Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 15-43/716-260
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Uşak’ta bulunan Lisanslı Harita ve Kadastro Mühendislik Bürolarının aralarında anlaşarak rekabeti engellediği iddiası
Karar Tarihi: 09.12.2015

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2015-1-65 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 15-43/716-260
Karar Tarihi : 09.12.2015
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN,
Doç. Dr. Tahir SARAÇ, Kenan TÜRK
B. RAPORTÖRLER: Cemal Ökmen YÜCEL, Metin DEMİRCİ
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Mustafa DEMİR
İsmetpaşa Cad. No:72/205 Uşak
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - 6406-67 No’lu Lisanslı Harita ve Kadastro Mühendislik Bürosu
Köme Mah. Yücelti Sok. No:8/1 K:1 Uşak
- 6406-69 No’lu Lisanslı Harita ve Kadastro Mühendislik Bürosu
Köme Mah. A. Yılancıoğlu İşhanı K:2 D:201 Uşak
(1) E. DOSYA KONUSU: Uşak’ta bulunan Lisanslı Harita ve Kadastro Mühendislik
Bürolarının aralarında anlaşarak rekabeti engellediği iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda, Uşak’ta bulunan iki adet Lisanslı Harita ve Kadastro
Mühendislik Bürosunun (LİHKAB) aralarında anlaşmak suretiyle, daha önce Tapu
Kadastro Müdürlüğünün talep ettiği ücretlere göre altı kat daha fazla ücret talep etmek
ve indirim yapmamak suretiyle rekabeti engellediği, Belediye’nin de bu duruma alet
edildiği iddialarına yer verilerek, gereğinin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 26.08.2015 tarihinde giren başvuru,
06.10.2015 tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve önaraştırma yapılmasına karar
verilmiştir.
(4) Söz konusu karar uyarınca düzenlenen 03.12.2015 tarih ve 2015-1-65/ÖA sayılı
Önaraştırma Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(5) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; başvuru konusu hakkında 4054 sayılı
Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 41. maddesi uyarınca soruşturma açılmasına
gerek olmadığı ve şikayetin reddedilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İlgili Pazar
I.1.1. İlgili Ürün Pazarı
(6) Başvuru konusu iddiaların LİHKAB’ların uygulamalarına yönelik olması dikkate alınarak,
ilgili ürün pazarı “lisanslı harita ve kadastro mühendisliği hizmetleri” olarak belirlenmiştir.
I.1.2. İlgili Coğrafi Pazar
(7) Konuya ilişkin mevzuat uyarınca söz konusu hizmetlerin il bazında sunuluyor olması
nedeniyle, ilgili coğrafi pazar, “Uşak ili” olarak tespit edilmiştir.


15-43/716-260
2/4


I.2. Tespitler ve Değerlendirme
I.2.1. Sektöre İlişkin Bilgiler
(8) Kadastro işlemleri; tapu planlarına göre arazide sınırların işaretlenmesi ve arazideki
değişikliklerin tapu planlarına işlenmesi olarak özetlenebilecektir. Kadastro işlemlerinde;
arsa ve arazilerin köşelerinin belirlenmesi, yapılan binaların plana işlenerek dairelere
ayrı tapu verilmesi gibi detaylı süreçler söz konusu olabilmektedir. LİHKAB’lar bahse
konu kadastro işlemlerinin bir kısmını yerine getirmek üzere kanunla kurulmuş
bürolardır.
(9) LİHKAB’ların yürüttüğü işlemler yakın zamana kadar Tapu ve Kadastro Genel
Müdürlüğüne (TKGM) bağlı Tapu Kadastro Müdürlükleri tarafından yerine
getirilmekteydi. Ancak 5368 sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları
Hakkında Kanun (5368 sayılı Kanun) uyarınca her ilde belli sayıda LİHKAB
yetkilendirilmiştir.
(10) LİHKAB’ların yetkili olduğu bu işlemler 5368 sayılı Kanun’a dayanılarak çıkarılan
Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Hakkında Yönetmelik’in (Yönetmelik)
“Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı 3. maddesinde, “Kadastro Müdürlüklerince
yürütülmekte iken Kanunla lisanslı bürolara devredilen, tescile tâbi olmayan, aplikasyon,
parselin yerinde gösterilmesi ile tescile tâbi olan, cins değişikliği, arzî irtifak hakkı tesisi
veya terkini ve birleştirme işlemlerine yönelik talebe bağlı hizmetler” şeklinde
tanımlanmıştır.
(11) Yönetmelik’in 37. maddesinde “Lisanslı büro, Kanun ve bu Yönetmelikte belirlenen
kadastro teknik hizmetlerinden, tescile tâbi olan işlemlerin yapımı ile tescile tâbi
olmayan işlemlerin yapım ve kontrolünde görevli ve yetkilidir.” denilerek, lisanslı
büroların görev ve yetkileri belirlenmiştir.
(12) 5368 sayılı Kanun ve Yönetmelik uyarınca LİHKAB açabilmek için, TKGM tarafından
açılan sınavlarda başarılı olmak ve bu çerçevede gerekli diğer şartları sağlayarak lisans
sahibi olmak gerekmektedir. LİHKAB’lar bulundukları ilçe idarî sınırlarında yetkili olmak
üzere kurulmaktadır. Aynı ilçede birden fazla sayıda büroya lisans verilmesi veya
lisanslı büroların birden fazla ilçede yetkilendirilmesi ile lisansların iptaline TKGM
yetkilidir. TKGM’nin yetkili olduğu diğer hususlar arasında lisansları, sicilleri tutmak ile
lisanslı büro faaliyetlerinin denetimini yaparak uyarma, kınama, lisansın geçici veya
sürekli iptali cezalarını vermek sayılabilecektir. Aynı Kanun’un 6. maddesine göre,
“Lisans sahibi, lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarının Harita ve Kadastro
Mühendisleri Odasına büro tescillerini yaptırmak zorundadır.”
(13) Sektörün işleyişini etkileyen bir diğer mevzuat da TKGM tarafından yayımlanan 2010/13
Sayılı Lisanslı Harita Kadastro Mühendisleri ve Büroları Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Genelge’dir (2010/3 sayılı Genelge). Yukarıda yer verilen düzenlemelere ek
olarak bu genelgenin 35. maddesinin üçüncü bendi ile birden fazla LİHKAB bulunan
illerdeki ilgili pazarın, görevli LİHKAB’lar arasında eşit olarak paylaştırılması
hedeflenmiştir. Anılan madde aşağıdaki gibidir:
“Birden fazla lisanslı büronun bulunduğu yerlerde, büroların iş yüklerinin eşit dağılımını
sağlamak amacıyla resmi kurum ve kuruluşların talepleri haricinde, bir lisanslı büroda
aynı anda devam eden, tescile konu olmayan işlerden beş, tescile konu olanlardan on
adetten fazla iş alınamaz.”


15-43/716-260
3/4

I.2.2. Değerlendirme
(14) 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinde “Belirli bir mal ve hizmet piyasasında doğrudan
veya dolaylı olarak rekabeti engelleme, bozma ya da kısıtlama amacını taşıyan veya bu
etkiyi doğuran yahut doğurabilecek nitelikte olan teşebbüsler arası anlaşmalar, uyumlu
eylemler ve teşebbüs birliklerinin bu tür karar ve eylemleri” yasaklanmış ve aynı
maddenin ikinci fıkrasında ise tahdidi olmamak üzere yasaklanan hallere ilişkin
örneklere yer verilmiştir. Söz konusu fıkranın (a) bendinde, “mal veya hizmetlerin alım
ya da satım fiyatının, fiyatı oluşturan maliyet, kar gibi unsurlar ile her türlü alım yahut
satım şartlarının tespit edilmesi” yasaklanan hallerden sayılmıştır.
(15) Başvuru dilekçesinde, Uşak’ta bulunan LİHKAB’ların aralarında anlaşmak suretiyle
fiyatları artırdıkları, fiyatlarda indirim yapmadıkları ve rekabeti engelledikleri iddia
edilmektedir. Dolayısıyla, 4054 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a)
bendinde yasaklanan bir durumun varlığının incelenmesi gerekmektedir. Bununla
birlikte, yapılan yerinde incelemelerde teşebbüsler tarafından, fiyat tarifelerinin TKGM
tarafından belirlendiği, bürolar tarafından fiyat belirlenmesinin veya fiyatlarda değişiklik
yapılmasının söz konusu olmadığı ifade edilmiştir.
(16) Nitekim 5368 sayılı Kanun’un 8. maddesinin üçüncü bendinde, “Hizmetle ilgili ücret
tarifelerinin hazırlanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikte belirlenir. Hizmet ile ilgili
ücret tarifeleri, her yıl harita kadastro mühendisleri odasının görüşü alınmak suretiyle
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenir.” denilerek, ücret tarifelerini belirleme
yetkisinin TKGM’de olduğu belirtilmiştir. Yönetmelik’in 4. maddesinde de “… Odanın
görüşü alınmak suretiyle lisanslı büro hizmet ücretlerinin belirlenmesi …” TKGM’nin
yetkileri arasında sayılmıştır. Buna ek olarak mezkur kanunun 4. maddesinde il ve ilçe
bazında kaç tane LİHKAB kurulabileceğini belirleme yetkisi TKGM’ye verilmiştir (Uşak
ilinde iki tane LİHKAB vardır.). Ayrıca 2010/3 sayılı Genelge ile görevli LİHKAB’ların
faaliyet gösterdiği ilgili pazarın da eşit olarak paylaştırılması, bir anlamda kota
uygulanması amaçlanmıştır. Özetle, LİHKAB’ların yapabilecekleri işlemlerin tanımları,
ücret tarifleri, yerine getirebileceği işlem sayısı, kaç adet kurulabileceği ve denetlenmesi
vb. gibi temel faaliyetlerin yukarıda yer verilen mevzuat ile bir kamu kurumu tarafından
belirlenmekte ve denetlenmekte olduğu görülmektedir. Bu bulgular, daha önce TKGM
ve teşkilatı tarafından yürütülen bazı işlemlerin rekabetçi bir pazardan öte, belli şartlarda
özel kişilere verilen imtiyazlarla ve regüle edilen bir pazarda yürütülmesine yönelik bir
kamu tasarrufu olduğuna işaret etmektedir.
(17) Kurulumuzun 27.10.2010 tarih ve 10-67/1411-529 sayılı kararında da LİHKAB’ların ilk
yetkilendirildiği dönemde serbest çalışan mühendislerin asgari fiyatlara ilişkin
uygulamasına yönelik bir şikâyet incelenmiş ve LİHKAB’ların uymakla yükümlü oldukları
asgari ücret tarifelerinin ve diğer unsurların ilgili mevzuat uyarınca TKGM tarafından
düzenlendiği tespiti yapılarak bir soruşturma açılmamış, ancak 4054 sayılı Kanun
kapsamında ihlal teşkil edebilecek nitelikte düzenlemelerden kaçınılmasına yönelik
olarak TKGM’ye ve ilgili Bakanlık’a görüş bildirilmesine karar verilmiştir.
(18) Bu çerçevede, Uşak’ta faaliyet gösteren LİHKAB’ların fiyatlarının aynı olmasının ve
ücretlerde değişiklik yapamamalarının nedeninin TKGM’nin yayımladığı ücret tarifesi
olduğu ve 5368 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca hizmet ile ilgili ücret tarifesi
yayımlamanın ve diğer rekabetçi unsurlara ilişkin düzenlemelerin TKGM’nin yetki ve
sorumlulukları arasında olduğu görülmektedir. Başvuru sahibi ile yapılan görüşmede
başvuruya ilişkin bir belgenin sunulamamasının yanı sıra, şikâyet konusu olan indirim
alınamaması hususunun sonraki dönemde ortadan kalktığı da dikkate alındığında,
yukarda arz ve izaha çalışılan hususlardan yola çıkılarak dosya mevcudu iddialara
yönelik olarak soruşturma açılmasına gerek olmadığı kanaatine varılmıştır.

15-43/716-260
4/4

J. SONUÇ
(19) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.



Full & Egal Universal Law Academy