(5684 S. K. m. 30) (6102 S. K. m. 1409, 1459)
26.01.2018 tarih ve K-2018/5827 Sayılı Hakem Kararı (Hırsızlık)
1.2. Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Uyuşmazlık konusu ilgili sigorta kuruluşu tarafından xxxx Poliçesi kapsamında teminat altına alınan xxxx’e ait xxxx adresli konutta 02.09.2017 tarihinde meydana gelen hırsızlık olayı neticesinde, başvuru sahibinin uğradığı zarara ilişkindir. Başvuru sahibi tarafından toplam 15.700,00-TL’nin ferileri ile birlikte tazmini talep edilmiştir.
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapılan başvuruyu takiben Raportör tarafından hazırlanan “Başvuru İnceleme Raporunda, davacının dilekçesi 5684 sayılı Kanunun ilgili 30. maddesinin 15. fıkrası ve ilgili yönetmeliğin 8. ve 16. maddelerinde belirtilen ön inceleme esasları dahilinde tetkik edilerek; başvuru sahibince uyuşmazlığın mahkemeye, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na göre tahkime intikal ettirilmediğinin beyan edildiği hususları tespit edilmiştir. Ayrıca davacının başvuru ücretini yatırdığı, aleyhine başvurulan sigorta şirketinin tahkim sistemine üye olduğu ve hasarın gerçekleşme tarihi itibariyle talebin kabulünde aykırılık olmayacağı raporda öngörülmüştür. Buna göre Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından söz konusu dosyanın esastan karara bağlanmak üzere, hakeme tevdiine karar verilmiştir. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ile uyuşmazlık konusuna ilişkin olarak yaptırılan bilirkişi incelemesi çerçevesinde karara varılmıştır.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri
Başvuru sahibinin Sigorta Tahkim Komisyonu’na yaptığı başvurusunda özetle; 02.09.2017 günü sabah 07:30 da evinde uyandığımda evine kapıdan hırsız girmiş olduğunu fark ettiğini, bayramın ilk günü olduğu için mezarlık ziyareti, aile yemeği nedeniyle eve geç geldiğini, televizyon karşısında uyuyakaldığını, uyandığında salonda büfe kapakları, portmanto kapağı ve kapının da açık olduğunu fark ettiğini, yatak odasındaki komodinin çekmeceleri açılıp, ne var ne yoksa yatağa dökülmüş olduğunu olayın şokunu atlatınca polis çağırdığını, bilgisayar, cep telefonu, nakit para ve ziynet eşyalarımın çalınması nedeniyle toplam zararının 15.700,00 TL olduğu belirtilerek meydana gelen 15.700,00 TL zararının ödenmesine, başvuru ücreti ve yargılama masraflarının karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
2.2. Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
Sigorta Kuruluşu vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin yetkili acentesi tarafından xxxx ’e ait “xxxx” adresindeki konutta bulunan eşya ve bina için xxxx numaralı xxxx Sigorta Poliçesi düzenlendiği, sigorta teminatı altına alınan konutta 02.09.2017 tarihinde hırsızlık nedeni ile hasar meydan geldiği belirtilerek ihbarda bulunulduğu, xxxx numaralı hasar dosyası açıldığı, xxxx beyanla hırsızlık nedeni ile 15.700,00 TL hasar bedelinin ödenmesi gerektiğini iddia ve talep ettiğini, Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan haksız ve yersiz başvurunun reddi gerektiği, “Kırma, delme, yıkma, devrilme ve zorlamayla girilerek” “araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya aşma suretiyle girilerek” ve devamı maddelerde belirtilen şekillerde gerçekleştirilen hırsızlıklar teminat altına alındığını, oysaki olayın bu hususlardan hiçbirine uygun gerçekleşmediği bu nedenle de söz konusu hırsızlık rizikosu için poliçede teminatı olmadığı, şikayetin talebinin reddinin gerektiği, talebi kabul anlamına gelmemek üzere, şikayetçi/sigortalının talep ettiği 15.700,00 TL bedel fahiş olduğu, yersiz ve teminat dışı olan fahiş hasar talebinin reddi, masraf ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep edilmiştir.
3.UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu, Sigorta Genel Şartları
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1. Değerlendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık xxxx Sigorta A.Ş. xxxx Sigorta Poliçesi kapsamında teminat altına alınan konutta 02.09.2017 tarihinde meydana gelen hırsızlık olayı neticesinde başvuru sahibinin uğradığı zarar bedeline ilişkindir.
Hırsızlık Sigortası Genel Şartları A.2.Sigorta Bedelinin Kapsamı
Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler sigorta kapsamı içindedir. Sigortalı yerlerde bulunan sigorta konusu kıymetler;
a) Nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren,
b) Tek bir sigorta bedelinde belirtilmiş ise bu bedele ilişkin tanımın içine giren, her şey poliçede ayrıca belirtilmiş olsun olmasın sonradan edinilmiş olsa dahi sigorta teminatı kapsamı içindedir.
Hırsızlık eylemini gerçekleştirmek amacıyla sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlere girilmesi veya bu yerlerin açılması esnasında verilecek tahribat da sigorta teminatı kapsamındadır.
Sigorta sözleşmesine, teminat altına alınacak kıymetlerin muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, söz konusu kıymetlerin sigorta sözleşmesinde öngörülen, şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz. şeklinde düzenlenmiştir.
Uyuşmazlık konusunun çözümlenmesi teknik bilgi ve zarar bedeli tespitinin belirlenmesini gerektirdiğinden dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ve taraflar arasındaki uyuşmazlığın değerlendirilmesi için dosya Bilirkişi olarak Ankara Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Listesine ve Sigorta Tahkim Komisyonu Bilirkişi Listesine kayıtlı Sigorta Eksperi xxxx’ye tevdii edilmiştir.
Bilirkişi tarafından sunulan raporda; Uyuşmazlığa konu ikametgaha ait xxxx Sigorta’ya ait xxxx Poliçesi’nin xxxx / 2018 vadeli olduğu, poliçede %8 enflasyon onarının bulunduğu, poliçedeki enflasyonlu eşya değerinin 113.182,47 TL olduğu, Poliçe ekinde teminatı verilen Kıymetli Eşya Hırsızlık Klozunda; “Aşağıda belirtilen kıymetli eşya bedelini geçmemek üzere konutta bulunan biblolar, sanat eserleri, elyazması kitap ve diğer tarihi ve antika eşya, koleksiyonlar, altın gümüş veya diğer kıymetli madenlerden mamul eşya (kaplamalar dahil), ziynet eşyası, mücevherat, saatler, kürkler, her çeşit elektronik ve optik eşyalar için hırsızlık rizikosu teminata dahil edilmiştir. Şu kadar ki, mücevherat, değerli taş, kıymetli saat ve benzerlerinin ayrıca kolay taşınamayan kilitli dolap/çekmece veya kasa içinde saklanması halinde bu kısım için azami teminat toplam Eşya Sigorta bedelinin %20’si ile sınırlı olup kilit altında saklanma şartının yerine getirilmemesi durumunda toplam Eşya Sigorta bedelinin %5’ine kadar teminat verilmiştir. Eksik ve aşkın sigortaya ilişkin kanun ve genel şart hükümleri saklıdır. Nakit para ile cumhuriyet, reşat ve benzeri altın paralar kolay taşınamayan kilitli dolap/çekmece veya kasa içinde saklanması şartıyla azami eşya sigorta bedelinin %5’ine kadar ve azami 2.500,00 TL ile teminat kapsamında olacaktır. Kıymetli Eşya Bedeli: Toplam Eşya Yangın Bedelinin %30’u ile sınırlıdır.” düzenlemesinin yer aldığı, Poliçe genel şartları ve özel şartları ile sigortalı eşyaların menfaat değerinin rizikonun gerçekleştiği andaki piyasa değeri esas alınarak değerlendirme yapılması uygun görüldüğü, kıymetli eşya bedeli, toplam teminat verilen eşya bedelinin %30’u ile sınırlandırıldığından kıymetli eşya için verilen teminat tutarı 113.182,47 x %30 = 33.954,75 TL olarak tespit edildiği, kilit altında bulunmayan mücevherat için verilen kıymetli eşya değeri, toplam teminat verilen eşya bedelinin %5’iyle sınırlı olup 113.182,47 x %5 = 5.659,13 TL olarak hesaplanmış olup, ödenecek tazminat tutarlarının poliçede verilen teminatlarla sınırlandırılmış olduğu,
Hasar İcmali:
a Çalınan Elektronik Cihazlar Piyasa Rayiç 2.el
(Teminat 33.954,75 TL) Fiyatı
1 2014 Yılında Alınan Iphone 5S (Belgesiz) Reel 2.El Değeri 900,00
2 Samsung R540 Notebook Bilgisayar Reel 2.El Değeri 600,00
Toplam 1.500,00 TL
b Kilit Altında Bulundurulmayan Kıymetli Piyasa Rayiç 2.el
Maden/Ziynet Eşyası Fiyatı
(Teminatın %5’i 5.659,13 TL)
1 22 Ayar Altın Bilezik 2 x 2.350,00 4.700,00
2 5 Taş Pırlanta Yüzük 1 x 1.250,00 1.250,00
3 Tek Taş Pırlanta Yüzük 1 x 900,00 900,00
4 Altın Alyans 1 x 450,00 450,00
Toplam 7.300,00 TL
Teminat Toplamı 5.659,13 TL
c Kilit altına alınmayan nakit para, cumhuriyet, reşat vb. altın değerlendirmeye alınmamıştır.
Toplam 0,00 TL
Tazminata Esas Ödenebilir Hasar Tutarı a + b 7.159,13 TL
Dosya kapsamında yapılan incelemeler sonucunda uyuşmazlığa konu daire içerisindeki sigortalı kıymetler değerinin, poliçe değerlerine uygun olduğu, eksik yada aşkın sigorta bulunmadığı, uyuşmazlığa konu meri poliçe özel ve genel şartları ile ilgili mevzuatlar çerçevesinde Çalınan Elektronik - Kıymetli Eşya tutarının 7.159,13 TL olacağı görüş ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Bilirkişi tarafından tanzim edilen Rapor taraflara tebliğ edilmiştir. Davalı sigorta şirketi vekili ile davacı tarafından itiraz veya beyan dilekçesi sunulmamıştır.
Bilirkişi tarafından yapılan zarar tespitine ilişkin etraflı açıklamanın rapor içeriğinde yer aldığı görüldüğünden hüküm kurmaya elverişli bulunmuştur.
4.2. Gerekçeli Karar
HIRSIZLIK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
A.L. SİGORTANIN KONUSU
Bu sigorta ile poliçede belirlenen sigortalı yerde hırsızlık veya hırsızlığa teşebbüsün;
1.1. Kırma, delme, yıkma, devirme ve zorlamayla girilerek,
1.2. Araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya aşma suretiyle girilerek,
1.3. Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde edilen asıl anahtarla veya anahtar uydurarak veya başka aletler veya şifre yardımıyla kilit açma suretiyle girilerek,
1.4. Sigortalı yerlere gizlice girip saklanarak veya kapanarak,
1.5. Öldürme, yaralama, zor ve şiddet kullanma veya tehditle, yapılması halinde sigortalı kıymetlerde doğrudan meydana gelen maddi kayıp ve zararlar,
teminat altına alınmıştır.
Teminat poliçede belirtilmek şartıyla yukarıda sıralanan riziko gruplarından sadece biri veya birkaçı için de verilebilir.
A.2. SİGORTA BEDELİNİN KAPSAMI
Sigortalıya ve kendisiyle birlikte sürekli oturanlara ve çalışanlarına ait sigortalanabilir kıymetler sigorta kapsamı içindedir.
Sigortalı yerlerde bulunan sigorta konusu kıymetler;
a) Nitelikleri bakımından madde veya gruplara ayrılmış ise bu madde ve gruplardan herhangi birinin içine giren,
b) Tek bir sigorta bedelinde belirtilmiş ise bu bedele ilişkin tanımın içine giren,
her şey poliçede ayrıca belirtilmiş olsun olmasın sonradan edinilmiş olsa dahi sigorta teminatı kapsamı içindedir.
Hırsızlık eylemini gerçekleştirmek amacıyla sigortalı kıymetlerin bulunduğu yerlere girilmesi veya bu yerlerin açılması esnasında verilecek tahribat da sigorta teminatı kapsamındadır.
Sigorta sözleşmesine, teminat altına alınacak kıymetlerin muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, söz konusu kıymetlerin sigorta sözleşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz.
A.3. EK SÖZLEŞME İLE TEMİNAT KAPSAMINA DÂHİL EDİLEBİLECEK KIYMETLER İSE;
Aşağıda sayılanlar teminat kapsamı dışındadır. Ancak sigorta bedellerinin poliçede ayrıca belirtilmesi kaydıyla ek sözleşme ile teminat kapsamı içine alınabilirler:
3.1. Kürk ve ipek halı ile sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerleri,
3.2. Model, kalıp, plan ve kroki, ihtira beratı, ticari defter ve benzerleri,
3.3. Sigorta sözleşmesine konu olan yerler dahilinde bulunan kara, deniz ve hava araçları ile bunların yükleri,
3.4. İşyeri ile bağlantısı olmayan vitrinlerde sergilenen mallar,
3.5. Nakit, hisse senedi, tahvil ve kıymetli kâğıt ile altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamul eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerleri,
3.6. Sigortalıya, kendisiyle birlikte oturanlara ve çalışanlarına ait olmayıp da sigorta sözleşmesinde gösterilen yerde bulunan mallar,
3.7. Konutlarda bulunan ve sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin aşağıda belirtilen oranları aşan kısımları,
a) Sanat veya antika değeri olan tablo, kolleksiyon, heykel, biblo, resim, kitap, gravür, yazı, halı ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı,
b) Altın, gümüş ve sair kıymetli maden ile bunlardan mamül eşya, mücevher, değerli taş, inci ve benzerlerinin sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin %5'ini aşan kısmı,
c) Aksam ve teferruatları da dahil olmak üzere bilgisayar, video, video çekicisi, telsiz, televizyon, radyo, pikap, teyp, müzik seti, fotoğraf makinesi, film makinesi (gösterme veya çekme), dürbün ve mikroskopların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı,
d) Kürk ve ipek halıların sigorta bedellerinin toplam sigorta bedelinin % 10'unu aşan kısmı.
Sigorta sözleşmesine, yukarıdaki fıkraya göre teminat altına alınacak eşya1arın muhafazası için özel hükümler konabilir. Bu takdirde sigortacı, sözkonusu eşyaların sigorta söz1eşmesinde öngörülen şekillerde saklanmadığını ispat etmedikçe tazminat ödemekten kaçınamaz. şeklinde belirtilmiştir.
Hasarın teminat dışı yada belirtilenden farklı bir şekilde olduğunun ispat külfeti davalı sigorta şirketindedir. T.T.K. MADDE 1409. maddesi hükmü uyarınca, (1) sigortacı, sözleşmede öngörülen rizikonun gerçekleşmesinden doğan zarardan veya bedelden sorumlu olduğu gibi aynı yasanın (2) ile sözleşmede öngörülen rizikolardan herhangi birinin veya bazılarının sigorta teminatı dışında kaldığını ispat yükü sigortacıya aittir. T.T.K. MADDE 1409. (2) maddesi gereği hasarın beyan edilenden farklı bir şekilde oluştuğu ile ilgili ispat külfeti sigortacıda bulunmakta olup, sigortacı bunu soyut iddialarla değil, somut delillerle kanıtlamalıdır, şeklinde ifade edilmiştir.
6102 sayılı TTTK 1409. maddesine göre, sigortacı, sözleşmede öngörülen rizikonun gerçekleşmesinden doğan zarardan veya bedelden sorumludur. Aynı yasa "Zarar Sigortası" başlığı altındaki "Tazminat İlkesi" alt başlıklı 1459. Maddesine göre ise; sigortacı, sigortalının uğradığı zararı tazmin eder. Bu hüküm, sigortacılıkta asıl olan durumun tazminat ödemek olduğunu ve gerçek zararın ödenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Talebe konu hırsızlık olayında davalı sigorta şirketince “ Kırma, delme, yıkma, devrilme ve zorlamayla girilerek” “araç, gereç veya bedeni çeviklik sayesinde tırmanma veya aşma suretiyle girilerek” ve devamı maddelerde belirtilen şekillerde gerçekleştirilen hırsızlıklar teminat altına alındığını, oysaki olayın bu hususlardan hiçbirine uygun gerçekleşmediği belirtilmiş ise de meydana gelen hadise de hırsızlık olayının Hırsızlık Sigortası Genel Şartlarının A.I. Sigortanın Konusu üst başlıklı 1.3. Maddesinde belirtilen; Kaybolan, çalınan veya haksız yere elde edilen asıl anahtarla veya anahtar uydurarak veya başka aletler veya şifre yardımıyla kilit açma suretiyle girilerek meydana gelmediğine dair herhangi bir somut delil sunamadığından teminat dahilinde olduğuna karar vermek gerekmiştir.
Hırsızlık Sigortası Genel Şartları Hırsızlık Sigortası Genel Şartları xxxx Sigortanın Konusu üst başlıklı 1.3. Maddesi gereği; başvuru sahibinin Sigorta Şirketinden talep edebileceği tazminat bedelinin Bilirkişi tarafından düzenlenen raporundaki tespitler doğrultusunda 7.159,13 TL olacağı belirlenmiştir.
SONUÇ:
1- Davacının talebinin kısmen kabulü ile 7.159,13 TL’nın 26.09.2017 tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin İkinci Kısım İkinci Bölümü ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30/17. Maddesi ((Ek: 13/6/2012-6327/58 md.) gereği reddedilen kısım üzerinden 436,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
3-Davacı tarafından sarf edilen 400,00 TL bilirkişi ücreti, 350,00TL başvuru ücreti, toplamı 750,00 TL yargı giderinin kabul ret oranına göre tespit edilen 342,00 TL’nın davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 26.01.2018 (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy