(1136 S. K. m. 34, 55, 134) (Türkiye Barolar Birliği Reklam Yasağı Yönetmeliği m. 1) (Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Meslek Kuralları m. 7, 8)
E: 2016-280
K: 2016-448
T: 25.06.2016
İtirazın süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Şikâyetli avukat hakkında ... Dergisi’nin ...’de yayın yapan 2015/2 ve 12. Sayılı aylık yayınında yapılan reklam iddiası üzerine resen başlatılan disiplin kovuşturmasında, eylem sabit görülerek disiplin cezası tayin edilmiştir.
Şikâyetli avukat önceki yazılı ve sözlü savunmalarında özetle; ... dergisinin bir konuyla ilgili röportaj yapmak için telefonla müracaat ettiği, bu müracaata da kamu hizmeti mantığı ile olumlu cevap verdiğini, kendisine sorulmadan bilgi verici spotun yayınlandığı, … dışında yapılan bu yayının, hatta reklam yapmanın dahi soruşturulmaması gerektiği, Avukatlık Kanunu ve Meslek İlkelerinin … dışında mer’i olmadığı, spotun reklam olmadığı gibi, en iyi bu avukat yapar vb. bir ibare de içermediği, sadece bazı bilgiler içerdiği, ancak ismini ön plana çıkarmadığı gibi, iş arama niteliği taşımadığını, sadece Sosyal Güvenlik Hukukuna ait davaları takip ettiğini, “yurt dışı borçlanma yoluyla emeklilik” konusunda danışmanlık verdiğini, eğitimi olmayan birçok kişinin kendisini sosyal güvenlik uzmanı olarak tanıttığını, bu kişilerin hiçbir bilgisi olmamasına rağmen yazılı ve görsel basında fütursuzca reklam yaptığını kendisinin en ufak tanıtımının sorun edildiğini, reklam yasağının belirli sınırlar dahilinde gevşetilmesi gerektiği, iş arama niteliği taşımayan, gerçeğe aykırılık ve başka meslektaşına haksız rekabet içermeyen yalnızca bilgilendirmeyi amaçlayan spottan dolayı cezalandırılmaması gerektiğini, ilgili yayını disiplin soruşturması ile öğrendiğini, daha önceden tanışıklığı olan dergi editörü ve sahibi T.K.’un hemşehri olması sebebi ile bilgisi dışında böyle bir jest yaptığını ifade ettiğini, ikazı üzerine tekrarının olmadığını, bu tür yayınların …’da yüksek bedelle yapıldığını, bilgisi dışında yapılan bu yayın karşılığı herhangi bir bedel ödemediğini, yapılan röportajla beraber bu yayının da bilgisi dışında yapıldığı, röportajdan haberinin olduğu, ancak reklamın bilgisi dışında olduğunu beyan etmiştir.
İncelenen dosya kapsamından; Şikâyetli avukatın ...’ de aylık olarak yayınlanan ... dergisinde “… Emeklilik-Emeklilik Danışma Merkezi” adı altında ilanın bulunduğu, bu ilanda avukat unvanının ve isminin, aynı zamanda …’daki büro adresine dair bilgilerinin ve iki adet fotoğrafının yer aldığı,
Baro Disiplin Kurulu Başkanlığı’na gönderilen, ... Genel Yayın Yönetmeni T.K. imzalı 16.02.2016 günlü cevabi yazıda özetle; Şikâyetli avukat ile yaptıkları röportaj sonrasında gazetelerini arayan okurların sayısı artınca hem yönetim olarak bu sorulardan kurtulmak hem de Avukat B.D.’ya karşı jest olsun diye “… Emeklilik Danışma Merkezi” gibi bir isim uydurarak kendilerinin hazırladığı bu sayfayı yayımladıkları, yayımladıkları reklam karşılığında şikâyetli avukattan herhangi bir ücret taleplerinin olmadığı, çıkan reklamlara ilişkin gazeteleri gönderip kendisine sürpriz yaptıklarını belirttikleri, şikâyetlinin durumu öğrenince kendilerini arayarak bir daha reklam yayımlamamaları, hukuki konuda sorun yaşanabileceği uyarısında bulunup yayınları kesmelerini istediği, tamamen iyi niyetle, okurlarının konuyla ilgili olarak daha çok bilgi alabilmelerini amaçlayan bir çalışma yaptıkları hususunun bildirildiği,
Şikâyetli avukatın dosyaya sunmuş olduğu internet çıktılarında, başkaları tarafından yurt dışı emeklilik işleri ile ilgili benzer konuda yapılan yayın ve reklamların savunma amaçlı sunulduğu,
Şikâyetli avukat B.D.’nin disiplin sicil özetinde eylem tarihi (Şubat 2015) itibariyle tekerrüre esas her ikisi de 05.02.2010 kesinleşme tarihli uyarma ve kınama cezasının olduğu,
Şikâyetli avukatın 04.04.2016 kayıt tarihli itiraz dilekçesinde özetle; Önceki savunmalarını tekrarla, ...’de böyle bir kısıtlama olmadığından ve …’de de sorun olduğunu bilmedikleri için röportajı yapan medya kuruluşunun tamamen bilgisi dışında söz konusu bilgi verici spotu hazırladığını, ... Yayın Yönetmeni T.K. imzalı yazı cevabı beklenmeksizin, usule aykırı bir şekilde aceleyle aleyhinde verilmiş olan kınama cezasının bozulmasını talep ettiği görülmektedir.
Avukatlık Yasası’nın 55, Türkiye Barolar Birliği Reklam Yasağı Yönetmeliği’nin 1, Türkiye Barolar Birliği Meslek Kuralları’nın 8. maddesi uyarınca, “Avukatlar iş elde etmek için, reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmaktan çekinmek zorundadır.”
11 Ağustos 1341 (1925) tarihli İstanbul Barosu Dahili Nizamnamesi m. 35, “Bir şahsın veya bir şirket veya dairei resmiyenin vekaletini kendisine tevdi ettirmek için avukatların mümafıi haysiyet teşebbüsat ve münasebatta ve müvekkil celbi zımnında cerait ve vesaiti saire ile ilanatta bulunmaları ve küşat ettikleri yazıhanelerine kendi isim ve unvanlarından başka evsaf izafe eylemeleri memnudur.”
Amerikan Avukatları Ahlak Yasası m. 27, “Avukatın sirküler veya diğer vasıtalı veya vasıtasız yollarla reklam yapması yasaktır”,
Uluslararası Barolar Birliği’nin 1956 Oslo toplantısının 8. No.lu kararı, “Reklama başvurmak, avukatlık vakar ve şerefi ile bağdaşmaz”,
Vod Kantonu Meslek Kuralları m. 4, “Avukat, reklam sayılabilecek her şeyden kaçınmağa mecburdur. Mesleki faaliyetinin üstüne kamunun dikkatini çekmek için davaları hakkında yayında bulunamaz.”,
Paris Barosu İç Yönetmeliği m. 37, “ Reklam niteliğindeki her davranış yasaktır.”
Romanya Avukatlık Yasası m. 88, “Avukatın gerek sözle ve gerek mektuplarla, sirkülerle ve sair ilan vasıtaları ile hizmet arz etmesi yasaktır” hükümleri,
Ulusal ve uluslararası uygulamanın da, Türkiye Barolar Birliği Meslek Kuralları’nın 8. maddesinde belirtildiği üzere, “Avukat kendine iş sağlama niteliğindeki her davranıştan çekinir”, yönünde olduğunu göstermektedir.
Avukatların yapabileceği işler kanuni bir tekel olan Avukatlık mesleğine aittir. (Avukatlık Yasası madde 35 ). Her ne kadar Avukatlık hizmeti serbest bir meslek olarak tanımlanmış ise de (Avukatlık Yasası madde 1/1 );
Genel olarak reklam, kamunun tümünün veya bir kesiminin ilgisini çekerek yarar sağlamak amacıyla herhangi bir yoldan yapılacak tanıtma faaliyeti olarak ifade edilebilir. Bu sebeple reklam “serbest rekabet” kavram ve kuralları içinde yer alır. Oysa Avukatlar rakip değil, Adaletin gerçekleşmesinde “Sav, Savunma ve Karar” üçlüsünde yargının kurucu unsuru olarak görev alan, adaletin yardımcısıdırlar.
Görüldüğü üzere, ülkemizde olduğu gibi, uluslararası uygulamada da, avukatın kendine iş sağlama yönündeki reklam yasağı ile ilgili hükümler, bir kamu hizmeti olan avukatlık mesleğini iş temini konusunda meslektaşlar arasında haksız rekabetin yaratılması, mesleğin ticarileşmesi ve avukatın iş sahipleri karşısında bağımsızlığını kaybetme tehlikesine karşı korumak için getirilen kurallar olduğu açıktır.
Her ne kadar yayının “jest” amaçlı olarak yapıldığı savunulmuş ve yayıncı tarafından da kabul edilmiş ise de kişisel bilgilerin ve fotoğrafların bizzat şikâyetli avukat tarafından gönderilmiş olması, hedef kitlenin yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları olması gerçeği karşısında “jest” savunmasına itibar olanağı yoktur.
Baro Disiplin Kurulu’nun, şikâyetli avukatın eyleminin disiplin suçu olduğuna ve Avukatlık Yasası’nın 34, 55,134 ve TBB Meslek Kuralları 7-8 maddelerine aykırı bulunduğuna ilişkin hukuksal değerlendirme yerinde ise de; Kesinleşmiş disiplin cezaları nedeniyle Avukatlık Yasası 136/1. maddesine aykırı olarak kınama cezası tayini yerinde görülmemiş ve aleyhe itiraz olmadığından itirazın reddi ile kararın onanması gerekmiştir.
Sonuç olarak Şikâyetli avukat B.D.’nin itirazının reddi ile;
1-… Barosu Disiplin Kurulu’nun “Kınama Cezası Verilmesine” ilişkin 17.02.2016 gün ve 2015/22 Esas, 2016/6 Karar sayılı kararının aleyhe itiraz olmadığından ONANMASINA,
2-Kurulumuz kararının tebliğini izleyen günden itibaren 60 gün içinde Ankara İdare Mahkemesi’nde dava yolu açık olmak üzere,
Oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy