Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 16-21/371-173
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Sinema salonlarında yiyecek ve içecek ürünlerinin fahiş fiyattan satıldığı iddiası
Karar Tarihi: 23.06.2016

Rekabet Kurumu Başkanlığından,

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2015-5-49 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 16-21/371-173
Karar Tarihi : 23.06.2016
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Ömer TORLAK
Üyeler : Arslan NARİN, Fevzi ÖZKAN, Doç. Dr. Tahir SARAÇ
Kenan TÜRK, Adem BİRCAN
B. RAPORTÖRLER: Murat AYBER, İmren KOL, Semih SÜREZ, Kevser AÇIKALIN
C. BAŞVURUDA
BULUNANLAR : - Fakir Hüseyin ERDOĞAN
(…..)
- Sinem AKÇA
(…..)
D. HAKKINDA İNCELEME
YAPILANLAR : - Mars Entertainment Group A.Ş.
Temsilcileri: Av. Bahadır Balkı, Dr. M. Fevzi TOKSOY
Çamlıca Köşkü Francalacı Sokak No: 28 Arnavutköy
Beşiktaş, İstanbul
- Cinecom Sinemacılık ve Turizm A.Ş.
Ali Riza Gürcan Cad. Metropol Center İş Merkezi Kat: 6/25
Güngören Merter, İstanbul
- Avşar Film ve Sinema İşletmeleri San. Tic. Ltd. Şti.
Levent Mah. Karanfil Sok. No:33 Levent, İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: Sinema salonlarında yiyecek ve içecek ürünlerinin fahiş
fiyattan satıldığı iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 08.12.2015 tarih ve 5862 sayı ile giren
başvuru üzerine hazırlanan 07.01.2016 tarih ve 2015-5-49/İİ sayılı İlk İnceleme Raporu,
14.01.2016 tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve 16-02/40-M sayı ile tüm sinema
işletmecilerine yönelik olarak önaraştırma yapılmasına karar verilmiştir. İlgili karar
uyarınca düzenlenen 07.06.2016 tarih ve 2015-5-49/ÖA sayılı Önaraştırma Raporu
görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) G. İDDİALARIN ÖZETİ: Başvuruda özetle;
- Sinema salonlarında yiyecek ve içecek satışlarının tek bir kişi tarafından
gerçekleştirildiği, dışarıdan yiyecek ve içecek getirilmesinin yasak olduğu,
- Sinema salonlarında satışa sunulan yiyecek ve içecek fiyatlarının düzenlemeye veya
gözetime tabi olmadığı, bu yüzden bu mahallerde satış yapan kişilerin fahiş fiyattan
satış yaptıkları,
- Ankara Kentpark AVM içerisinde bulunan Prestige sinema salonlarında, piyasada 50
kuruşa satılan 50 cc'lik pet şişe suyun 2,5 liraya satıldığı, diğer ürünlerdeki fiyatların
da bu ölçüde fahiş olduğu,
- Başvurunun hakim durumun kötüye kullanılması bağlamında, şikayet/ihbar olarak
kabul edilmesinin ve gerekli işlemlerin yapılmasının talep edildiği
ifade edilmiştir.
16-21/371-173

2/44

(4) Anılan başvuruya benzer iddialar içeren diğer bir başvuru 09.02.2016 tarih ve 878 sayı
ile Kurum kayıtlarına intikal etmiştir. Söz konusu başvuruda özetle; Cinemaximum
sinemalarında ve bazı büyük alışveriş merkezlerindeki sinemalarda büfe ve sinema
bileti fiyatlarının fahiş olduğu iddia edilmekte, bu konu ile ilgili farkındalık yaratılmak
istendiği belirtilmektedir.
(5) H. RAPORTÖR GÖRÜŞÜ: İlgili raporda; 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında
Kanun’un (4054 sayılı Kanun) 41. maddesi uyarınca Mars Entertainment Group A.Ş.
(MARS), Cinecom Sinemacılık ve Turizm A.Ş. (PRESTIGE) ve Avşar Film ve Sinema
İşletmeleri San. Tic. Ltd. Şti. (AVŞAR) hakkında soruşturma açılmasına gerek olmadığı
belirtilmiştir.
I. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İnceleme Yapılan Teşebbüsler
I.1.1. Mars Entertainment Group A.Ş. (MARS)
(6) MARS, 2001 yılında sinema gösterim alanında faaliyetlerine başlamıştır. 2005 yılında
Tepe Cinemaxx Grubu’nu satın almış, 2011 yılına dek çeşitli ortaklıklarla finansal ve
operasyonel olarak Türkiye’de sinema salonu işletmeciliği bakımından hızlı bir büyüme
gerçekleştirmiştir. 2011 yılı sonunda Rekabet Kurulunun da onayıyla1, diğer bir sinema
gösterimcisi AFM’yi bünyesine katan MARS, 32 ilde 600’ü aşkın sinema salonuyla
sektörde yer almaktadır. MARS; film gösterim hizmetleri, filmlerin sinemada gösterim
amacıyla dağıtımı ve perde reklamcılığı pazarlarında faaliyet göstermektedir.
I.1.2. Türkiye Sinema Salonu Hizmetleri Sektöründe Faaliyet Gösteren
Teşebbüsler
(7) 11.04.2016 tarihinde Rekabet Kurumu tarafından yayımlanan “Sinema Hizmetleri Sektör
Raporu”nda, Türkiye’de, 2014 yılı Kasım ayı itibarıyla, sinema salonu hizmetleri
sektöründe faaliyet gösteren 200’ün üzerinde sinema işletmecisinin olduğu, bununla
birlikte Türkiye’deki gösterim altyapısının yaklaşık olarak %60’ının on zincir sinema
işletmesine ait olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu zincir sinemaların MARS
(CINEMAXIMUM)2, AVŞAR, Kapsam Sinemacılık ve Turizm Hizm. San. Tic. A.Ş.
(CINEMAPINK), Site Sinema İnş. Teks. Eml. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. (SİTE
SİNEMALARI), Aktif Sport Turizm Eğlence Animasyon Marin Servis Sinema İnşaat
Emlak İthalat İhracat Ltd. Şti. (CINEMARINE), PRESTIGE, Torun Alışveriş Merkezleri
Yatırım ve Yönetim A.Ş. (CINETECH), CINENS, Özdilek Alışveriş Merkezleri ve Tekstil
San. A.Ş. (CINETIME) ve Attaş Alarko Turistik Tesisler A.Ş. (CINECITY) olduğu
belirtilmiştir.
(8) İlgili inceleme yapılırken bahsi geçen sinemalardan örneklem seçilen illerde faaliyeti
olmayan CINENS haricindeki tüm sinemaların fiyatları incelenmiştir. Başvuruya konu
sinemanın sahibi olan PRESTIGE ve pazar payı olarak Türkiye sıralamasında
MARS’tan sonra ikinci sırada yer alan AVŞAR ise hakkında önaraştırma yapılan
teşebbüs sıfatıyla MARS’a ek olarak dosyaya dâhil edilmiştir.

1 17.11.2011 sayılı ve 11-57/1473-539 sayılı Kurul kararı.
2 MARS, sinema salonu hizmetleri pazarında “CINEMAXIMUM” markasıyla faaliyet göstermektedir.
16-21/371-173

3/44

I.2. İlgili Pazar
I.2.1. Sektöre İlişkin Bilgiler
(9) Sinema sektöründe film üretimi, dağıtımı ve sinema işletmeciliğinden oluşan bir faaliyet
zinciri bulunmaktadır. Stüdyolar ya da bağımsız yapımcılar tarafından hazırlanan filmler
(içerik) genellikle dağıtım firmaları tarafından pazarlanmakta ve sinema salonu
işletmelerine dağıtılmaktadır. Son aşamada, sinema salonları, sinema salonu hizmetleri
çerçevesinde filmlerin gösterimini gerçekleştirmektedir.
(10) Üretim aşaması sinema filmlerinin sinema salonlarında gösterilebilecek bir şekle
getirildiği aşamadır. Yapımcı şirketler, üretimini tamamladıkları bir sinema filmini
gösterime sunabilmek amacıyla sinema salonlarına dağıtmak için bu işte uzmanlaşmış
dağıtım şirketleri ile anlaşmaktadır. Bu üretim zincirinde dağıtıcıların rolü ise temelde,
yapılmış olan bir filmi çeşitli bölgelerdeki sinema salonlarına ulaştırmaktır.
(11) Genellikle sinema gösterim hizmeti veren salonlar, bu salonlarda ve fuayelerde yiyecek,
içecek, kitap, cd vs. ürünlerin satışını da yapmakta olduğundan ve sinema perdeleri
reklam yeri olarak pazarlandığından, bu faaliyetler sinema salonu işletmeciliğinin asıl
konusu olan film gösterim faaliyetini tamamlayan yan hizmetler olarak
değerlendirilmektedir.
(12) Sinema sektöründeki oyuncuların üstlendikleri riskler ve katlandıkları maliyetler
bakımından sinema işletmeleri koltuk, film makinesi, ses sistemleri gibi kalemlere
önemli yatırımlar yapmaktadır. Bu yatırımların sinema işletmesi tarafından başka bir
alanda değerlendirilmesi veya sinemanın iş yapmaması durumunda makul bir fiyatla
elden çıkarılması mümkün değildir. Sinema işletmelerinin riskleri esas olarak iki gider
başlığı altında toplanmaktadır. Bunların ilki yatırımın geri ödenmesi ile ilgili olan
risklerdir. Diğer grup riskler ise kira, genel giderler ve personel giderlerinden oluşmakta
olup bunlar sinemaya gelen seyirci sayısına bağlı olmayan sabit giderlerdir.
(13) Sinema salonu işletmeciliği göreli olarak yüksek başlangıç yatırımlarının yapılmasını
zorunlu kılmaktadır. Ülkemizdeki sermaye birikimi ve finansal gelişmişlik düzeyi
gözönünde bulundurulduğunda, bu alanda faaliyet göstermek isteyen potansiyel
yatırımcılar açısından bir zorunluluk arz eden sabit yatırımların ciddi bir giriş engeli
olduğu değerlendirilmemektedir. Bununla birlikte, yeni açılan sinemaların hemen hemen
hepsinin bağımsız sinema değil de Alışveriş Merkezi (AVM) sineması olması, AVM'lere
giriş açısından yeterli sermaye yanında aynı zamanda belli düzeyde marka bilinirliğinin
gerekliliği, hâlihazırdaki lokasyonlara alternatif oluşturabilecek lokasyon sayısının azlığı
ve sinema zincirleri ile birlikte tüketici nezdinde oluşan marka bilinirliği ve imajına bağlı
oluşan marka gücü, gösterim ayağında, yapımcı ve dağıtımcılara kayda değer bir
alternatif sunabilme anlamında rekabetçi bir güç oluşturması önünde belli düzeyde
engellerdir.
(14) Sinema işletmelerinin gelir kalemleri bilet satış gelirleri, büfe satış gelirleri, perde
reklam, gala ve sponsorluk gelirleri olarak sıralanmaktadır. Sinema işletmeleri
açısından büfe satış, reklam ve sponsorluk gelirleri söz konusu işletmelerin kâra
geçmesi ve dolayısıyla yeniden yatırım yapmaları açısından önem arz etmektedir. Zira
sinema salonu işletmeciliğinde bilet satış gelirleri genellikle sabit ve değişken
maliyetlerin karşılanması bakımından yeterli olmamaktadır.
16-21/371-173

4/44

(15) Yeni açılan sinemaların hemen hemen tamamının özellikle AVM gibi içinde her türlü
alışveriş yapma, yemek yeme, güzellik bakım hizmeti alma, araba bakım onarım
hizmetleri, eğlence hizmetleri vb.alma imkânı gibi pek çok farklı etkinliğin
gerçekleştirilebileceği yapılar içinde yer alması, sinema izleyicisi niteliğinde de
değişikliklere yol açmıştır. Zira daha öncesinde, sinema izleyicisi, karar verdiği bir filmi
izlemek üzere o filmin gösterildiği, kendisine en uygun sinema salonuna gitmekteyken,
artık günümüzde “film”e değil içinde bulunduğu yapı ile bir bütün algılanacak şekilde
sinema kompleksine giden sinema izleyicisi bulunmaktadır.
(16) Tüketiciye paket olarak çok şey yapma olanağı tanıyan bu yapılanma sinema salonu
işletmecileri-AVM işletmecileri vb. tarafından tercih edilmektedir. Bu hususlardan
hareketle, aynı filmi gösteren biri bağımsız diğeri AVM sinemasının bile esasen
birbirlerinin tam anlamıyla rakibi olmadığı öne sürülebilecektir. Bunun yanında,
geleneksel sinema olarak tabir edilen bağımsız sinemalar ile çok daha sonraları inşa
edilen AVM sinemaları arasında, geleneksel sinemaların zamanında iyileştirme
yatırımlarında bulunamamalarına da bağlı olarak koltuk, perde, makine-teçhizat
donanımları bakımından da önemli kalite farkları bulunmaktadır. Ayrıca her bir filmin
aslında birbirinden tamamen farklı bir içeriğe sahip olduğu ancak aynı sinema
işletmesinde hemen hemen hepsinin fiyatının aynı olduğu dikkate alındığında, esasen
pazar itibarıyla söz konusu olan ürünün sadece gösterime konu film olmadığı, daha
geniş bir kapsamda sinema salonu hizmeti olduğu ve bu anlamda fiyatın sadece filmin
fiyatı değil sinema işletmesinin fiyatı olduğu değerlendirilmektedir.
(17) Türkiye’de sinema sektörü 5224 sayılı “Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve
Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun” (5224 sayılı Kanun) ve bu kanuna
dayalı olarak çıkarılan “Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına
İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”, “Sinema Filmlerinin Desteklenmesi
Hakkında Yönetmelik”, “Sinematografik Ortak Yapımlar ve Türkiye’de Ticari Amaçlı Film
Çekmek İsteyen Yerli ve Yabancı Yapımcılar Hakkında Yönetmelik” ile
düzenlenmektedir. 5224 sayılı Kanun ve ilgili diğer yönetmelikler sinema sektörünün
güçlendirilmesi, desteklenmesi, kayıt ve sicile esas olacak şekilde sinema filmlerinin
değerlendirilmesi ve sınıflandırılması ile ilgili hükümler içermektedir. Sinema sektörü ile
ilgili bu faaliyetler T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (Bakanlık) bünyesinde kurulmuş olan
Sinema Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.
I.2.2. İlgili Ürün Pazarı
(18) Sektöre ilişkin yukarıda yer verilen bilgiler ve üretim zinciri değerlendirildiğinde,
sinema filmlerinin dağıtımının sektördeki diğer ekonomik faaliyetlerden (film
yapımcılığı ve sinema salonu işletmeciliği) ayırt edilebilen bir ekonomik faaliyet
özelliği gösterdiği; yapım, dağıtım ve sinema salonu işletmeciliğinin dikey bir ilişki
içerisinde olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda sinema salonu hizmetleri kendine özgü
pazar yapısı ve pazar özellikleri sergilemektedir.
(19) Sinema salonu hizmetleri arasında sadece film gösterimi bulunmamakta, zaman zaman
kurumsal gösterimlerin ve önemli sunumların, bireysel kiralamaların, önemli futbol
maçlarının vb. gösterimi sinema salonlarında belli bir bedel karşılığında
yapılabilmektedir. Bu husus sinema işletmelerinin faaliyet alanlarının film gösteriminden
ibaret olmadığını, daha kapsamlı olarak sinema salonu hizmetlerini içerdiğini
doğrulamaktadır.
16-21/371-173

5/44

(20) Sinema salonları, asıl faaliyetleri olan film gösterim faaliyetleri dışında, yan faaliyetler
olarak bu salonlarda ve fuayelerde yiyecek, içecek ve kitap gibi ürünlerin satışını
gerçekleştirmekte ve ayrıca reklam yeri satışı faaliyetlerini de yapmaktadırlar. Bu
anlamda sinema sektöründe yapım, dağıtım ve gösterimden oluşan bir zincirin
bulunduğu ve bu faaliyet alanlarındaki çeşitli pazarların birbirleri ile alt pazar-üst pazar
konumunda bulunduğu anlaşılmaktadır. Açıklamalar çerçevesinde, başvuru konusu
iddia(lar) da göz önüne alındığında, ilgili ürün pazarı “sinema salonu hizmetleri pazarı”
olarak tanımlanmıştır3.
I.2.3. İlgili Coğrafi Pazar
(21) Sinema salonları, söz konusu hizmetin doğası gereği, ancak bulundukları yerleşim
birimlerindeki tüketicilerin talebini karşılamaktadırlar. 17.11.2011 tarihli ve 11-57/1473-
539 sayılı Kurul kararında (AFM-MARS Birleşme Kararı) sinema salonlarının başka
illerdeki potansiyel müşterilerin talebini karşılama ihtimalleri ile tüketicilerin mesafe ve
zaman kısıtı nedeniyle başka bir ile film izlemeye gitme olasılıklarının düşük olması
sebebiyle oldukça az olduğu ifade edilerek ilgili coğrafi pazar il ve ilçe bazında
belirlenmiştir.
(22) Önaraştırmanın konusunu Türkiye’deki tüm sinema işletmeleri oluşturmaktadır. Bununla
birlikte, dosya kapsamında, usul ekonomisi açısından ve maliyeti nedeniyle, Türkiye’de
düzenli film gösteren 2188 sinema salonunun yaklaşık %45’inin İstanbul, Ankara ve
İzmir illerinde olması göz önüne alınarak4 İstanbul, Ankara ve İzmir illerinden bir
örneklem oluşturulmuştur. Bu bağlamda yapılan değerlendirmelerde “Türkiye”,
“İstanbul”, “Ankara” ve “İzmir” illeri ile 17.11.2011 tarihli ve 11-57/1473-539 sayılı AFM-
MARS Birleşme Kararı’nda tanımlandığı şekliyle, “Batı Ankara”, “Etiler-Levent”, “Şişli”,
“Kadıköy”, “Ataşehir” ve “Ümraniye” bölgesel coğrafi pazarları baz alınmıştır5.
I.3. Dosya Kapsamında Yapılan Tespitler
(23) Başvuruda, Ankara Kentpark AVM içerisinde bulunan PRESTIGE sinema salonlarında,
piyasada 50 kuruşa satılan 50 cc'lik pet şişe suyun 2,5 liraya satıldığı, diğer ürünlerdeki
fiyatların da bu ölçüde fahiş olduğu iddia edilmiştir. Söz konusu şikâyetin kapsamını
esasında “Batı Ankara” mikro pazarı oluşturmaktadır. Bununla birlikte, Kurul, 16-02/40-
M sayılı kararı ile söz konusu şikâyetin kapsamını genişleterek Türkiye’deki tüm sinema
işletmecilerine yönelik olarak önaraştırma başlatmıştır6.
(24) Dosya kapsamında usul ekonomisi açısından maliyeti nedeniyle, “Türkiye”, “İstanbul”,
“Ankara” ve “İzmir” illeri ile 17.11.2011 tarihli ve 11-57/1473-539 sayılı AFM-MARS
Birleşme Kararı’na paralel olarak, “Batı Ankara”, “Etiler-Levent”, “Şişli”, “Kadıköy”,
“Ataşehir” ve “Ümraniye” bölgesel coğrafi pazarları özelinde tespit ve değerlendirmeler
yapılmıştır. Bu çerçevede öncelikle sinema salonu hizmetleri pazarında faaliyet
gösteren teşebbüslerin sırasıyla Türkiye, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki pazar paylarına
yer verilecektir:

3 17.6.2005 tarihli ve 06-31/373-95 sayılı, 28.4.2006 tarihli ve 06-31/373-95 sayılı, 21.10.2010 tarihli ve
10-66/1403-524 sayılı, 20.11.2015 tarihli ve 15-41/682-243 sayılı Kurul kararlarında da ilgili ürün pazarı
bu şekilde belirlenmiştir.
4 Söz konusu tespit, Rekabet Kurumunun 11.04.2016 tarihinde yayınlanan Sinema Hizmetleri Sektör
Raporu’ndan elde edilmiştir.
5 Dosya kapsamında belirlenen bölgesel coğrafi pazarların sınırları yeniden değerlendirilmemiş,
17.11.2011 tarihli ve 11-57/1473-539 sayılı karar döneminde tespit edilen sınırlar temel alınmıştır. Öte
yandan karar sonrası açılan yeni AVM’lerden kararda tespit edilen mikro coğrafi pazar sınırları içerisinde
kalacağı düşünülenler analize dâhil edilmiştir.
6 Dosya kapsamındaki diğer başvuru da, ilk başvuruya benzer iddialar içermektedir.
16-21/371-173

6/44

Tablo 1 : Türkiye Genelinde Satılan Bilet Sayısı ve Bilet Gelirine Dayalı Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Grubu Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM (MARS) (…..) (…..) (…..) (…..)
AVŞAR (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK (KAPSAM) (…..) (…..) (…..) (…..)
SİTE SİNEMALARI (…..) (…..) (…..) (…..)
CINECITY (ALARKO) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMARINE (AKTİF SİNEMA) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINETECH (TORUNLAR) (…..) (…..) (…..) (…..)
PRESTIGE (CINECOM) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINETIME (ÖZDİLEK ) (…..) (…..) (…..) (…..)
DİĞER (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00
Kaynak: Teşebbüslerden Elde Edilen Bilgiler ve BOXOFFICE
(25) Tablo 1’de yer verilen ve Türkiye genelini gösteren analizde 2014 yılında satılan bilet
sayısı bakımından MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..),
PRESTIGE’in %(…..) pazar payına sahip olduğu; elde edilen bilet geliri bakımından ise
MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..) PRESTIGE’in %(…..)
pazar payına sahip olduğu görülmektedir. 2015 yılında ise satılan bilet sayısı
bakımından MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..),
PRESTIGE’in %(…..) pazar payına sahip olduğu; elde edilen bilet geliri bakımından
MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..), PRESTIGE’in %(…..)
pazar payına sahip olduğu görülmektedir.
Tablo 2: İstanbul İlinde Satılan Bilet Sayısı ve Bilet Gelirine Dayalı Pazar Payları7
Yıl 2014 2015
Sinema Grubu Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM (MARS) (…..) (…..) (…..) (…..)
AVŞAR (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK (KAPSAM) (…..) (…..) (…..) (…..)
SİTE SİNEMALARI (…..) (…..) (…..) (…..)
CINECITY (ALARKO) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINETECH (TORUNLAR) (…..) (…..) (…..) (…..)
PRESTIGE (CINECOM) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINETIME (ÖZDİLEK) (…..) (…..) (…..) (…..)
DİĞER (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler
(26) Tablo 2’de yer verilen ve İstanbul ilini gösteren analizde, 2014 yılında satılan bilet sayısı
bakımından MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..), AVŞAR’ın %(…..),
CINETECH’in %(…..) pazar payına; elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın
%(…..), CINEMAPINK’in %(…..), AVŞAR’ın %(…..), CINETECH’in %(…..) pazar payına
sahip olduğu görülmektedir. 2015 yılında ise satılan bilet sayısı bakımından MARS’ın
%(…..), CINEMAPINK’in %(…..), AVŞAR’ın %(…..), CINETECH’in %(…..); elde edilen
bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..), AVŞAR’ın %(…..),
CINETECH’in %(…..) pazar payı bulunmaktadır.

7 Tablo 2-10’da yer verilen pazar payları, filmlerin sinemalarda gösterimi amacıyla dağıtımı pazarında
faaliyet gösteren dağıtımcılardan Warner Bros Turkey Film Ltd. Şti. (WARNER BROS), United
International Pictures Filmcilik ve Tic. Ltd. Şti. (UIP), Pinema Filmcilik ve Sinemacılık Tic. Ltd. Şti.
(PİNEMA), TME İçerik Prodüksiyon A.Ş.(TME İÇERİK), MARS (Dağıtım), Şantiye Film Prodüksiyon ve
Ticaret Ltd. Şti.’den (CHANTIER FILMS) elde edilen bilgilerle oluşturulmuştur. Söz konusu tablolarda
2014 yılı verileri için, söz konusu dağıtımcılara ek olarak, TIGLON’un verileri de dikkate alınmıştır. Söz
konusu dağıtımcıların ilgili pazardaki toplam pazar payları 2014 yılında seyirci ve hasılat bakımından
sırasıyla %92,08 ve %92,49 olarak; 2015 yılında seyirci ve hasılat bakımından sırasıyla %94,81 ve
%94,94 olarak gerçekleşmiştir.
16-21/371-173

7/44

Tablo 3: Ankara İlinde Satılan Bilet Sayısı ve Bilet Gelirine Dayalı Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Grubu Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM (MARS) (…..) (…..) (…..) (…..)
AVŞAR (…..) (…..) (…..) (…..)
PRESTIGE (CINECOM) (…..) (…..) (…..) (…..)
BÜYÜLÜ FENER (DENK) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK (KAPSAM) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMARINE (AKTİF SİNEMA) (…..) (…..) (…..) (…..)
ARCADIUM (…..) (…..) (…..) (…..)
NEXT LEVEL SİNEMASI8 (…..) (…..) (…..) (…..)
Tablo 3’ün Devamı:
Sinema Grubu Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
DİĞER (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler
(27) Tablo 3’te yer verilen ve Ankara ilini gösteren analizde, 2014 yılında satılan bilet sayısı
bakımından MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..), PRESTIGE’in %(…..), BÜYÜLÜ
FENER’in % (…..); elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın
%(…..), PRESTIGE’in %(…..), BÜYÜLÜ FENER’in %(…..) pazar payına sahip olduğu
görülmektedir. 2015 yılında ise satılan bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..),
AVŞAR’ın %(…..), PRESTIGE’in %(…..), BÜYÜLÜ FENER’in %(…..); elde edilen bilet
geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..), PRESTIGE’in %(…..),
BÜYÜLÜ FENER’in %(…..) pazar payı bulunmaktadır.
Tablo 4: İzmir İlinde Satılan Bilet Sayısı ve Bilet Gelirine Dayalı Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Grubu9 Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM (MARS) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINECITY (ALARKO) (…..) (…..) (…..) (…..)
AGORA (…..) (…..) (…..) (…..)
SİTE SİNEMALARI (…..) (…..) (…..) (…..)
YÜKSEL (…..) (…..) (…..) (…..)
GAZİ (…..) (…..) (…..) (…..)
KAYA (…..) (…..) (…..) (…..)
KÖRFEZ (…..) (…..) (…..) (…..)
DİĞER (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100 100 100 100
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler
(28) Tablo 4’te yer verilen ve İzmir ilini gösteren analizde, 2014 yılında satılan bilet sayısı
bakımından MARS’ın %(…..), CINECITY’nin %(…..), AGORA’nın %(…..) pazar payına;
elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), CINECITY’nin %(…..),
AGORA’nın %(…..) pazar payına sahip olduğu görülmektedir. 2015 yılında ise satılan
bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..), CINECITY’nin %(…..), AGORA’nın %(…..);
elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), CINECITY’nin %(…..),
AGORA’nın %(…..) pazar payı bulunmaktadır. Dosya kapsamında ikinci olarak, Ankara

8 Next Level AVM’de bulunan sinemaya ilişkin olarak MARS ile Pasifik Perakende Sinema ve Spor
Hizmetleri A.Ş. arasında yönetim/franchise sözleşmesi bulunmaktadır. 20.11.2015 tarihli ve 15-41/682-
243 sayılı Kurul kararı ile söz konusu sözleşmede sinema işletmesinde gişe ve büfe fiyat listesinin
yüklendiği sistem üzerinde sinema yatırımcısının (franchising alanın) değişiklik yapmasını engelleyen
maddelerin olduğu tespit edilmiş ve söz konusu sistemde sinema işletmecisinin değişiklik yapmasına
imkân tanıyacak sistem değişikliklerinin yapılmasına yönelik MARS’a 4054 sayılı Kanun’un 9. maddesinin
üçüncü fıkrası uyarınca görüş bildirilmesi uygun bulunduğu belirtilmiştir. Bu nedenle, Next Level AVM’de
yer alan Cinemaximum Next Level sineması CINEMAXIMUM (MARS)’un pazar payına dâhil edilmemiştir.
9 CINECİTY’nin ve SİTE SİNEMALARI’nın İzmir’de birer adet sineması bulunmaktadır.
16-21/371-173

8/44

ve İstanbul özelindeki mikro pazarlarda faaliyet gösteren sinemaların pazar paylarına
yer verilecektir:
Tablo 5: Batı Ankara Mikro Pazarında Yer Alan Sinemaların Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Adı Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM Armada (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Cepa (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Gordion (…..) (…..) (…..) (…..)
PRESTIGE Bilkent (…..) (…..) (…..) (…..)
PRESTIGE Kentpark (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMARINE Taurus (…..) (…..) (…..) (…..)
ARCADIUM (…..) (…..) (…..) (…..)
BÜYÜLÜ FENER Bahçeli (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100 100 100 100
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler
(29) Tablo 5’de yer verilen ve Batı Ankara bölgesini gösteren analizde, 2014 yılında satılan
bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..), PRESTIGE’in %(…..), CINEMARINE’in
%(…..) pazar payına; elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..),
PRESTIGE’in %(…..), CINEMARINE’in %(…..) pazar payına sahip olduğu
görülmektedir. 2015 yılında ise satılan bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..),
PRESTIGE’in %(…..), CINEMARINE’in %(…..); elde edilen bilet geliri bakımından ise
MARS’ın %(…..), PRESTIGE’in %(…..), CINEMARINE’in %(…..) pazar payı
bulunmaktadır.
Tablo 6: Etiler-Levent (İstanbul Avrupa Yakası) Mikro Pazarında Yer Alan Sinemaların Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Adı Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM İstinye Park (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Kanyon (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Zorlu Center (…..) (…..) (…..) (…..)
CİNECİTY Etiler (Alarko) (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK Akmerkez (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK Metrocity (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK Profilo (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK Sapphire (…..) (…..) (…..) (…..)
CINETIME ÖzdilekPark İstanbul (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler
(30) Tablo 6’da yer verilen ve Etiler-Levent bölgesini gösteren analizde, 2014 yılında satılan
bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..) pazar payına sahip
olduğu; elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..)
pazar payına sahip olduğu görülmektedir. 2015 yılında ise satılan bilet sayısı
bakımından MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..); elde edilen bilet geliri
bakımından ise MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..) pazar payı bulunmaktadır.
Tablo 7: Şişli (İstanbul Avrupa Yakası) Mikro Pazarında Yer Alan Sinemaların Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Adı Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM Cevahir (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Nişantaşı City’s (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Trump (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Zorlu Center (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK Profilo (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler
16-21/371-173

9/44

(31) Şişli bölgesini gösteren Tablo 7’den, 2014 yılında satılan bilet sayısı bakımından
MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..) paya; elde edilen bilet geliri bakımından ise
MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..) pazar payına sahip olduğu görülmektedir.
2015 yılında ise satılan bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in
%(…..); elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), CINEMAPINK’in %(…..)
pazar payı bulunmaktadır.
Tablo 8: Kadıköy (İstanbul Anadolu Yakası) Mikro Pazarında Yer Alan Sinemaların Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Adı Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM Akasya (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM CKM Budak (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Nautilus (…..) (…..) (…..) (…..)
AVŞAR Kozzy (…..) (…..) (…..) (…..)
AVŞAR Göztepe (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler

(32) Tablo 8’de yer verilen ve Kadıköy bölgesini gösteren analizde, 2014 yılında satılan bilet
sayısı bakımından MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..) pazar payına; elde edilen bilet
geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..) pazar payına sahip olduğu
görülmektedir. 2015 yılında ise satılan bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..),
AVŞAR’ın %(…..); elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın
%(…..) pazar payı bulunmaktadır.
Tablo 9: Ataşehir (İstanbul Anadolu Yakası) Mikro Pazarında Yer Alan Sinemaların Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Adı Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%)
CINEMAXIMUM Akasya (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Brandium (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Palladium (…..) (…..) (…..) (…..)
AVŞAR Kozzy (…..) (…..) (…..) (…..)
AVŞAR Novada (…..) (…..) (…..) (…..)
CINECITY Trio (Alarko) (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100,00 100,00 100,00 100,00
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler

(33) Tablo 9’da yer verilen ve Ataşehir bölgesini gösteren analizde, 2014 yılında satılan bilet
sayısı bakımından MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..) CINECITY’nin %(…..) pazar
payına sahip olduğu; elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın
%(…..), CINECITY’nin %(…..) pazar payına sahip olduğu görülmektedir. 2015 yılında
ise satılan bilet sayısı bakımından MARS’ın %(…..), AVŞAR’ın %(…..) CINECITY’nin
%(…..) pazar payına sahip olduğu; elde edilen bilet geliri bakımından ise MARS’ın
%(…..), AVŞAR’ın %(…..), CINECITY’nin %(…..) pazar payına sahip olduğu
görülmektedir.
Tablo 10: Ümraniye (İstanbul Anadolu Yakası) Mikro Pazarında Yer Alan Sinemaların Pazar Payları
Yıl 2014 2015
Sinema Adı Bilet Sayısı (%) Bilet Geliri (%) Bilet Sayısı (%)
Bilet Geliri
(%)
CINEMAXIMUM Ümraniye Meydan (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Ümraniye Metrogarden (…..) (…..) (…..) (…..)
CINEMAPINK Buyaka (…..) (…..) (…..) (…..)
TOPLAM 100 100 100 100
Kaynak: Dağıtımcılardan Elde Edilen Bilgiler

16-21/371-173

10/44

(34) Tablo 10’da yer verilen ve Ümraniye bölgesini gösteren analizde, MARS’ın 2014 yılında
Ümraniye’deki tek sinemaya sahip olduğu görülmektedir. 2015 yılında ise MARS’ın,
Meydan sinemasının yanı sıra bir sinemasının da olduğu ve satılan bilet sayısı
bakımından %(…..), elde edilen bilet geliri bakımından %(…..) pazar payına sahip
olduğu görülmektedir. CINEMAPINK’in ise 2015 yılında pazara giriş yaptığı ve satılan
bilet sayısı bakımından %(…..); elde edilen bilet geliri bakımından ise %(…..) pazar
payına sahip olduğu görülmektedir.
(35) Anılan illerdeki ve mikro pazarlardaki sinema işletmecilerinin/sinemaların pazar
paylarından sonra, bu aşamada sinema salonlarında satışı gerçekleştirilen yiyecek ve
içecek ürünlerinin yıllık ortalama fiyatlarına yer verilebilecektir. Sinema salonlarında
satışı gerçekleştirilen yiyecek ve içecek ürünlerine yönelik olarak yapılacak olan analiz
su (500 ml), kola (330 ml) ve patlamış mısır (küçük boy, orta boy ve büyük boy) ürünleri
baz alınarak gerçekleştirilmiştir. Sinema salonlarında satışı gerçekleştirilen patlamış
mısır (küçük boy, orta boy ve büyük boy), su ve kola ürünlerinin ortalama fiyat verileri
hesaplanmış olup Değerlendirme Bölümü’nde yapılan kıyaslamalarda da ilgili fiyatların
analizileri görülebilecektir.
(36) Son olarak, MARS’ın ilgili pazarlardaki kar marjlarına10 yer verilecektir. Fiyat-maliyet
analizinde esas teşkil edecek ve ilgili pazar ve mikro pazar ayrımı gözetilerek
hesaplanan kar oranlarına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 11: MARS’ın İlgili Pazarlardaki Ortalama Kar Oranları
Yıl 2014 2015
İlgili Pazar Kar Marjı (%) Kar Marjı (%)
Ankara (…..) (…..)
Batı Ankara (…..) (…..)
İstanbul (…..) (…..)
Etiler-Levent (…..) (…..)
Şişli (…..) (…..)
Kadıköy (…..) (…..)
Ataşehir (…..) (…..)
Ümraniye (…..) (…..)
İzmir (…..) (…..)
Türkiye (…..) (…..)
Kaynak: MARS’tan Elde Edilen Bilgiler
(37) Yukarıdaki tabloda yer verilen rakamlar özetlendiğinde, MARS’ın il bazlı kar marjlarının
2014 yılında yaklaşık %(…..) ile %(…..) arasında, 2015 yılında yaklaşık %(…..) ile
%(…..) arasında; mikro pazar temelli kar marjlarının ise 2014 yılında yaklaşık %(…..) ile
%(…..) arasında, 2015 yılında yaklaşık (…..)%(…..) ile %(…..) arasında değişmekte
olduğu; Türkiye genelinde elde ettiği kar marjı ortalamasının yaklaşık %(…..), 2015
yılında ise yaklaşık %(…..) olduğu; ilgili pazarlarda 2014 yılı kar oranlarının 2015 yılına
göre daha (…..) olduğu görülmektedir.

10 MARS’ın gelirleri ve giderleri üzerinden hesaplanan kar marjlarına yer verilmiştir. Kar marjı
hesaplamalarına 2015 yılında faaliyete başlamalarından dolayı İstanbul ilinde bulunan Cinemaximum
Nişantaşı City’s, Cinemaximum Ümraniye Metrogarden ve Cinemaximum Axis Kağıthane, Cinemaximum
Viaport; İzmir ilinde bulunan Cinemaximum İzmir Park, Cinemaximum Mavibahçe ve Cinemaximum Point
Bornova; Ankara ilinde Cinemaximum Podium dâhil edilmemiştir.
16-21/371-173

11/44

(38) Aşağıdaki tabloda ise, MARS’ın ilgili pazarlarda yer alan sinema işletmelerinin kar
oranlarına yer verilmektedir:
Tablo 12: MARS Tarafından Sinema İşletmesi Bazında Elde Edilen Kar Oranları11
Yıl 2014 2015
Sinema Adı Konum Kar Marjı (%) Kar Marjı (%)
CINEMAXIMUM Armada Batı Ankara (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Cepa Batı Ankara (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Gordion Batı Ankara (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Panora Ankara (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Akasya Ataşehir/Kadıköy (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Brandium Ataşehir (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Cevahir Şişli (…..) (…..)
CINEMAXIMUM CKM Budak Kadıköy (…..) (…..)
CINEMAXIMUM İstinye Park Etiler-Levent (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Kanyon Etiler-Levent (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Nautilus Kadıköy (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Palladium Ataşehir (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Trump Şişli (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Ümraniye Meydan Ümraniye (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Zorlu Center Etiler-Levent/Şişli (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Ege Park Mavişehir İzmir (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Forum Bornova İzmir (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Kipa Extra Balçova İzmir (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Konak Pier İzmir (…..) (…..)
CINEMAXIMUM Optimum Gaziemir İzmir (…..) (…..)
Kaynak: MARS’tan Elde Edilen Bilgiler
(39) Tablodan, MARS’ın Ankara’da yer alan sinema işletmelerinin kar marjlarının
(…..)%(…..) ile %(…..) arasında; İstanbul’da yer alan sinema işletmelerinin (…..)%(…..)
ile %(…..) arasında; İzmir’de yer alan sinema işletmelerinin kar marjlarının (…..)%(…..)
ile %(…..) arasında değişmekte olduğu görülmektedir.
I.4. Değerlendirme
(40) Dosya kapsamında yapılacak olan analizlere geçmeden önce 08.12.2015 tarih ve 5862
sayı ile intikal eden başvuruda söz konusu edilen iddialar ile dosya kapsamındaki
mevcut tespitler bakımından çelişkilerin tespit edildiğinin belirtilmesi gerekmektedir.
Başvuru sahibi, PRESTIGE Kentpark sinemasında 2015 Aralık ayı içerisinde piyasada
50 kuruşa satılan 50 cc'lik pet şişe suyun 2,5 liraya satıldığını iddia etmektedir. Ancak
söz konusu teşebbüsün fiyatları incelendiğinde, 2015 yılında Kentpark sinemasında
suyun (500 ml) yıl boyunca 1,5 TL’den satıldığı, 2016 Ocak ayı itibariyle zamlanarak 2
TL’ye yükseldiği tespit edilmiştir. Bu kapsamda, dosya konusu başvurunun doğruları
yansıtmadığı ve hatalı bilgiye dayandığı görülmektedir12.
(41) Dosya konusu uygulamaların hukuki niteliği 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi temelinde
genel olarak hâkim durumun kötüye kullanılması, bunun özel bir türü olarak ise
sömürücü rekabet ihlalleri başlığı altında yer alan aşırı fiyat uygulamasıdır.

11 Tabloda, İstanbul ve Ankara ilinde yer alan tüm sinemalara yer verilmemiş olup, İstanbul ve Ankara ili
özelinde belirlenmiş olan mikro pazarlarda yer alan sinemalara yer verilmiştir. Tabloda koyu olarak
yazılmış sinemalar, bulundukları pazarlarda en yüksek büfe fiyatlarının uygulandığı sinemalardır.
12 Nitekim bu durum Kentpark Prestige Sinemalarında yapılan incelemede de tespit edilmiştir.
16-21/371-173

12/44

(42) 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesinde “Bir veya birden fazla teşebbüsün ülkenin
bütününde ya da bir bölümünde bir mal veya hizmet piyasasındaki hâkim durumunu tek
basına yahut başkaları ile yapacağı anlaşmalar ya da birlikte davranışlar ile kötüye
kullanması” yasaklanmakta ve maddenin ikinci fıkrasında da örnek niteliğinde bazı
kötüye kullanma halleri sayılmaktadır. 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesinin lafzından da
anlaşılacağı üzere, Türk rekabet hukukunda “hâkim durumun kötüye kullanılması”
olarak nitelenebilecek bir ihlalin varlığı için iki koşulun bir arada sağlanması
gerekmektedir. Bunlardan birincisi, “hâkim durum”daki bir teşebbüsün varlığı, ikincisi ise
hâkim durumdaki teşebbüs tarafından gerçekleştirilen eylemin “kötüye kullanma”
niteliğini taşımasıdır. Somut olayda bu koşullardan herhangi birisinin bulunmaması
halinde, Kanun’un 6. maddesi kapsamında “hâkim durumun kötüye kullanılması”
ihlalinden söz edilmesi mümkün değildir13.
(43) Tablo 2-10’dan görüleceği üzere MARS; sinema salonu hizmetleri pazarında en yüksek
pazar payına sahip olan teşebbüs konumundadır. Bu nedenle, MARS dışında kalan
diğer sinema işletmecilerinin (AVŞAR, PRESTIGE, CINEMAPINK vb.) hakim durumda
olduğundan bahsedilemeyeceği değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, sinema salonu
hizmetleri pazarında faaliyet gösteren MARS dışındaki sinema işletmecilerinin aşırı
fiyatlama yoluyla 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesini ihlal etmelerinin mümkün olmadığı
anlaşılmaktadır. Bu itibarla, kararın devamında yapılan analizler sinema salonu
hizmetleri pazarında en yüksek pazar payına sahip teşebbüs olan MARS üzerinden
yapılmıştır.
(44) Öte yandan, mevcut dosya bakımından MARS için yapılacak bir hâkim durum
analizinin, Kanun’un 6. maddesi kapsamında yapılacak değerlendirmenin sonucunu
değiştirmeyeceği değerlendirildiği için, aşağıdaki değerlendirmeler MARS’ın hakim
durumda olduğu varsayımı altında gerçekleştirilmektedir.
(45) 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesinde, “hâkim durumun kötüye kullanılması”
yasaklanmakla birlikte, Kanun’da kötüye kullanmanın ne anlama geldiği konusunda bir
tanımlama yapılmamış ve bu tanımlama Kurul kararlarına bırakılmıştır. Rekabet
Kurulunun Karbogaz14 kararında ise kötüye kullanma, “…(Hâkim durumdaki)
teşebbüsün varlığı ile doğrudan ilişkili olan ve piyasa yapısına normal rekabetin
işleyişindeki şartlardan farklı metotlarla etkide bulunmak suretiyle rekabetin devamını
veya büyümesini engelleyen ve bu nedenle rekabetin zayıflamasına yol açan her türlü
davranış…” şeklinde tanımlanmıştır.
(46) MARS’ın öanraştırmaya konu eylemlerinin bir kötüye kullanma olarak kabul edilebilmesi
için öncelikle “aşırı fiyat” niteliğini haiz olması gerekmektedir. Bu çerçevede, aşağıda
öncelikle rekabet hukukunda “aşırı fiyat” ihlaline ilişkin açıklamalara yer verilecek,
ardından da MARS’ın dosya konusu eylemlerinin “aşırı fiyat” niteliğinde olup olmadığı
değerlendirilecektir.

13 Ayrıca, “Hâkim Durumdaki Teşebbüslerin Dışlayıcı Kötüye Kullanma Niteliğindeki Davranışlarının
Değerlendirilmesine İlişkin Kılavuz”un 7. maddesinde de belirtildiği üzere, “hâkim durumun kötüye
kullanılmasının” iki unsurundan birinin bulunmadığının açıkça gösterilebildiği durumlarda diğer unsura
ilişkin analize yer verilmemesi mümkündür.
14 6.4.2006 tarihli ve 06-24/304-71 sayılı Kurulu kararı.
16-21/371-173

13/44

I.4.1. Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Aracı Olarak Aşırı Fiyatın Tespitinde
Kullanılan Testler ve Bu Konudaki Teorik Tartışmalar
I.4.1.1. Genel Olarak Aşırı Fiyat Kavramı ve Rekabet Hukuku Araçlarıyla Aşırı
Fiyata Müdahale ile İlgili Tartışmalar
(47) Aşırı fiyat, pazar gücünün uygulanması sonucunda sürekli olarak rekabetçi düzeyin
önemli ölçüde üzerinde belirlenen fiyat olarak tanımlanmaktadır15. Aşırı fiyatlama
sonucunda rekabetçi piyasalarda oluşan tüketici fazlasının bir kısmı pazar gücünü
elinde bulunduran firmaya üretici fazlası olarak geçmekte; bir kısmı ise tamamen
kaybolmaktadır.
(48) Rekabet hukuku uygulamalarının tüketici refahı odaklı olduğu göz önünde
bulundurulduğunda, sömürücü nitelikteki davranışlar içerisinde yer alan ve tüketici
refahında doğrudan bir kayba ve dağılım etkinsizliğine yol açan aşırı fiyatlama
davranışının, rekabet hukukunun ilgi alanlarından birini oluşturduğunu söylemek
mümkündür. Ancak aşırı fiyatlamaya müdahale bazı tartışmaları da beraberinde
getirmekte; bazı rekabet hukuku sistemlerinde ihlal olarak nitelendirilen aşırı
fiyatlamanın, bazı sistemlerde hukuka aykırı olmadığı kabul edilmektedir. Bu
tartışmaların kavramsal ve uygulamaya yönelik olduğu görülmektedir.
(49) Kavramsal olarak değerlendirildiğinde, tekel gücüne sahip olan veya hâkim durumda
bulunan teşebbüslerin fiyat belirleyici konumda bulundukları ve fiyatlarını kendi maliyet
yapılarına göre belirledikleri yönünde yapılan tanımlamalar dikkate alındığında16, aşırı
fiyatlama tekel gücü ve hâkim durum kavramlarından ayrı düşünülemeyecektir. Bu
nedenle aşırı fiyatlamayı yasaklama, belirli bir düzeyde pazar gücüne sahip olan
teşebbüslerin kar maksimizasyonu davranışlarını yasaklama sonucunu doğurabilecektir.
Uygulamaya yönelik olarak yapılan tartışmaların ise aşırı fiyatlamanın tanımında yer
alan “fiyatın sürekli bir biçimde ve önemli ölçüde rekabetçi fiyatın üzerinde olması”
durumunun rekabet otoritelerince sağlıklı bir şekilde tespit edilip edilemeyeceği ile
rekabet hukukunun aşırı fiyatlamaya müdahale etmede doğru bir araç olup olmadığına
ilişkin olduğu görülmektedir.
(50) ABD’de aşırı fiyatlamaya rekabet hukuku çerçevesinde müdahale edilmediği
görülmekte; AB rekabet hukukunun aşırı fiyatlama davranışına müdahale etmesinin
yasal dayanağını ise Avrupa Birliği’nin İşleyişine Dair Anlaşma’nın (ABİDA) 102.
maddesi oluşturmaktadır. Bu maddede kötüye kullanma örnekleri arasında sayılan
“Doğrudan ya da dolaylı olarak haksız alım ya da satış fiyatları uygulamak veya haksız
ticari koşullar öne sürmek” aşırı fiyatlamayı da içine alan bir başlık olarak kabul
edilmektedir. Ancak uygulamaya bakıldığında bu kötüye kullanma halinin sınırlı sayıda
karara konu olduğu görülmektedir. Her iki hukuk sistemi uygulamasında da pazarın kısa
ya da orta vadede kendi kendini düzeltmesinin beklendiği hallerde rekabet otoritelerinin
aşırı fiyatlamaya müdahale etmemesi gerektiği yönünde geniş bir görüş birliği vardır.
Bununla birlikte, yüksek giriş engellerinin var olduğu ve uzun dönemde rekabetin
sağlanamayacağı durumlarda düzenleme gereğinin ortaya çıktığı iki hukuk sisteminde
de kabul edilmiştir17.

15 O’Donoghue ve Padilla 2006, s. 604.
16 ABD rekabet hukukunda, Sherman Antitröst Yasası’nda tekel gücü fiyatları kontrol etme ya da rekabeti
engelleme gücü olarak tanımlanmakta; AB rekabet hukukunda ABiDA’nın 102. maddesinde ise hâkim
durum teşebbüse rakiplerinden, müşterilerinden ve nihai olarak tüketicilerinden önemli ölçüde bağımsız
davranma gücü vererek ilgili pazardaki etkin rekabeti önleme olanağı sağlayan ekonomik güce sahip
olmak şeklinde tanımlanmaktadır.
17 Çiğdem Ünal (2009), Aşırı Fiyat Kavramı ve Aşırı Fiyatlamanın Rekabet Hukukundaki Yeri, Rekabet
Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi, Yayın No.254, Rekabet Kurumu, Ankara.
16-21/371-173

14/44

(51) Aşırı fiyatlamaya müdahale, beraberinde getirdiği birtakım sakıncalar nedeniyle
tartışmalara konu olmaktadır. Bu sakıncalar, yüksek fiyatların sağlayacağı pazara yeni
girişlerin engellenmesi, yatırım ve inovasyon güdüsünün azaltılması ile rekabet
otoritelerinin uygulamada karşılaşabileceği aşırı fiyat tespitindeki yapılabilecek hatalar,
yaptırım ve tedbir uygulamalarının neden olabileceği zararlar olarak karşımıza
çıkmaktadır.
(52) Aşırı fiyatlamaya ilişkin yapılan tartışmalardan bir diğeri ise sektörel düzenlemenin
bulunması durumunda rekabet otoritelerinin aşırı fiyatlama davranışlarına müdahale
edip etmeyeceğidir. İki yönde de görüşlerin bulunduğu görülmekle birlikte, sektörel
düzenlemelerin başarısızlığı nedeniyle aşırı fiyatlamanın gerçekleşmesi halinde rekabet
otoritesinin müdahalede bulunmak yerine, rekabet savunuculuğu çerçevesinde ilgili
otoriteye bu yöndeki görüşlerini iletmesi gerektiğini savunanlar da bulunmaktadır.
I.4.1.2. Aşırı Fiyatın Tespitinde Kullanılan Testler
(53) Aşırı fiyatın tespitinde rekabet otoriteleri tarafından farklı kıstaslar dikkate alınmakta
olup kullanılan testlerin farklı kavramsal ve pratik zorlukları olduğu tartışılmaktadır. Aşırı
fiyatlama davranışının tespitinde kullanılan testler temel olarak üç başlık altında
değerlendirilebilir: “Ekonomik Değer Testi” (EDT), “Fiyat Karşılaştırması Analizi”,
“Karlılık Analizi”18.
(54) Aşırı fiyatın tespitine yönelik literatürde öne çıkan ve Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın
(ABAD) içtihatlarına dayanılarak oluşturulan ilk test EDT’dir. ABAD, United Brands19
kararında; inceleme konusu ürünün satış fiyatı ve üretim maliyetleri arasındaki kâr
marjını dikkate alarak ürünün fiyatı ile ekonomik değeri arasında bir kıyaslama
yapılabileceğini öngörmüştür. Bu yaklaşıma göre ilgili ürünün maliyeti ve makul kar
marjının toplamı ürünün değerini ortaya koymaktadır. Bu kapsamda maliyet ve makul
kar marjının toplamını aşan fiyatlar aşırı kabul edilmektedir20.
(55) EDT’ye ilişkin tartışmalar fiyat-maliyet marjı hesaplamasında hangi maliyet kaleminin
dikkate alınacağı, hesaplamanın pratik zorluğu, makul kar oranın nasıl tanımlanacağı
üzerinde yoğunlaşmaktadır. Ayrıca inceleme konusu teşebbüsün mü yoksa pazardaki
en etkin firmanın mı maliyetinin dikkate alınması gerektiği de başka bir sorun olarak
değerlendirilmektedir.
(56) Öte yandan United Brands kararında Komisyon, katlanılan maliyetler gibi sadece arz
yönlü faktörlerle ilgili ürün ya da hizmetin ekonomik değerinin belirlenmesinin mümkün
olmadığını, olayın kendine has özellikleri ve ürüne/hizmete olan talep gibi maliyet dışı
unsurların da dikkate alınması gerektiğini vurgulamıştır.
(57) EDT’ye ilişkin bahsedilen sorunların hatalı sonuç doğurma ihtimali nedeniyle United
Brands kararında fiyatlamanın haksız olup olmadığını ortaya koyabilmek amacıyla,
EDT’nin ikinci aşaması olarak, inceleme konusu fiyat teşebbüsün kendi fiyatları ve
rakiplerinin fiyatları ile karşılaştırılmıştır. Fiyat karşılaştırması analizi olarak adlandırılan
bu yaklaşımda iki yönlü bir metodolojinin izlendiği söylenebilir: Teşebbüsün kendi
fiyatları ile yapılan kıyaslama ve/veya rakiplerin fiyatları ile yapılan kıyaslama.

18 OECD Policy Roundtables Excessive Prices, 2011.
19 Case 27/76 United Brands Company v. Commission [1978] ECR 207.
20 EDT’nin esasını oluşturan fiyat-maliyet marjı (fiyat-maliyet)/fiyat şeklinde hesaplanmaktadır.
16-21/371-173

15/44

(58) Bu çerçevede fiyat karşılaştırması analizinde aşırı fiyatlama iddiasına konu olan ürün
teşebbüsün farklı coğrafi bölgelerde, farklı müşteri gruplarına veya farklı zaman
dilimlerinde uyguladığı fiyatlar ile kıyaslanabileceği gibi aynı ilgili ürün pazarında faaliyet
gösteren rakiplerin, rekabetçi pazarlarda faaliyet gösteren diğer teşebbüslerin veya
başka bir coğrafi pazarda hâkim durumda bulunan bir teşebbüsün fiyatlarıyla da
kıyaslanabilmektedir.
(59) Yukarıda bahsedilen karşılaştırma yöntemlerinin uygulanmasına ilişkin olarak bazı
hususların dikkate alınması gerekmektedir. Örneğin coğrafi kıyaslama yapılırken
incelenen teşebbüsün ve ürünün karşılaştırmaya konu olan pazarlardaki durumu, yerel
vergiler nedeniyle ortaya çıkan direkt maliyetler, farklı pazarlardaki işgücü piyasalarının
kendine has koşulları, tüketicilerin gelir düzeyleri ve o ürüne yönelik talep esneklikleri
vb. unsurların dikkate alınmaması halinde hatalı sonuçların öngörülmesi muhtemeldir.
Benzer biçimde, teşebbüsün farklı zamanlarda uyguladığı fiyatların karşılaştırılmasında
girdi fiyatlarındaki artışlar, pazar koşullarındaki değişiklikler, dönemsel talep artışları,
yatırımlara finansman sağlama ihtiyacı gibi fiyat artışına neden olan etkenlerin de doğru
biçimde analizini gerekmektedir.
(60) Hâkim durumdaki teşebbüsün uyguladığı fiyatlar ile rakiplerinin fiyatlarının
karşılaştırılmasına ilişkin olarak Komisyon’un IMAX21 kararında dikkat çektiği husus ise
kıyaslamaların tutarlı olabilmesi için “aynı kalite ve işlevselliğe sahip, aynı vadeye ve
koşullara tabi olan aynı miktardaki” ürünlerin fiyatlarının kıyaslanması gerektiğidir.
(61) Hâkim durumdaki teşebbüsün fiyatlama davranışının haksız niteliğini ortaya koymak
amacıyla kullanılan diğer bir test karlılık analizi testidir. Karlılık analizinin özellikle sabit
ve batık maliyetlerin yüksek olduğu endüstrilerde faaliyet gösteren teşebbüslerin
fiyatlama davranışının incelenmesinde faydalı olabileceği kabul edilmektedir. Şöyle ki,
yatırımın ve inovasyonun önemli rol oynadığı bu endüstrilerde yatırılan sermayenin ve
katlanılan riskin büyüklüğü gibi, kâr marjının değerlendirilmesinde etkili olacak unsurları
dikkate almaksızın sadece fiyat-maliyet karşılaştırmasına dayanarak aşırı fiyatın varlığı
hakkında bir değerlendirme yapılmasının objektif bir değerlendirme olmayacağı anlayışı
hâkimdir. Bu bağlamda bazı ulusal rekabet otoriteleri fiyat-maliyet karşılaştırmasının bu
eksikliğini bertaraf etmek amacıyla aşırı fiyat değerlendirmelerinde kârlılık ölçütlerini
esas alan aşırı kârlılık yaklaşımını kullanmışlardır22.
I.4.1.3. Aşırı Fiyatlamaya Müdahale Edilebilecek Pazar Koşulları
(62) Aşırı fiyatlamaya yönelik rekabet otoritelerinin müdahale anlayışının temelinde aşırı
fiyatlamanın tüketici faydasında doğrudan bir kayba neden olabileceği, fiyatın tekel
fiyatına yaklaşabileceği endişesi yatmaktadır. Ancak bu endişeye rağmen aşırı
fiyatlamanın tespitinde hatalı sonuçların öngörülmesinin muhtemel olması nedeniyle
sadece istisnai koşullarda müdahale edilmesi gerektiği görüşü genel olarak
benimsenmiştir.

21 Euromax/IMAX COMO/C-2/37.761 (2004).
22 Örneğin Hollanda Rekabet Otoritesi, KLM kararında incelenen rotaların toplam kârlılığını analiz
edebilmek için KLM’nin ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti ile getiri oranı arasındaki ilişkiyi incelemiştir.
Case 273 Vereniging Vrije Vogel v. KLM (8.11.2000), Case 906 Swart v. KLM (8.11.2000), Case 11 Shiva
v KLM (8.10.2001) (Söz konusu kararlarda Hollandalı havayolu şirketi KLM’nin belli rotalarda aşırı fiyat
uyguladığı iddiası değerlendirilmiş, ancak ihlal tespiti yapılmamıştır.)
16-21/371-173

16/44

(63) Aşırı fiyatlamaya müdahale edilebilecek pazar koşullarının ne olması gerektiği
konusunda da farklı görüşler söz konusudur. Bu görüşlerden öne çıkan Evans ve
Padilla’nın görüşlerine göre, esas olarak rekabet hukuku çerçevesinde tüm fiyatlama
davranışlarının yasal kabul edilerek müdahale edilmemesi gerekmekle birlikte, rekabet
otoritelerinin müdahaleyi tercih etmesi durumunda müdahalenin şu üç koşulun birlikte
sağlandığı haller ile sınırlandırılması gerekmektedir:
- Teşebbüsün pazarda geçmiş yatırımların veya inovasyonların sonucu olmayan ve
aşılmaz yasal giriş engelleriyle korunan tekel ya da tekele yakın konumda bulunması,
- Teşebbüsün uyguladığı fiyatların ortalama toplam maliyetleri büyük ölçüde aşması,
- Bu fiyatların komşu pazarlarda yeni mal ve hizmetlerin ortaya çıkmasını engelleme
riski bulunması.
(64) Aşırı fiyatlamaya müdahalenin belli pazar koşullarıyla sınırlı tutulması yönünde genel bir
fikir birliği bulunmakla birlikte, bu koşullar rekabet otoritelerinin ve rekabet hukuku
uygulamalarının müdahaleciliği ölçüsünde değişmektedir.
(65) Bu noktada ayrıca Danıştay 13. Dairesinin 2009/109 E. ve 2013/212 K. sayılı kararı
uyarınca aşırı fiyat uygulamalarına müdahale edilebilmesi için hâkim durumdaki
teşebbüsün ilgili pazarda tekel veya tekele yakın konumda bulunması gerektiği
şeklindeki tespitine işaret edilmesinin uygun olacağı belirtilmelidir. Anılan karardaki şu
ifadelere yer verilmektedir:
“Bütün bu hususlarla birlikte, analiz yapılan pazarın koşulları aşırı fiyata rekabet
otoritelerince müdahale edilmesi açısından önem arz etmektedir. Bu noktada aşırı
fiyatlamanın kötüye kullanma olarak kabul edilmesi için teşebbüsün hâkim durumda
olmasının yeterli olmadığı, mevcut durumda hâkim durum bulunsa da pazarda giriş
engellerinin bulunmaması durumunda, aşırı fiyatlamaya müdahalenin pazara yeni
girişler açısından caydırıcı olmasının söz konusu olabileceği, bu nedenle, aşırı
fiyatlamanın kötüye kullanma olarak kabul edilmesi için tekele ya da tekele yakın bir
duruma yol açan yüksek ve geçici olmayan pazara giriş engellerinin varlığının ya da
tekel veya tekele yakın durumun halihazırda mevcut olan ya da geçmişten gelen
münhasır veya özel haklardan ileri gelen bir durum olmasının tespitinin gerektiği, bu
şekilde giriş engellerinin mevcut olduğu durumlarda dahi, aşırı fiyatlandırmanın söz
konusu olduğu durumlarda, bu eylemi rekabet hukuku kapsamına almadan önce
rekabet otoriteleri ve diğer ilgili otoriteler tarafından söz konusu giriş engellerinin
kaldırılarak çözüm yoluna gidilmesi, bunun mümkün olmadığı durumlarda
fiyatlandırmaya rekabet hukuku çerçevesinde müdahale edilebileceği kabul
edilmektedir.”
(66) Bu bilgiler ışığında aşağıdaki bölümde Rekabet Kurulunun aşırı fiyatlamaya ilişkin
politika tercihi incelenmiştir.
16-21/371-173

17/44

I.4.1.4. Rekabet Kurulunun Aşırı Fiyatlama Davranışına Yaklaşımı
(67) Kurul’un BELKO23 kararında BELKO’nun Ankara ısınma amaçlı kömür pazarındaki
hâkim durumunu aşırı fiyat uygulayarak kötüye kullandığı iddiası değerlendirilmiştir.
Kararda; “…aşırı yüksek fiyatlamanın; uzun dönemde piyasaya yeni girişleri
sağlayacağı ve bu sayede artan arzla birlikte fiyatların düşeceği, dolayısıyla bir kötüye
kullanma sayılmaması gerektiği argümanı, pazara giriş engellerinin bulunmaması ya da
çok düşük seviyelerde olması durumunda bir anlam ifade etmektedir.” ifadesine yer
verilerek kötüye kullanma değerlendirmesi yapılırken; BELKO’nun yasal olarak
sağlanmış bir tekel hakkının olmasına, pazarın yeni girişlere mutlak olarak kapalı
olmasına, fiyatlama konusunda olası istismarların önüne geçmek için gerekli yasal
düzenlemelerin yapılmamış olmasına ve ilgili ürünün talep esnekliğinin oldukça düşük
olmasına vurgu yapılmıştır.
(68) İlgili kararda aşırı fiyatın tespitinde öncelik fiyat kıyaslamasına verilmiş ve fiyat-maliyet
karşılaştırmasına ancak maliyetlerin kesin olarak belirlenebildiği takdirde başvurulması
gerektiği ifade edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda ilgili ürünün fiyatı diğer coğrafi
pazarlardaki satış fiyatları ile karşılaştırılarak BELKO’nun fiyatlarının %50-60 oranında
daha yüksek olduğu tespit edilmiş ve yapılan değerlendirme sonucunda BELKO’nun
aşırı yüksek fiyat uygulayarak hâkim durumunu kötüye kullandığına karar verilmiştir24.
Benzer şekilde, HAVAŞ25 kararında da “ürünün ekonomik değeriyle kabul edilebilir bir
ekonomik bağı bulunmayan aşırı fiyat” hâkim durumun kötüye kullanılması olarak
değerlendirilmiştir.
(69) Kurul’un hangi ölçüde bir kar marjını aşırı olarak kabul ettiğine ilişkin yaklaşımı olayın
niteliğine göre değişmiştir. Örneğin; BELKO kararında tespit edilen %50-%60 oranındaki
fiyat farkı doğrultusunda, MTS kararında26 aşırı fiyatın tespitine ilişkin olarak fiyat
kıyaslaması yapılmış; ancak %25-30 aralığında olan fiyat farklılığı aşırı fiyat tespiti için
yeterli bulunmamış; BİLETİX kararında27 ise aşırı fiyatın tespiti için %11-18 aralığında
olan marjın aşırı olmadığı değerlendirilmiştir.
(70) Kurul, BOTAŞ-EGO-İZGAZ-İGDAŞ kararında28 ise incelemeye konu olan teşebbüslerin
doğal gaz satış fiyatlarının alt ve üst limitlerinin ilgili Bakanlık tarafından belirlendiği,
tarafların fiyat serbestisine sahip olmadıkları bu nedenle düzenlemeye tabi olan pazarlar
bakımından müdahalenin gerekli olmadığına karar verilmiştir.
(71) Ancak Kurul ASKİ-2 kararında29, düzenlemeye tabi bir pazar olması ve fiyatın tespit
yönetimine ilişkin bir düzenleme bulunduğu halde; ilgili düzenlemede teşebbüsün
%10’dan aşağı olmayacak şekilde kâr elde etmesinin öngörülmesinin doğal ve yasal
tekel niteliğindeki pazarlar bakımından rekabet karşıtı etkilere yol açmasının muhtemel
olduğu yönünde değerlendirme yaparak ilgili düzenlemenin aşırı fiyat düzeylerinin
önüne geçecek şekilde yeniden tanzim edilmesi yönünde görüş gönderilmesine karar
vermiştir.

23 6.4.2001 tarihli ve 01-17/150-39 sayılı Kurul kararı.
24 İlgili Kurul kararı Danıştay’ın 2001/4817 E. 2003/4770 K. sayılı kararı ile onanmıştır. Danıştay, ilgili
kararında, aşırı fiyat kavramını ele alırken, söz konusu uygulamanın 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi
kapsamında ele alınabileceğine hükmetmiş; “rekabet koşullarının bulunmadığı, piyasanın kendi kendini
düzeltemediği, aşırı fiyatlandırmanın yeni girişleri teşvik etmediği, giriş engellerinin bulunduğu, bilgi
akışının tam ve homojen olmadığı bir ekonomide… [aşırı fiyat] gibi istismar edici eylemlere rekabet
kuralları aracılığıyla müdahale edilebileceğini” ifade etmiştir.
25 03.01.2008 tarihli ve 08-01/5-4 sayılı Kurul kararı.
26 26.05.2006 tarihli ve 06-36/462-124 sayılı Kurul kararı.
27 01.03.2007 tarihli ve 07-18/164-54 sayılı Kurul kararı.
28 08.03.2002 tarihli ve 02-13/127-54 sayılı Kurul kararı.
29 20.12.2006 tarihli ve 06-92/1176-354 sayılı Kurul kararı.
16-21/371-173

18/44

(72) Bereket Jeotermal kararında30 Kurul, aşırı fiyat analizi sonucunda elde edilen bulguları
aşırı fiyat tespiti için yeterli görmeyip, “aşırı fiyatlama riskinin kontrol altında tutulması
gerekliliği”nden hareketle pazarın beş yıl süre ile izlenmesine karar vermiştir.
(73) Son olarak TÜPRAŞ kararında31 ise TÜPRAŞ regülasyona tabi olmasına rağmen
TÜPRAŞ’ın fiyatlama davranışının 4054 sayılı Kanun kapsamında incelenebileceği
belirtilmiş ve “11.10.2008- 01.01.2009 tarihleri arasındaki yaklaşık üç aylık dönemde
TÜPRAŞ tarafından uygulanan rafineri satış fiyatlarının EPDK tarafından uygun bulunan
22.12.2006 tarihli “Akaryakıt Tavan Fiyat Tarifesi”ne göre belirlenmediği tespiti
çerçevesinde, piyasada düzenleyici kurumun fiyatlamaya ilişkin bir regülasyonu
bulunmakla birlikte, buna aykırı davranan TÜPRAŞ’ın fiyat serbestisine sahip olduğu
anlaşılmaktadır” yönünde değerlendirme yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda
incelenen dönem itibarıyla ortalama rafineri satış fiyatlarının (RSF), ortalama Platts
İtalya CIF Med fiyatlarından benzinde %14,5 ve motorinde %15 oranında daha yüksek
gerçekleştiği; TÜPRAŞ’ın yurt içi RSF’leri ile ihracat fiyatları karşılaştırmasında
kurşunsuz benzin RSF’lerinin her zaman ihracat fiyatlarının üzerinde gerçekleştiği,
2008’in son üç ayında ise aradaki farkın %20-30 oranına kadar çıktığı, motorin için
yapılan karşılaştırmada ise 2008 yılının son üç ayında RSF’lerin ihracat fiyatlarından
yaklaşık %20 daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmış ve TÜPRAŞ’ın tanımlanan ilgili
ürün pazarında aşırı fiyat uygulayarak hakim durumunu kötüye kullandığına karar
verilmiştir.
(74) Yukarıda yer verilen kararların incelenmesinden Kurul’un, rekabete açık piyasalarda
piyasanın işleyişine müdahaleden kaçınarak, müdahale alanını doğal ya da yasal tekel
olan ve fiyat düzenlemesi bulunmayan pazarlarla sınırladığı, aşırı fiyatın tespitinde,
AB’ye paralel şekilde ekonomik değer kavramını esas aldığı ve değerlendirmelerinde
fiyat kıyaslamasına öncelik verdiği anlaşılmaktadır. Kurul, maliyet hesaplamasına ancak
maliyetin kesin ve net bir şekilde belirlenebileceği hallerde başvurmayı gerekli görmekle
birlikte, pek çok kararında maliyet hesaplamalarına gitmektedir.
I.4.2. Aşırı Fiyat Teorisi Kapsamında MARS’ın Fiyatlarına İlişkin Yapılan
Değerlendirmeler
(75) Yapılacak müdahalenin pazarın işleyişine ilişkin sakıncalar doğurabilmesi, rekabet
otoritelerinin tespit ve müdahale yönteminde hata riskinin bulunması nedeniyle Rekabet
Kurulu aşırı fiyatlamaya ancak sınırlı bazı koşullar altında rekabet hukuku çerçevesinde
müdahale etmektedir. Rekabet Kurulunun yaptığı tespitlerde AB uygulamalarına benzer
şekilde ürünün ekonomik değeri ile fiyatı arasındaki ilişkinin değerlendirildiği ancak
öncelikle fiyat karşılaştırması daha sonra ise fiyat-maliyet analizinden oluşan iki aşamalı
bir testin benimsendiği görülmektedir.
(76) Önaraştırmanın konusunu sinema salonlarında yiyecek ve içecek ürünlerinin fahiş
fiyattan satıldığı iddiası oluşturmaktadır. Bununla birlikte, Kurum kayıtlarına 09.02.2016
tarih ve 878 sayı ile giren başvuruda, Cinemaximum sinemalarında ve bazı büyük
alışveriş merkezlerindeki sinemalarda büfe ve sinema bileti fiyatlarının fahiş olduğu
iddia edilmekte, bu konu ile ilgili farkındalık yaratılmak istendiği belirtilmektedir.

30 15.07.2009 tarihli ve 09-33/739-176 sayılı Kurul kararı.
31 17.01.2014 tarihli ve 14-03/60-24 sayılı Kurul kararı.
16-21/371-173

19/44

(77) Dosya kapsamında aşırı fiyatlamaya ilişkin yapılacak tespitte öncelikle MARS’ın sinema
salonlarında satışını gerçekleştirdiği patlamış mısır (küçük boy, orta boy ve büyük boy),
su (500 ml) ve kola (330 ml) ürünlerine yönelik olarak fiyat kıyaslaması yapılacaktır.
Fiyat kıyaslaması aşamasında ilk olarak MARS’ın farklı çoğrafi pazarlarda uyguladığı
fiyatlar kıyaslanacak, ikinci olarak ise MARS’ın ürün fiyatları ile rakip sinema
işletmecilerinin ürün fiyatları karşılaştırılacaktır. Sonrasında ise MARS’ın gelir ve gideri
üzerinden hesaplanan kar marjı oranları incelenecektir.
I.4.2.1. Fiyat Kıyaslaması
I.4.2.1.1. Ürün Fiyatlarına Yönelik Fiyat Kıyaslaması
I.4.2.1.1.1. MARS’ın Farklı Coğrafi Pazarlarda Uyguladığı Fiyatların Kıyaslanması
(78) MARS’ın patlamış mısır (küçük boy, orta boy ve büyük boy) su (500 ml) ve kola (330 ml)
için farklı coğrafi pazarlarda uyguladığı yıllık ortalama fiyatları kıyaslarken
değerlendirmeler ürün bazlı olarak yapılacaktır. Bunun haricinde büfelerde patlamış
mısır ve kola ürünleri menü şeklinde de satılmaktadır. Menü fiyatlarının ürünlere tek
başına uygulanan fiyatlardan daha düşük olduğu görülmüştür. Ancak, her teşebbüsün
uyguladığı menü kombinasyonları farklılık arz ettiğinden kıyaslamada doğrudan menü
fiyatları kullanılamamıştır. Bununla birlikte kıyaslanması mümkün menülerin bulunduğu
durumlarda menü fiyatları da ikincil bir kıyaslama olarak incelemeye dahil edilmiştir.
MARS’ın İstanbul, Ankara ve İzmir’de birden fazla sineması bulunmaktadır. Söz konusu
sinemalarda farklı fiyatlar uygulamakta olup, aynı il içerisinde bulunan sinemalar
arasında bile fiyat farklılıkları mevcuttur. Söz konusu fiyat farklılığında sinemanın içinde
bulunduğu AVM’nin lokasyonu bir başka deyişle bulunduğu mikrocoğrafi pazarın
özellikleri, AVM’nin hitap ettiği tüketici profili, mağaza adedi, mağaza ve marka çeşitliliği,
sinema işletmesinin kira gideri vb. kriterlerin etkili olduğu değerlendirilmektedir. Bu
bağlamda, MARS’ın farklı coğrafi pazarlarda uyguladığı fiyatların kıyaslanmasına
yönelik analizde de bu durum göz önüne alınarak belirli bir ilde en düşük ya da en
yüksek fiyatla satış yapan sinemaların fiyatları diğer illerdeki aynı türden sinemaların
fiyatlarıyla ve ayrıca aynı ilin içerisinde en düşük ve en yüksek fiyatla satış yapan
sinemaların fiyatları birbirleriyle karşılaştırılacaktır.
Küçük Boy Patlamış Mısır
Farklı İllerdeki En Düşük Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(79) MARS, küçük boy mısırın satışını 2015 yılında incelenen illerde; en düşük fiyattan
Ankara‘daki Cinemaximum Antares’de, İstanbul’daki Cinemaximum Historia,
Cinemaximum Kale, Cinemaximum Pendorya ve Cinemaximum Vialand’da ortalama
(…..) TL’den, İzmir’deki Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park
ve Cinemaximum Optimum Gaziemir’de ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmektedir. Bu
bağlamda, MARS’ın İzmir’de küçük boy patlamış mısır için uygulamış olduğu en düşük
ortalama satış fiyatlarının, İstanbul ve Ankara’da uygulamış olduğu en düşük satış
fiyatlarından yaklaşık (…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
16-21/371-173

20/44

Farklı İllerdeki En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(80) MARS, küçük boy mısırın satışını 2015 yılında incelenen illerde, en yüksek fiyattan
İstanbul’daki Cinemaximum Akasya, Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum
Kanyon, Cinemaximum Nişantaşı City’s, Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum
Zorlu Center’de ortalama (…..) TL’den, Ankara’daki Cinemaximum Gordion ve
Cinemaximum Panora’da ortalama (…..) TL’den, İzmir’deki Cinemaximum Forum
Bornova, Cinemaximum Kipa Extra Balçova ve Cinemaximum Konak Pier’de ortalama
(…..) TL’den gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda, MARS’ın İstanbul’da küçük boy
patlamış mısır için uygulamış olduğu en yüksek ortalama satış fiyatlarının Ankara’da
uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında, İzmir’de
uygulamış olduğu satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
(81) Öte yandan, MARS’ın İstanbul’da küçük boy patlamış mısırı içeren küçük boy menü32
için uygulamış olduğu en yüksek ortalama satış fiyatlarının Ankara’da uygulamış olduğu
en yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında, İzmir’de uygulamış olduğu en
yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Aynı İl İçerisindeki En Düşük ve En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(82) MARS, Ankara’da küçük boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Antares’de ortalama (…..) TL’ye, en yüksek fiyattan ise Cinemaximum
Panora ve Cinemaximum Gordion sinemalarında ortalama (…..) TL’ye
gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın Ankara ili içinde küçük boy patlamış mısır için
uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(83) MARS, İstanbul ilinde küçük boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Historia, Cinemaximum Kale, Cinemaximum Pendorya ve Cinemaximum
Vialand’da ortalama (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Akasya,
Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum Kanyon, Cinemaximum Nişantaşı City’s,
Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum Zorlu Center’de ortalama (…..) TL’den
gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İstanbul ilinde küçük boy patlamış mısır için
uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(84) MARS’ın İstanbul’da küçük boy menü için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en
düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
(85) MARS, İzmir’de küçük boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Cinemaximum
Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum Optimum Gaziemir’de
ortalama (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Forum Bornova,
Cinemaximum Kipa Extra Balçova ve Cinemaximum Konak Pier’de ortalama (…..)
TL’den gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İzmir ilinde küçük boy patlamış mısır
için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık
%(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(86) MARS’ın İzmir’de küçük boy menü için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en
düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.

32 Bir adet küçük boy menü, bir adet küçük boy popcorn (86 gr) ve bir adet koladan (330 ml) oluşmaktadır.
16-21/371-173

21/44

Orta Boy Patlamış Mısır
Farklı İllerdeki En Düşük Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(87) MARS, orta boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Ankara‘daki
Cinemaximum Antares’de, İstanbul’daki Cinemaximum Historia, Cinemaximum Kale,
Cinemaximum Pendorya ve Cinemaximum Vialand’da ortalama (…..) TL’den, İzmir
Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum
Optimum Gaziemir’de ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda,
MARS’ın İzmir’de orta boy patlamış mısır için uygulamış olduğu en düşük ortalama satış
fiyatlarının, İstanbul ve Ankara’da uygulamış olduğu en düşük satış fiyatlarından
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Farklı İllerdeki En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(88) MARS, orta boy mısırın satışını 2015 yılında en yüksek fiyattan İstanbul’daki
Cinemaximum Akasya, Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum Kanyon,
Cinemaximum Nişantaşı City’s, Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum Zorlu
Center’de ortalama (…..) TL’den, Ankara’daki Cinemaximum Gordion, Cinemaximum
Panora’da ve İzmir’deki Cinemaximum Forum Bornova, Cinemaximum Kipa Extra
Balçova ve Cinemaximum Konak Pier’de ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmektedir.
Bu bağlamda, MARS’ın İstanbul’da orta boy patlamış mısır için uygulamış olduğu en
yüksek ortalama satış fiyatlarının Ankara ve İzmir’de uygulamış olduğu en yüksek satış
fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Aynı İl İçerisindeki En Düşük ve En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(89) MARS, Ankara ilinde orta boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Antares’de ortalama (…..) TL’ye, en yüksek fiyattan ise Cinemaximum
Panora ve Cinemaximum Gordion sinemalarında ortalama (…..) TL’ye
gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın Ankara ilinde orta boy patlamış mısır için
uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(90) MARS, İstanbul ilinde orta boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Historia, Cinemaximum Kale, Cinemaximum Pendorya ve Cinemaximum
Vialand’da ortalama (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Akasya,
Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum Kanyon, Cinemaximum Nişantaşı City’s,
Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum Zorlu Center’de ortalama (…..) TL’den
gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İstanbul ilinde orta boy patlamış mısır için
uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(91) MARS, İzmir ilinde orta boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum
Optimum Gaziemir’de ortalama (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum
Forum Bornova, Cinemaximum Kipa Extra Balçova ve Cinemaximum Konak Pier’de
ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İzmir ilinde orta boy
patlamış mısır için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
16-21/371-173

22/44

Büyük Boy Patlamış Mısır
Farklı İllerdeki En Düşük Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(92) MARS, büyük boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Ankara‘daki
Cinemaximum Antares’de, İstanbul’daki Cinemaximum Historia, Cinemaximum Kale,
Cinemaximum Pendorya ve Cinemaximum Vialand’da ortalama (…..) TL’den, İzmir
Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum
Optimum Gaziemir’de ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda,
MARS’ın İzmir’de büyük boy patlamış mısır için uygulamış olduğu en düşük ortalama
satış fiyatlarının, İstanbul ve Ankara’da uygulamış olduğu en düşük satış fiyatlarından
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Farklı İllerdeki En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(93) MARS, büyük boy mısırın satışını 2015 yılında en yüksek fiyattan İstanbul’daki
Cinemaximum Akasya, Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum Kanyon,
Cinemaximum Nişantaşı City’s, Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum Zorlu
Center’de ortalama (…..) TL’den, Ankara’daki Cinemaximum Gordion ve Cinemaximum
Panora’da ortalama (…..) TL’den, İzmir’deki Cinemaximum Forum Bornova,
Cinemaximum Kipa Extra Balçova ve Cinemaximum Konak Pier’de ortalama (…..)
TL’den gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda, MARS’ın İstanbul’da büyük boy patlamış
mısır için uygulamış olduğu en yüksek ortalama satış fiyatlarının Ankara’da uygulamış
olduğu en yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında, İzmir’de uygulamış
olduğu en yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
Aynı İl İçerisindeki En Düşük ve En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(94) MARS, Ankara ilinde büyük boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Antares’de ortalama (…..) TL’ye, en yüksek fiyattan ise Cinemaximum
Panora ve Cinemaximum Gordion sinemalarında ortalama (…..) TL’ye
gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın Ankara ilinde büyük boy patlamış mısır için
uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(95) MARS, İstanbul ilinde büyük boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Historia, Cinemaximum Kale, Cinemaximum Pendorya ve Cinemaximum
Vialand’da ortalama (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Akasya,
Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum Kanyon, Cinemaximum Nişantaşı City’s,
Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum Zorlu Center’de ortalama (…..) TL’den
gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İstanbul ilinde büyük boy patlamış mısır için
uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(96) MARS, İzmir ilinde büyük boy mısırın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan
Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum
Optimum Gaziemir’de ortalama (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum
Forum Bornova, Cinemaximum Kipa Extra Balçova ve Cinemaximum Konak Pier’de
ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İzmir ilinde büyük boy
patlamış mısır için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Su
Farklı İllerdeki En Düşük Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
16-21/371-173

23/44

(97) MARS, suyun satışını 2015 yılında en düşük fiyattan İstanbul’daki Cinemaximum
Historia, Cinemaximum Kale, Cinemaximum Pendorya ortalama (…..) TL’den,
Ankara‘daki Cinemaximum Antares’de ortalama (…..) TL’den, İzmir Cinemaximum Ege
Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum Optimum Gaziemir’de
ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda, MARS’ın İzmir’de su için
uygulamış olduğu en düşük ortalama satış fiyatlarının İstanbul’da uygulamış olduğu en
düşük satış fiyatlarından yaklaşık (…..) oranında, Ankara’da uygulamış olduğu en düşük
satış fiyatlarından yaklaşık (…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Farklı İllerdeki En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(98) MARS, suyun satışını 2015 yılında en yüksek fiyattan İstanbul’daki Cinemaximum
Akasya, Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum Kanyon, Cinemaximum Nişantaşı
City’s, Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum Zorlu Center’de ortalama (…..)
TL’den, Ankara’daki Cinemaximum Gordion ve Cinemaximum Panora’da ortalama (…..)
TL’den, İzmir’deki Cinemaximum Forum Bornova, Cinemaximum Kipa Extra Balçova ve
Cinemaximum Konak Pier’de ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda,
MARS’ın İstanbul’da su için uygulamış olduğu en yüksek ortalama satış fiyatlarının
Ankara’da uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında,
İzmir’de uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında
yüksek olduğu görülmektedir.
Aynı İl İçerisindeki En Düşük ve En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(99) MARS, Ankara ilinde suyun satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Cinemaximum
Antares’de ortalama (…..) TL’ye, en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Panora ve
Cinemaximum Gordion sinemalarında ortalama (…..) TL’ye gerçekleştirmiştir. Bu
bağlamda, MARS’ın Ankara ilinde su için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en
düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(100) MARS, İstanbul ilinde suyun satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Cinemaximum
Historia, Cinemaximum Kale ve Cinemaximum Pendorya’da ortalama (…..) TL’ye; en
yüksek fiyattan ise Cinemaximum Akasya, Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum
Kanyon, Cinemaximum Nişantaşı City’s, Cinemaximum Palladium ve Cinemaximum
Zorlu Center’de ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın
İstanbul ilinde su için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının en düşük satış
fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(101) MARS, İzmir ilinde suyun satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Cinemaximum Ege
Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum Optimum Gaziemir’de
ortalama (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Forum Bornova,
Cinemaximum Kipa Extra Balçova ve Cinemaximum Konak Pier’de ortalama (…..)
TL’den gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İzmir ilinde su için uygulamış olduğu
en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu görülmektedir.
Kola
Farklı İllerdeki En Düşük Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(102) MARS, kolanın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan İstanbul’daki Cinemaximum
Kale’de ortalama (…..) TL’den, Ankara‘daki Cinemaximum Antares’de ortalama (…..)
TL’den, İzmir Cinemaximum Ege Park Mavişehir’de ortalama (…..) TL’den
gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda, MARS’ın İzmir’de kola için uygulamış olduğu en
düşük ortalama satış fiyatlarının İstanbul’da uygulamış olduğu en düşük satış
fiyatlarından yaklaşık (…..)oranında, Ankara’da uygulamış olduğu en düşük satış
fiyatlarından yaklaşık (…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
16-21/371-173

24/44

Farklı İllerdeki En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(103) MARS, kolanın satışını 2015 yılında en yüksek fiyattan İstanbul’daki Cinemaximum
Akasya, Cinemaximum İstinye Park, Cinemaximum CKM Budak, Cinemaximum Ataköy
Plus, Cinemaximum Aqua Florya, Cinemaximum Akbatı’da; Ankara’daki Cinemaximum
Gordion ve Cinemaximum Panora ortalama (…..) TL’den, İzmir’deki Cinemaximum
Forum Bornova, Cinemaximum Kipa Extra Balçova’da ortalama (…..) TL’den
gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda, MARS’ın Ankara ve İstanbul’da kola için uygulamış
olduğu en yüksek ortalama satış fiyatlarının aynı olduğu ve İzmir’de uygulamış olduğu
en yüksek satış fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Aynı İl İçerisindeki En Düşük ve En Yüksek Fiyat Düzeyli Sinemaların Kıyaslanması
(104) MARS, Ankara ilinde kolanın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Cinemaximum
Antares’de ortalama (…..) TL’ye, en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Panora ve
Cinemaximum Gordion sinemalarında ortalama (…..) TL’ye gerçekleştirmiştir. Bu
bağlamda, MARS’ın Ankara ilinde kola için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının
en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir
(105) MARS, İstanbul ilinde kolanın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Cinemaximum
Kale’de (…..) TL’ye; en yüksek fiyattan ise Cinemaximum Akasya, Cinemaximum
İstinye Park, Cinemaximum CKM Budak, Cinemaximum Ataköy Plus, Cinemaximum
Aqua Florya ve Cinemaximum Akbatı’da ortalama (…..) TL’den gerçekleştirmiştir. Bu
bağlamda, MARS’ın İstanbul ilinde kola için uygulamış olduğu en yüksek satış fiyatının
en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
MARS, İzmir ilinde kolanın satışını 2015 yılında en düşük fiyattan Cinemaximum Ege
Park Mavişehir ve Cinemaximum Konak Pier’de ortalama (…..) TL’ye; en yüksek
fiyattan ise Cinemaximum Forum Bornova, Cinemaximum Kipa Extra Balçova,
Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum Optimum Gaziemir’de ortalama (…..)
TL’den gerçekleştirmiştir. Bu bağlamda, MARS’ın İzmir ilinde kola için uygulamış olduğu
en yüksek satış fiyatının en düşük satış fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu görülmektedir.
I.4.2.1.1.2. MARS’ın Ürün Fiyatlarının Rakip Sinema İşletmecilerinin Ürün
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması
(106) MARS’ın patlamış mısır (küçük boy, orta boy ve büyük boy), su (500 ml) ve kola (330
ml) için uygulamış olduğu yıllık ortalama fiyatların aynı mikrocoğrafi/coğrafi pazarda
faaliyet gösteren rakip sinema işletmecilerinin yıllık ortalama fiyatları ile
kıyaslanmasında değerlendirmeler ürün bazlı olarak yapılacaktır. Daha önce belirtildiği
üzere, sinema salonlarında patlamış mısır ve kola tek bir ürün olarak ayrı ayrı satılmakla
birlikte, bir arada menü şeklinde de satılmaktadır. Bu bağlamda, kola ve patlamış
mısırın menü olarak birlikte satılabilen ürünler olduğu göz önüne alındığında menü
fiyatlarının da kıyaslanabileceği değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, her bir sinema
işletmesinin menü içinde yer alan ürünlerinin gramajı, miktarı vb. farklı olabilmektedir.
Örneğin, bir sinema işletmesinin küçük boy menüsünde yer alan küçük boy patlamış
mısırın gramajı 86 gr iken, diğer bir sinema işletmesinin küçük boy menüsünde küçük
boy patlamış mısırın gramajı 65 gr olabilmekte veya bir sinema işletmesinin büyük boy
menüsünde bir adet kola varken, diğer bir sinema işletmesinin büyük boy menüsünde iki
adet içecek bulunabilmektedir. Bu itibarla, menü fiyatları ile ilgili kıyaslamalar her bir
pazar için yapılmamış olup, bazı pazarlarda kola ve patlamış mısıra yönelik yapılan
kıyaslamalardan sonra ikincil bir kıyaslama yöntemi olarak tercih edilmiştir.
16-21/371-173

25/44

(107) Buna ilaveten dosya kapsamında yapılan incelemelerde küçük boy, orta boy ve büyük
boy patlamış mısırların gramajlarının her bir sinema işletmecisinde farklı olduğu tespit
edilmiştir. Bu bağlamda, analizlerde her bir sinema işletmecisinin küçük boy, orta boy ve
büyük boy patlamış mısırlarının birim fiyatı hesaplanmış, sonrasında farklı ağırlıktaki
patlamış mısırlar 50 gr’a sabitlenerek analize dahil edilmiştir. Dolayısıyla, analizlerde
küçük boy patlamış mısırın fiyatı, orta boy ve büyük boy patlamış mısırın fiyatlarından
yüksek görünmektedir.
Batı Ankara
Küçük Boy Patlamış Mısır
(108) Batı Ankara mikro pazarında CINEMARINE’nin33 ve ARCADIUM’un küçük boy patlamış
mısır ortalama fiyatlarının, MARS’ın küçük boy patlamış mısır ortalama fiyatlarından
yüksek olduğu anlaşılmaktadır34.
Orta Boy Patlamış Mısır
(109) Batı Ankara mikro pazarında CINEMARINE’nin, ARCADIUM’un ve PRESTIGE’in orta
boy patlamış mısır ortalama fiyatlarının, MARS’ın orta boy patlamış mısır ortalama
fiyatlarından yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Büyük Boy Patlamış Mısır
(110) Batı Ankara mikro pazarında CINEMARINE’nin (Taurus) ve ARCADIUM’un büyük boy
patlamış mısır ortalama fiyatlarının, MARS’ın büyük boy patlamış mısır ortalama
fiyatlarından yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Su
(111) Batı Ankara mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların ortalama su fiyatları
bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 13: MARS’ın Su Fiyatlarının Batı Ankara Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Su
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Prestige Bilkent (%)
Prestige
Kentpark (%)
Cinemarine
Taurus (%)
Arcadium
(%)
Cinemaximum Armada (…..) (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Cepa (…..) (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Gordion (…..) (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(112) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Armada ve Cinemaximum Cepa’daki suyun
ortalama fiyatının Prestige Bilkent, Prestige Kentpark ve Cinemarine Taurus’daki suyun
ortalama fiyatından %(…..) oranında yüksek, Arcadium sinemalarındaki suyun ortalama
fiyatından ise %(…..) oranında yüksek olduğu; Cinemaximum Gordion’daki suyun
ortalama fiyatının Prestige Bilkent, Prestige Kentpark ve Cinemarine Taurus’daki suyun
ortalama fiyatından %(…..) oranında yüksek, Arcadium sinemasındaki suyun ortalama
fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.

33 CINEMARINE, Batı Ankara mikro coğrafi pazarında Taurus AVM’de bir sinemaya sahiptir.
34 İlgili pazarda faaliyet gösteren PRESTIGE sinemalarında küçük boy patlamış mısır satışı
gerçekleştirilmemiştir.
16-21/371-173

26/44

Kola
(113) Batı Ankara mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların ortalama kola fiyatları
bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 14: MARS’ın Kola Fiyatlarının Batı Ankara Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Kola
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Prestige Bilkent (%)
Prestige
Kentpark (%)
Cinemarine
Taurus (%)
Arcadium
(%)
Cinemaximum Armada (…..) (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Cepa (…..) (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Gordion (…..) (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(114) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Armada ve Cinemaximum Cepa’daki kolanın
ortalama fiyatının Prestige Bilkent, Prestige Kentpark ve Cinemarine Taurus’daki
kolanın ortalama fiyatından %(…..) oranında yüksek, Arcadium sinemalarındaki kolanın
ortalama fiyatından %(…..) oranında yüksek olduğu; Cinemaximum Gordion’daki
kolanın ortalama fiyatının Prestige Bilkent, Prestige Kentpark ve Cinemarine
Taurus’daki kolanın ortalama fiyatından %(…..) oranında yüksek, Arcadium
sinemasındaki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
(115) Bu noktada, MARS’ın Cinemaximum Gordion’daki menü fiyatlarının Batı Ankara
pazarında faaliyet gösteren diğer sinema işletmecileriyle karşılaştırılmasının faydalı
olacağı değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, MARS’ın Cinemaximum Gordion’daki
menü fiyatları pazardaki diğer sinema işletmecilerinin eşdeğer35 menü fiyatları ile
karşılaştırıldığında Cinemarine Taurus’un menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında
yüksek, Prestige Kentpark’ın menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek,
Prestige Bilkent’in menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek, ARCADIUM’un
menü fiyatlarından ise yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Etiler-Levent36
Küçük Boy Patlamış Mısır
(116) Etiler-Levent mikro pazarında faaliyet gösteren CINEMAPINK’in ve CINECITY’nin küçük
boy patlamış mısır ortalama fiyatlarının, MARS’ın küçük boy patlamış mısır ortalama
fiyatlarından yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Orta Boy Patlamış Mısır37
(117) Etiler-Levent mikro pazarında faaliyet gösteren MARS (Cinemaximum) sinemalarındaki
orta boy patlamış mısırın ortalama fiyatının, CINECITY’nin orta boy patlamış mısır
ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında, CINETIME’ın orta boy patlamış mısır
ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Büyük Boy Patlamış Mısır
(118) Etiler-Levent mikro pazarında CINEMAPINK’in büyük boy patlamış mısır ortalama
fiyatlarının, MARS’ın büyük boy patlamış mısır ortalama fiyatlarından yüksek olduğu
anlaşılmaktadır.

35 Menü fiyatlarına yönelik kıyaslama, MARS’ın küçük boy menüsü (bir adet 86 gr patlamış mısır ve bir
adet 330 ml kola), PRESTIGE’in orta boy menüsü (bir adet 85 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola),
ARCADIUM’un orta boy menüsü (bir adet 80 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola) ile
CINEMARINE’in küçük boy menüsü (bir adet 70 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola) temel alınarak
yapılmıştır.
36 MARS, Etiler-Levent mikro pazarındaki sinemalarında patlamış mısır ve su için aynı fiyatları
uyguladığından sinema bazlı ayrıma gidilmemiştir.
37 CINEMAPINK, sahip olduğu sinemalarında orta boy patlamış mısır satışı gerçekleştirmemektedir.
16-21/371-173

27/44

Su
(119) Etiler-Levent mikro pazarında faaliyet gösteren MARS (Cinemaximum) sinemalarındaki
suyun ortalama fiyatının CINETIME’ın ortalama su fiyatından yaklaşık %(…..) oranında,
CINECITY ve CINEMAPINK’in ortalama su fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu anlaşılmaktadır.
Kola
(120) Etiler-Levent mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların ortalama kola fiyatları
bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 15: MARS’ın Kola Fiyatlarının Etiler-Levent Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Kola
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Etiler (%) CinemaPink (%)
Cinetime ÖzdilekPark
(%)
Cinemaximum Kanyon (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Zorlu Center (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum İstinye (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(121) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Kanyon ve Cinemaximum Zorlu Center’daki
kolanının ortalama fiyatının Cinecity Etiler’deki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık
%(…..) oranında, CinemaPink’deki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında, Cinetime ÖzdilekPark’daki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında; Cinemaximum İstinye’deki kolanının ortalama fiyatının Cinecity Etiler’deki
kolanın ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında, CinemaPink’deki kolanın
ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında, Cinetime ÖzdilekPark’daki kolanın
ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
(122) Etiler-Levent mikro pazarında faaliyet gösteren CINETIME’ın sineması ÖzdilekPark
İstanbul AVM’sinin içinde bulunmaktadır. Söz konusu AVM’nin maliki olan Özdilek
Holding aynı zamanda CINETIME’ın da maliki konumundadır. Bu bağlamda,
CINETIME’ın maliyet yapısı gerek MARS’tan gerekse ilgili mikro pazarda faaliyet
gösteren diğer sinema işletmecilerinden farklıdır. Şöyle ki, CINETIME’ın, diğer sinema
işletmelerinin ödemek zorunda olduğu en önemli gider kalemlerinden biri olan kira gideri
bulunmamaktadır. Ayrıca personel gideri, genel yönetim gideri, diğer operasyonel
giderler (elektrik, su, ısınma, bakım, projektör lamba, temizlik, kurye, kargo vb.) vb.
gider kalemleri sinema bazında değil AVM bazında oluşmaktadır. Bu bağlamda,
CINETIME’in ilgili ürünlerdeki fiyatlarının, farklı maliyet yapısı nedeniyle, diğer sinema
işletmelerinden daha düşük olabileceği değerlendirilmektedir.
(123) Diğer yandan, MARS’ın Etiler-Levent mikro pazarında bulunan üç sinemasındaki su,
kola ve patlamış mısır fiyatlarını kıyaslarken, söz konusu sinemaların lokasyon, tüketici
profili, mağaza adedi, mağaza ve marka çeşitliliği bakımından premium (lüks) AVM
olarak nitelendirilebilecek AVM’lerde yer almasının da göz önüne alınması
gerekmektedir. Nitekim, söz konusu AVM’lerin hitap ettiği tüketici proflinin farklı olması,
kira giderlerinin yüksek olması gibi etkenlerin söz konusu ürünlerin fiyatlarını yukarı
yönlü etkileyebileceği değerlendirilmektedir.
16-21/371-173

28/44

Şişli
Küçük ve Büyük Boy Patlamış Mısır38
(124) Şişli mikro pazarında faaliyet gösteren CINEMAPINK’in küçük ve büyük boy patlamış
mısır ortalama fiyatlarının, MARS’ın küçük ve büyük boy patlamış mısır ortalama
fiyatlarından yüksek olduğu görülmektedir.
Su
(125) Şişli mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların ortalama su fiyatları bakımından
yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 16: MARS’ın Su Fiyatlarının Şişli Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Su Fiyatlarıyla
Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı CinemaPink Profilo (%)
Cinemaximum Cevahir (…..)
Cinemaximum Trump (…..)
Cinemaximum Nişantaşı City’s (…..)
Cinemaximum Zorlu Center (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler

(126) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Cevahir ve Cinemaximum Trump’daki suyun
ortalama fiyatının CinemaPink’deki suyun ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında;
Cinemaximum Nişantaşı City’s ve Cinemaximum Zorlu Center’daki suyun ortalama
fiyatının CinemaPink’deki suyun ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu anlaşılmaktadır.
Kola
(127) Şişli mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların ortalama kola fiyatları bakımından
yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 17: MARS’ın Kola Fiyatlarının Şişli Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Kola Fiyatlarıyla
Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı CinemaPink Profilo (%)
Cinemaximum Cevahir (…..)
Cinemaximum Trump (…..)
Cinemaximum Nişantaşı City’s (…..)
Cinemaximum Zorlu Center (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(128) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Cevahir’deki kolanın ortalama fiyatının
CinemaPink’deki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında; Cinemaximum
Trump’daki kolanın ortalama fiyatı CinemaPink’deki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık
%(…..) oranında; Cinemaximum Nişantaşı City’s ve Cinemaximum Zorlu Center’daki
kolanın ortalama fiyatı CinemaPink’deki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.

38 CINEMAPINK, sahip olduğu sinemalarında orta boy patlamış mısır satışı gerçekleştirmemektedir. Bu
bağlamda, Şişli mikro pazarında orta boy patlamış mısıra yönelik değerlendirme yapılmamıştır.
16-21/371-173

29/44

Kadıköy
Küçük Boy Patlamış Mısır
(129) Kadıköy mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların küçük boy patlamış mısır fiyatları
bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 18: MARS’ın Küçük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının Kadıköy Mikro Pazarında Rakip Sinema
İşletmecilerinin Küçük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Avşar Göztepe (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Nautilus (…..) (…..)
Cinemaximum CKM Budak (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(130) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Nautilus’deki küçük boy patlamış mısırın ortalama
fiyatının Avşar Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında düşük, Avşar Kozzy’den yaklaşık
%(…..) oranında düşük olduğu; Cinemaximum CKM Budak’daki küçük boy patlamış
mısırın ortalama fiyatının AVŞAR Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında, Avşar
Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında düşük olduğu; Cinemaximum Akasya’daki küçük
boy patlamış mısırın ortalama fiyatının, Avşar Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında
yüksek, Avşar Kozzy’den ise yaklaşık %(…..) oranında düşük olduğu görülmektedir.
Orta Boy Patlamış Mısır
(131) Kadıköy mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların orta boy patlamış mısır fiyatları
bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 19: MARS’ın Orta Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının Kadıköy Mikro Pazarında Rakip Sinema
İşletmecilerinin Orta Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Avşar Göztepe (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Nautilus (…..) (…..)
Cinemaximum CKM Budak (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(132) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Nautilus ve Cinemaximum CKM Budak’daki orta
boy patlamış mısırın ortalama fiyatının Avşar Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında
düşük, Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında düşük olduğu; Cinemaximum
Akasya’daki orta boy patlamış mısırın ortalama fiyatının, Avşar Göztepe’den yaklaşık
%(…..) oranında yüksek, Avşar Kozzy’den ise yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir39.
Büyük Boy Patlamış Mısır
(133) Kadıköy mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların büyük boy patlamış mısır
fiyatları bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 20: MARS’ın Büyük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının Kadıköy Mikro Pazarında Rakip Sinema
İşletmecilerinin Büyük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Avşar Göztepe (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Nautilus (…..) (…..)
Cinemaximum CKM Budak (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler


39 Avşar Göztepe, Kozzy ve Novada sinemalarında 2015’in son dört ayında orta boy patlamış mısır satışı
gerçekleştirmiştir. Dolayısıyla, Avşar’ın söz konusu üründeki ortalama fiyatları son dört ayı
kapsamaktadır.
16-21/371-173

30/44

(134) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Nautilus’deki büyük boy patlamış mısırın ortalama
fiyatının Avşar Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında, Avşar Kozzy’den yaklaşık
%(…..) oranında yüksek olduğu; Cinemaximum CKM Budak’daki büyük boy patlamış
mısırın ortalama fiyatının Avşar Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında, Avşar
Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu; Cinemaximum Akasya’daki büyük
boy patlamış mısırın ortalama fiyatının Avşar Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında,
Avşar Kozzy’den ise yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(135) Bu noktada, MARS’ın Cinemaximum Nautilus’daki, Cinemaximum CKM Budak’daki ve
Cinemaximum Akasya’daki menü fiyatlarının Avşar Göztepe ve Avşar Kozzy’deki
eşdeğer40 menü fiyatlarıyla karşılaştırılmasının faydalı olacağı değerlendirilmektedir. Bu
bağlamda, MARS’ın Cinemaximum Nautilus’daki menü fiyatlarının Avşar Göztepe’deki
menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek, Avşar Kozzy’deki menü
fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek; Cinemaximum CKM Budak’daki menü
fiyatlarının Avşar Göztepe’deki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek,
Avşar Kozzy’deki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek Cinemaximum
Akasya’daki menü fiyatlarının Avşar Göztepe’deki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek, Avşar Kozzy’deki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu anlaşılmaktadır.
Su
(136) Kadıköy mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların su fiyatları bakımından yapılan
fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 21: MARS’ın Su Fiyatlarının Kadıköy Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Su Fiyatlarıyla
Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Avşar Göztepe (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Nautilus (…..) (…..)
Cinemaximum CKM Budak (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(137) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Nautilus’deki suyun ortalama fiyatının Avşar
Göztepe’den ve Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında; Cinemaximum CKM
Budak’daki suyun ortalama fiyatının Avşar Göztepe’den ve Avşar Kozzy’den yaklaşık
%(…..) oranında; Cinemaximum Akasya’daki suyun ortalama fiyatının Avşar
Göztepe’den ve Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
Kola
(138) Kadıköy mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların kola fiyatları bakımından yapılan
fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 22: MARS’ın Kola Fiyatlarının Kadıköy Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Kola
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Avşar Göztepe (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Nautilus (…..) (…..)
Cinemaximum CKM Budak (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler


40 Menü fiyatlarına yönelik kıyaslama, MARS’ın büyük boy menüsü (bir adet 168 gr patlamış mısır ve bir
adet 330 ml kola) ve AVŞAR’ın büyük boy menüsü (bir adet 186 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola)
temel alınarak yapılmıştır.
16-21/371-173

31/44

(139) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Nautilus’deki kolanın ortalama fiyatının Avşar
Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında, Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında;
Cinemaximum CKM Budak’daki ve Cinemaximum Akasya’daki kolanın ortalama
fiyatının Avşar Göztepe’den %(…..) oranında; Avşar Kozzy’den ise %(…..) oranında
yüksek olduğu görülmektedir.
Ataşehir
Küçük Boy Patlamış Mısır
(140) Ataşehir mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların küçük boy patlamış mısır
fiyatları bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 23: MARS’ın Küçük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının Ataşehir Mikro Pazarında Rakip Sinema
İşletmecilerinin Küçük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Trio (%) Avşar Novada (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Brandium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Palladium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(141) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum’a ait üç sinemanın fiyatlarının Cinecity Trio ve
Avşar Novada’dan tabloda sunulan oranlarda yüksek olduğu görülmekle birlikte
Cinemaximum Brandium’daki küçük boy patlamış mısırın ortalama fiyatının, Avşar
Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında düşük; Cinemaximum Palladium’daki ve
Cinemaximum Akasya’daki küçük boy patlamış mısırın ortalama fiyatının, Avşar
Kozzy’den ise yaklaşık %(…..) oranında düşük olduğu görülmektedir.
Orta Boy Patlamış Mısır
(142) Ataşehir mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların orta boy patlamış mısır fiyatları
bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 24: MARS’ın Orta Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının Ataşehir Mikro Pazarında Rakip Sinema
İşletmecilerinin Orta Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Trio (%) Avşar Novada (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Brandium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Palladium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(143) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Brandium’daki orta boy patlamış mısırın ortalama
fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; Avşar Novada’dan ve Avşar
Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında düşük; Cinemaximum Palladium’daki ve
Cinemaximum Akasya’daki orta boy patlamış mısırın ortalama fiyatının CINECITY’den
yaklaşık %(…..) oranında yüksek; Avşar Novada’dan ve Avşar Kozzy’den ise yaklaşık
%(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Büyük Boy Patlamış Mısır
(144) Ataşehir mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların büyük boy patlamış mısır
fiyatları bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 25: MARS’ın Büyük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının Ataşehir Mikro Pazarında Rakip Sinema
İşletmecilerinin Büyük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Trio (%) Avşar Novada (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Brandium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Palladium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
16-21/371-173

32/44

(145) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Brandium’daki büyük boy patlamış mısırın ortalama
fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek, Avşar Novada’dan yaklaşık
%(…..) oranında yüksek, Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu;
Cinemaximum Palladium’daki ve Cinemaximum Akasya’daki büyük boy patlamış mısırın
ortalama fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek, Avşar Novada’dan
%(…..) oranında yüksek, Avşar Kozzy’den ise yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
(146) Bu noktada, MARS’ın Cinemaximum Brandium, Cinemaximum Palladium ve
Cinemaximum Akasya’daki menü fiyatlarının Cinecity Trio’daki eşdeğer41 menü
fiyatlarıyla karşılaştırılmasının faydalı olacağı değerlendirilmektedir. MARS’ın
Cinemaximum Brandium’daki menü fiyatlarının Cinecity Trio’daki menü fiyatlarından
yaklaşık %(…..) oranında düşük, Cinemaximum Palladium’daki ve Cinemaximum
Akasya’daki menü fiyatlarının ise Cinecity Trio’daki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır
(147) Son olarak, MARS’ın Cinemaximum Brandium, Cinemaximum Palladium ile
Cinemaximum Akasya’daki menü fiyatlarının Avşar Novada’daki ve Avşar Kozzy’deki
eşdeğer42 menü fiyatlarıyla karşılaştırılmasının faydalı olacağı değerlendirilmektedir.
MARS’ın Cinemaximum Brandium’daki menü fiyatlarının Avşar Novada’daki ve Avşar
Kozzy’deki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu; Cinemaximum
Palladium ile Cinemaximum Akasya’daki menü fiyatlarının Avşar Novada’daki ve Avşar
Kozzy’deki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
Su
(148) Ataşehir mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların su fiyatları bakımından yapılan
fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 26: MARS’ın Su Fiyatlarının Ataşehir Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Su Fiyatlarıyla
Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Trio (%) Avşar Novada (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Brandium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Palladium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler

(149) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Brandium’daki ortalama su fiyatının Cinecity
Trio’dan, Avşar Novada’dan ve Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu; Cinemaximum Palladium’daki ve Cinemaximum Akasya’daki ortalama su
fiyatının Cinecity Trio’dan, Avşar Novada’dan ve Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu görülmektedir.

41 Menü fiyatlarına yönelik kıyaslama, MARS’ın küçük boy menüsü (bir adet 86 gr patlamış mısır ve bir
adet 330 ml kola), CINECITY’nin küçük boy menüsü (bir adet 93 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml
kola) temel alınarak yapılmıştır.
42 Menü fiyatlarına yönelik kıyaslama, MARS’ın büyük boy menüsü (bir adet 168 gr patlamış mısır ve bir
adet 330 ml kola) ve AVŞAR’ın büyük boy menüsü (bir adet 186 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola)
temel alınarak yapılmıştır.
16-21/371-173

33/44

Kola
(150) Ataşehir mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların kola fiyatları bakımından yapılan
fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 27: MARS’ın Kola Fiyatlarının Ataşehir Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Kola
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Trio (%) Avşar Novada (%) Avşar Kozzy (%)
Cinemaximum Brandium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Palladium (…..) (…..) (…..)
Cinemaximum Akasya (…..) (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(151) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Brandium’daki kolanın ortalama fiyatının
CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında düşük; Avşar Novada’dan yaklaşık %(…..)
oranında yüksek, Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu;
Cinemaximum Palladium’daki ortalama kolanın fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..)
oranında yüksek; Avşar Novada’dan %(…..) oranında yüksek, Avşar Kozzy’den ise
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu; Cinemaximum Akasya’daki ortalama kolanın
fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; Avşar Novada’dan % (…..)
oranında yüksek, Avşar Kozzy’den ise yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
(152) Diğer yandan, MARS’ın Kadıköy ve Ataşehir mikro pazarında bulunan Cinemaximum
Akasya sinemasının su, kola ve patlamış mısır fiyatlarını kıyaslarken, söz konusu
sinemanın lokasyon, tüketici profili, mağaza adedi, mağaza ve marka çeşitliliği
bakımından premium (lüks) AVM olarak nitelendirilebilecek AVM’ler arasında yer
almasının da göz önüne alınması gerekmektedir. Nitekim, söz konusu AVM’nin hitap
ettiği tüketici proflinin farklı olması, kira giderlerinin yüksek olması gibi etmenlerin söz
konusu ürünlerin fiyatlarını yukarı yönlü etkileyebileceği değerlendirilmektedir.
(153) Buna ilaveten Cinecity Trio sinemasının fiyatları değerlendirilirken ise ilgili sinemanın
AVM içerisinde yer almadığı, işleticinin kendisine ait bir spor salonu kompleksi içerisinde
bulunduğu belirtilmelidir. Bu nedenle özellikle kira gideri bulunmaması bakımından
farklı bir maliyet yapısına sahip olduğu, bu bağlamda, Cınecity Trio’nun ilgili ürünlerdeki
fiyatlarının, farklı maliyet yapısı nedeniyle, diğer sinema işletmelerinden daha düşük
olabileceği değerlendirilmektedir.
Ümraniye
Küçük Boy Patlamış Mısır
(154) Ümraniye mikro pazarında faaliyet gösteren CINEMAPINK’in43 küçük boy patlamış mısır
ortalama fiyatlarının, MARS’ın küçük boy patlamış mısır ortalama fiyatlarından yüksek
olduğu anlaşılmaktadır.
Büyük Boy Patlamış Mısır
(155) Ümraniye mikro pazarında faaliyet gösteren CINEMAPINK’in büyük boy patlamış mısır
ortalama fiyatlarının, MARS’ın büyük boy patlamış mısır ortalama fiyatlarından yüksek
olduğu anlaşılmaktadır.

43 CINEMAPINK, Ümraniye pazarına 2015 yılının son dört ayında giriş yaptığı için Ümraniye pazarına
yönelik değerlendirmeler 2015 yılının son dört ayını kapsayacak şekilde yapılmıştır.
16-21/371-173

34/44

Su
(156) Ümraniye mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların su fiyatları bakımından yapılan
fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 28: MARS’ın Su Fiyatlarının Ümraniye Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Su
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı CinemaPink Buyaka (%)
Cinemaximum Meydan (…..)
Cinemaximum Metrogarden (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(157) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Meydan ve Cinemaximum Metro Garden’daki
ortalama su fiyatının CINEMAPINK’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
Kola
(158) Ümraniye mikro pazarında faaliyet gösteren sinemaların kola fiyatları bakımından
yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 29: MARS’ın Kola Fiyatlarının Ümraniye Mikro Pazarında Rakip Sinema İşletmecilerinin Kola
Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı CinemaPink Buyaka (%)
Cinemaximum Meydan (…..)
Cinemaximum Metrogarden (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(159) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Meydan ve Cinemaximum Metro Garden’daki
ortalama kola fiyatının CINEMAPINK’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
İzmir 44
Küçük Boy Patlamış Mısır
(160) İzmir ilinde faaliyet gösteren sinemaların küçük boy patlamış mısır fiyatları bakımından
yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 30: MARS’ın Küçük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının İzmir İlinde Rakip Sinema İşletmecilerinin
Küçük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Olivium Kipa (%)
Site Sinemaları Park
Bornova (%)
Cinemaximum Ege Park Mavişehir (…..) (…..)
Cinemaximum İzmir Park (…..) (…..)
Cinemaximum Optimum Gaziemir (…..) (…..)
Cinemaximum Konak Pier (…..) (…..)
Cinemaximum Forum Bornova (…..) (…..)
Cinemaximum Kipa Extra Balçova (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(161) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve
Cinemaximum Optimum Gaziemir’deki küçük boy patlamış mısır ortalama fiyatının
CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık
%(…..) oranında yüksek; Cinemaximum Konak Pier, Cinemaximum Forum Bornova ve
Cinemaximum Kipa Extra Balçova’deki küçük boy patlamış mısırın ortalama fiyatının
CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık
%(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Orta Boy Patlamış Mısır

44 Cinemaximum Point Bornova ve Cinemaximum Mavibahçe 2015 yılı içinde açıldığı için analize dâhil
edilmemiştir.
16-21/371-173

35/44

(162) İzmir ilinde faaliyet gösteren sinemaların orta boy patlamış mısır fiyatları bakımından
yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 31: MARS’ın Orta Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının İzmir İlinde Rakip Sinema İşletmecilerinin Orta
Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Olivium Kipa (%) Site Sinemaları Park Bornova (%)
Cinemaximum Ege Park Mavişehir (…..) (…..)
Cinemaximum İzmir Park (…..) (…..)
Cinemaximum Optimum Gaziemir (…..) (…..)
Cinemaximum Konak Pier (…..) (…..)
Cinemaximum Forum Bornova (…..) (…..)
Cinemaximum Kipa Extra Balçova (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(163) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve
Cinemaximum Optimum Gaziemir’deki orta boy patlamış mısır ortalama fiyatının
CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık
%(…..) oranında yüksek; Cinemaximum Konak Pier, Cinemaximum Forum Bornova ve
Cinemaximum Kipa Extra Balçova’deki orta boy patlamış mısırın ortalama fiyatının
CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık
%(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Büyük Boy Patlamış Mısır
(164) İzmir ilinde pazarında faaliyet gösteren sinemaların büyük boy patlamış mısır fiyatları
bakımından yapılan fiyat karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 32: MARS’ın Büyük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarının İzmir İlinde Rakip Sinema İşletmecilerinin
Büyük Boy Patlamış Mısır Fiyatlarıyla Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Olivium Kipa (%)
Site Sinemaları Park
Bornova (%)
Cinemaximum Ege Park Mavişehir (…..) (…..)
Cinemaximum İzmir Park (…..) (…..)
Cinemaximum Optimum Gaziemir (…..) (…..)
Cinemaximum Konak Pier (…..) (…..)
Cinemaximum Forum Bornova (…..) (…..)
Cinemaximum Kipa Extra Balçova (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(165) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve
Cinemaximum Optimum Gaziemir’deki büyük boy patlamış mısır ortalama fiyatının
CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık
%(…..) oranında yüksek; Cinemaximum Konak Pier, Cinemaximum Forum Bornova ve
Cinemaximum Kipa Extra Balçova’deki büyük boy patlamış mısırın ortalama fiyatının
CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık
%(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
16-21/371-173

36/44

Su
(166) İzmir ilinde faaliyet gösteren sinemaların ortalama su fiyatları bakımından yapılan fiyat
karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 33: MARS’ın Su Fiyatlarının İzmir İlinde Rakip Sinema İşletmecilerinin Su Fiyatlarıyla
Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Olivium Kipa (%)
Site Sinemaları Park
Bornova (%)
Cinemaximum Ege Park Mavişehir (…..) (…..)
Cinemaximum İzmir Park (…..) (…..)
Cinemaximum Optimum Gaziemir (…..) (…..)
Cinemaximum Konak Pier (…..) (…..)
Cinemaximum Forum Bornova (…..) (…..)
Cinemaximum Kipa Extra Balçova (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(167) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Ege Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve
Cinemaximum Optimum Gaziemir’deki suyun ortalama fiyatının CINECITY’den yaklaşık
%(…..) oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık %(…..) oranında yüksek;
Cinemaximum Konak Pier, Cinemaximum Forum Bornova ve Cinemaximum Kipa Extra
Balçova’deki suyun ortalama fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek;
SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
Kola
(168) İzmir ilinde faaliyet gösteren sinemaların ortalama kola fiyatları bakımından yapılan fiyat
karşılaştırmasına aşağıda yer verilmektedir:
Tablo 34: MARS’ın Kola Fiyatlarının İzmir İlinde Rakip Sinema İşletmecilerinin Kola Fiyatlarıyla
Karşılaştırılması (2015)
Sinema Adı Cinecity Olivium Kipa (%)
Site Sinemaları Park
Bornova (%)
Cinemaximum Ege Park Mavişehir (…..) (…..)
Cinemaximum İzmir Park (…..) (…..)
Cinemaximum Optimum Gaziemir (…..) (…..)
Cinemaximum Konak Pier (…..) (…..)
Cinemaximum Forum Bornova (…..) (…..)
Cinemaximum Kipa Extra Balçova (…..) (…..)
Kaynak: Teşebbüslerden Gelen Bilgiler
(169) Yukarıdaki tablodan, Cinemaximum Ege Park Mavişehir ve Cinemaximum Konak
Pier’deki kolanın ortalama fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek;
SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık %(…..) oranında yüksek; Cinemaximum İzmir Park,
Cinemaximum Optimum Gaziemir, Cinemaximum Forum Bornova ve Cinemaximum
Kipa Extra Balçova’deki kolanın ortalama fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..)
oranında yüksek; SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
görülmektedir.
16-21/371-173

37/44

(170) Bu noktada, CINECITY ile kıyaslamada ortaya çıkan fiyat farklılıklarını değerlendirirken
tutarlı bir sonuca varabilmek bakımından, ilgili ürünlerin içinde bulunduğu menülerin
fiyatlarını da incelemekte fayda görülmektedir. Buna göre, MARS’ın Cinemaximum Ege
Park Mavişehir, ile Cinemaximum Konak Pier’deki menü fiyatlarının Cinecity Olivium
Kipa’daki eşdeğer45 menü fiyatlarıyla karşılaştırılmıştır. MARS’ın Cinemaximum Ege
Park Mavişehir’deki menü fiyatlarının Cinecity Olivium Kipa’daki menü fiyatlarından
yaklaşık %(…..) oranında yüksek, Cinemaximum Konak Pier’deki menü fiyatlarının
Cinecity Olivium Kipa’daki menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
anlaşılmaktadır.
(171) SİTE SİNEMALARI ile yapılacak kıyaslamalarda ise kira bedelleri bakımından ortaya
çıkan maliyet farlılıklarının dikkate alınması gerektiği değerlendirilmektedir. SİTE
SİNEMALARI, İzmir’de Park Bornova sinemasıyla faaliyet göstermektedir. SİTE
SİNEMALARI’nın Park Bornova’daki sinemasına en yakın konumda olan MARS
sineması Cinemaximum Forum Bornova’dır. Site Sinemalarına ait Park Bornova’nın kira
giderinin 2014 yılında (…..) TL, 2015 yılında ise (…..) TL olduğu; Cinemaximum Forum
Bornova’nın ise 2014 yılında kira giderinin (…..) TL, 2015 yılında (…..) TL olduğu
anlaşılmaktadır. İlgili ürünlerde İzmir’de MARS ile SİTE SİNEMALARI arasındaki fiyat
farkının, maliyetler arasındaki farklılık ile ilişkili olabileceği göz önünde
bulundurulmalıdır.
I.4.2.1.2. Bilet Fiyatlarına Yönelik Fiyat Kıyaslaması
(172) Daha önce belirtildiği üzere, Kurum kayıtlarına 09.02.2016 tarih ve 878 sayı ile giren
başvuruda Cinemaximum sinemalarında ve bazı büyük alışveriş merkezlerindeki
sinemalarda bilet fiyatlarının da fahişliğinden söz edilmektedir. Dosya kapsamında bu
iddia da değerlendirilmiş olup, söz konusu değerlendirmelere aşağıda yer verilmektedir
(173) Sinema biletine yönelik değerlendirme, en yüksek fiyatların uygulandığı kategori olan
hafta sonu, tam tarife ve 3D (üç boyutlu) filmler için uygulanan bilet fiyatı üzerinden ve
MARS’ın fiyatlarını rakiplerinin aynı pazarlarda uyguladığı fiyatlarla kıyaslama yoluyla
gerçekleştirilmiştir46.
(174) Bu çerçevede MARS’ın, Batı Ankara’da hafta sonu 3D film için tam tarifede uygulamış
olduğu en yüksek ortalama bilet fiyatı Cinemaximum Gordion’da (…..) TL’dir. Söz
konusu fiyatın aynı mikro coğrafi pazardaki ARCADIUM’un uygulamış olduğu ortalama
fiyattan yaklaşık %(…..) oranında, CINEMARINE ve PRESTIGE’in uygulamış olduğu
ortalama fiyattan yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
(175) MARS’ın, Etiler-Levent’de hafta sonu 3D film için tam tarifede uygulamış olduğu en
yüksek ortalama fiyat Cinemaximum Zorlu Center’da ortalama (…..) TL’dir. Öte yandan
aynı mikro coğrafi pazarda bulunan CinemaPink Akmerkez’in uygulamış olduğu
ortalama fiyat (…..) TL’dir. Söz konusu fiyatın ayrıca aynı mikro coğrafi pazarda
MARS’a ait sinemalardan olan Cinemaximum İstinye Park’ın fiyatı ile aynı olup,
Cinemaximum Kanyon’un fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu
anlaşılmaktadır.

45 Menü fiyatlarına yönelik kıyaslama, MARS’ın büyük boy menüsü (bir adet 168 gr patlamış mısır ve iki
adet 330 ml kola), CINECITY’nin orta boy menüsü (bir adet 170 gr patlamış mısır ve iki adet 330 ml kola)
baz alınarak yapılmıştır.
46 3D boyutlu film bilet fiyatlarına yönelik yapılan değerlendirmelerde IMAX, MPX, 4DX, Dolby Atmos ile
VIP sinema biletleri dikkate alınmamıştır.
16-21/371-173

38/44

(176) MARS’ın Şişli’de hafta sonu 3D film için tam tarifede uygulamış olduğu en yüksek
ortalama fiyat Cinemaximum Zorlu Center’da ortalama (…..) TL’dir. Bu itibarla, MARS’ın
Cinemaximum Zorlu Center’da uygulamış olduğu fiyatın CinemaPink Profilo’dan
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte, CinemaPink
Profilo’nun 3D film için uygulamış olduğu ortalama fiyat (…..) TL olup, söz konusu fiyatın
Cinemaximum Trump’dan %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.
(177) MARS’ın Kadıköy’de hafta sonu 3D film için tam tarifede uygulamış olduğu en yüksek
ortalama fiyat Cinemaximum Akasya’da ortalama (…..) TL’dir. Söz konusu fiyatın Avşar
Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında, Avşar Göztepe’den yaklaşık %(…..) oranında
yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
(178) MARS’ın Ataşehir’de hafta sonu 3D film için tam tarifede uygulamış olduğu en yüksek
ortalama fiyat Cinemaximum Akasya’da ortalama (…..) TL’dir. MARS’ın Cinemaximum
Akasya’da uygulamış olduğu fiyatın CINECİTY’den yaklaşık %(…..) oranında, Avşar
Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır47.
(179) MARS’ın Ümraniye’de hafta sonu 3D film için tam tarifede uygulamış olduğu en yüksek
ortalama fiyat Cinemaximum Meydan’da ortalama (…..) TL’dir. Söz konusu fiyatın
CinemaPink Buyaka’dan %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Öte yandan
CinemaPink Buyaka’nın fiyatı ise Cinemaximum Metrogarden’dan %(…..) oranında
yüksek olduğu görülmektedir.
(180) MARS’în İzmir’de hafta sonu 3D film için tam tarifede uygulamış olduğu en yüksek
ortalama fiyat Cinemaximum Forum Bornova’da (…..) TL’dir. Söz konusu fiyatın
CINECİTY’den yaklaşık %(…..) oranında, SİTE SİNEMALARI’ndan yaklaşık %(…..)
oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
(181) Bu karşılaştırmalar çerçevesinde, bilet fiyatları bakımından incelemenin
derinleştirilmesine gerek olmadığı, MARS’ın uyguladığı fiyatların aşırı fiyat olarak
değerlendirilebilecek ölçüde rakiplerinin uyguladığı fiyatlardan farklılaşmadığı
değerlendirilmektedir.
I.4.2.2. Fiyat-Maliyet Analizi
(182) Aşırı fiyat değerlendirmesine ilişkin fiyat-maliyet analizinde, yukarıda bahsedildiği üzere,
doğru maliyet kavramının ve maliyetin belirlenmesinde yaşanan zorluklar ile ne ölçüde
bir kar marjının aşırı olacağının belirlenmesinde yaşanan zorluklar bu yöntem ile aşırı
fiyat tespitinin objektif olarak yapılmasını zorlaştırmaktadır.

47 Söz konusu pazarda yer alan AVŞAR Novada Kasım 2014 itibariyle açılmış olup, pazarda yer alan
diğer oyuncular kadar pazar payına sahip olmadığından değerlendirmeye alınmamıştır. Nitekim Tablo
9’dan görüldüğü üzere, AVŞAR Novada’nın 2014 yılında bilet adedi bakımından %(…..), bilet geliri
bakımından %(…..), 2015 yılında ise bilet adedi bakımından %(…..), bilet geliri bakımından ise %(…..)
pay alabilmiştir.
16-21/371-173

39/44

(183) Bu çerçevede önaraştırma aşamasında fiyat-maliyet analizinde bahsedilen zorlukları
gidermede yardımcı olabileceği düşünülerek, MARS’tan, tam dağıtılmış maliyetin
(TDM)48 belirlenebilmesi amacıyla kira gideri, büfede satılan ürünlerin satın alma gideri,
çalışanlara yapılan ödemeler, toplam diğer giderlerin49 (satışı yapılan ürünlerle
doğrudan ilişkilendirilebilen ve ilişkilendirilemeyen sabit ve değişken maliyetlerin) büfe
işletilmesine ve sinema bileti satış işine dağıtılması talep edilmiştir. Bununla birlikte,
incelemeye konu büfe işletim faaliyeti sinema salonu hizmetleri faaliyeti içerisinde yer
almakta olup ilgili faaliyetin büfe ve bilet geliri haricinde önemli bir ek gelir kalemi daha
bulunmaktadır. Tam dağıtılmış maliyet analizi kapsamında doğru bir inceleme
yapılabilmesi için, reklam ve sponsorluk anlaşmaları ile ilişkili olan söz konusu reklam
gelirlerinin de büfe ve bilet satış faaliyetine dağıtılması gerektiği anlaşılmaktadır. Ancak,
MARS tarafından yapılan tam dağıtılmış maliyet analizinde, bahsi geçen gelir
kalemlerinin göz ardı edilerek hesaplama yapılmış olabileceği değerlendirilmektedir. Bu
durum ise hatalı analizlere yol açabileceğinden bu aşamada büfe ya da sinema bileti
özelinde fiyat-maliyet karşılaştırılması yapılmasının anlamlı sonuçlar vermeyeceği
anlaşılmıştır.
(184) Öte yandan MARS tarafından her bir sinema işletmesinin geneli için yapılan karlılık
analizinde, bahsi geçen tüm gelir ve maliyet kalemlerinin dikkate alındığı görülmektedir.
Bu anlamda tam dağıtılmış maliyet analizi ile uyumlu olduğu değerlendirildiğinden ilgili
pazarlarda en yüksek büfe fiyatlarının uygulandığı sinema salonlarının karlılıkları,
MARS’ın tüm sinema salonlarının işletiminden elde ettiği aynı prensibe göre
hesaplanmış toplam karlılık düzeyi ile kıyaslanmıştır.
(185) Dosya mevcudu bilgi ve belgelere göre, MARS’ın 2014 ve 2015 yılında sinema bazlı
elde ettiği kar oranları sinema işletmesi bazında geniş bir yelpazede değişmekle birlikte
(2014 yılında (…..)%(…..) ile %(…..) arasında, 2015 yılında ise (…..)%(…..) ile %(…..)
arasında), toplamda elde ettiği kar marjı ortalaması 2014 yılında yaklaşık %(…..), 2015
yılında yaklaşık %(…..)’dür. Kararın tespitler bölümü Tablo 12’de, yapılan fiyat
kıyaslamalarında özellikle bazı ürün fiyatları bakımından öne çıkan sinemalardan (…..)
2014 ve 2015 yılı karlılık oranlarının MARS’ın ilgili yıllardaki genel karlılık oranının
altında kaldığı görülmektedir. Tablo 12’de görülebileceği üzere, yapılan fiyat
kıyaslamalarında özellikle bazı ürün fiyatları bakımından öne çıkan sinemalardan (…..)
sinemalarının karlılıklarının ise ortalamaya eşit veya ortalamanın üzerinde olduğu
görülmektedir.
I.5. Genel Değerlendirme
(186) Yukarıda sunulan değerlendirmelerde, MARS’ın hakim durumda olduğu varsayılarak
MARS’ın uyguladığı büfe fiyatları öncelikle kendi içerisinde daha sonra ise rakiplerinin
uyguladığı fiyatlarla kıyaslanmıştır. Fiyat kıyaslamalarında sinema büfelerinde en çok
tüketilen ürünler olduğu düşünülen patlamış mısır (küçük boy, orta boy ve büyük boy) su
(500 ml) ve kola (330 ml) ürünlerinin ve kıyaslanabilir olduğu ölçüde ilgili ürünleri içeren
menülerin yıllık ortalama fiyatları kullanılmıştır.

48 Muhasebe temelli maliyet ölçütlerinden biri olan TDM ölçütünde ürünün maliyeti, doğrudan
ilişkilendirilebilir sabit ve değişken maliyetlerin tamamı ile doğrudan ürünle ilişkilendirilemeyen ortak ve
genel maliyetlerden ürüne düşen paylardan oluşmaktadır. (Ümit Nevruz ÖZDEMİR (2009), Fiyatlamaya
İlişkin Tek Taraflı Davranışların Değerlendirilmesinde Kullanılan Maliyet Ölçütleri Rekabet Kurumu
Uzmanlık Tezleri Serisi, Yayın No.247, Rekabet Kurumu, Ankara).
49 Isınma, bakım, finansman maliyeti vb. maliyetler kastedilmektedir.
16-21/371-173

40/44

(187) MARS’ın, önaraştırma kapsamında örneklem olarak seçilen İstanbul, İzmir ve Ankara’da
birden fazla sineması bulunmaktadır. Söz konusu sinemalarda farklı fiyatlar
uygulamakta olup, aynı il içerisinde bulunan sinemalar arasında bile fiyat farklılıkları
mevcuttur. Söz konusu fiyat farklılığında sinemanın içinde bulunduğu AVM’nin
lokasyonu bir başka deyişle bulunduğu mikrocoğrafi pazarın özellikleri, AVM’nin hitap
ettiği tüketici profili, mağaza adedi, mağaza ve marka çeşitliliği, sinema işletmesinin kira
gideri vb. kriterlerin etkili olduğu değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, MARS’ın kendi
uyguladığı fiyatlar içinde yapılan karşılaştırmada, belirli bir ilde en düşük ya da en
yüksek fiyatla satış yapan sinemaların fiyatları diğer illerdeki aynı türden sinemaların
fiyatlarıyla ve ayrıca aynı ilin içerisinde en düşük ve en yüksek fiyatla satış yapan
sinemaların fiyatları birbirleriyle karşılaştırılmıştır.
(188) İlgili kıyaslamalarda, Rekabet Kurulunun BELKO kararında kullanılan %50-60 oranında
fiyat farklılığı ölçütü temel alınmış olup MARS’ın uyguladığı en düşük ve en yüksek
fiyatlar arasında İstanbul ili içinde, küçük boy patlamış mısır ve su ürünü bakımından;
Ankara ili içinde ise su ürünü bakımından bahsi geçen düzeylerde farklılık olduğu tespit
edilmiştir. Patlamış mısırın gram başına farklı fiyatlama yapılarak küçük-orta-büyük boy
ölçülerinde satıldığı ve en yüksek fiyatlı ölçü olan küçük boy haricindeki ürünlerin
fiyatlarında bu ölçüde farklılık olmadığı belirtilmelidir. Dolayısıyla sadece su için Ankara
ili içindeki %(…..) ve İstanbul ili içindeki %(…..) oranındaki farklılık aşağıdaki analizlerle
birlikte değerlendirilebilecektir. Buna ek olarak en düşük ve en yüksek fiyatlı sinemaların
kira ve toplam giderlerine bakıldığında İstanbul bakımından anlamlı farklılıklar oluştuğu
görülmektedir. Örneğin İstanbul’da en düşük büfe fiyatlarının gözlemlendiği noktalardan
biri olan Cinemaximum Kale’nin 2014 ve 2015 yıllarında yılı kira gideri sırasıyla (…..) TL
ve (…..) TL; toplam giderleri ise (…..) TL ve (…..) TL iken en yüksek büfe fiyatlarının
gözlemlendiği noktalardan olan Cinemaximum İstinye Park’da 2014 ve 2015 yıllarında
yılı kira giderinin sırasıyla (…..) TL ve (…..) TL’ye; toplam giderlerin (…..) TL ve (…..)
TL’ye kadar çıkabildiği görülmektedir.
(189) Rakiplere ait sinemaların büfeleri bakımından yapılan fiyat kıyaslamalarında ise;
tüketicilerin gelir düzeyleri ve coğrafi nitelik arz edebilen kira gibi maliyet kalemlerinin
yakınlığını mümkün olduğu ölçüde sağlayabilmek adına aynı mikrocoğrafi/coğrafi
pazarda faaliyet gösteren rakip sinema işletmecilerinin yıllık ortalama fiyatları temel
alınmıştır. Kıyaslama için İzmir coğrafi pazarı ile Ankara ve İstanbul illerinde iddiaya
konu yüksek büfe fiyatlarının gözlemlenebildiği Batı Ankara, Etiler-Levent, Şişli,
Kadıköy, Ataşehir, Ümraniye mikro coğrafi pazarları ile seçilmiştir.
(190) Batı Ankara pazarında kola ve su ürünleri fiyat farklılıkları bakımından dikkat
çekmektedir. Cinemaximum Gordion’daki kolanın ortalama fiyatı Prestige Bilkent,
Prestige Kentpark ve Cinemarine Taurus’daki kolanın ortalama fiyatından %(…..)
oranında yüksek olmakla birlikte, Arcadium sinemasındaki kolanın ortalama fiyatından
yaklaşık %(…..) oranında yüksektir. İlgili ürünün içinde bulunduğu menü fiyatlarına
bakıldığında ve MARS’ın Cinemaximum Gordion’daki menü fiyatları, pazardaki diğer
sinema işletmecilerinin eşdeğer50 menü fiyatları ile karşılaştırıldığında Cinemarine
Taurus’un menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek, Prestige Kentpark’ın
menü fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek, Prestige Bilkent’in menü
fiyatlarından yaklaşık %(…..) oranında yüksek, ARCADIUM’un menü fiyatlarından ise
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla tüm rakiplerin

50 Menü fiyatlarına yönelik kıyaslama, MARS’ın küçük boy menüsü (bir adet 86 gr patlamış mısır ve bir
adet 330 ml kola), PRESTIGE’in orta boy menüsü (bir adet 85 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola),
ARCADIUM’un orta boy menüsü (bir adet 80 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola) ile
CINEMARINE’in küçük boy menüsü (bir adet 70 gr patlamış mısır ve bir adet 330 ml kola) baz alınarak
yapılmıştır.
16-21/371-173

41/44

uyguladığı menü fiyatlarıyla birlikte değerlendirildiğinde kola ürününde aşırı fiyat olarak
değerlendirilebilecek ölçüde bir fiyat farklılaşması bulunmadığı değerlendirilmektedir.
(191) Su ürününün fiyatına bakıldığında ise, Cinemaximum Gordion’daki suyun ortalama
fiyatının Prestige Bilkent, Prestige Kentpark ve Cinemarine Taurus’daki suyun ortalama
fiyatından %(…..) oranında yüksek, Arcadium sinemasındaki suyun ortalama fiyatından
yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir. Bununla birlikte yapılacak
kıyaslamalarda, ilgili lokasyonların kira bedelleri bakımından ortaya çıkan maliyet
farlılıklarının göz önünde bulundurulması gerektiği değerlendirilmektedir. Prestige
Kentpark’ın kira giderinin 2014 yılında (…..) TL, 2015 yılında (…..) TL olduğu; Prestige
Bilkent’in kira giderinin ise 2014 yılında (…..) TL, 2015 yılında ise (…..) TL olduğu;
Cinemaximum Gordion’un 2014 yılında kira giderinin (…..) TL, 2015 yılında (…..) TL
olduğu anlaşılmaktadır51.
(192) Bunlara ek olarak önaraştırma kapsamında raportörler tarafından Batı Ankara mikro
coğrafi pazarındaki Kentpark AVM ve Cepa AVM’de yer alan bazı fast-food restoran ile
kafelere su ve kola fiyatları sorulmuştur. Bu çerçevede Şiş House ve Mado’da suyun
(330ml) 1,5 TL, kolanın (330 ml) 4,5 TL olduğu; Kayseri Mutfağı’nda suyun (500 ml) 1
TL, kolanın (330 ml) 4 TL olduğu; Zeynel’de suyun (500 ml) 1 TL, kolanın (330 ml) 4,25
TL olduğu; Kırkpınar’da suyun (500 ml) 1,5 TL, kolanın (330 ml) 3,75 TL olduğu;
Taşfırın Pidemiz’de suyun (500 ml) 1,5 TL, kolanın (330 ml) 3,90 TL olduğu; Sir
Winston’da suyun (330 ml) 2,5 TL, kolanın (500 ml) 6 TL olduğu; Mickey’s’de suyun
(500 ml) 3 TL, kolanın (330 ml) 7 TL olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla ilgili ürünlerin
fiyatlarının AVM’lerde bulunan farklı restoranlarda da önemli ölçüde farklılaşabildiği
açıkça görülebilmektedir.
(193) Etiler Levent pazarında, yine su ve kola ürünleri bakımından fiyat farklılıkları göze
çarpmaktadır. Cinemaximum İstinye’deki kolanının ortalama fiyatının Cinetime
ÖzdilekPark’daki kolanın ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu,
suyun ortalama fiyatının CINETIME’ın ortalama su fiyatından yaklaşık %(…..) oranında
anlaşılmaktadır. İlgili fiyat farklılıkları değerlendirilirken ÖzdilekPark İstanbul AVM’nin
kendisi tarafından işletilen CINETIME’ın kira maliyeti bulunmaması nedeniyle maliyet
avantajı bulunduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Öte yandan Cinemaximum
İstinye’deki su fiyatı CINECITY ve CINEMAPINK’in ortalama su fiyatından yaklaşık
%(…..) oranında yüksek olduğu görülmekte olup MARS’a ait ilgili sinemanın lokasyon,
tüketici profili, mağaza adedi, mağaza ve marka çeşitliliği bakımından premium (lüks)
AVM olarak nitelendirilebilecek İstinyePark AVM’de bulunduğu belirtilmelidir. Bununla
birlikte yapılacak kıyaslamalarda, ilgili lokasyonların kira bedelleri bakımından ortaya
çıkan maliyet farlılıklarının göz önünde bulundurulması gerektiği değerlendirilmektedir
CinemaPink Sapphire’ın 2015 yılında ödemiş olduğu üç aylık kira giderinin (…..) TL
olduğu, CinemaPink Profilo’nun 2015 yılında kira giderinin (…..) TL olduğu;
Cinemaximum İstinye’nin ise 2015 yılında kira giderinin (…..) TL olduğu
anlaşılmaktadır.52

51 Söz konusu kira giderleri KDV dahil kira giderleridir.
52 Söz konusu kira giderleri KDV hariç kira giderleridir.
16-21/371-173

42/44

(194) Şişli pazarında da su bakımından fiyat farklılıkları bulunduğu görülmektedir.
Cinemaximum Nişantaşı City’s ve Cinemaximum Zorlu Center’daki suyun ortalama
fiyatının CinemaPink’deki suyun ortalama fiyatından yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte yapılacak kıyaslamalarda, ilgili lokasyonların
kira bedelleri bakımından ortaya çıkan maliyet farlılıklarının göz önünde bulundurulması
gerektiği değerlendirilmektedir. CinemaPink Profilo’nun 2015 yılında kira giderinin (…..)
TL olduğu; Cinemaximum Zorlu Center’ın 2015 yılında kira giderinin (…..) TL, Nişantaşı
City’s’in 2015 yılında kira giderinin (…..) TL olduğu anlaşılmaktadır.53
(195) Kadıköy pazarında da su bakımından fiyat farklılıkları bulunduğu görülmektedir.
Cinemaximum CKM Budak’daki suyun ortalama fiyatının Avşar Göztepe’den ve Avşar
Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında; Cinemaximum Akasya’daki suyun ortalama
fiyatının Avşar Göztepe’den ve Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek
olduğu görülmektedir. Bununla birlikte yapılacak kıyaslamalarda, ilgili lokasyonların kira
bedelleri bakımından ortaya çıkan maliyet farlılıklarının göz önünde bulundurulması
gerektiği değerlendirilmektedir. Avşar Göztepe’nin kira giderinin 2014 yılında (…..) TL,
2015 yılında (…..) TL olduğu; Avşar Kozzy’nin kira giderinin 2014 yılında (…..) TL, 2015
yılında ise (…..) TL olduğu; Cinemaximum CKM Budak’ın 2014 yılında kira giderinin
(…..) TL, 2015 yılında (…..) TL olduğu; Cinemaximum Akasya’nın 2014 yılında kira
giderinin (…..) TL, 2015 yılında (…..) TL olduğu anlaşılmaktadır.54
(196) Ataşehir pazarında da su bakımından fiyat farklılıkları bulunduğu görülmektedir.
Cinemaximum Palladium’daki ve Cinemaximum Akasya’daki ortalama su fiyatının
CINECITY’den, Avşar Novada’dan ve Avşar Kozzy’den yaklaşık %(…..) oranında
yüksek olduğu görülmektedir. Bununla birlikte yapılacak kıyaslamalarda, ilgili
lokasyonların kira bedelleri bakımından ortaya çıkan maliyet farlılıklarının göz önünde
bulundurulması gerektiği değerlendirilmektedir. Avşar Novada’nın55 kira giderinin 2015
yılında (…..) TL olduğu; Avşar Kozzy’nin ise 2015 yılında ise (…..) TL olduğu;
Cinemaximum Palladium’un 2015 yılında kira giderinin (…..) TL olduğu; Cinemaximum
Akasya’nın 2015 yılında kira giderinin (…..) TL olduğu anlaşılmaktadır56.
(197) İzmir pazarında da su bakımından fiyat farklılıkları görülmektedir. Cinemaximum Ege
Park Mavişehir, Cinemaximum İzmir Park ve Cinemaximum Optimum Gaziemir’deki
suyun ortalama fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE
SİNEMALARI’ndan yaklaşık %(…..) oranında yüksek; Cinemaximum Konak Pier,
Cinemaximum Forum Bornova ve Cinemaximum Kipa Extra Balçova’deki suyun
ortalama fiyatının CINECITY’den yaklaşık %(…..) oranında yüksek; SİTE
SİNEMALARI’ndan yaklaşık %(…..) oranında yüksek olduğu görülmektedir.

53 Söz konusu kira giderleri KDV hariç kira giderleridir. Öte yandan, Cinemaximum Nişantaşı City’s 2015
yılında faaliyete geçtiğinden dolayı Şişli pazarında sadece 2015 yılı kira giderleri üzerinden karşılaştırma
yapılmıştır.
54 Söz konusu kira giderleri KDV hariç kira giderleridir.
55 Avşar Novada sineması Kasım 2014 yılında açıldığından Ataşehir pazarında sadece 2015 yılı kira
giderleri üzerinden karşılaştırma yapılmıştır.
56 Söz konusu kira giderleri KDV hariç kira giderleridir.
16-21/371-173

43/44

(198) SİTE SİNEMALARI ile yapılacak kıyaslamalarda ise kira bedelleri bakımından ortaya
çıkan maliyet farlılıklarının dikkate alınması gerektiği değerlendirilmektedir. SİTE
SİNEMALARI, İzmir’de, Park Bornova sinemasıyla faaliyet göstermektedir. SİTE
SİNEMALARI’nın Park Bornova’daki sinemasına en yakın konumda olan MARS
sineması Cinemaximum Forum Bornova’dır. Site Sinemalarına ait Park Bornova’nın kira
giderinin 2014 yılında (…..) TL, 2015 yılında ise (…..) TL olduğu; Cinemaximum Forum
Bornova’nın ise 2014 yılında kira giderinin (…..) TL, 2015 yılında (…..) TL olduğu
anlaşılmaktadır. Dolayısıyla ilgili ürünlerde İzmir’de MARS ile SİTE SİNEMALARI
arasındaki fiyat farkının, maliyetler arasındaki farklılık ile ilişkili olabileceği de göz
önünde bulundurulmalıdır.
(199) Aşırı fiyata müdahalenin gerekliliği bakımından ise hatalı müdahalede, yüksek fiyatların
sağlayacağı pazara yeni girişlerin engellenmesi, yatırım ve inovasyon güdüsünün
azaltılması gibi risklerin söz konusu olduğu belirtilmelidir. Yukarıda bahsedildiği üzere,
Danıştay, 2001/4817 E. 2003/4770 K. sayılı kararında, aşırı fiyat kavramını ele alırken,
söz konusu uygulamanın 4054 sayılı Kanun’un 6. maddesi kapsamında ele
alınabileceğine hükmetmiş; “rekabet koşullarının bulunmadığı, piyasanın kendi kendini
düzeltemediği, aşırı fiyatlandırmanın yeni girişleri teşvik etmediği, giriş engellerinin
bulunduğu, bilgi akışının tam ve homojen olmadığı bir ekonomide… [aşırı fiyat] gibi
istismar edici eylemlere rekabet kuralları aracılığıyla müdahale edilebileceğini” ifade
etmiştir. Danıştay 13. Dairesinin 2009/109 E. ve 2013/212 K. sayılı kararı uyarınca ise,
aşırı fiyat uygulamalarına müdahale edilebilmesi için hâkim durumdaki teşebbüsün ilgili
pazarda tekel veya tekele yakın konumda bulunması gerekmektedir. Nitekim Kurul da
önceki uygulamalarında, rekabete açık piyasalarda piyasanın işleyişine müdahaleden
kaçınarak, müdahale alanını doğal ya da yasal tekel olan ve fiyat düzenlemesi
bulunmayan pazarla sınırlandırmıştır. Bu bağlamda, öncelikle MARS’ın bir mutlak tekel
ya da mevcut/geçmişten gelen münhasır veya özel haklardan kaynaklı yasal ya da
doğal tekel konumunda olmadığının belirtilmesi gerekmektedir.
(200) Dosya kapsamında incelenen ilgili ürün gamının içinden aşırı fiyat bakımından fiyat
kıyaslamaları bakımından sorun teşkil edebilecek tek ürünün, MARS’ın toplam büfe
gelirlerinin içinde çok cüzi miktarlarda yer edindiği görülen su olduğu görülmektedir. İlgili
fiyat kıyaslamaları yapılırken fiyat farklılıklarının sinemanın içinde bulunduğu AVM’nin
hitap ettiği tüketici profilinin faklı olmasından ve/veya sinema işletmelerinin farklı maliyet
yapılarına sahip olmasından kaynaklanabileceğinin değerlendirildiği de yukarıda
belirtilmiştir. Bunlara ilaveten karlılık analizinden elde edilen sonuçlara bakıldığında,
MARS’a ait sinemaların genelinden ya da yukarıda fiyat analizinde öne çıkan
sinemalarından ayrı ayrı çok yüksek olarak nitelenebilecek kar marjlarının elde edildiğini
söylemenin güç olduğu değerlendirilmektedir. Bu çerçevede Türkiye genelinde hakim
durumda olma ihtimali bulunan tek teşebbüs olması nedeniyle sinema işletmelerinde
uyguladığı fiyatlar incelenen MARS hakkında 4054 sayılı Kanun’un 41. maddesi
uyarınca soruşturma açılmasına gerek olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.
16-21/371-173

44/44

J. SONUÇ
(201) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.


Full & Egal Universal Law Academy