Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-33/446-197
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Tekirdağ ili Şarköy ilçesinde faaliyet gösteren fırınların aralarında anlaşmak suretiyle ekmek satış noktalarının kar marjını belirledikleri iddiası
Karar Tarihi: 04.06.2013

Rekabet Kurumu Başkanlığından,
REKABET KURULU KARARI

Dosya Sayısı : 2012-3-87 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 13-33/446-197
Karar Tarihi : 04.06.2013

A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER

Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Doç. Dr. Mustafa ATEŞ, İsmail Hakkı ARAKELLE,
Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR, Fevzi ÖZKAN

B. RAPORTÖRLER: H. Gökşin KEKEVİ, Didem ULUÇ

C. BAŞVURUDA
BULUNAN :- Gizlilik talebi bulunmaktadır. (2 başvuru)

D. HAKKINDA ÖNARAŞTIRMA YAPILANLAR:
Tekirdağ ili Şarköy ilçesinde faaliyet gösteren fırınlar

(1) E. DOSYA KONUSU: Tekirdağ ili Şarköy ilçesinde faaliyet gösteren fırınların
aralarında anlaşmak suretiyle ekmek satış noktalarının kar marjını belirledikleri
iddiası.
(2) F. İDDİALARIN ÖZETİ: Yapılan başvurularda özetle; Tekirdağ ili Şarköy ilçesinde faaliyet
gösteren fırınların aralarında anlaşmak suretiyle ekmek satış noktalarının kar marjını
belirledikleri iddia edilerek gereğinin yapılması talep edilmiştir.
(3) G. DOSYA EVRELERİ: Rekabet Kurumu (Kurum) kayıtlarına 11.04.2012 tarih ve 3198 sayı;
12.04.2012 tarih ve 3260 sayı; 24.04.2012 tarih ve 3536 sayı ile giren başvurular üzerine
hazırlanan 02.05.2012 tarih ve 2012-3-87/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu’nun görüşülmesi
sonucunda önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir.
(4) İlgili karar uyarınca düzenlenen 29.05.2013 tarih ve 2012-3-87/ÖA sayılı Önaraştırma
Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(5) H. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle; önaraştırma konusu iddialar ile ilgili
olarak soruşturma açılmasına gerek olmadığı sonuç ve kanaatine ulaşıldığı ifade edilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. Önaraştırma Tarafı Teşebbüsler Hakkında Bilgiler
(6) Şarköy Esnaf ve Sanatkarlar Odası (ŞESO)’na kayıtlı fırın sayısı 18, Tekirdağ Ticaret ve
Sanayi Odası (TTSO)’na kayıtlı olup da Şarköy’de faaliyet gösteren fırın sayısı üçtür.
I.2. İlgili Pazar
(7) Rekabet Kurulu (Kurul) ekmek sektörüne ilişkin olarak 60’tan fazla karar almıştır. Bu
kararların dördü, haklarında soruşturma yürütülen teşebbüs ve teşebbüs birliklerine ceza
uygulanmasına ilişkindir. Anılan kararlarda “İstanbul ili sınırları ekmek”1, “Kütahya il merkezi
çarşı ekmeği”2, “Gaziantep il merkezi (Türkiye Cumhuriyeti sınırları dahili) ekmek ve pide”3

1 27.10.1999 tarih ve 99-49/536-337 sayılı İstanbul Ekmek kararı.
2 17.08.2004 tarih ve 04-54/750-187 sayılı Kütahya Ekmek kararı.
3 07.01.2005 tarih ve 05-02/18-9 sayılı Gaziantep (Türkiye) Ekmek kararı.
13-33/446-197
2 / 4

ve “Ankara ili sınırları ekmek”4 şeklinde birbirlerinden kısmen farklı pazar tanımlarının
ardından ekmek sektörüne ilişkin ayrıntılı inceleme ve değerlendirmeler yapılmıştır.
(8) ŞESO Başkanı, Başkan Yardımcısı ve 2005 yılına kadar ŞESO Başkanlığını da yapan
Şarköy Esnaf Kooperatifi Başkanı ile Raportörlerce yapılan görüşmede, “Şarköy’e kimi
zaman başka ilçelerden ekmek gelebildiğini, örneğin geçmişte 50 km. mesafedeki
Gelibolu’dan Şarköy’e ekmek girişi olduğunu” ifade etmişlerdir. Benzer şekilde şikayetçi de
“bildiği kadarıyla Şarköy dışından ekmek gelmesinin önünde engel olmadığını” belirtmiştir.
(9) Bilindiği üzere, inceleme konusu işlem, gerek ürün gerekse de coğrafi açıdan olası alternatif
pazar tanımları çerçevesinde rekabet açısından endişeler yaratmıyor ya da alternatif tüm
tanımlar açısından rekabeti bozucu bir etki söz konusu oluyorsa, pazar tanımı
yapılmayabilmektedir.
(10) Bu karara konu dosyada geçmiş tarihli Kurul kararlarındaki sektöre ilişkin bilgiler ışığında,
pazar tanımı yapılmasına gerek olmadığı kanaatine ulaşılmıştır
I.3. Yapılan Tespitler ve Hukuki Değerlendirme
I.3.1. Elde Edilen Bilgiler
(11) Şikâyetçi tarafından gönderilen 11.04.2012 tarihli ilk e-postada; “Fırıncılar birleşip bakkallara
ekmekleri tek fiyattan veriyorlar rekabeti ortadan kaldırdılar”;
12.04.2012 tarihli ikinci e-postada; “Fırıncılar birlik olup anlaşma imzalayarak bizlere ekmek
başına 15 kuruş kar belirlemiş”;
24.04.2012 tarihli üçüncü e-postada ise; “Ben bir bakkalım eskiden fırıncılar bize gelip en iyi
karı verenin ekmeğini satardık oysa şimdi aralarında anlaşma imzalayarak ve anlaşmayı
bozana yaptırım uygulayıp rekabeti ortadan kaldırıp tekelcilik yapıyorlar sadece bir fırın
bunlara katılmamış ama ona da mevcut olan bakkallarını çoğaltmayacaksın denmiş birde
havuz kurmuşlar ekmekler tekelden dağıtılıyor istediğimiz fırından ekmek alamıyoruz
şuanda onların kölesi gibiyiz”
ifadeleri yer almaktadır.
(12) Raportörlerce telefon ile görüşülen şikâyetçi, “Şarköy’deki fırınların mevcut durum itibarıyla
şikâyetine konu olan davranışlarda bulunmadıklarını, ayrıca şikâyetine ilişkin olarak
herhangi bir bilgi ve belge sunamayacağını” ifade etmiş, ardından Rekabet Kurumu (Kurum)
kayıtlarına 16.04.2013 tarihinde intikal eden yazısıyla şikâyetini geri almıştır.
(13) 16.05.2013 tarihinde Şarköy’de görüşülen şikâyetçi aşağıda sunulan bilgileri vermiştir:
“Mayıs başı-Eylül sonu dönemde faaliyet gösteren bir marketiz. 2012 yılının Nisan ayında
marketi yaz dönemi için açmaya karar verip fırıncılardan her zaman olduğu gibi ekmek talep
ettik. Ancak şikâyetimizde belirttiğimiz üzere fırıncıların aralarında anlaştıklarını, gayri resmi
olarak bir dağıtım sistemi kurduklarını, fiyatı sabitlediklerini, ekmeği istediğimiz fırından
alamayacağımızı öğrendik. Bu sisteme bir tek Ocaklar Ekmek fırını girmemişti. Ancak o da
yalnızca eskiden mal verdiği marketlere ekmek verebiliyordu. Anlaşmaya Camikebir Ekmek
Fırınının öncülük ettiğini öğrendik. Ancak Haziran ayında yani şikâyetimizden yaklaşık iki ay
sonra bir fırın sistemden çıkmaya karar verdi. Bunun üzerine yaklaşık altı ay sürdüğünü
öğrendiğimiz bu dağıtım sistemi tamamen çöktü. Dolayısıyla şu an için hiçbir sıkıntımız yok,
o yüzden şikâyetimizi geri aldık. Mevcut durumda istediğimiz fırından ekmek alabiliyoruz.
Alış fiyatımız 50 kuruş, istersek daha kalitesiz ekmeği 40 kuruşa da alabiliriz. Satış fiyatımız
ise 70 kuruş.

4 18.01.2005 tarih ve 05-06/52-21 sayılı Ankara Ekmek kararı.
13-33/446-197
3 / 4

Bildiğimiz kadarıyla Şarköy’de toplam 20 fırın var, bunların yaklaşık 10’u kışın da faaliyet
gösteriyor. Şarköy dışından da ekmek gelmesinin önünde bildiğimiz kadarıyla engel yok.”
(14) Şikayetçi tarafından anlaşmaya öncülük ettiği iddia edilen Camikebir Ekmek Fırını (yeni
unvanıyla Derviş Baba Unlu Mamuller) sahibi aşağıda sunulan bilgileri vermiştir:
“Geçmiş tarihte (2012 yılı içerisinde) Şarköy’de faaliyet gösteren fırınlardan bazılarıyla
birlikte ürettiğimiz ekmekleri aynı kamyona yükleyerek marketlere götürdük. Ancak bu
uygulama yaklaşık 3 ay sürmüş, sonraki tarihte devam etmemiştir. Tek fiyat uygulanması
hiçbir zaman söz konusu olmamıştır.
Şuan bakkalların çoğu en az 2 fırınla çalışabilmektedir. Örneğin BİM, büyük market
kategorisinde) Belsi Fırın, Çınar Fırın ve Trabzon Ekmek Fırınından ekmek almaktadır.
Biz ekmeği (…..) kuruştan satıyoruz. Bazı bakkallara (…..) ya da (…..) kuruştan da
satabiliyoruz.”
(15) Şarköy’de bulunan başka fırıncılarla da görüşülmüştür. Örneğin Sahil Fırınının sahibi, “2012
yılında fırınların bazılarının bir ya da iki ay süren bir anlaşma yaptıklarına dair duyumlarının
olduğunu, ancak bakkallara ekmek vermedikleri, sadece kendi tezgahlarında satış yaptıkları
için buna dahil olmadıklarını” ifade etmiştir. Trabzon Vakfıkebir Ekmek Fırınının sahibi,
“2011 yılının sonunda ilçedeki fırınların anlaşmak üzere toplanacaklarından haberdar
olduğunu, toplantıdan önce imza kısmı boş 15.000 TL’lik senet getirildiğini ve toplantıyla
yapılacak anlaşmaya dahil olmasının istendiğini, ancak bakkallara satış yapmadıkları ve
belirli bir kaliteyi koruduklarından toplantıya katılmadıklarını” belirtmiştir. Ünallar Ekmek
Fırınının işletmecisi ise, “Şarköy’de hijyen koşullarına uymayan, bazıları simit fırını
niteliğinde olan, kimi zaman evlerinin bir bölümünü ayırarak fırına çeviren işletmeler
bulunduğunu, bu işletmelerin ekmek fiyatlarını düşürerek rekabeti bozduğunu, kendisininki
gibi fırınına 100.000 TL masraf yapanların, ustalık belgesi dahi bulunmayan işletmelerle fiyat
rekabetine giremediğini” söylemiştir.
(16) ŞESO Başkanı, Başkan Yardımcısı ve Şarköy Esnaf Kooperatifi Başkanı aşağıda sunulan
bilgileri vermişlerdir:
“Odamıza kayıtlı olup Şarköy’de halihazırda faaliyetlerini sürdürmekte olan 18 fırın
bulunmaktadır. Ayrıca Tekirdağ Ticaret ve Sanayi Odası’na kayıtlı olup da Şarköy’de faaliyet
gösteren bildiğimiz kadarıyla dört fırın bulunmaktadır. Dolayısıyla Şarköy’de faaliyet
gösteren fırınlarla bakkalların/marketlerin büyük çoğunluğu Odamıza kayıtlıdır.
Bugüne kadar Odamıza kayıtlı bakkallardan/marketlerden, bahsettiğiniz önaraştırma
konusuna ilişkin olarak herhangi bir şikayet ulaşmamıştır. Ayrıca fırıncıların bahsettiğiniz
şekilde bir ortak dağıtım sistemi kurduklarına ilişkin herhangi bir duyumumuz olmamıştır.
Mevcut durumda 300 gram ekmeğin azami fiyatı 80 kuruştur. Ancak bazı fırınlar (örneğin
Yunus Emre Ekmek Fırını ve Günay Ekmek Fırını) 50 kuruşa da satış yapmaktadır. Bunun
yanı sıra bazı fırınlar marketlere ekmek vermemekte, kendi fırın tezgahlarında ekmeği daha
ucuza satmaktadırlar. Ayrıca bazı büyük marketler kimi zaman ekmek satış fiyatında
kampanya yaparak bazı günler ekmeği ucuza satabilmektedirler.
Şarköy’e kimi zaman başka ilçelerden ekmek gelebilmektedir. Örneğin Esnaf Kooperatifi
Başkanı …’nın Esnaf Odası Başkanı olduğu dönemde 50 km. mesafedeki Gelibolu’dan
Şarköy’e ekmek girişi olmuştur.”
(17) TTSO Genel Sekreteri aşağıda sunulan bilgileri vermiştir:
“Tekirdağ ili Şarköy ilçesinde Odamıza kayıtlı üç fırın ve 20’nin üzerinde market
mevcuttur…Odamıza kayıtlı marketlerden önaraştırma konusunu teşkil eden Şarköy’deki
fırıncıların aralarında anlaştıkları, marketlere uygulayacakları fiyatları belirledikleri, ortak bir
dağıtım sistemi-dağıtım havuzu kurdukları, bu nedenle mağdur oldukları yönünde herhangi
13-33/446-197
4 / 4

bir şikayet gelmemiştir. Benzer şekilde Şarköy ilçesinde odamıza kayıtlı olan ya da olmayan
fırıncıların bahsettiğiniz şekilde aralarında anlaştıkları yönünde herhangi bir duyumumuz,
bilgi ve belgemiz bulunmamaktadır.”
(18) ŞESO ve TTSO’dan edinilen belgelerden Şarköy’de yaklaşık 100 civarında bakkal ve
marketin bulunduğu tespit edilmiştir. Aynı belgeler, Migros, Kipa, BİM, A-101, Şok gibi ulusal
ölçekli zincirlerin hemen hepsinin Şarköy’de faaliyet gösterdiğini de ortaya koymaktadır.
I.3.2. Hukuki Değerlendirme
(19) Şikâyetçi, önce şikâyetini geri alırken, ardından da Şarköy’de yapılan görüşmede
“Şarköy’deki fırınların mevcut durum itibarıyla şikâyetine konu olan davranışlarda
bulunmadıklarını” belirtmiştir. ŞESO ve TTSO yetkilileri ise, “bakkal ve marketlerden
Şarköy’deki fırıncıların aralarında anlaştıkları, marketlere uygulayacakları fiyatları
belirledikleri, ortak bir dağıtım sistemi-dağıtım havuzu kurdukları, bu nedenle mağdur
oldukları yönünde herhangi bir şikâyetin gelmediğini, bu konuda duyum, bilgi ve belgelerinin
bulunmadığını” ifade etmiştir. ŞESO ve TTSO’nun yalnızca önaraştırma konusu fırınların
değil aynı zamanda şikâyetçi teşebbüsün ve iddia konusu anlaşmanın mağduru olabilecek
bakkal ve marketlerin de odasıdır ve bunlar arasında Migros, Kipa, BİM, A-101, Şok gibi
ulusal ölçekli zincirler de bulunmaktadır. Yukarıda yer verilen diğer bilgi ve belgeler de
önaraştırma tarafı teşebbüsler hakkında soruşturma açılmasını gerektirecek nitelikte
değildir.
(20) Konu çerçevesinde son olarak, Başkanlık makamı tarafından Şubat 2013’te Tekirdağ’da
bulunanlar da dahil olmak üzere Türkiye’deki ekmek üreticileriyle ilgili tüm odalara,
sektördeki olası 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (4054 sayılı Kanun)
ihlalleri ve bunların sonuçları hakkında bir mektup da gönderilmiştir.
(21) Bu değerlendirmeler ışığında; Tekirdağ ili Şarköy ilçesinde faaliyet gösteren fırınların
aralarında anlaşmak suretiyle ekmek satış noktalarının kar marjını belirledikleri iddiasına
yönelik olarak soruşturma açılmasına gerek olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.
J. SONUÇ
(22) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre; 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi
uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir.





Full & Egal Universal Law Academy