(5684 S. K. m. 30) (6100 S. K. m. 436, 439)

14.11.2016 Tarih ve K-2016/32283 Sayılı Hakem Kararı

Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep

Başvuranın talebi, %40 payla XX Sigorta’nın jeran olduğu, %40 oranla XX Sigorta ve %20 oranla XX Sigorta tarafından tanzim edilen İnşaat AllRisks Sigorta Poliçeleri ile teminat altına alınan ... Çevreyolu İnşaatı kapsamında tabliye betonunun çökmesi neticesinde meydana gelen zarara ilişkindir.

Aşağıda detayı verileceği üzere sigorta şirketleri, talebin reddi gerektiğini beyan etmişlerdir.

Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç

Dosyanın 21.07.2016 tarihinde teslim alınması ile yargılama başlamıştır. Dosya içeriği üzerinde yapılan tetkik sonucunda, uyuşmazlığın mahiyeti ve dosya mevcudu itibariyle, dain-i mürtehin kaydı olan T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü’nden muvafakat yazısı dışından taraflardan istenilmesi gereken başkaca bir bilgi ve belge olmadığı, uyuşmazlığın sunulu evrak üzerinden çözülebileceği ve yine duruşma yapılmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır.

Dosyaya sunulu iddia, savunmalar ve ekspertiz raporu neticesinde; başvuranın iddia ve talep ettiği tazminatın miktarı ile meydana gelen rizikonun poliçe teminatı kapsamında oluşup oluşmadığının belirlenmesine yönelik olduğundan teknik inceleme ve uzmanlık içerir bilirkişi raporu alınması gerekmiştir.

3. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR

3.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri

Başvuran vekili başvuru dilekçesinde özetle;%40 payla XX Sigorta’nın jeran olduğu, %40 oranla XX Sigorta ve %20 oranla XX Sigorta tarafından tanzim edilen İnşaat AllRisks Sigorta Poliçeleri ile teminat altına alınan Ordu Çevreyolu İnşaatı kapsamında tabliye betonunun çökmesi neticesinde meydana gelen zararın tahsilini talep etmiştir.

Başvuru sahibi, başvuruya dayanak olarak, Sigorta Poliçesini ve başvuru dilekçesine eklediği diğer belgeleri delil olarak göstermiştir.

3.2. Sigorta Kuruluşlarının İddia, Delil ve Talepleri

XX Sigorta vekili tarafından verilen cevap dilekçesinde özetle; kusurlu malzemeden kaynaklanan hasarın teminat dışı kaldığını beyan ederek başvurunun reddini talep etmiştir.

XX Sigorta vekili tarafından verilen cevap dilekçesinde özetle; belirlenen standartlara uygun malzeme kullanılmamasından kaynaklanan hasarın teminat dışı kaldığını beyan ederek başvurunun reddini talep etmiştir.

XX Sigorta vekili tarafından verilen cevap dilekçesinde özetle; talep edilen zararın muafiyet miktarı altında kaldığını, hasarın tünel inşaası sırasında meydana geldiğini beyan ederek başvurunun reddini talep etmiştir.

Sigorta şirketi vekilleri savunmalarına dayanak olarak, Sigorta Poliçesi, ekspertiz raporu ve hasar dosyasını delil olarak sunulmuştur.

4. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER

Uyuşmazlığın çözümü için 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, İnşaat All Risks Sigortası Genel Şartları ve Sigorta Poliçesi özel hükümleri ve Yargıtay İçtihatları dikkate alınmıştır.

5. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR

5.1 Değerlendirme

Taraflar arasındaki ihtilaf; başvurucunun üstlendiği Ordu Çevre Yolu İşi’nde meydana gelen zararın poliçe teminatı kapsamında kalıp kalmadığı ve miktarına ilişkindir.

Ancak öncelikli olarak başvurucunun davaya muvafakat getirmesi gerektiğinden 01.08.2016 tarihli ara karar ile poliçede dain mürtehin kaydı bulunan T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Yapım ve Danışmanlık İhaleleri Şubesi’ne Müdürlüğü’ne tezkere yazılarak davaya muvafakatları olup olmadığının sorulmasına karar verilmiştir.

08.08.2016 tarihli cevabi yazı davaya muvafakat verildiği bildirilmiştir.

Her ne kadar aynı tarihli ara karar ile bilirkişi olarak İnşaat Mühendisi XX bilirkişi olarak seçilmişse de dosyanın kendisine tevdiinden sonra sağlık problemleri olduğu bildirilmiş bu nedenle de 04.10.2016 tarihli ara karar ile dosyanın İnşaat Mühendisi XX ’a verilmesine karar verilmiştir.

27.10.2016 tarihli bilirkişi raporu ile özetle;

“-Davacılar tarafından yapımı üstlenilen ve Karayolları Genel Müdürlüğün’den alınmış olan Ordu Çevre Yolu İşinin yapımı kapsamında taahhüt konusu 850-01 KK Nolu Ünye- Akkuş Devlet Yolu ve 52-55 KK (Fatsa-Kumru) Ayrımı Korgan İl Yolu Sanat Yapıları İşinin Öceli Tüneli çıkışında aç / kapa tünel tarzındaki 3 anodan (3x12 m = 36 m) oluşan betonarme portal (giriş) yapıda 11.03.2016 tarihinde tavan tahliyesinin (döşeme) beton dökümü sırasında kalıp iskelesinin çökmesi sonucunda hasar meydana geldiği,

-Yapılan tespit ve değerlendirmeler neticesinde, kalıp iskelesi olarak kullanılan teleskopik boru dikmelerin et kalınlığının TS (Türk Standartları) 12810’a göre 3,20 mm olması gerekirken, çöken dikmelerin 1,00 mm - 2,00 mm olarak tespit edildiği, 21 -Çöken kalıp iskelelerin et kalınlığının az olması ve üzerindeki 1,00 metre yüksekliğindeki beton, demir ve kalıp yükünü taşıyamayarak göçtüğü,

-Meydana gelen hasar tutarının; XX Sigorta Eksperlik Hizmetleri Ltd. Şti. adına XX tarafından düzenlenmiş bulunan 18.04.2016 tarih ve değişik sayılı Ekspertiz Raporlarında ayrıntılı bilgi hesap ve detayları belirtildiği üzere;  TL olduğu, KDV hariç bu tutarın hasarın oluş şekline, miktarına ve niteliğine uygun olduğu anlaşıldığından, tarafımızdan da kadri maruf bulunduğu, Bu meblağın KDV dahil tutarının; ... TL +   TL (% 18 KDV) =  TL olduğu,”

Mütalaa edilmiştir.

Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiştir.

Başvuran vekilince rapora itiraz edilmemiştir.

XX ve XX Sigorta vekillerince de rapora karşı beyanda bulunulmamıştır.

XX sigorta vekili raporu kabul etmediklerini beyan etmiştir.

Tüm e-mail yazışmaları çıktı alınarak dosya içerisine alınmıştır.

4.2. Gerekçeli Karar

Bilirkişi tarafından denetime elverişli ve Yargıtayca aranan diğer esaslara göre tanzim edilen raporda belirtildiğinden ve başvuran tarafından kanaat değiştirmeye yetecek itirazda bunulmadığından, bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır.

İnşaat sigortası genel şartları A.1 Sigortanın Kapsamı başlıklı maddesinde

“Bu sigorta, konusunu teşkil eden değerlerin teminat müddeti içinde, inşaat sahasında bulunduğu sırada, inşaat süresinde bu poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve hasara uğraması halini temin eder.” Hüküm ve açıklaması yer almaktadır.

A.4 Teminat Dışında Kalan Kıymetler ve Haller başlıklı maddesi (ı) bendinde ise;

….

ı) Malzemenin bozukluğundan, ayıbından veya kusurlu işçilik neticesinde olan hasarlar, hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda da yer verildiği gibi Sigorta hukuku ve sigortacılık uygulaması bakımından sigortalı maldaki ayıp nedeniyle meydana gelen zararlar teminat haricidir.

Kalıp iskelelerinin belirlenen kriterlere uygun yapılmadığı, bu nedenle beton, demir ve kalıp yükünü taşıyamadığı bilirkişi raporu ile tespit edilerek sigortalı malın ayıbını açıkça ortaya koymuştur.

Gerekli teknik özelliklerine uygun yapılmayan inşaatın ayıplı sayılacağı ve sigorta teminatı harici olacağı hususu Yargıtay’ca da benimsenmektedir.

“Dava dosyasında bulunan 30.11.1993 tarihli teknik raporda, fabrika temellerinin zemine uygun bir şekilde atılmadığı açıkça belirlenmiş olmasına göre davacı tarafın bu sebeple zemindeki kaymayı önlemeye yönelik giderlerin sigorta teminatı dışında bulunduğu anlaşıldığından davacı tarafın temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanması gerekmiştir.” (Yargıtay 11.HD. 07.04.1997 T. 1997/1917-2488)

“Yangın Sigortası Poliçesi Genel Şartları'nın A.4.4ncü maddesi hükmüne göre, sigortalı şeylerin kendi ayıplarından, mayalanmalarından, kavrulmalarından veya bünyelerinde meydana gelen bozulmalar ile kavrulmalar nedeniyle uğradıkları zararlar, sigorta teminatı dışındadır. Davalı vekili de, istinat duvarında yapım hatası bulunduğunu, sigortalı şeyin kendi ayıbından ileri gelen hasarın, sigorta kapsamında olmadığını savunmuştur. Mahkemece gerek keşif sonrası alınan bilirkişi raporlarında, gerekse dosya üzerinden alınan bilirkişi raporlarında, istinat duvarının güçlendirilmesi ile ilgili olarak neler yapılması gerektiği vurgulanmış, ancak istinat duvarında yapım hatası olup olmadığı konusunda açık bir görüş belirtilmemiştir. Mahkemenin karar gerekçesinde de, "istinat duvarının yapımında davacının kusurlu olup olmadığının belirlenemediği" gerekçesiyle davalı vekilinin bu yöndeki itirazları cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Ancak, istinat duvarındaki hasarın teminat kapsamında olabilmesi için, duvarın yapımında davacının kusurlu olmaması değil, duvarın ayıplı yapılmamış olması gerekmektedir. Bu durumda mahkemece, dosya içerisindeki tüm kanıtların da dikkate alınacağı uzman bilirkişi heyetinden, dava konusu istinat duvarındaki hasarın, istinat duvarının kendi ayıbından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, buna göre hasarın sigorta kapsamında kalıp kalmadığının belirlenmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle davalı yararına bozulması gerekmiştir. “ HD 11 Esas: 2003/012357 Karar: 2004/009662 Tarih: 12.10.2004

Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde görülen uyuşmazlıklara 21.12.2015 tarihli ve 29569 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin uygulanması esastır. TTK, AAÜT ve HMK bir arada değerlendirildiğinde; Sigorta Tahkim Komisyonu, Asliye Hukuk ( Ticaret ) Mahkemeleri seviyesindedir.

AAÜT 17. Maddeye göre; “Hakem önünde yapılan her türlü hukuki yardımlarda bu Tarife hükümleri uygulanır.

Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde görülen uyuşmazlıklara 21.12.2015 tarihli ve 29569 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin uygulanması esastır. TTK, AAÜT ve HMK bir arada değerlendirildiğinde; Sigorta Tahkim Komisyonu, Asliye Hukuk ( Ticaret ) Mahkemeleri seviyesindedir.

AAÜT 17. Maddeye göre; “Hakem önünde yapılan her türlü hukuki yardımlarda bu Tarife hükümleri uygulanır.

(2) Sigorta Tahkim Komisyonları, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücreti esas almak ve 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunundaki beşte birlik orana uyulmak kaydıyla, Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Ancak hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.”

AAÜT 13. Maddeye göre; “ (1) Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 9 uncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile 10 uncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.

(2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez.”

Sigortacılık Kanunu m. 30/17’ye göre; “Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.”

Bu nedenle; başvuru reddedildiğinden ve sigorta şirketi kendini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen asıl alacak açısından (belirlenen maktu miktarın altında kaldığı için ve vekalet ücreti miktarı dava miktarını geçemeyeceğinden) asıl alacak ile sınırlı olacak şekilde sigorta şirketi lehine hükmedilmesi gerekli ...TL’nin 1/5’ine tekabül eden  -TL vekalet ücretine hükmetmek gerekecektir.

5. SONUÇ

1. Başvurunun reddine,

2. Başvuran tarafından yapılan ..-TL başvuru gideri ile .-TL bilirkişi ücreti olmak üzere cem’an -TL’nin kendi üzerinde bırakılmasına,

3. . -TL vekalet ücretinin başvurandan alınarak sigorta şirketlerine verilmesine,

5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun Md. 30/12 ve 6100 Sayılı HMK. 436. ve 439. maddeleri gereğince, uyuşmazlığın miktarı da göz önüne alınarak kararın taraflara tebliğinden itibaren 10 gün içinde itiraz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy