Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 14-26/524-232
Karar Türü: Menfi Tespit ve Muafiyet
Konu: Türkiye Garanti Bankası A.Ş. ile ING Bank A.Ş. arasında akdedilen Bonus Kredi Kartı Program Paylaşımı Sözleşmesi'ne menfi tespit belgesi verilmesi veya muafiyet tanınması talebi
Karar Tarihi: 07.08.2014


Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2014-4-45 (Muafiyet)
Karar Sayısı : 14-26/524-232
Karar Tarihi : 07.08.2014
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN, Dr. Metin ARSLAN
B. RAPORTÖRLER : Ali Fuat KOÇ, Süleyman DAĞDEViREN
C. BİLDİRİMDE
BULUNANLAR : - Türkiye Garanti Bankası AŞ.
Levent Nispetiye Mah. Aytar Cad. No: 2 34340 Beşiktaş İstanbul
- ING Bank AŞ.
Reşitpaşa Mah. Eski Büyükdere Cad. No: 8 34467 Sarıyer
İstanbul
(1) D. DOSYA KONUSU: Türkiye Garanti Bankası A.Ş. ile ING Bank A.Ş. arasında
akdedilen Bonus Kredi Kartı Program Paylaşımı Sözleşmesi'ne menfi tespit
belgesi verilmesi veya muafiyet tanınması talebi.
(2) E. DOSYA EVRELERİ: Türkiye Garanti Bankası A.Ş. (GARANTİ) ve ING Bank A.Ş.
(ING) tarafından yapılan ve 27.6.2014 tarih ve 3679 sayı ile Kurum kayıtlarına intikal
eden bildirim üzerine düzenlenen 21.7.2014 tarih ve 2014-4-45/MM sayılı
Muafiyet/Menfi Tespit Ön İnceleme Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) F. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda;
- Garanti ile ING arasında imzalanan “Bonus Kredi Kartı Program Paylaşımı
Sözleşmesi”ne menfi tespit belgesi verilemeyeceği,
- Garanti ve ING’nin rakip teşebbüsler olması nedeniyle söz konusu sözleşmenin
2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2002/2 sayılı
Tebliğ)’nden de yararlanamayacağı,
- Söz konusu sözleşmeye 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesinin 2. fıkrası çerçevesinde
muafiyet tanınabileceği
ifade edilmiştir.
G. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
G.1. İlgili Pazar
(4) Dosya kapsamında ilgili ürün pazarları “çok markalı kredi kartı ihracı pazarı (issuing)”
ve “üye işyeri edinme pazarı (acquiring)”; ilgili coğrafi pazar ise "Türkiye" olarak
belirlenmiştir.
G.2. Bildirim Konusu Sözleşme
(5) Rekabet Kurulu’nun 09-14/316-80 sayılı kararı ile Garanti ile ING arasında imzalanan
17.6.2008 tarihli “Bonus Kredi Kartı Program Paylaşım Sözleşmesi”ne bireysel
muafiyet tanınmıştır. 1.10.2013 tarihli dosya konusu sözleşme kapsamında ING
müşterilerine, Garanti Bonus Kart hamillerine sağlanan avantajlara ve özelliklere
14-26/524-232
2/5
sahip Bonus Kredi Kartını (Bonus Classic Card, Bonus Gold Card, Bonus Platinum
Card, Bonus Business Card) ING isim ve logosunu kullanmak suretiyle pazarlamaya,
basmaya, operasyonel hizmetleri vermeye devam edebilecektir. Sözleşme ile bu
kullanım kapsamında tarafların hak ve yükümlülükleri, uygulama esasları ve hizmet
standartları belirlenmektedir.
G.3. Değerlendirme
G.3.1. Menfi Tespite İlişkin Değerlendirme
(6) Dosya konusu sözleşme kapsamında ING tarafından Bonus Kredi Kartı hamillerine
yönelik olarak kampanyalar, reklam faaliyetleri ve verilecek bonus oranlarına
kısıtlamalar getirilmesi; ayrıca kart uygulamaları, bonuslar ve sağlanacak avantajların
niteliklerinin tespit edilmesinin rekabeti sınırlayıcı nitelikte olduğu görülmektedir. Bu
çerçevede söz konusu sözleşmenin Kanun’un 4. maddesi kapsamında olduğu ve
sözleşmeye Kanun’un 8. maddesi çerçevesinde menfi tespit belgesi verilmesinin
mümkün olamayacağı kanaatine ulaşılmıştır.
H.3.2. Grup Muafiyetine İlişkin Değerlendirme
(7) GARANTİ ve ING, bankacılık hizmetleri ve dosya konusu bakımından ilgili ürün
pazarları olan çok markalı kredi kartları ihracı ve üye işyeri edinme pazarlarında
birbirlerine rakip konumundadır. 2002/2 sayılı Tebliğ’e göre; “Rakip teşebbüsler
arasında yapılan dikey anlaşmalar, bu Tebliğ ile tanınan muafiyetten yararlanamaz.
Ancak sağlayıcının anlaşma konusu malların hem üreticisi hem de dağıtıcısı olduğu,
alıcının ise bu mallarla rekabet eden malların üreticisi değil dağıtıcısı olduğu dikey
anlaşmalar bu Tebliğ ile tanınan grup muafiyetinden yararlanır.” Bu çerçevede dosya
konusu sözleşme 2002/2 sayılı Tebliğ kapsamında grup muafiyetinden
yararlanamamaktadır.
H.3.3. Bireysel Muafiyete İlişkin Değerlendirme
(8) Bilindiği üzere Kanun’un 5. maddesine göre Kurul, aşağıda belirtilen şartların
tamamının varlığı halinde bireysel muafiyet kararı verebilmektedir.
a) Malların üretim ve dağıtımı ile hizmetlerin sunulmasında yeni gelişme ve
iyileşmelerin ya da ekonomik veya teknik gelişmenin sağlanması:
(9) Dosya konusu sözleşme ile çok markalı kredi kartlarına yönelik üye işyeri edinme
pazarında kapalı ağ olarak faaliyet gösteren Bonus üye işyeri ağı ING’nin kredi kartı
kullanıcılarının kullanımına açık olmaya devam edecektir. Bu yolla ING yeni bir yaygın
üye işyeri ağı oluşturmaya gerek kalmaksızın Platform Bankaları’nın oluşturduğu
mevcut üye işyeri ağında ihraç ettiği kartları kullandırma imkânına sahip olacaktır.
ING böylelikle yeni üye işyeri anlaşmaları yapmasa dahi mevcut üye işyeri ağından
faydalanarak güçlü bir marka ile çok markalı kredi kartları piyasasındaki pazar payını
koruyabilme imkânına kavuşacaktır. Bunun yanı sıra genişleyen üye işyeri ağı
sayesinde daha kolay yeni müşteri edinebilecek ve kart kullanıcılarından elde ettiği
ciroyu da artırabilecektir.
(10) Dosya konusu sözleşme, dolaylı olarak çok markalı kredi kartları hizmetinin
sunulmasında gelişme ve iyileşme sağlanması amacına da hizmet etmektedir. ING
altyapı yatırımlarını artırmak yerine Bonus’un mevcut geniş ağından faydalanabilecek;
yeni POS terminali yatırım, bakım, onarım ve gerekli insan kaynağı maliyetine
katlanmayacak ve mevcut ağa isterse yeni üye işyerleri eklemek suretiyle faaliyet
gösterecektir. Bu anlamda sözleşme ile bir bakıma ING’nin ölçek ekonomisinden
faydalanması söz konusu olmaktadır. Bunun yanı sıra güçlü bir marka yaratmanın
gerektirdiği reklam, müşteri memnuniyeti, ilişki yönetimi yatırımlarından tasarruf
sağlayacaktır. Böylece ING müşterileri açısından, bankacılık hizmetlerinin önemli bir
14-26/524-232
3/5
bölümü olan kredi kartları pazarında hizmet alımında iyileşme sağlanması söz konusu
olacaktır.
(11) Ayrı POS cihazı yerleştirilmesi bankalar açısından maliyeti artıran bir unsur olduğu
gibi, bu maliyetin takas komisyonuna yansıtılması sonucunda ekonominin geneline de
bir maliyet yüklenmektedir. Bankaların POS cihazı yerleştirmek için katlandıkları
maliyetleri bankalar arası işlemlerde uygulanacak takas komisyonuna yansıttıkları
bilinmektedir. İhraççı banka kabulcü bankadan takas komisyonu almakta; kabulcü
banka bunu üye işyerine, üye işyeri de bunu fiyatlar yoluyla tüketiciye yansıtmaktadır.
Söz konusu işbirliği bu anlamda taraf bankalara bir maliyet avantajı sunacak ve
bankaların kaynaklarını daha etkin bir şekilde kullanmalarına olanak tanıyacaktır.
(12) Bu çerçevede Kanun’un 5. maddesinin (a) bendindeki şartın sağlandığı
anlaşılmaktadır.
b) Tüketicinin bundan yarar sağlaması:
(13) Dosya konusu sözleşme vasıtasıyla ING kredi kartı hamillerinin çok markalı kredi kartı
hizmetinin sağladığı avantajlardan yararlanması yoluyla tüketicilerin güvenli hizmet
almaları ve yaygın bir üye işyeri ağına sahip olan Bonus’un sağladığı ödül/puan
uygulamasından faydalanmaları sağlanmış olmaktadır. Bunun yanı sıra, ING
sözleşme ile sağladığı maliyet tasarrufu avantajını diğer hizmetleri daha iyi
sunabilmek için kullanabilecektir.
(14) Kredi kartı pazarı çift taraflı pazar özelliğindedir ve bu pazarlarda bir arz edici
tarafından sunulan aynı ürüne karşı birbirini etkileyen iki farklı talep söz konusudur.
Bunlardan ilki kart kullanıcısının talebi, ikincisi ise üye işyerinin talebidir. Kart
kullanıcıları bakımından kredi kartı ne kadar çok üye işyerine sahipse karta olan talep
o oranda artmaktadır. Aynı şekilde bir kredi kartı ne kadar çok tüketici tarafından
kullanılmaktaysa üye işyerlerinin o kredi kartına ait POS cihazını yerleştirme ihtimali
artacaktır. Kart kullanıcıları ve üye işyerleri arasındaki bu pozitif dışsallık nedeniyle,
tüketici boyutundaki bir fayda artışının üye işyerlerine de yansıması söz konusudur.
(15) Bu çerçevede Kanun’un 5. maddesinin (b) bendinde öngörülen koşulun da
gerçekleştiği anlaşılmıştır.
c) İlgili piyasanın önemli bir bölümünde rekabetin ortadan kalkmaması:
(16) Dosya konusu sözleşme ile taraflara -Bonus markası ile verilen hizmetin standardının
korunması amacıyla getirilmiş olan tarafların kendi program üyeleri, kart hamilleri ve
kart uygulamaları hariç olmak üzere- kredi kartı ve üye işyeri pazarlamasında bir
sınırlama getirilmemektedir.
(17) Dosya konusu sözleşme ile 17.06.2008 tarihli sözleşmenin süresinin uzatılmış olduğu
dikkate alındığında, Bonus Platform bankalarının toplam pazar paylarında bir artışın
söz konusu olmayacağı görülmektedir. ING’nin düşük pazar payı da göz önünde
bulundurulduğunda, ilgili pazarın önemli bir bölümünde rekabetin ortadan
kalkmayacağı anlaşılmaktadır.
(18) İlgili pazarda benzer anlaşmalar 2002 yılından beri yapılmakta olup hâlihazırda ilgili
pazardaki rekabet, bankaların birbirleriyle olan rekabetinden çıkıp, pazarda öne çıkan
World, Bonus, Axess, Advantage, Maximum gibi kart sistemleri arasındaki rekabete
dönüşme sürecini tamamlamaktadır. Küçük ölçekli bankalar bu anlaşmalar ile bu
sürece dâhil olma imkânına kavuşmaktadır. Diğer yandan Platform Bankalarının
Bonus markası dışında kredi kartlarının da bulunduğu ve taraflar arasında imzalanan
14-26/524-232
4/5
sözleşmelerle ilgili bankaların tüm kartlarını Bonus markası altında toplama
yükümlülüğü getirilmediği görülmektedir.
(19) Aşağıdaki tabloda Bonus Kredi Kartı Programına dahil olan bankaların kredi kartı
cirosu ve sayısı bazında pazar paylarına yer verilmektedir:
Tablo 5: Bonus Platform Bankaları Pazar Payları
Platform Üyeleri
2012 yılı 2013 yılı
Kredi Kartı Adedi
Bazında (%)
Ciro Bazında
(%)
Kredi Kartı Adedi
Bazında (%)
Ciro Bazında
(%)
Garanti (…..) (…..) (…..) (…..)
TEB (…..) (…..) (…..) (…..)
Denizbank (…..) (…..) (…..) (…..)
ING (…..) (…..) (…..) (…..)
Türkiye Finans (…..) (…..) (…..) (…..)
Şekerbank (…..) (…..) (…..) (…..)
Tekstilbank (…..) (…..) (…..) (…..)
Eurobank Tekfen (…..) (…..) (…..) (…..)
Alternatifbank (…..) (…..) (…..) (…..)
Fibabanka (…..) (…..) (…..) (…..)
Bonus Platform Toplamı (…..) (…..) (…..) (…..)
(20) Bu hususlar dikkate alındığında, işlem neticesinde ilgili piyasanın önemli bir
bölümünde rekabetin ortadan kalkmayacağı ve Kanun’un 5. maddesinin (c)
bendindeki şartın da gerçekleştiği kanaatine ulaşılmaktadır.
d) Rekabetin (a) ve (b) bendlerindeki amaçların elde edilmesi için zorunlu olandan
fazla sınırlanmaması:
(21) Dosya kapsamında işlem tarafları sözleşme ile teşebbüslerin üye işyeri ve kart
kullanıcılarının sayısını artırmanın amaçlandığını; uygulama esasları, hizmet
standartları, iletişim ve marka standartlarına ilişkin hükümlere GARANTİ’nin marka
imajının korunması amacıyla yer verildiğini; bu hükümlerde yer alan kısıtlamalar
ortaya çıkan yararla kıyaslandığında rekabetin zorunlu olandan fazla kısıtlanmadığını
belirtmişlerdir. Diğer taraftan kredi kartları pazarında tüketicilerin birden fazla karta
sahip oldukları ve taksit oranı ve ödüller açısından en uygun bankanın kredi kartını
kullanabildikleri, bu nedenle rekabetçi yapıya sahip pazarda tüketiciye sağlanan
hizmet, iletişim ve marka standartlarının korunmasının büyük önem arz ettiği
vurgulanmıştır.
(22) Yukarıda da belirtildiği gibi sözleşmede tarafların Bonus Kredi Kartı Programı dışında
müşterilerine sunabilecekleri diğer özel avantajlar konusunda herhangi bir kısıtlama
bulunmamaktadır.
(23) Bu tespitler çerçevesinde Kanun’un 5. maddesinin (d) bendindeki koşulun da
gerçekleştiği anlaşılmıştır. Bu çerçevede bildirim konusu işleme bireysel muafiyet
tanınması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.1
I. SONUÇ
(24) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre,
1. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. ile ING Bank A.Ş. arasında 01.10.2013 tarihinde
akdedilen “Bonus Kredi Kartı Program Paylaşımı Sözleşmesi”ne menfi tespit
belgesi verilemeyeceğine,

1 Rekabet Kurulu’nun 04-48/639-158, 06-63/861-251, 07-79/983-381, 08-47/665-259, 09-14/316-80,
10-52/961-336, 11-44/991-337, 14-07/149-64 ve 14-16/296-127 sayılı kararları ile Bonus Kart
Paylaşım Programına ilişkin aynı nitelikteki sözleşmelere de bireysel muafiyet tanınmıştır.
14-26/524-232
5/5
2. Türkiye Garanti Bankası A.Ş. ve ING Bank A.Ş.’nin birbirine rakip teşebbüsler
olmaları nedeniyle, söz konusu Sözleşme’nin 2002/2 sayılı Dikey Anlaşmalara
İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği kapsamında grup muafiyetinden yararlanamadığına,
3. Bahse konu sözleşmeye 4054 sayılı Kanun’un 5. maddesinin ikinci fıkrası
çerçevesinde muafiyet tanınmasına
OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.











Full & Egal Universal Law Academy