(5684 S. K. m. 30)

05.06.2017 tarih ve K-2017/24257 sayılı Hakem Kararı

1.1. Uyuşmazlık konusu olay ve talep:

Dosya muhteviyatı olarak tarafların dosyaya sundukları bilgi ve belgeler kapsamında uyuşmazlığın temel nedeni, xxx Kargo xxx Şubesi çıkışlı 2 adet gemi maketinin nakliye sırasında hasarlanması nedeni oluşan zararın sigorta şirketince tazminine ilişkindir.

Başvuran vekili taşınan emtiada meydana geldiğini iddia ettiği 5.133.- TL tutarındaki zararının sigorta şirketince tazminine karar verilmesini talep etmektedir.

1.2. Başvurunun hakeme intikaline ve incelenmesine ilişkin süreç:

Başvuran vekili 01.03.2017 tarihinde 250.-TL tutarındaki başvuru ücretini Sigorta Tahkim Komisyonu ' nun xxx Bankası nezdindeki hesabına yatırmıştır.

Başvuran vekili Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Formunu doldurmuş, imzalamış ve başvurusu uygun görülerek Komisyonca 2017.E. xxx sayılı dosya açılmıştır.

Başvuran vekili, başvuru formunda, Sigorta Kuruluşunun başvuru ile ilgili olarak nihai cevabı verdiğini, konu ile ilgili olarak mahkemeye veya HMK na göre Tahkime veya Tüketici Sorunları Hakem Heyetine müracaat etmediğini, başvuru konusuna ilişkin devam eden bir ceza davası veya savcılık soruşturmasının olmadığını, başvuru konusu ile ilgili olarak Hazine Müsteşarlığına veya başka bir şikayet merciine müracaat etmediğini beyan etmiştir.

Sigorta Tahkim Komisyonu Hayat Dışı Raportörü xxx tarafından düzenlenen Raportör Başvuru İnceleme Raporu ile taraflarca Komisyona intikal ettirilmiş olan bilgi ve belgelerden müteşekkil dosya muhtevasının esastan karara bağlanmak üzere 2017.E. xxx sayılı başvuru dosyası ile birlikte tek hakeme gönderilmesi hususu Komisyon Başkanlığı'nın takdirine sunulmuştur.

Sigorta Tahkim Komisyonu yapılan inceleme sonucunda başvuruya konu edilen uyuşmazlığın 5684 Sayılı Kanunun 30.maddesinin 15.fıkrası uyarınca karara bağlanmak üzere 01041 sicil numaralı Sigorta Hakemi xxx ’e havalesinin uygun görüldüğünü ve uyuşmazlığın çözümünün 5684 Sayılı Kanun’un 30.maddesi 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümleri ile Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine ilişkin Tebliğ ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirileceğini 22.03.2017 tarih THK-SB.2017/ xxx sayılı yazıları ile taraflara bildirmiştir.

Dosyanın Komisyondan teslim alınmasını müteakip hakem tarafından, sunulu belgeler üzerinden gerekli inceleme yapılmış ve uyuşmazlığın çözümü için duruşma yapılmasına ve bilirkişi atanmasına gerek olmadığına karar verilmiştir.

2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR

2.1. Başvuru sahibinin iddia, delil ve talepleri:

Başvuran vekili, Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Formunda iddia, delil ve taleplerini aynen;

Xxx gönderi numaralı xxx Kargo xxx Şubesi çıkışlı 2 kap müvekkil şirket eşyası 24.02.2016 tarihinde taşınma sırasında hasar görmüştür. Özel koruyucu kasalarda taşınan eşyalarda kasaların üzerinde gerekli uyarıcı işaretler olduğu halde ters yüklenmek suretiyle hasara sebebiyet verilmiştir ve bu durum varış noktasında alıcı tarafından ekte de sunulduğu üzere tutanak altına alınmıştır. Sunulan faturadan anlaşılacağı üzere gemi maketlerinin tamir bedeli için 5.133.-TL fatura düzenlenmiştir.

Yukarıda belirtilen sigorta şirketi bu bedeli ödemekle yükümlüdür. Çünkü sigorta şirketi ile poliçede yazılı klozlar mucibince poliçe imzalanmıştır. Tüm rizikolar klozu (I.C.C. All Risk) da poliçede yer alan klozlardandır. Taşıma sigortalarında tüm rizikoları kapsayan bir kayıt düşüldüğü takdirde sigortacı hangi nedenlerle olursa olsun mala gelen hasarlardan sorumlu olur. Bu kloz en geniş teminatları içermesine rağmen aşağıdaki hususlar sigorta güvencesi dışındadır.

- Savaş isyan terörizm rizikoları

- Kötü ambalaj veya malın ayıplı olmasına ilişkin rizikolar

- Her türlü gecikme rizikoları

- Fare kurt sıçan gibi hayvanların vereceği zarara ilişkin rizikolar

- Donatanın iflası ve mali kusuruna ilişkin rizikolar

- Sigortalı tarafından bilinen denize ve yüke dayanıksız olma rizikoları

- Sigortalının bilerek kusurlu idaresine ilişkin rizikolar

Olayda xxx Kargo xxx Şubesi çıkışlı 2 kap eşya taşınma sırasında hasar görmüştür.

TTK’nın 781.Maddesine göre taşıyıcı eşyanın kendisine teslim edildiği andan gönderene teslim edildiği ana kadar geçen süre içerisinde meydana gelen ziyan ve hasarlardan sorumludur.

Taşıma sigortasında da sigortacı eşyanın taşıyıcıya teslimi tarihinden itibaren kanunen gönderilene teslim edilmiş sayıldığı zamana kadar geçen sürede meydana gelen hasardan sorumludur.

Olayda da 4 adet gemi maketi gerekli önlemler alınarak kargoya teslim edilmiştir. Taşınan eşya özel koruyucu kaplara konulmuş, üzerlerine gerekli uyarıcı işaretler yerleştirilmiştir. Taşıyıcı ise bu işaretlere dikkat etmeden fotoğraflarla belgelendiği ve alıcı tarafından tutulan tutanaktan anlaşıldığı üzere hasarlı teslim yapmıştır. İşaret ve uyarılara dikkat edilmeden ters yükleme yapmıştır. Taşıyıcının olaydakinin aksine malın emniyetle taşınmasını sağlamak üzere her türlü tedbir alması, taşıma işini kuralına göre yapması basiretli bir taşıyıcıdan beklenen davranışta bulunması gerekir.

Sigortacının ise hasarın kapsamına girmediği iddiası kabul edilemez. Poliçede sayılan klozlar incelendiğinde Tüm Rizikolar (I.C.C All Risk) taşıyıcının basiretli taşıyan gibi davranmamasından kaynaklanan hasarları da kapsar.

Maketlerdeki hasarların taşıma işinin doğru yapılmamasından kaynaklandığı çok açıktır. Sigorta şirketine gönderilen belgeler arasında nakliye firmasının değil ama alıcının tuttuğu hasar tutanağı yer almaktadır. Bu da hasan ortaya koymaya yeterlidir. Sigorta şirketinin hasar dosyasını hasarsız olarak kapatması hukuka aykırıdır.

Netice ve talep: Sigorta şirketi tarafından yeniden hasar dosyası açılarak 5.133.-TL maket tamir bedelinin müvekkil şirkete ödenmesini ve yapılan giderlerin ilgili sigorta şirketine yükletilmesini talep ederiz.

Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.

2.2 Sigorta kuruluşunun iddia, delil ve talepleri:

Davalı sigorta şirketi vekili Sigorta Tahkim Komisyonu’na hitaben yazdığı 17.03.2017 tarihli yazısında iddia, delil ve taleplerini açıklamalar başlığı altında aynen;

BAŞVURUNUN KONUSU:

Başvuru sahibi, sahibi olduğu 2 adet maket gemi emtiasının xxx Kargo ile taşınması esnasında hasar gördüğünden bahisle, emtianın tamir bedeli için ödemiş olduğu 5.133.00 TL.'nin müvekkil şirket nezdindeki Nakliyat Sigorta Poliçesinden tazminini talep etmektedir.

1.HUSUMETİN MESNEDİ:

Başvuru sahibinin talebini müvekkil şirkete yönelmesinin dayanağı olan xxx no.lu Nakliyat Sigorta Poliçesi ile müvekkil şirket başvuru konusu taşımaya konu emtiayı xxx - xxx arası uçak ile yapılacak nakliyesi sırasında meydana gelecek olan hasarları poliçe teminatı ile sınırlı olmak üzere ve poliçe genel ve özel şartları ile poliçeye ekli ek madde ve klozlar çerçevesinde sigortalamıştır. (Delil Listesi Ek 1: Emtia Nakliyat Sigorta Poliçesi ile dayanağı Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi)

Yani müvekkil şirketin söz konusu taşımaya ait sorumluluk sınırları Poliçe genel ve özel şartları, poliçeye ek madde ve klozlar ile poliçe teminat miktarı ile belirlenecektir.

2.BAŞVURU KONUSU TALEP POLİÇE TEMİNAT KAPSAMINDA DEĞİLDİR.

Başvuru konusu emtia, xxx - xxx arası uçak ile yapılacak nakliyesi esnasında meydana gelecek olan hasarlar poliçe ile koruma altına alınmıştır.

Ancak; söz konusu emtia Antalya'dan İstanbul'a kamyon vasıtasıyla karayolu ile taşınmış ve İstanbul Atatürk Havalimanında Guruptrans yetkilisine teslim edilmiştir.

Guruptrans yetkilisi xxx tarafından "2 adet gemi maketinin hasarlı olarak teslim alındığı" na ilişkin hasar tutanağı tutulmuştur. Söz konusu tutanakta sadece teslim alanın imzası mevcut olup, taşıyıcının herhangi bir imzası mevcut değildir.

Başvuru sahibinin talebi poliçe teminat kapsamında değildir. Zira; yukarıda da izah edildiği üzere taşıma esnasında meydana geldiği iddia edilen hasar, poliçe koruması altında olan uçakla nakliyesi esnasında değil, emtianın kamyon vasıtasıyla karayolu ile taşınması esnasında meydana gelmiştir. (Delil Listesi Ek 2: Hasar Ekspertiz Raporu)

Emtianın kamyon vasıtasıyla karayolu ile taşınması için poliçede koruma verilmemiş olduğundan talep poliçe teminat kapsamında değildir.

Bu nedenle talep reddedilmelidir.

3.TALEBİN POLİÇE TEMİNAT KAPSAMINDA OLDUĞUNU KABUL ANLAMINA GELMEMEK KAYDIYLA BAŞVURU SAHİBİ HASARIN TAŞIMA ESNASINDA MEYDANA GELDİĞİNİ İSPATLAMAKLA YÜKÜMLÜDÜR.

Hasarın Poliçe teminat kapsamında olduğunu kabul etmiyoruz. Ancak; bir an için Karayolu ile taşımanın poliçenin konusunu oluşturduğu düşünülse bile; başvuru sahibi hasarın taşıma esnasında meydana geldiğini ispatlamakla yükümlüdür.

Ancak başvuru sahibinin hasara ilişkin olarak sunmuş olduğu tek belge; taşıyıcının imzasının yer almadığı emtiayı İstanbul’da teslim alan Guruptrans yetkilisi xxx tarafından tek taraflı olarak tanzim edilmiş ve imzalanmış bulunan tutanaktır.

Söz konusu belgenin ise “hasarın taşıma esnasında ve taşıyıcın sorumluluğunda iken meydana geldiğini“ ispatlama yeterliliği bulunmamaktadır. (Delil Listesi Ek:3 Tek taraflı tanzim edilmiş hasar tutanağı)

Belirtilen sebeple de başvuru reddedilmelidir.

4.ZARARDAN SORUMLU OLDUĞUMUZU KABUL ANLAMINA GELMEMEK KAYDIYLA TALEP EDİLEN ZARAR MİKTARINA DA İTİRAZ EDİYORUZ:

Başvuru sahibi emtianın tamir bedeli için ödemiş olduğu 5.133.-TL nin müvekkil şirket nezdindeki poliçesinden tazminini talep etmektedir.

Talep edilen zarar miktarı fahiştir. Zira poliçe muafiyet hükmüne göre; cam vb emtiaların sevkiyatında teminata giren beher hasarda sigorta bedeli üzerinden % 1 tenzili muafiyet uygulanacaktır.

Talep edilecek hasar miktarı belirlenirken bu husus dikkate alınmamıştır.

Başvuruyu ve hasarın poliçe teminat kapsamında bulunduğunu kabul anlamına gelmemek kaydıyla talep edilen hasar miktarına da itiraz ediyoruz.

Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.

3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER

Uyuşmazlığın çözümünde Türk Ticaret Kanunu'nun Sigorta Hukuku'na ilişkin hükümleri, Borçlar Kanunu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ilgili hükümleri 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi Genel Şartları, Nakliyat Emtia Abonman Sigorta Poliçesi Özel Şartları, Poliçeye ekli klozlar ile tarafların iddia ve savunmaları, bunları tevsik eden deliller ve ilgili mevzuat dikkate alınmıştır.

4. DEĞERLENDİRME GEREKÇELİ KARAR

4.1. Değerlendirme:

Dosyadaki belgelerin incelenmesinden, xxx numaralı 14.04.2015-14.04.2016 vadeli Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi ile teminat altına alınan xxx San.ve Tic.A.Ş nin TTK ve poliçe hükümleri gereği talep etme hakkı olduğundan aktif husumet ehliyetinin ve davalının da teminat veren sigortacı konumunda olması nedeni ile pasif husumet ehliyetinin bulunduğu anlaşılmış olup esasen bu konuda taraflar arasında her hangi bir ihtilaf bulunmamaktadır.

Olay, xxx Sanayi ve Ticaret A.Ş’nin Antalya’dan İstanbul’a karayolu ile sevkiyatı yapılan 2 sandık içerisinde 4 adet model tekneden 2 tanesinin bu sevkiyat sırasında hasarlanması ile ilgilidir.

Hasarlanan 2 adet model tekne xxx ve Proje Sanayi Tic.Ltd.Şti tarafından tamir edilmiş ve tamir bedeli olarak KDV dahil 5.133.-TL xxx Sanayi ve Tic.A.Ş tarafından dosyada saklı 22.03.2016 tarih 039140 no.lu fatura bedeli karşılığı olarak adı geçen firmaya ödenmiştir.

Davalı sigorta şirketince xxx Eksperlik Ltd.Şti.’ne yaptırılan ve dosyada saklı 22.03.2016 tarih 2016/125 no.lu ekspertiz raporunda Hasarlı Maketler Onarım Bedeli 4.350.-TL + KDV olarak tespit edilmiş, mezkur raporun sonuç bölümüne ise “Nakliyat Sigorta Poliçesi ile teminat altına alınarak Antalya’dan İstanbul’a kamyon ile taşıması yapılan 4 adet model tekne emtiası İstanbul’da araçtan boşaltılırken kırık ve hasarlı olarak teslim alınmıştır. Yapılan incelemede; Poliçenin Uçak All Risk olarak düzenlenmiş olduğu fakat taşımanın kamyon ile yapıldığı ve hasarlanmanın kamyon ile taşıma sırasında meydana geldiği” notu düşülmüştür.

Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi de xxx - xxx arası uçak ile yapılacak nakliyat esnasında meydana gelecek olan hasarlar poliçe ile koruma altına alınmıştır. Ancak söz konusu emtia Antalya’dan İstanbul’a kamyon vasıtasıyla karayolu ile taşınmış ve İstanbul Atatürk Hava Limanında Gruptrans yetkilisine teslim edilmiştir. Emtianın kamyon vasıtası ile karayolu ile taşınması için poliçede koruma verilmemiş olduğundan talep poliçe kapsamında değildir. Bu nedenle reddedilmelidir.

Şeklinde bir savunma ile tazminatı ödemeyi ret etmiştir.

Dosyada saklı 14.04.2015-14.04.2016 vadeli xxx no.lu Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi incelendiğinde;

MADDE 1- SİGORTA MEVZUU:

Sigortalının xxx, xxx ve xxx Ülkelerinden Türkiye’ye ithal ve Türkiye’den xxx, xxx ve xxx’e ihraç edeceği ve T.C dahilinde taşıyacağı sıfır gemi malzemelerinin nakliyatı.

MADDE 2- BİLDİRİM ŞEKLİ VE LİMİT:

Sigortalı tüm sevkiyatını sigorta ettirmeyi yükümlendiği bu sözleşme kapsamına giren emtianın sevk edileceğini haber alır almaz emtianın cinsini, ambalaj durumunu, koli adedini, ağırlığını yükleme ve varış yeri ile yükleme tarihini nakil aracının gemi ise adını kamyon ise plaka numarasını sigortacıya sevkiyat başlamadan önce bildirecek ve sigortacıda düzenleyeceği poliçelerle sigorta ücretini tahakkuk ettirecek ve sigortalıdan tahsil edecektir.

Bu abonman konusu emtianın sigorta bedelinin bir araçta [gemi, uçak ve/veya kamyon. treni EUR.750.000.- i aşmaması halinde sigortalının elde olmayan nedenlerle sevkiyatı sigortacıya geç ihbar etmiş olması sigortalının bu sözleşmeden doğan haklarına zarar vermeyecektir. Sigorta bedelinin bu limiti aşması halinde sigortacının ön muvafakatının alınması şarttır.

Şeklindedir.

Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin işbu maddesinden açıkça anlaşılacağı üzere, karayolu ile taşınan emtia da sigorta poliçesi ve Institute Cargo Clauses (A) 1.1.82 CL 252) Klozu kapsamında teminat altına alınmış olduğundan davalı sigorta şirketinin bu konudaki iddiasının reddi gerekmektedir.

Dosyada saklı 14.04.2015-14.04.2016 vadeli xxx Y-1 no.lu Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi;

MADDE 3- SİGORTA ŞERAİTİ:

İşbu Nakliyat Abonman Mukavelenamesi ilişik ekler mucibince tanzim edilmiştir.

- Nakliyat Emtia Poliçesi Umumi Şartları

- Institite Cargo Clauses (A) 1.1.82 CL 252

- Institute Air Cargo Clauses 1.1.82 CL 258

- Cargo Termination of Storage in Transit Clause

- Ve devamı diğer klozlar

Şeklindedir.

Institute Cargo Clauses (A) 1.1.82 CL 252, Madde 1.Sigorta Edilen Rizikolar, başlığı altında istisna edilen rizikolar sayılmıştır.

Bu kloz istisnalar maddesinde sayılan rizikolar haricinde meydana gelen her türlü rizikoyu teminat altına almıştır.

Institute Cargo Clauses (A) 1.1.82 CL 252 hükümleri gereğince karayolu ile Antalya’dan İstanbul’a sevk edilen 2 adet model tekne emtiasında meydana gelen hasar da klozun 4,5,6 ve 7.klozlarında sayılan istisnalar kapsamında olmayıp, sigorta teminat kapsamında olduğundan aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinin “Hasarın Poliçe teminat kapsamında olduğunu kabul etmiyoruz.” şeklindeki itirazının da reddi gerekmiştir.

Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi dosyada saklı Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin “Cam v.b emtiaları sevkiyatlarında teminata giren beher hasarda sigorta bedeli üzerinden % 1 tenzili muafiyet uygulanacaktır.” Hükmüne göre talep edilecek hasar miktarı belirlenirken bu hususun dikkate alınmadığını iddia etmektedir.

Dosyada saklı ekspertiz raporunda ve hasar fotoğraflarında karayolu ile xxx - xxx arasında sevkiyatı gerçekleştirilen 2 adet hasarlı model teknelerin cam ve benzeri emtia olduğuna dair her hangi bir bilgi ve belgeye rastlanmamıştır.

Bu nedenle aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinin beher hasarda sigorta bedeli üzerinden % 1 tenzili muafiyet uygulanması gerektiği yönündeki iddiasının da reddi gerekmiştir.

Bu durumda başvuranın hasarlı model teknelerin tamiri için ödediği 22.03.2016 tarih 039140 no.lu fatura tutarı KDV dahil 5.133.-TL nin tenzili muafiyet uygulanmaksızın sigorta şirketince tazminine karar vermek gerekmiştir.

Başvuranın faiz talebi bulunmadığından bu konuda hüküm kurulmamıştır.

Başvuranın yaptığı masraflar yargılama giderleri olarak kabul edildiğinden asıl alacağa dahil edilmemiştir.

SONUÇ:

Yukarıda yapılan değerlendirmeler ve açıklanan gerekçelerle;

1. Başvuranın başvurusunun kabulü ile KDV dahil 5.133.-TL tazminat bedelinin davalı sigorta şirketinden tahsili ile başvurana ödenmesine,

2. Başvuranın yapmış olduğu 250.-TL başvuru harcı ile 7.25 TL vekalet harcı toplamı 257.25 TL yargılama giderinin davalı sigorta şirketinden tahsili ile başvurana ödenmesine

3. Başvuran vekil ile temsil edildiğinden karar tarihindeki Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 17/2 maddesi uyarınca 1.980.-TL vekalet ücretinin davalı sigorta şirketinden tahsili ile başvurana ödenmesine,

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/12 ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun md.439 hükümlerinde sayılan hallerde temyiz hakkı saklı kalmak kaydıyla kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde Komisyon nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere karar verilmiştir. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy