(5684 S. K. m. 30) (6102 S. K. m. 1435, 1439) (11. HD. 26.03.2013 T. 2011/4708 E. 2013/5886 K.)
11.05.2018 Tarih ve K-2018/66275 Sayılı Hakem Kararı(Hastalık)
1. BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN BİLGİLER
1.1. Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Sigortalı XXXX, kullandığı krediye istinaden XXXX Sigorta A.Ş.’den XXXX numaralı, 24.10.2017- 24.10.2018 vadeli Hayata Devam Sigortası poliçesi almıştır. Uyuşmazlığın konusu; XXXX Sigorta A.Ş.’nin başvuru sahibi XXXX ‘in Tehlikeli Hastalıklar teminatına ilişkin tazminat talebinin, poliçe başlangıç tarihinden önce MS rahatsızlığı olduğunu bildiği, ancak beyan etmediği gerekçesiyle Hayat Sigortaları Genel Şartları Türk Ticaret Kanunu ilgili hükümleri gereği reddedilmesidir
Sigortalı XXXX, 11.05.2017 tarihinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na, sigorta şirketinin ödemeyi reddettiği 50.000,00 TL’lik tazminatın ödenmesi talebiyle başvurmuştur.
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Sigortalı XXXX’in XXXX Sigorta A.Ş. hakkında Sigorta Tahkim Komisyonu’na yapmış olduğu 11.05.2018 tarih ve 2018.E.XXXX sayılı başvuru sonucunda dosya, ilgili komisyonca incelenmiş, başvuruya konu olan uyuşmazlığın 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30. maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümleri, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca karara bağlanması için hakeme sunulmuştur. Dosya Hakem tarafından Sigorta Tahkim Komisyonu’ndan 27.06.2018 tarihinde teslim alındıktan sonra incelenip değerlendirilmiştir. Konuya ilişkin uygulanması gereken tüm mevzuat gözden geçirilip, mevzuat çerçevesinde oluşturulan 25.10.2018 tarihli karar tutanak altına alınmıştır.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri
Başvuru sahibi Sigortalı XXXX’in 11.05.2017 tarihinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na yaptığı başvuruda;
• Hayata Devam Sigortasının XXXX’dan kredi çektiği için yapıldığını, isteğiyle yaptırdığı bir sigorta olmadığını,
• Poliçe düzenlendiğinde “Myastenia Gravis” ve “Timomo” denilen rahatsızlıklarının söz konusu olmadığını,
• Teşhisi konmayan izlenen ve bilmediği bir hastalıkla ilgili beyan vermesinin söz konusu olamayacağını,
• Sigorta düzenlenirken 2015 yılında teşhis edilmiş “MS” tanısını XXXX yetkilisine sözlü olarak aktardığını,
• 16.01.2017 tarihinden önce böyle bir rahatsızlığı olsaydı, Türkiye’deki devlet veya Özel kuruluşlarda mutlaka, herhangi bir tanı, tetkik veya tedavinin söz konusu olacağını ve bu durumun mevcut epikrizlerinde yazacağını,
• XXXX Hayata Devam Sigortası ile ilgili teminat kapsamında hakedişinin incelenmesi için kanser Teşhisi ile ilgili yapılan tüm tetkik, epikriz, operasyon ve diğer tüm işlemlerinden anlaşılacağı üzere 16.01.2017 tarihinde “Myastenia Gravis” şüphesi ile tetkikleri çekilmiş, ardından “Myastenia Gravis” teşhisi konulduktan hemen sonra “Timomo” teşhis edildiğini ve ‘’Timektomi operasyonu yapıldığını,
• Sigorta tarihinden yaklaşık 3 ay ortaya çıkan bu durumdan ötürü Hayata Devam Sigortasına istinaden XXXX Sigorta yetkililerine tüm belgelerini sunduğunu,
• Başvuru sonrasında defalarca aynı evrakların kendisinden talep edilerek hiçbir belgeyi incelemeden ısrarla hastalığının hayata devam sigortası öncesinde olduğu iddia edilerek, hastalığı beyan etmemekle suçlanarak “KÖTÜ NİYET SONUCU İPTAL” cevabını verdiklerini,
beyan ederek gereğinin yapılmasını talep etmiştir.
Başvuru Sahibince İbraz Edilen Belgeler
1. Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
2. Başvuru Ücreti Dekontu,
3. Sigortalı ve sigorta şirketi arasındaki e-posta yazımaları,
4. 22.02.2018 tarihli XXXX’nın talebi reddi hakkında yazdığı yazı,
5. Hayata Devam Sigortası Poliçesi,
6. Hayata Devam Sigortası Başvuru Formu,
7. Çok sayıda epikriz raporu, mr, patoloji, biyopsi, ameliyat raporları.
Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
XXXX A.Ş.’nin itiraza ilişkin Sigorta Tahkim Komisyonu’na sunduğu cevap dilekçesinde tazminat ödemesi yapılmamasına ilişkin gerekçeleri aşağıdaki gibi açıklamıştır:
• sigortalının poliçesinin 24.10.2016 tarihinde yürürlüğe girdiğini,
• hastalık öyküsü incelendiğinde 2015 yılında MS tanısı aldığını, ancak söz konusu tanının poliçe tanzimi sırasında beyan edilmediğini,
• başvuruya konu olan XXXX numaralı poliçede MS (Multiple Skleroz) rahatsızlığı için beyan zorunluluğunun olduğunu,
• Sigortalı MS hastalığına yönelik doğru beyanda bulunmadığından poliçe düzenlendiğini, başvuran tarafından MS rahatsızlığı beyan edilmiş olsaydı sigortalı için XXXX numaralı poliçenin düzenlenmeyeceğini,
• konulan tanı ve söz konusu beyan zorunluluğu karşısında yapılan başvurunun kabulünün mümkün olmadığını,
• sigorta sözleşmesi, özel ve genel şartlar ile ilgili mevzuat kapsamında var olan rahatsızlıklar için beyan zorunluğu olduğunu, ancak başvuran tarafça beyan zorunluluğuna aykırı hareket edildiğini,
• başvuran tarafından talep edilen tutarın da fahiş olduğunu, işbu tutarın da kabul edilmesinin mümkün olmadığını,
• Poliçenin beyan klozuna atıf yapılarak beyan edilmeyen MS tanısından dolayı beyan yükümlüğünün yerine getirilmediğini, bu durumda XXXX sigorta A.Ş. Hayata Devam Sigortası Özel Şartları’ nda kötü niyet sonucu iptal şeklinde ifade edildiğini,
belirterek Sigortalı XXXX’in sigorta başlangıcından önce mevcut olan MS hastalığını police düzenlenirken beyan etmeyerek şirketi yanılttığı, talebin haksız ve hukuki mesnetten yoksun olduğunu, poliçe genel şartları gereği teminat dışı kalan masraflara ilişkin talebin reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin başvuru sahibi üzerinde bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
Sigorta Kuruluşu Tarafından İbraz Edilen Belgeler
1. XXXX Hayata Devam Sigorta Poliçesi
2. XXXX numaralı hasar dosyası
3. Sağlık Sigortası Genel Şartları
4. Hayata Devam Sigortası Özel Şartları
5. Bilirkişi incelemesi
6. Talebe ilişkin sigortalı tarafından paylaşılan bilgi ve belgeler
7. Her türlü yasal delil
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Söz konusu uyuşmazlık; Uyuşmazlık, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Sigorta Hukuku Hükümleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nun ilgili hükümleri ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ilgili hükümleri, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ, Hayat Sigortaları Genel Şartları, XXXX Sigorta Hayata Devam Sigortası Özel Şartları ile sair mevzuat hükümleri uygulanarak çözülecektir.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1. Değerlendirme
Dosya muhteviyatı olarak taraflardan temin edilen belge ve bilgiler kapsamında uyuşmazlığın temel nedeni, XXXX’in tazminat talebinin, Sigorta Şirketi tarafından “Sigortalının, sigorta yapılması öncesinde " Multiple Skleroz (MS) hastası olmasını bilmesine karşın bu hastalığı bildirmediği” gerekçesiyle Hayat Sigortaları Genel Şartları ve TTK’ nın ilgili hükümleri gereği reddedilmiş olmasıdır.
Tarafların iddia ve savunmaları kapsamında uyuşmazlığın çözümü, XXXX’in beyan yükümlülüğünü ihlal edip etmediği, sigorta şirketinin beyan almada kusuru bulunup bulunmadığı, beyan edilmeyen hastalıkla tazminat talep edilen hastalık arasında illiyet bağı olup olmadığı, MS hastalığının beyan edilmemesiyle yapılmaması gereken bir sigorta yapılıp yapılmadığı ve sigorta şirketinin kötü niyet sonucu poliçeyi iptal etmesinin uygun olup olmadığı hususlarının, ilgili mevzuat hükümleri ve poliçe genel ve özel şartları çerçevesinde değerlendirilerek sigorta şirketinin tazminat yükümlülüğünün doğup doğmadığı yönünde verilecek karara dayanacaktır.
• XXXX Sigorta Hayata Devam Sigortası Özel Şartları’nda Teminatın Kapsamı başlığı altında “işbu poliçe ekli şartlar, klozlar, poliçede yazılı özel şartlar uyarınca aşağıda belirtilen hastalıkları poliçede yazılı bedelleri ile teminat altına alır. Kanser, Böbrek Yetmezliği, Organ Nakilleri (Kalp, Karaciğer Akciğer, Pankreas, Körlük, Multiple Skleroz (MS), Yanıklar,..” biçiminde teminat altına alınacak hastalıkların belirtildiği,
• Teminat altına alınacak hastalıklar arasında sayılan MS hastalığının, poliçede yazılı özel şartlar uyarınca ve bedelleri ile teminat altına alınabileceğinin belirtildiği,
• XXXX Sigorta Hayata Devam Sigortası Özel Şartları’nda Bekleme Süresi başlığı altında “sigortanın başladığı ve yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 90 gün içinde rizikonun gerçekleşmesi halinde tazminat ödenmeyeceği ” denildiğinden bu durumda tazminat ödemesi yapılamayacağı,
• XXXX Sigorta Hayata Devam Sigortasının başlangıç tarihi 24.10.2017 olup, 16.01.2017-06.03.2017 tarihleri arasında hastalık teşhisleri için çeşitli tetkikler yapıldığı görüldüğünden rizikonun 90 günden önce gerçekleşme durumunun söz konusu olabileceği, (90 günlük sürenin 23 Ocak 2017’de dolacağı) gerekçesiyle,
• XXXX Sigorta Hayata Devam Sigortası Özel Şartları’nda Beyan Klozu başlığı altında, “sigortalı, işbu poliçenin Genel ve Özel şartlarından bilgi edindiğini ve hepsini kayıtsız şartsız kabul ettiğini beyan eder. XXXX sigorta A.Ş. sigortalının başvuru sırasında verilen Kalp Yetmezliği, Karaciğer Yetmezliği, Böbrek Yetmezliği,...MS, Ciddi Akciğer Hastalığı,.. hastalıklarının hiçbiriyle ilgili bir şikayetinin bulunmadığı, tanı almadığı ve tedavi görmediği beyanını esas alarak ... poliçeyi tanzim etmiştir.” denilerek poliçenin sigortalının beyanının esas alınarak düzenlendiği,
• Sigortalı poliçeyi düzenleyen banka yetkilisine MS tanısı olduğunu sözlü olarak belirttiğini, ancak poliçenin düzenlendiğini başvurusunda ifade etmesine karşın bu teminatın ek bir bedelle alınabileceğini ve poliçe düzenlendikten sonra MS hastalığına karşın ek bir bedel ödemediğinin farkına varması ve sigorta şirketine başvurarak hatanın düzeltilmesini sağlaması gerektiği,
• TTK’nın 1435. Maddesine göre; sigortalının “sigortalının sözleşmenin yapılması sırasında bildiği ve bilmesi gereken tüm önemli hususları sigortacıya bildirmekle yükümlüdür” denilmesine karşın sigortalının bu yükümlülüğe aykırı davrandığı,
• TTK’nın 1439. Maddesinin 2. Fıkrasına göre beyan yükümlülüğünü ihlal eden sigortalıya, “bu ihlal tazminatın miktarına yahut rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihlalin derecesine bağlı olarak tazminattan indirim yapılır. Sigorta ettirenin kusuru kast derecesinde ise, beyan yükümlülüğünün ihlali ile riziko arasında bağlantı varsa, sigortacının tazminat ya da bedel ödeme borcu ortadan kalkar” ifadesine dayanarak sigortalının daha önce MS olduğunu bildiğini ancak beyan yükümlülüğüne aykırı davrandığı,
• Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2011/4708E.,2013/5886 K.26.03.2013 Sayılı İlamı ile “Hayat Sigortası Genel Şartlarının C-2.2 maddesine göre sigorta şirketinin sorusu üzerine veya herhangi bir soru sorulmadan (dolayısıyla buna dair bir form doldurulmadan) sigortalı, sözleşmesinin yapılması sırasında kendisinin bildiği ve sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapılmasını gerektirecek bütün halleri sigortacıya bildirmekle yükümlü olduğunu... ” ifadesi ile sigortalının beyan yükümlülüğünün belirtildiği,
görüldüğünden bu gerekçelere dayanarak Sigortalı XXXX’in sigorta başlangıcından önce mevcut olan MS hastalığını beyan etmeyerek şirketi yanılttığı, bu nedenle başvuru sahibine tazminat ödemesi yapılması hukuken mümkün olmadığından, başvurunun reddedilmesi kanaati oluşmuştur.
4.2. Gerekçeli Karar
Sigorta sözleşmesi sigortalının sağlıklı olduğu kabul edilerek karşılıklı güvene dayalı olarak yapılmış olup, sigortalı bu hususta herhangi bir bildirimde bulunmamıştır. Oysaki sözleşmenin imzalandığı tarihten önce MS hastalığına dair tanının olduğu ve sigortalının bu durumu beyan etmediği gerekçesiyle tazminat talebinin reddedilmesi gerektiğine karar verilmiştir.
5. KARAR
1. Başvurunun reddine,
2. Başvuru sahibi tarafından ödenen 750,00 TL tutarındaki başvuru ücretinin kendi üzerinde bırakılmasına,
3. Aleyhine başvuru yapılan şirket kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 5.850/5= 1.170,00TL vekalet ücretinin, başvuru sahibinden alınarak XXXX Sigorta A.Ş.’ne verilmesine,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 25.10.2018 (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy