanlış ya da eksik bilgiye dayandığına yönelik bir bilgi ya da belge sunulmadığı ve
Kurul’un kararına esas olan rekabetçi analize ilişkin piyasada ciddi bir değişikliğin
bulunmadığı,
bu bağlamda 4054 sayılı Kanun’un 13. maddesi çerçevesinde muafiyetin geri alınmasını
gerektirecek şartların oluşmadığı ve bu bağlamda bir işlem tesis edilmesine gerek
bulunmadığı kanaat ve sonucuna ulaşılmıştır.

17-30/501-220
2/5

H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
H.1. Başvuru Konusu
(4) Dosya konusu başvuruda özetle;
- Başvuru sahibi teşebbüsün YAPI KREDİ ile üye işyeri sözleşmesi imzalamak
suretiyle World Kredi Kartı kullanıcılarına satış hizmeti sunduğu, bunun karşılığında
üye işyeri sözleşmesi gereği YAPI KREDİ tarafından komisyon ve puan kesildiği,
kesilen bu komisyon ve puanların diğer çok markalı kredi kartlarına kıyasla 3 kat
fazla olduğu,
- Kredi kartı kullanıcılarına yönelik olarak pek çok bankanın pos hizmeti sunduğu ve
bankaların alınan komisyonlar üzerinden birbirleri ile rekabet ettiği, üye işyerlerinin
ise en uygun komisyon oranını veren bankayı tercih ettiği, bu çerçevede başvuru
sahibi teşebbüsün YAPI KREDİ ile olan anlaşmasını sonlandırarak World Kart
program ortaklığı kapsamında hizmet sunan bir diğer banka olan VAKIFBANK ile
çalışmak istediği ancak VAKIFBANK ile YAPI KREDİ arasında imzalanmış anlaşma
gereği YAPI KREDİ World Kart Üye İşyeri Sözleşmesi’nin sonlandırılması halinde 6
ay süreyle VAKIFBANK tarafından program kapsamında pos hizmeti
verilemeceğinin belirtildiği, iki banka pos cihazının aynı anda kullanılması
durumunda ise YAPI KREDİ’nin, World Kredi kartı sahiplerine VAKIFBANK pos
cihazlarından taksitli alışverişe izin vermediği ifade edilerek talebin reddedildiği,
- VAKIFBANK ile düşük komisyon oranları üzerinde anlaşılmasına rağmen 6 aylık
geçiş süresinin üye işyeri sözleşmesi imzalamaktan alıkoyduğu, bu hükmün
VAKIFBANK’ın YAPI KREDİ ile rekabet etmesini engellediği gibi teşebbüsü yüksek
komisyon oranları ödemeye mecbur bıraktığı
iddia edilmektdir.
H.2. Değerlendirme
(5) Başvuru konusu şikayet incelendiğinde, YAPI KREDİ’nin World Kart platformuna dahil
işyerlerine diğer çok markalı kredi kartı platformalarına kıyasla yüksek komisyonlar
uyguladığı, üye işyerlerinin platform üyesi olan ve daha düşük komisyonlar öngören
bankalara geçiş yapmasının ise, YAPI KREDİ ile üye diğer bankalar arasında imzalanmış
World Kredi Kartı Program İşbirliği Sözleşmelerinde yer alan hükümler nedeniyle 6 ay
süreyle kısıtlandığı belirtilmektedir.
(6) World Kart kredi kartı programı, taksit/ek taksit yapabilme, puan kazandırma/kullandırma
ve kampanyalardan faydalanma imkanı sunan bir sadakat programıdır. Bu program
kapsamında program bankaları kendilerine ait kredi kartlarının üzerine bir kabul markası
olarak, YAPI KREDİ’ye ait “World” lisansı altında “World” logosunu basabilmektedir.
Banka tarafından belirlenen ve World sistemine dahil edilen kredi kartlarına sahip
müşteriler, World üye işyerlerinde taksitli işlem yapabilmekte; Yapı Kredi World Kart
sahipleri gibi işlemlerden Worldpuan kazanabilmekte, World üye işyerlerinde ve/veya
programa dahil bankaların üye işyerlerinde bu puanları kullanabilmektedir. Yine
müşteriler World sistemi kapsamında yürütülen World üye işyerlerine yönelik kampanya
ve uygulamalardan faydalanabilmektedir.

17-30/501-220
3/5

(7) World Kart programına dahil VAKIFBANK, Anadolubank A.Ş (ANADOLUBANK),
Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. (ALBARAKA), Türk Ekonomi Bankası A.Ş. (TEB)1
olmak üzere dört banka bulunmaktadır. YAPI KREDİ ile bu bankalar arasında World Kredi
Kartı Program İşbirliği Sözleşmesi imzalanmış olup sözleşmelerin her biri için Kurul’dan
muafiyet tanınması talep edilmiştir.
(8) Bu kapsamda Kurul tarafından VAKIFBANK ile imzalanan sözleşmeye 11.09.2008 tarih
ve 08-52/838-335 sayılı, ANADOLUBANK ile imzalanan sözleşmeye 14.08.2008 tarih ve
08-50/727-286 sayılı2, ALBARAKA ile imzalanan sözleşmeye 27.10.2011 tarih ve 11-
54/1383-493 sayılı kararlar ile muafiyet tanınmıştır.
- VAKIFBANK ile imzalanan 30.06.2008 tarihli sözleşmenin 13. maddesinin 5.
fıkrasında:
“(…..)”,
- ANADOLUBANK ile imzalanan 30.06.2008 tarihli sözleşmenin 11. maddesinin
3. fıkrasında:
“(…..)”,
- ALBARAKA ile imzalanan 29.7.2011 tarihli sözleşmenin 11. maddesinin son
fıkrasında:
“(…..)”
hükümleri yer almaktadır. FORTİS ile imzalanan 02.06.2008 tarihli sözleşmede ise
doğrudan bir hüküm bulunmamaktadır.
(9) Yukarıda belirtilen geçiş sürelerinin, üye işyeri edinme pazarında bankalar arası rekabeti
kısıtladığı açıktır. Bununla birlikte bu kısıtlar, World Kredi Kartı Programı İşbirliği
Sözleşmelerine ilişkin verilen muafiyet kararlarında da incelenmiş ve anılan sözleşmelere
4054 sayılı Kanun’un 5. maddesi çerçevesinde Kurulca bireysel muafiyet tanınmıştır.


1 YAPI KREDİ ile TEB arasındaki ilişki ise Fortis Bank A.Ş. (FORTİS) dönemine dayanmaktadır. Bu
dönemde YAPI KREDİ ile FORTİS arasında imzalanan sözleşmeye 14.08.2008 tarih 08-50/726-285 sayılı
Kurul kararı ile muafiyet tanınmış, 2009 yılında ise bu sözleşmeye ek olarak imzalanan sözleşmeye de
29.04.2009 tarih ve 09-20/407-101 sayılı kurul kararı ile muafiyet verilmiştir. Ancak FORTİS’in TEB
tarafından devralınmasından sonra YAPI KREDİ ile TEB arasında yeni bir sözleşme imzalanmamış ve
lisans anlaşması sonlanma aşamasına gelmiştir.
2 Anılan karardan sonraki dönemde, karara esas 30.06.2008 tarihli sözleşmeye ek olarak imzalanan
13.12.2011 tarihli “30.06.2008 tarihli Yapı Kredi-Anadolubank World Kredi Kartı Programı İşbirliği
Sözleşmesi'ne Ek Sözleşme” için muafiyet talep edilmiş ve 12.01.2012 tarihli ve 12-01/10-7 sayılı Kurul
kararıyla muafiyet tanınmıştır. 01.07.2013 tarihinde imzalanan başka bir sözleşme ile 13.12.2011 tarihli
sözleşme ile değişik 30.06.2008 tarihli sözleşmenin beş yıl süreyle uzatılması talebiyle yeni bir muafiyet
başvurusunda bulunulmuş ve Kurul’un 06.11.2013 tarihli ve 13-62/862-369 sayılı kararı ile bu sözleşmeye
de muafiyet verilmiştir.
17-30/501-220
4/5

(10) Ayrıca pazarın genel yapısı dikkate alındığında günümüz itibarıyla YAPI KREDİ ile
VAKIFBANK arasında imzalanmış olan sözleşmeye ilişkin 11.09.2008 tarih ve 08-52/838-
335 sayılı muafiyet kararında Kurul’un kararına esas olan rekabetçi analize ilişkin
piyasada ciddi bir değişikliğin bulunmadığı görülmekte3 olup şikayetçi tarafından, karara
bağlanan yükümlülüklerin yerine getirilmediği ya da anılan kararın yanlış ya da eksik
bilgiye dayandığına yönelik bir bilgi ya da belge sunulmamıştır. Kaldı ki benzer nitelikteki
hükümlerin diğer program ortaklığı sözleşmelerinde de bulunduğu ve bu sözleşmelerin
ilgili kararlar ile muafiyet aldığı görülmektedir. Örneğin Bonus Kart Program Ortaklığı
Sözleşmeleri incelendiğinde dokuz banka ile Türkiye Garanti Bankasının imzaladığı
sözleşmelerde üye işyeleri için bankalar arası POS geçişleri için bir ila altı ay arasında
değişen bekleme sürelerinin bulunduğu ve bu sözleşmelerin hepsine bireysel muafiyet
tanındığı görülmüştür4. Türkiye İş Bankası ile T.C. Ziraat Bankası arasındaki Maximum
Kredi Kartı Uygulaması Sözleşmesi’nde ise bir bankanın üye işyeri anlaşması yaptığı bir
mağaza ile diğer bankanın üye işyeri sözleşmesi imzalamayacağı taahhüt edilmiş ve bu
hususu içeren sözleşmeye de Kurul’un 24.04.2007 tarih ve 07-34/343-124 sayılı kararı
ile muafiyet tanınmıştır.
(11) Sonuç olarak şikayetçi tarafından Kurul’un 11.09.2008 tarih ve 08-52/838-335 sayılı
muafiyet kararının yanlış ya da eksik bilgiye dayandığına ya da karara bağlanan
yükümlülüklerin yerine getirilmediğine yönelik bir bilgi ya da belge sunulmadığı ve
Kurul’un kararına esas olan rekabetçi analize ilişkin piyasada ciddi bir değişikliğin
bulunmadığı görülmüş, dolayısıyla bu çerçevede 4054 sayılı Kanun’un 13. maddesi
çerçevesinde muafiyetin geri alınmasını gerektirecek şartların oluşmadığı ve bu
bağlamda başvuruya ilişkin işlem tesis edilmesine gerek bulunmadığı kanaatine
ulaşılmıştır.


3 YAPI KREDİ ve Worldcard’ın pazardaki konumuna ilişkin olarak Kurul’un 11.09.2008 taih ve 08-52/838-
335 sayılı muafiyet kararında YAPI KREDİ’nin kart cirosu bakımından pazar payının (…..) olduğu tespit
edilmiştir. Türkiye Garanti Bankası A.Ş.’ye ilişkin 17.08.2017 tarihli ve 2017-4-037/ÖA sayılı önaraştırma
raporunda yapılan sektörel analiz incelendiğinde 2008 yılından itibaren geçen süre zarfında YAPI
KREDİ’nin pazar payında nispeten bir düşüş olmakla birlikte kayda değer bir değişim yaşanmadığı
görülmektedir. Platformlar arası rekabete bakıldığında kredi kartı cirosuna göre Bonus, Worldcard,
Cardfinans, Maximum, Axess, platform ortaklılarının 2016 yılı pazar payları sırasıyla (…..) olarak
hesaplanmaktadır. Kredi kartı işlem adedine göre pazar payları ise sırasıyla (…..) olarak değişmektedir. Bu
veriler incelendiğinde bankalar bazında pazar paylarının birbirine yakın olduğu, platform ortaklıkları
arasında ise Bonus ve Worldcard’ın önemli derecede rekabet ettikleri görülmektedir.
4 Örnek sözleşmeler: Garanti Bankası –Denizbank bir ay (08.01.2015 tarih ve 15-02/9-7 sayılı Kurul kararı);
Garanti Bankası-Şekerbank üç ay (28.12.2016 tarih ve 16-45/723-326 sayılı sayılı Kurul kararı, Garanti
Bankası-ING Bank üç ay (07.08.2014 tarih ve 14-26/524-232 sayılı sayılı Kurul kararı, Garanti Bankası –
Abank altı ay (03.08.2011 tarih ve 11-44/991-337 sayılı Kurul kararı).
17-30/501-220
5/5

I. SONUÇ
(12) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, Kurum kayıtlarına 02.05.2017
tarih ve 2972 sayı ile giren başvuruya ilişkin olarak herhangi bir işlem tesisine gerek
bulunmadığına, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare
Mahkemelerinde yargı yolu açık olmak üzere, OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.










Full & Egal Universal Law Academy