(5684 S. K. m. 30)
17.05.2019 Tarihli ve K-2019/35687 Sayılı Hakem Kararı (Nakliyat)
1. BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN BİLGİLER
1.1. Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Uyuşmazlığın temel nedeni başvuru sahibine ait XXX isimli sigortalı teknenin 13.09.2018 tarihinde motor kuyruk kısmından yüksek bir ses gelmesi üzerine sigortalı tekne en yakın limana çekilerek sigorta şirketine hasar ihbarında bulunulmuş olup yapılan ihbara istinaden aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketince XXX numaralı hasar dosyası oluşturulmuş ve atanan sigorta eksperi tarafından teknenin karaya çekildiği XXX Yat Lift Tersanesi’ne gidilerek yerinde tespit ve incelemeler yapılmıştır.
Başvuran, sigortalı teknede oluşan motor kuyruk hasarı nedeni ile sigorta şirketi tarafından reddedilen 10.030.- Euro hasar tazminat talebinin sigorta şirketince ödenmesine karar verilmesini talep etmektedir
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Başvuran 899.61 TL tutarındaki başvuru ücretini 28.01.2019 tarihinde Sigorta Tahkim Komisyonu'nun Ziraat Bankası nezdindeki hesabına yatırmıştır.
Başvuran Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Formunu doldurmuş imzalamış ve başvurusu uygun görülerek Komisyonca 2019.E.9410 sayılı dosya açılmıştır.
Sigorta Tahkim Komisyonu Hayat Dışı Raportörü XXX tarafından düzenlenen Raportör Başvuru İnceleme Raporu ile taraflarca Komisyona intikal ettirilmiş olan bilgi ve belgelerden müteşekkil dosya muhtevasının esastan karara bağlanmak üzere 2019.E.9410 esas sayılı başvuru dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Hakem Heyetine gönderilmesi hususu Komisyon Başkanlığı'nın takdirine sunulmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu, yapılan inceleme sonucunda başvuruya konu edilen uyuşmazlığın 5684 Sayılı Kanunun 30.maddesinin 15.fıkrası uyarınca karara bağlanmak üzere XXX Sicil Numaralı XXX, XXX Sicil Numaralı XXX ve XXX Sicil Numaralı XXX’den müteşekkil hakem heyetine havalesinin uygun görüldüğünü ve uyuşmazlığın çözümünün 5684 Sayılı Kanunun 30.maddesi, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümleri ile Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirileceğini yazılı olarak taraflara bildirmiştir.
Dosyanın Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından 06/03/2019 tarihinde koordinatör hakeme tebliğini müteakip heyetimizce dosyaya sunulu belgeler üzerinde gerekli inceleme yapılmış ve işbu belgelerin uyuşmazlığın çözüme kavuşturulması için yeterli olduğu kanaatine varılmakla takdiren bilirkişi incelemesi yapılmasına ihtiyaç duyulmadan re’sen karar oluşturulması yoluna gidilmiştir.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri
Başvuran vekili, Sigorta Tahkim Komisyonu’na verdiği 29.01.2019 tarihli dilekçesinde iddia, delil ve taleplerini aynen;
“Müvekkilimiz XXX ‘e ait XXX isimli tekne ("Tekne"), XXX numaralı 05.08.2018 başlangıç tarihli Tekne VIP Sigorta Poliçesi ("Poliçe") ile Davalı XXX Sigorta A.Ş. nezdinde sigorta teminatı altına almıştır.
13 Eylül 2018 tarihinde Müvekkile ait Tekne'nin motor kuyruk kısmından yüksek bir ses gelmesi üzerine Tekne'nin motorları durdurulmuş ve Tekne en yakın limana çekilmiştir.
Tekne iskele motorunda meydana gelen olağan dışı durum ivedilikle Müvekkilimiz ile Davalı arasında tanzim edilen sigorta sözleşmesine aracılık eden acente XXX Sigorta ve Reasürans Brokerliği A.Ş’ye bildirilmiştir.
Davalı XXX Sigorta A.Ş. tarafından görevlendirilen eksperlerce 17.09.2018 tarihinde Tekne üzerinde ekspertiz incelemeleri yapılmış ve incelemeler sonucunda 22.10.2018 tarih ve 204-18 numaralı Tekne Hasar Kesin Ekspertiz Raporu ("Eksper Raporu") düzenlenmiştir.
Davalı tarafından ayrıca Tekne'sinde meydana gelen hasar nedeniyle açılan hasar dosyası kapsamında, 31.10.2018 tarihli yazı ile oluşan hasarın sigorta kapsamına girmediği gerekçesiyle sigorta tazminatı ödenmesi reddedilmiştir1.
Dahası, Davalı sigorta şirketi tarafından hasar reddedilirken hiçbir gerekçeye yer verilmemiş, hasarın Poliçe teminatı kapsamında olmadığı hususunun Poliçe'de yer alan hangi şart nedeniyle reddedildiği de açıklanmamıştır.
Davalı Sigorta Şirketi tarafından Müvekkilin sigorta tazminatı taleplerine olumsuz yanıt alınması üzerine XXX 13. Noterliği aracılığı ile 06.11.2018 tarihli ve 26221 yevmiye numaralı ihtarname keşide edilerek Davalı sigorta şirketi ile acentesine tebliğ edilmiştir. Bahsi geçen İhtarname Davalı sigorta şirketi tarafından 08.11.2018 tarihinde tebellüğ edilmiş olmasına rağmen davalı sigorta şirketinden işbu başvuru tarihine kadar hiçbir yanıt alınmamıştır.
Müvekkilimiz Teknesinde meydana gelen hasarın onarımı amacıyla, hasarlı parçanın yenisiyle değiştirilmesi için başka bir yetkili servisle anlaşarak, bu kapsamda 10.030,-Avro (on bin otuz Avro) masraf yapmak zorunda kalmıştır.
Müvekkil, tüketici sıfatıyla davranarak VIP olarak adlandırılan Poliçe ile Teknesinde meydana gelebilecek her türlü hasarın teminat kapsamında olacağı iradesiyle sigorta sözleşmesine taraf olmuş ve primlerini düzenli olarak ödemiştir. Bunun karşılığında ise Davalı sigorta şirketi hiçbir gerekçe belirtmeksizin hasar nedeniyle sigorta tazminatı ödemesini reddetmiştir.
Oysa Tekne ve üzerindeki teçhizatın tüm bakımlarını imal edilerek satın alınan tarihten itibaren yalnızca yetkili serviste yaptıran Müvekkilimizin Teknesi'nde meydana gelen hasarın Davalı sigorta şirketi tarafından tazmin edilmesi gerekirken hiçbir gerekçe gösterilmeden reddedilmesi haksız ve hukuka aykırı olup, bu sebeple sigorta tazminatının Davalı sigorta şirketinden alınarak Müvekkilimize ödenmesi amacıyla huzurdaki başvurunun yapılması gereği hâsıl olmuştur.
Netice ve Talep
Davalı sigorta şirketinin cevap dilekçesinde belirteceği savunmalara karşı beyan sunma haklarımız saklı kalmak kaydı ile, yukarıda açıklanan sebeplerle ve Sayın Hakem Heyeti'nin resen gözeteceği sebeplerle,
1. Haklı başvurumuzun kabulü ile,
2. Müvekkilimize ait, Davalı tarafından tanzim edilen Tekne VIP Sigorta Poliçesi ile teminat altına alman teknede meydana gelen hasar nedeniyle Davalı tarafından ödenmesi reddedilen 10.030,- Avro tutarındaki sigorta tazminatının Davalı'dan alınarak Müvekkil'e ödenmesine,
3. Tüm başvuru ücretleri ve masrafları ile avukatlık ücretlerinin de Davalı sigorta şirketine yükletilmesine karar verilmesini vekâleten arz ve talep ederiz. ”
Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.
2.2 Sigorta kuruluşunun iddia, delil ve talepleri:
Aleyhine başvuru yapılan Sigorta Şirketi vekili Sigorta Tahkim Komisyonu’na hitaben yazdığı 23.03.2017 tarihli cevabi yazısında açıklamalar başlığında aynen;
1- “ Başvuru sahibi XXX adına kayıtlı XXX isimli tekne için Müvekkil Şirket tarafından düzenlenmiş 05/08/2018 - 05/08/2019 vadeli XXX no.lu Tekne sigorta poliçesi mevcuttur.
2- Sigortalı teknenin motor kuyruk kısmından yüksek bir ses gelmesi üzere sigortalı tekne en yakın limana çekilerek Müvekkil Şirkete hasar ihbarında bulunulmuştur. Müvekkil Şirketçe yapılan ihbar istinaden XXX numaralı hasar dosyası oluşturulmuş, bağımsız bir eksper ataması yapılmıştır. Eksperce teknenin karaya çekildiği XXX Yat Lift Tersanesi’ne gidilerek yerinde tespit ve incelemeler yapılmıştır.
3- Müvekkil Şirketçe yapılan ve incelemeler sonucu aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir;
- Teknedeki makine kuyruk braketi kırılmıştır,
- Kırılmanın nedeni için kuyruk söktürüldüğünde istavroz kolunun deniz suyu ile iştirak etmesinden aşırı paslanıp çürüdüğü tespit edilmiştir,
- Ayrıca, teknenin kuyruk mekanizmasını deniz suyundan koruyan ve tekneye sabit lastik körüğün aşınmış ve içindeki spiral çelik telin de paslanarak parçalara ayrıldığı tespit edilmiştir,
- Tekneden yapılan genel incelemede herhangi bir dış etkenden kaynaklı çarpma veya çarpılma izine rastlanılmamıştır.
4- Sonuç olarak ekspertiz çalışmaları sonucunda; kuyruk mekanizmasını koruyan lastik körüğün mutad kullanım ile aşınarak sızdırmazlığı önleyemediği ve iç kısma deniz suyu girdiği, deniz suyunun mekanizmada paslanmaya - aşınmaya sebep olduğu, istavrozda meydana gelen aşınmadan dolayı kuyruğu tekneye sabitleyen braketin çarpmalar neticesinde kırıldığı anlaşılmıştır.
5- Ayrıca, tekne makinesinin bakım ve servis faturaları da incelenmiş olup kuyruklar ile ilgili 250 saatten sonra değiştirilmesi gereken lastik körüğün değiştirilmediği tespit edilmiş ve yukarıda detaylı açıklanan hadiseye sebep olan hususun da bu sebeple meydana geldiği anlaşılmıştır.
6- Müvekkil Şirketçe düzenlenen poliçeye dayanak oluşturan Enstitü Yat Klozları’nda ise konu poliçe ile teminat altına alınan rizikolar açık bir şekilde sayılmıştır. Yani konu poliçede bu sayılan rizikoların gerçekleşme hali teminat altına alınmış olup bu hallerin dışında bir riziko ile meydana gelen bir hasar teminat dâhilinde değildir.
Müvekkil Şirketçe düzenlenen poliçe ve Enstitü Yat Klozlarına göre ise teminat altına alınan rizikolar madde 9’da açıkça sayılmıştır.
7- Görüleceği üzere uyuşmazlığa konu hadise teminat altına haller arasında değildir. Enstitü Yat Klozları’nın 9. maddesi altında düzenlenen hükümlere istinaden bu hüküm içerisinde sayılan haller için tekne poliçesi teminat vermektedir. Bu sayılan hallere giren bir riziko olmaması halinde Müvekkil Şirketçe düzenlenen poliçe teminat sağlamayacaktır.
8- Konu olayda da rizikonun gerçekleşme şekli itibari ile poliçenin teminat verdiği hallerden birinin gerçekleşmediği açık ve çekişmesizdir. Hasara sebebiyet veren hadise değiştirilmesi gereken lastik körüğün değiştirilmemesi sebebiyle oluşan paslanma ve aşınma kaynaklıdır.
9- Yukarıdaki açıklamalardan da görüleceği üzere konu hasar verilen teminatlar kapsamında bir riziko değildir. Müvekkil Şirketin konu taleple ilgili bir sorumluluğu mevcut değildir. Yukarıda belirtilen haklı gerekçeler ile talep reddedilmiş ve bu husus sigortalıya da bildirilmiştir.
10- Ayrıca, talebi ve sorumluluğu kabul anlamına gelmemek üzere; başvuruya konu talep rakamı da haksız ve sebepsiz zenginleşmeye sebebiyet verecek niteliktedir.
Kabul anlamında olmamak kaydı ile konuda uzman bilirkişiler vasıtasıyla yapılacak olan bilirkişi incelemesinde eksperin düzenlemiş olduğu raporlar ve hasar fotoğrafları irdelenmek suretiyle davacıya sigortalı teknede olay nedeniyle meydana gelen gerçek zarar miktarının da poliçedeki muafiyet oranları da göz önüne alınarak denetime elverişli bir şekilde tespitini talep ederiz.
11- Sonuç olarak, başvuruya konu olayda müvekkil XXX Sigorta A.Ş. tarafından sigorta poliçesi gereğince tazminat ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır. Talep edilen hasar açık ve çekişmesiz bir şekilde teminat dışıdır. Sigortalı iddialarının haksız ve mesnetsiz olduğu nazara alınarak müvekkil XXX Sigorta A.Ş. aleyhine yapılan başvurunun reddine karar verilmelidir.
SONUÇ VE TALEP: Yukarıda açıklanan ve Komisyonunuzca belirlenecek sair nedenlerden dolayı,
1-) Sigortalının haksız ve mesnetsiz başvurusunun reddine,
2-) Yargılama gideri ve de vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini saygılarımızla arz ve talep ederiz.”
Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümünde Türk Ticaret Kanunu'nun Sigorta Hukuku'na ilişkin hükümleri, Borçlar Kanunu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ilgili hükümleri, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü, Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ, Tekne Sigorta Poliçesi Genel ve Özel Şartları, Insitute Yacht Clauses 1.11.85 Cl.328 hükümleri, tarafların iddia ve savunmaları ile bunları tevsik eden deliller ve ilgili mevzuat dikkate alınmıştır.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1 Değerlendirme
Dosyadaki belgelerin incelenmesinden başvuranın 05/08/2018 - 05/08/2019 vadeli XXX no.lu Tekne sigorta poliçesi ile teminat altına alınan XXX isimli yatın sigortalısı olduğu, TTK ve poliçe hükümleri gereği tazminat talep hakkı olduğundan aktif husumet ehliyetinin ve davalının da teminat veren sigortacı konumunda olması nedeni ile pasif husumet ehliyetinin bulunduğu anlaşılmış olup esasen bu konuda taraflar arasında her hangi bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık, sigorta şirketinin başvuru sahibi sigortalısının tazminat talebini, gerçekleşen hasarın Enstitü Yat Klozları dahilinde kapsam altına alınan bir riziko nedeniyle oluşmadığı gerekçesiyle tazmin etmemesinden kaynaklanmaktadır.
Sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğünün söz konusu olabilmesi için;
1.Riziko sigorta sözleşmesinin süresi içinde meydana gelmeli,
2.Gerçekleşen riziko sigorta teminatının kapsamına giren bir riziko olmalı,
3.Riziko ile zarar arasında uygun bir illiyet bağı olmalıdır.
Sigorta ettirenin uğradığı zarar eğer sigorta akdiyle teminat kapsamına alınan ve gerçekleşen rizikonun sonucunda oluşmamışsa sigortacı tazminat ödemeyecektir. O halde sigortacının tazminat ödeme borcu, sigorta edilen rizikonun gerçekleşmesiyle, meydana gelen zarar arasında illiyet bağı bulunduğu taktirde doğacaktır.
Uyuşmazlık bu şartlar çerçevesinde değerlendirildiğinde;
Başvuran XXX’e ait, 05/08/2018 - 05/08/2019 vadeli ve 80.000,00 € sigorta bedelli Tekne VIP Sigorta Poliçesi ile sigortalanan XXX isimli motoryat 14.09.2018 tarihinde hasarlanmıştır. Söz konusu hasar, 05/08/2018 - 05/08/2019 tarihleri arası dönemi kapsayan sigorta sözleşmesinin süresi içinde gerçekleşmiştir. Bu bağlamda sigortacının tazminat ödeme borcunun ilk şartı olayda mevcuttur.
Uyuşmazlıkta başvuru sahibinin sigorta tazminatına hak kazanabilmesi için mevcut hasarın poliçede belirtilen teminat kapsamı dahilinde bir riziko neticesinde doğduğunun sabit olması gerekmektedir.
Teminatın kapsamı taraflar arasında akdedilmiş bulunan sigorta sözleşmesine ilişkin poliçe genel ve özel şartlarında açıkça belirtilmiştir.
Tekne Sigortası Poliçe Genel Şartları’nın “Sigortanın Konusu” başlıklı A.1 hükmünde;
“Bu sigorta, poliçede belirtilen süre içinde gemi veya diğer deniz ve göl araçları ya da bunlara ilişkin diğer sigorta ettirilebilir menfaatlerin maruz kalabileceği rizikoları, poliçede belirlenen koşullara bağlı olarak güvence altına alır. Bu maddede yer alan gemi veya diğer deniz ve göl araçları' terimi, yük ve yolcu gemilerini kapsar. Ancak sigortacı kabul ettiği takdirde, ahşap veya beton yahut bunların karışımından yapılmış tekneler, yelkenli tekneler, tenezzüh tekneleri, yat ve kotralar, hizmet motorları, balıkçı gemi ve tekneleri, römorkör, duba, şat ve layterler, yüzer havuz, şahmerdan ve vinçler, yüzer lokanta, deniz motosikletleri gibi deniz ve göl araçları gemi veya diğer deniz ve göl araçları terimi kapsamında sayılır”
düzenlemesi yer almaktadır.
Tekne Sigorta Poliçesi Genel Şartları’nın “Sigorta Teminatının Kapsamı” başlıklı A.3 hükmünde ise;
“Bu sigorta, rizikonun gerçekleşmesi sonucu gemi veya diğer deniz ve göl araçlarının yahut bunlara ilişkin diğer menfaatlerin uğrayacağı ziya ve hasarı, ayrıca teminata dahil edilmişse sorumluluk tazminatını, yahut bunlarla ilgili masrafları kapsar. Ziya veya hasar yahut sorumluluk tazminat ile bunlara ilişkin masrafların kapsam ve içeriği, teminata dahil ve istisna edilen rizikolar, bu poliçeye eklenen özel şartlarla belirlenir.”
düzenlemesi yer almaktadır.
Dosya içerisinde bulunan poliçenin Tekne Sigortası Genel Şartları ile Institute Yacht Clauses 1.11.85 CL.328 ve Institute Yacht Clauses Machinery Damage Extension Clauses 1.11.1985 Cl.332 ( makine hasarı genişletme klozu ) hükümlerine göre akdedilmiş olduğu ve poliçede ; “ Her bir olay ve hasarda hakiki ve hükmi tam ziya halleri dışında tekne bedeli üzerinden % 0,5 oranında 400.-€ tenzili muafiyet uygulanacaktır. ” şeklinde bir özel şart konulmuş olduğu görülmektedir.
Dosyada saklı bilgi ve belgelere göre tekneye ait bilgiler şu şekildedir;
SİGORTALI / MALİK XXX
TEKNENİN ADI XXX
TEKNENİN CİNSİ ÖZELMOTORYAT
BAYRAĞI TC.
BAĞLAMA LİMANI XXX
TESCİL BOYU 11.80 METRE
GENİŞLİK 3.50 METRE
DERİNLİK 1.25 METRE
MAKİNE GÜCÜ VE MARKASI 2 x 464 HP YANMAR
İNŞA YERİ VE YILI İTALYA - 2011
AZAMİ HIZI 17 KNOTS ÜSTÜ
İNŞA TARZI FİBERGLAS
SİGORTA BEDELİ 80.000,00 EURO
Dava dosyasında saklı, heyetimizce denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bulunan XXX Sigorta Ekspertiz Hizm. Ltd. tarafından düzenlenen 30.10.2018 tarih ve 204-18 no.lu “ Kesin Ekspertiz Raporu” incelendiğinde raporun özetle;
“Yapılan ekspertiz çalışması neticesinde; Sigortalı XXX teknesinin iskele makine kuyruk kısmının hasarlandığı ve çalışmadığı bilgisi ile hasar tespitinin karada yapılması gerektiğinden, hasar tespiti teknenin karaya çekildiği XXX ilçesi Yat Lift tersanesi tekne çekek alanında yapılmıştır. Tekne üzerinde yapılan ilk tespitte iskele makine kuyruk braketinin kırılmış olduğu görülmüştür.
Kırılmanın nedenini incelemek için daha sonra kuyruk söktürülerek tekneden ayrıştırılmış istavroz kolunun deniz suyu ile iştirak etmesinden aşırı paslanıp çürüme düzeyine geldiği görülmüştür. Teknenin kuyruk mekanizmasını deniz suyundan koruyan ve tekneye sabit lastik körüğün aşınmış ve içindeki spiral çelik telin parçalara ayrılmış ve aşırı paslanmış olduğu görülmüştür. Hadisenin; Mutad kullanım ile aşınarak sızdırmazlığı önleyemeyip iç kısma deniz suyu aldığı, deniz suyunun zaman içinde mekanizmada paslanma ve aşınma meydana getirdiği istavrozda meydana gelen aşınmadan dolayı meydana gelen aşırı salgı kuyruğu tekneye sabitleyen braketi çarpmalar neticesinde kırdığı kanaatine varılmıştır.
Tekne karinasında yapılan genel incelemede herhangi bir dış etkene maruz kalmadığı, çarpma ve çarpılma iz ve emaresine rastlanmamıştır.
Tekne poliçe içeriğinde makine kırılması teminatı olduğu, ancak tarafımıza ibraz edilen makine bakım anı fotoğraflarından ve servis faturalarından kuyruklar ile ilgili bakım sırasında (250 saatten sonra) değiştirilmesi gereken lastik körüğün değiştirildiğine ait bir belge ibrazı olmadığından ve hasarın bu işlemin yapılamaması neden olduğu kanaati ile dosya olumsuz kapatılmıştır.
Hasar tutarı muafiyet tenzilli olarak KDV hariç 7.285.62 Euro karşılığı 60.655.11 TL olarak belirlenmiş ancak hasar teminat harici olarak değerlendirilmiştir. ”
Şeklinde düzenlenmiş olduğu tespit edilmiştir.
Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi tarafından sigortalıya gönderilen 31.10.2018 tarihli yazıda;
“Sigortalı XXX teknesinin iskele makine kuyruk kısmının hasarlandığı ve çalışmadığı bilgisi ile hasar tespitinin karada yapılması gerektiğinden, hasar tespiti teknenin karaya çekildiği XXX ilçesi Yat Lift tersanesi tekne çekek alanında yapılmıştır. Tekne üzerinde yapılan ilk tespitte iskele makine kuyruk braketinin kırılmış olduğu şeklinde görülmüştür. Kırılmanın nedenini incelemek için daha sonra kuyruk söktürülerek tekneden ayrıştırılmış istavroz kolunun deniz suyu ile iştirak etmesinden aşırı paslanıp çürüme düzeyine geldiği görülmüştür. Teknenin kuyruk mekanizmasını deniz suyundan koruyan ve tekneye sabit lastik körüğün aşınmış ve içindeki spiral çelik telin parçalara ayrılmış ve aşırı paslanmış olduğu görülmüştür. Hadisenin; Mutat kullanım ile aşınarak sızdırmazlığı önleyemeyip iç kısma deniz suyu aldığı, deniz suyunun zaman içinde mekanizmada paslanma ve aşınma meydana getirdiği istavrozda meydana gelen aşınmadan dolayı meydana gelen aşırı salgı kuyruğu tekneye sabitleyen braketi çarpmalar neticesinde kırdığı kanaatine varılmıştır. Tekne karinasında yapılan genel incelemede herhangi bir dış etkene maruz kalmadığı, çarpma ve çarpılma iz ve emaresine rastlanmamıştır.
Oluşan hasarın sigorta kapsamına girmediğini ve ilgili hasar dosyasının hasarsız olarak kapatıldığını bilgilerinize sunarız. ”
denilmek suretiyle hasar reddedilmiştir.
Bunun üzerine dosya üzerinde yapılan incelemede; başvuru sahibi tarafından 22.10.2018 tarihinde sigorta brokeri XXX Sigorta firmasına gönderilen e-postadan sigortalı teknenin 2011 yılından bu yana olan tamir ve bakımlarının XXX Yetkili Servisi XXX tarafından yapıldığı ve buna ilişkin faturaların mevcut olduğu anlaşılmakla, hakem heyetimizin 25/04/2019 tarihli ara kararı ile başvuru sahibinden; yapılan bakımlarla ilgili tamir/bakım faturalarının, teknik servis raporlarının, değişen parça listelerinin, “Periodic Maintenance Schedule” ve “Periodic Maintenance Time Table” (periyodik bakım çizelgesi) dökümlerinin ve bu bakımları yapan XXX Yetkili Servisi XXX firmasının olaya ilişkin teknik görüşünü içeren raporunun 10 günlük kesin süre içerisinde dosyaya sunulması istenmiştir.
Başvuran vekilinden 02.05.2019 tarihinde gelen beyan ekinde; XXX Yetkili Servisi XXX firmasının 29.05.2017 tarihli “Ana makine ve jeneratör bakımları hesap dökümü” , 08.06.2016 tarihli “ Ana makine, gaz kolları değişimi hesap dökümü, 20.09.2017 tarihli “Servis Formu “ , 29.05.2017 tarihli “Servis Formu”, “ Periodic Maintenance Schedule” yani Periyodik Bakım Çizelgesinin tercümesinin ve XXX Yetkili Servisi XXX firması vekili Av. XXX tarafından başvuran XXX vekili XXX’e gönderildiği anlaşılan 25.12.2018 tarihli İhtara Cevap yazısının bulunduğu görülmüştür.
Heyetimizce sunulan belgeler üzerinde yapılan incelemede; dosyaya ibraz edilen Periyodik Bakım Çizelgesinin kuyruklara ait değil teknenin motoruna ait olduğu görülmüştür. Bunun üzerine, XXX firmasının 25.12.2018 tarihli İhtara Cevap yazısında bahsi geçen kuyruklara ait kullanım kılavuzu kitapçığını içeren;
https://www.yanmarmarine.com/theme/yanmarportal/uploadedFiles/Marine/produstDownl oads/Pleasure-operation-manual/Gears-OM/Gear-ZT370 OPM/ZT370 OPM 0AZTD- EN0022.pdf
Link incelenmiş ve burada yer alan kuyruk bakım cetvelinde lastik körüğün ve kelepçelerinin “her 100 saatte bir veya her yıl kontrol edilmesi” ve her halukarda “ her 2 yılda bir lastik körüğün yenisiyle değiştirilmesi gerektiği” hususunun açık bir şekilde belirtilmiş olduğu tespit edilmiştir.
Buna karşın dosyaya sunulan, XXX Yetkili Servisi XXX firmasının 29.05.2017 tarihli “Ana makine ve jeneratör bakımları hesap dökümü” , 08.06.2016 tarihli “ Ana makine, gaz kolları değişimi hesap dökümü, 20.09.2017 tarihli “ Servis Formu ” ve 29.05.2017 tarihli “Servis Formu” incelendiğinde, lastik körüğün ve kelepçelerinin kuyruklara ait kullanım kılavuzunda belirtilen 2 yıllık süre zarfında teknenin bakım tutum işlerini yapan XXX Yetkili servisi tarafından değiştirilmemiş olduğu tespit edilmiştir.
Institute Yacht Clauses Machinery Damage Extension Clauses 1.11.1985 Cl.332 ( makine hasarı genişletme klozu );
“Bu sigorta, Enstitü Yat Klozları [1/11/85] un 9.2.2.1, 9.2.2.2 ve 10.10 Kloz’larındaki hükümlere rağmen , fakat her zaman bu sigortanın anlam ve koşullarına bağlı olmak koşuluyla, motor, elektrik donanımı, bataryalar ve bunların bağlantılarının [aşağıdakiler] nedeniyle uğradığı zıya veya hasarı kapsamak üzere genişletilir:
[1] Tekne ve makinedeki gizli kusur, şaftların kırılması veya kazanların patlaması. [kusurlu parça, kırılan şaft veya patlayan kazanın onarım veya yenileme masraf ve maliyeti hariçtir]
[2] Her kim ise her hangi kişinin ihmali, fakat sigortalı ve /veya gemi sahibi adına yapılan değişiklik veya onarımla ilgili sözleşmenin ihlali yahut ihmal sonucu meydana gelen her hangi bir kusurun iyileştirme maliyeti hariçtir. ”
Şeklinde düzenlenmiştir.
Bu bağlamda, poliçe teminatının bağlı olduğu “Enstitü Yat Klozları [1/11/85] Makine Hasarı Genişletme Klozu’nun 2. Maddesi uyarınca; sigortalı teknenin bakım onarımını gerçekleştiren XXX yetkili servisi XXX firmasının ihmali sonucunda dava konusu hasarın
meydana geldiği hususu dikkate alındığında adı geçen teknede meydana gelen hasarın sigorta teminat kapsamında olduğuna karar verilmiştir.
Bilindiği üzere, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 2’nci maddesinin (n) bendinde sigorta eksperi, sigorta konusu risklerin gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan kayıp ve hasarların miktarlarını, nedenlerini ve niteliklerini belirleyen mutabakatlı kıymet tespiti, ön ekspertiz ve hasar gözetimi gibi işleri mutat meslek olarak yapan tarafsız ve bağımsız kişi olarak tanımlanmış olup, aynı Kanunun 22/17 maddesinde eksperler tarafından düzenlenen raporların delil niteliğinde olduğu belirtilmiştir. Bu kapsamda, dosyaya sunulu 30.10.2018 tarihli ekspertiz raporu denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bulunarak kararda esas alınmıştır.
Bu bağlamda; raporda brüt 7.685.62 Euro olarak hesaplanan hasar tutarından poliçe özel şartı gereği 400.-Euro muafiyet tenzil edildikten sonra geri kalan 7.285.62 Euro’nun başvurana ödenmesine karar verilmiştir.
Avukatlık ücreti bakımından;
Vekalet ücretleri avukatlık kanununa dayanarak çıkartılan Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre her yıl Barolar Birliğinin teklifi ve Adalet Bakanlığının kabulü ile yayımlanır ve yürürlüğe girer. 02.01.2019 tarihinde 30643 sayılı Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin Tahkimde ve Sigorta Tahkim Komisyonunda Ücret Başlıklı 17/2 bölümünde Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü kısmına göre nisbi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nisbi ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde Asliye Mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez.
Bu nedenle kabul edilen tutarlar için tarifenin ikinci kısım ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen tutarlara göre nisbi vekalet ücreti hesaplanmış ayrıca reddedilen kısım için ise yine tarife hükmü ve Sigortacılık Kanunu 30. Maddeye göre sigorta şirketi vekili lehine avukatlık ücretine hükmedilmiştir.
Avukatlık ücretinin hesaplanmasında rizikonun gerçekleştiği 17.08.2018 tarihindeki T.C Merkez Bankası döviz satış kuru esas alınmış olup işbu tarihteki 1 EUR = 6.8390 TL’ sıdır.
Başvuranın yaptığı masraflar, yargılama giderleri olarak kabul edildiğinden asıl alacağa dahil edilmemiştir.
4.2. Gerekçeli Karar
Hakem heyetimizce dosya üzerinde yapılan inceleme, dosyada saklı ekspertiz raporu ve dosya muhteviyatı dikkate alındığında yukarıda açıklanan gerekçelerle, somut olayda meydana gelen riziko ve hasarın sigorta teminat kapsamı dahilinde olması nedeniyle tazminat ödemesinin bütün şartları gerçekleşmiş olduğundan, XXX Sigorta A.Ş.’nin, heyetimizce ödenmesine karar verilen toplam 7.285.62 Euro tazminat tutarını başvurana ödemekle yükümlü olduğu şeklinde hüküm kurulmuştur.
Poliçe döviz cinsinden düzenlenip primi de döviz üzerinden ödendiğinden ve sigorta poliçesinde tazminatların sigorta bedelinin belirlendiği döviz cinsinden veya bu dövizin hasar ödeme tarihindeki TCMB döviz satış kuru üzerinden TL olarak ödenmesi öngörüldüğünden, tazminata döviz cinsinden hükmedilmesi gerekmektedir. Hükmedilen tazminatın ödeme tarihindeki kur üzerinden TL ye çevrilmesi, tahsilat aşamasında dikkate alınacak bir husustur.
Başvuru sahibinin faiz konusunda bir talebi bulunmadığından bu hususta bir hüküm kurulmamıştır.
5. KARAR
Yapılan değerlendirmeler ve belirtilen gerekçeler neticesinde;
1. Başvuru sahibinin başvurusunun kısmen kabulü ile, 7.285.62 Euro'nun XXX Sigorta A.Ş.' den alınarak başvuru sahibine ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2. Başvuran tarafından yapılmış bulunan 899.61 TL başvuru ücreti, 6.40 TL vekalet harcı toplamı 906.01 TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre hesap ve takdir edilen 658.11 TL’sının aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinden tahsili ile başvurana ödenmesine, artan kısmın kendi üzerinde bırakılmasına,
3. Başvuran vekil ile temsil edildiğinden karar tarihindeki AAÜT madde 17/2 ye göre hesap ve takdir edilen 5.830.90 TL avukatlık ücretinin sigorta şirketinden alınarak başvurana ödenmesine,
4. Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT ile 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/17.Madde hükmü uyarınca reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 545.-TL avukatlık ücretinin başvurandan tahsili ile aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketine ödenmesine,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy