(1136 S. K. m. 157) (Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Meslek Kuralları m. 5, 6, 27)
E. 2010/629
K. 2011/118
T. 18.02.2011
Şikayetli avukat hakkında, Baro Yönetim Kurulu tarafından, Başkan N.E.’nin türkücü İ.T.’nin H.D.’nin öldürülmesi sonrasında katil zanlılarını öven sözler içeren bir şiiri türküleştirmesini savunan beyanatları sonrasında söylediği “mensubu olduğum sivil toplum örgütünün başkanından böyle bir açıklama gelmesini son derece üzücü buluyorum, üyesi olduğum kurumun böyle bir başkanı olmasından utanç duyuyorum” sözleri üzerine re’sen açılan disiplin kovuşturması sonucunda Disiplin Kurulu tarafından eylem sabit görülerek disiplin cezası tayin edilmiştir.
Şikayetli avukat savunmasında, mensubu bulunduğu meslek örgütü başkanının başkanlık sıfatı ve hukukçu kimliği ile suçu ve suçluyu öven kişilere sahip çıkması ve desteklemesinden o örgütün bir üyesi olarak “utanç duyma” hakkının bulunduğunu, kullandığı ifadelerin doğrudan başkana yönelik ifadeler olmayıp onaylamadığı bir hareket karşısında ifade özgürlüğünü kullanmaktan ibaret olduğunu, başkanın açıklamaları hakkında beyanda bulunmanın meslektaş hakkındaki görüşleri açıklama yasağı kapsamında değerlendirilemeyeceğini, suçu ve suçluyu övmenin ifade özgürlüğü kapsamında görüldüğü halde buna tepki göstermenin disiplin suçu oluşturmasının hakkaniyet kurallarına aykırı olduğunu belirtmiştir. Karara karşı şikayetli avukat tarafından duruşma talepli olarak itiraz edilmiştir. Avukatlık Yasasının 157.maddesi uyarınca ancak işten veya meslekten çıkarma cezasına yahut işten yasaklamaya dair kararların incelenmesi sırasında duruşma yapılması mümkün olduğundan inceleme dosya üzerinden yapılmıştır.
Dosyanın incelenmesinde, gazeteci H.D.’nin öldürülmesinden sonra zanlıları öven bir şiiri türküleştirerek bir de kaset yapan türkücü İ.T. hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatılması üzerine dönemin Baro Başkanı Avukat N.E.’nin “T.’ye yönelik eleştirilere anlam veremiyorum, Yurtsever duyguları şiirle, şarkıyla dile getirmek kutlanması gereken bir davranıştır” beyanatı sonrasında toplumun birçok kesiminden eleştiri geldiği bu sırada Ç. Avukatlar Grubu Yürütme Kurulu Üyesi sıfatıyla görüşüne başvurulan şikayetli avukatın soruya verdiği cevapta “mensubu olduğum sivil toplum örgütünün başkanından böyle bir açıklama gelmesini son derece üzücü buluyorum, üyesi olduğum kurumun böyle bir başkanı olmasından utanç duyuyorum” ifadesini kullandığı bu beyanatın Y.A. Gazetesinin 19.09.2007 tarihli nüshasında “Başkan E.’ye büyük tepki geldi” başlığı ile yayınlandığı görülmüştür. Baro Yönetim Kurulu’nun bu beyanın Türkiye Barolar Birliği Meslek Kurallarının 5, 6, 27/1. maddelerine aykırı olduğu gerekçesi ile kovuşturma başlattığı, Baro Disiplin Kurulu’nun da aynı gerekçeler ile Kınama cezası verilmesine karar verdiği anlaşılmıştır.
Türkiye Barolar Birliği Meslek Kurallarının 5.maddesi “avukat, yazarken de konuşurken de düşüncelerini objektif bir biçimde açıklamalıdır. Mesleki çalışmasında avukat hukukla ve yasalarla ilgisiz açıklamalardan kaçınmalıdır” 6.maddesi “avukat, iddia ve savunmanın hukuki yönü ile ilgilidir. Taraflar arasındaki anlaşmazlıkların doğurduğu düşmanlıkların dışında kalmalıdır.” 27/1.maddesi “hiçbir avukat, herhangi bir meslektaşı, özellikle hasım vekili meslektaşı hakkında küçük düşürücü nitelikteki kişisel görüşlerini ve düşüncelerini açıkça belirtemez.” hükümlerini içermektedir.
Eylemin kovuşturmaya konu maddeler uyarınca incelenmesinde; Türkiye Barolar Birliği Meslek Kurallarının 5 ve 6. maddeleri avukatların mesleki faaliyetleri sırasında uymaları gereken kuralları içermektedir. Olayda tarafların bir dava, bir hukuki ihtilaf sırasında ya da bundan dolayı karşı karşıya gelmelerinden bahsedilemez. Bu nedenle mesleki çalışma sırasında hukukla ve yasalarla ilgisiz açıklamalar, taraflar arasındaki anlaşmazlığın doğurduğu düşmanlıkların dışında kalmak, ihtilafın hukuki yönü ile ilgilenmek gibi kurallara aykırılıktan söz etmek mümkün değildir. Türkiye Barolar Birliği Meslek Kurallarının 27/1.maddesi hiçbir avukat herhangi bir meslektaşı hakkında küçük düşürücü nitelikteki kişisel görüşlerini ve düşüncelerini açıkça belirtemez hükmünü içermektedir. Burada kovuşturmaya konu “mensubu olduğum sivil toplum örgütünün başkanından böyle bir açıklama gelmesini son derece üzücü buluyorum, üyesi olduğum kurumun böyle bir başkanı olmasından utanç duyuyorum” sözlerinin muhatabını küçük düşürecek nitelikte olup olmadığının tartışılması gerekmektedir.
Olay bir bütün olarak değerlendirildiğinde, hukukçuları temsil eden bir meslek örgütü başkanının suçu ve suçluyu öven bir fiile destek veren davranışı mı yoksa bu davranışın eleştirilmesinin mi mesleğin saygınlığına daha fazla zarar verdiğini de tartışmak gerekecektir. Meslek Kurallarının lafzi uygulanması meslektaşa yönelik her türlü eleştirinin yasaklandığı ve aykırılığın mutlaka ceza tayini gerektirdiği gibi bir sonuca ulaşmaya neden olabilir. Bu nedenle kovuşturmaya konu sözlerin küçük düşürücü nitelikte mi yoksa karşı tarafın eylemine karşı, eylemle orantılı ve ifade özgürlüğü sınırları içinde kalan bir beyan mı olduğunun doğru bir şekilde değerlendirilmesi gerekecektir.
Tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere, dönemin Baro Başkanı Avukat N.E.’nin suçu ve suçluyu öven kişinin fiiline verdiği destek toplumun çok farklı kesimlerince eleştirilmiş, sözlerinin hukukçuları temsil eden bir meslek örgütü başkanına yakışmadığı değerlendirmeleri yapılmıştır. Herkesin eleştirebileceği ve çok kişinin de eleştirdiği bir beyanı eleştirmeyi meslek örgütü mensubu meslektaşa yasaklamak ifade özgürlüğünün açık bir ihlali olacaktır. Savunma mesleğinin temsilcilerine böyle bir kısıtlama yapılması düşünülemez. Bu nedenle itirazın kabulü ile disiplin cezasının kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
Sonuç olarak itirazın kabulü ile Baro Disiplin Kurulu’nun “Kınama Cezası” verilmesine ilişkin kararının KALDIRILMASINA, Şikayetli Avukat E.Ö. hakkında DİSİPLİN CEZASI VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy