(5684 S. K. m. 30) (6100 S. K. m. 25)
20.05.2020 Tarih ve K-2020/42614 Sayılı Hakem Kararı (Nakliyat)
1. BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN BİLGİLER
1.1 Uyuşmazlık konusu olay ve talep:
Dosya muhteviyatı olarak tarafların dosyaya sundukları bilgi ve belgeler kapsamında uyuşmazlığın temel nedeni, sigortalıya ait Ambalajlı Makarna, İrmik, Un v.b. İştigal Konusu Muhtelif emtianın, 09/05/2019 tarihinde Tanzanya’da ıslanması nedeniyle meydana gelen zararın sigorta şirketince tazminine ilişkindir.
Başvuran vekili, taşıma esnasında söz konusu emtiada meydana geldiğini iddia ettiği ıslanma zararı için fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000 TL tazminatın başvuru tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmektedir.
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Başvuran 16.01.2020 tarihinde 100.-TL başvuru ücretini Sigorta Tahkim Komisyonu'nun Ziraat Bankası nezdindeki hesabına yatırmıştır.
Başvuran Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Formunu doldurmuş, imzalamış ve başvurusu uygun görülerek Komisyonca 2020.E.11890 sayılı dosya açılmıştır.
Başvuran başvuru formunda, Sigorta Kuruluşunun Başvuru ile ilgili olarak nihai cevabı verdiğini, konu ile ilgili olarak mahkemeye veya HMK’ na göre Tahkime veya Tüketici Sorunları Hakem Heyetine müracaat etmediğini, Başvuru konusuna ilişkin devam eden bir ceza davası veya savcılık soruşturmasının mevcut olmadığını, başvuru konusu ile ilgili olarak Hazine Müsteşarlığına veya başka bir şikayet merciine müracaat etmediğini, daha önce ayni uyuşmazlık ile ilgili olarak Tahkim Komisyonuna başvuru yapılmadığını beyan etmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonu Hayat Dışı Raportörü tarafından düzenlenen Raportör Başvuru İnceleme Raporu ile başvuru sahibi tarafından Komisyona intikal ettirilmiş olan bilgi ve belgelerden müteşekkil dosya muhtevasının esastan karara bağlanmak üzere 2020.E.11890 esas sayılı başvuru dosyası ile birlikte koordinatör hakeme gönderilmesi hususu Komisyon Başkanlığı'nın takdirine sunulmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu yapılan inceleme sonucunda, başvuruya konu edilen uyuşmazlığın 5684 Sayılı Kanunun 30.maddesinin 15.fıkrası uyarınca karara bağlanmak üzere koordinatör hakem XXX (Sicil No.XXX) havalesinin uygun görüldüğünü ve uyuşmazlığın çözümünün 5684 sayılı Kanunun 30.maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümleri ile Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde gerçekleştirileceğini taraflara bildirmiştir.
Dosyanın koordinatör hakem tarafından 11/03/2020 tarihinde tebliğini müteakip dosyaya sunulu belgeler üzerinden gerekli inceleme yapılmış ve uyuşmazlığın çözümü için duruşma yapılmasına, bilirkişi atanmasına gerek olmadığına dosyadaki bilgi ve belgelere göre karar verilebileceğine karar verilmiştir.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru sahibinin iddia, delil ve talepleri:
Başvuran vekili, Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Formuna ek beyan dilekçesinde iddia, delil ve taleplerini aynen;
1-) Müvekkil, 06/07/2018 tarihinde XXX ile XXX poliçe nolu nakliyat abonman sigorta sözleşmesi ile emtialarını sigortalamıştır. Müvekkil şirket ile sigorta şirketi arasında, bu sözleşmenin akabinde birçok Açıklama ve Bedel Artış Zeyilnamesi imzalamıştır.
2-) Yapılan anlaşmaya göre; bazı yerler A klozu (Genis teminat ) olarak adlandırdığımız bu teminat, taşman emtiayı yolculuk esnasında dıştan gelen, ani ve beklenmedik, tesadüfi bir olayın gerçekleşmesi neticesinde oluşacak hasarlara karşı güvence altına alır.) ile bazı yerler de C klozu (Tam ziva teminatı, sadece taşımayı yapan geminin tamamen batması ve yok olması sebebi ile taşman emtianın da tam ziya olmasını temin eder. Bu teminat türüne, müşterek avarya ve hususi avarya hasarları dahil değildir), ile güvence altına alınmıştır.
3-) Somut olay da meydana gelen kaza neticesinde, müvekkil şirkete ait Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesiyle sigortalı bulunan emtialar, 09/05/2019 tarihin de taşman emtianın; A KLOZUNA DAHİL OLAN TANZANYA ÜLKESİNDE ıslanması nedeniyle hasarlanmıştır.
Bahse konu hasarlanma 7. Bedel artış zeyilnamesinin (29/03/2019) imzalandığı tarihten sonra meydana gelmiştir. Müvekkil şirket ile sigorta şirketi tarafından imzalanan ve muhasebe kayıtlarında bulunan zeyilnameye göre; zeyilnamenin konusu sadece “Teminat Bedeli Artış” ından ibarettir.
4-) Tanzanya ülkesi aslında A Kloz’u ile teminat altına alınmış olsa da, sigorta şirketi tarafından Tanzanya ülkesi de C Kloz teminata dahil olduğu iddia edilmiştir.
Sigorta şirketine zararı gidermesi için yapılan başvuru; Tanzanya ülkesinin C Kloz’u ile teminat altına alındığı iddiasıyla reddedilmiş. Aslında A Kloz ile teminat altına alınan ülkenin, usulsüz olarak ödeme yapılmaması için C Kloz’a dahil edilmesi hukuka, yasaya ve hakkaniyete aykırılık teşkil etmektedir.
5-) XXX ‘ye yapılan yazılı başvuruya rağmen, uğranılan zararın giderilmesine yönelik ilgili sigorta şirketince herhangi bir ödemede bulunulmamıştır. Zararın giderilmesi için tarafınıza başvurma zorunluluğu hasıl olmuştur.
NETİCE VE TALEP: Yukarıda arz ve izah ettiğimiz nedenlerle, fazlaya ilişkin her türlü dava, talep, alacak ve başkaca yasal haklarımız saklı kalmak kaydıyla, resen de gözetilecek nedenler göz önünde bulundurularak;
- Meydana gelen kaza neticesinde, müvekkil şirkete ait Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesiyle sigortalı bulunan emtialar için ortaya çıkan zararın tespiti ile alacağın tam miktarının bilirkişi marifetiyle belirlenmesine,
- HMK 107/1 gereğince, fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik; 5.000 TL tazminatın başvuru tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline,
- Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini sayın hakemliğinizden saygılarımızla arz ve talep ederiz."
Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.
2.1. Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi vekili cevap dilekçesinde iddia, delil ve taleplerini açıklamalar başlığı altında aynen;
1. “KABUL ANLAMINA GELMEMEKLE BİRLİKTE BAŞVURANIN TALEPLERİ BELİRLENEBİLİR TALEPLERDİR. İŞBU NEDENLE BAŞVURUNUN BELİRSİZ ALACAK ÜZERİNDEN YAPILMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR.
Alacaklının belirsiz alacak davası açması için, dava açacağı miktar ya da değeri tam ve kesin olarak gerçekten belirlemesi mümkün olmamalı ya da bu objektif olarak imkansız olmalıdır. Başvurunun miktarı biliniyor yahut tespit edilebiliyorsa, belirsiz alacak talebi mümkün değildir.
2. KABUL ANLAMINA GELMEMEKLE BİRLİKTE MÜVEKKİL ŞİRKETİN SORUMLULUĞU BİR AN İÇİN KABUL EDİLSE DAHİ, BAŞVURANIN TALEPLERİ TEMİNAT DIŞI OLUP, MÜVEKKİL ŞİRKETİN SORUMLULUĞU DOĞMAMAKTADIR.
Müvekkil şirkete Nakliyat abonman sigorta poliçesiyle sigortalı emtiaların 09.05.2019 tarihinde hasara uğramış olduğu ihbar olmuştur. Müvekkil şirketçe işbu olaya ilişkin herhangi bir sorumluluk doğmamaktadır. Hasarın oluş şekli incelendiğinde; taşınan emtianın ıslanma nedeniyle hasarlandığı tespit edilmiştir. Poliçeye göre C kloz şartları geçerli olup, ıslanma teminat dışıdır.
Başvuran tarafça talep edilen hasar, teminatlardan herhangi birine girmemekle birlikte, teminat dışı hal olarak gösterilmektedir. Açıklanan nedenlerle başvurunun reddi gerekmektedir.
3. BAŞVURUYU KABUL MANASINDA OLMAMAKLA BIRLIKTE, KUSUR ORANLARININ TESPİTİ BAKIMINDAN SAYIN MAHKEMENIZCE DOSYANIN ADLİ TIP TRAFIK İHTİSAS KURUMUNA SEVK EDİLMESİ GEREKMEKTEDİR.
4. KABUL ANLAMINA GELMEMEKLE BİRLİKTE, ALEYHİMİZE TAZMİNATA HÜKMEDİLMESİ HALİNDE TEMERRÜT TARİHİNDEN İTİBAREN YASAL FAİZ İŞLETİLMELİDİR.
NETİCE VE TALEP: Yukarıda arz ve izah olunan sebeplerden dolayı; Müvekkil sigorta şirket aleyhine yapılmış işbu başvurunun reddine karar verilmesini talep ederiz. “
Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümünde 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun Sigorta Hukuku’na ilişkin hükümleri, Borçlar Kanunu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ilgili hükümleri, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ, 13434380 no.lu Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi Genel ve Özel Şartları, tarafların iddia ve savunmaları ile bunları tevsik eden deliller, ilgili mevzuat ve yorum kuralları dikkate alınmıştır.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1. Değerlendirme
Başvuran vekili tarafından başvuru formu ile beraber dosyaya ibraz edilen 1 adet Ek Beyan Dilekçesi, Başvuru Harcı Dekontu, Vekaletname, Sigorta Şirketinin Red Yazısı ve Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi haricinde meydana geldiği iddia edilen hasara ilişkin başkaca bir bilgi ve belgenin dosyaya sunulmamış olduğu görülmüştür.
Sigorta şirketi vekili tarafından da dosyaya 1 adet cevap dilekçesi ve vekaletname ibraz edilmiştir.
5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun Sigortacılıkta Tahkime ilişkin 30. Maddesinin 15. Fıkrası; “ Hakemler, sadece kendilerine verilen evrak üzerinden karar verir. “ şeklinde düzenlenmiştir.
Aynı Kanun maddesinin 22. Fıkrası ise; “ Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun hükümleri, sigortacılıktaki tahkim hakkında da kıyasen uygulanır.” düzenlemesini havidir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu 25. Madde “- (1) Kanunda öngörülen istisnalar dışında, hâkim, iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakıaları kendiliğinden dikkate alamaz ve onları hatırlatabilecek davranışlarda dahi bulunamaz. (2) Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim, kendiliğinden delil toplayamaz. ” ifadelerini içermektedir.
Değerlendirme bu hükümler gereğince yapılmıştır.
Somut olayda taraflar arasında, meydana gelen zarar miktarı ve hasarın teminat kapsamında olup olmadığı hususlarında uyuşmazlık mevcuttur.
Dosyadaki belgelerin incelenmesinden, başvuranın, hasar tarihi itibarıyla 06.07.2018 tanzim tarihli XXX numaralı Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi sigortalısı olması nedeni ile TTK ve poliçe hükümleri gereği talep etme hakkı olduğundan aktif husumet ehliyetinin ve davalının da teminat veren sigortacı konumunda olması nedeni ile pasif husumet ehliyetinin bulunduğu anlaşılmış olup esasen bu konuda taraflar arasında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Dava şartları yönünden davanın görülmesine engel başkaca bir eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından uyuşmazlığın esasına girilmiştir.
Olay,
Başvuran vekili tarafından ibraz edilen beyan dilekçesinden görüldüğü üzere; sigortalıya ait ambalajlı Makarna, İrmik, Un v.b. İştigal Konusu Muhtelif emtianın, taşıma sırasında 09/05/2019 tarihinde Tanzanya'da ıslanması nedeniyle meydana geldiği iddia edilen hasar ile ilgilidir.
Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi, 16.07.2019 tarihli yazısında; “ Yapılan incelemede, taşınan emtianın ıslanma nedeniyle hasarlandığı tespit edilmiştir. Poliçeye göre "C" kloz şartları geçerli olup ıslanma hasan teminat dışındadır. Poliçe genel ve özel şartları gereği tarafınıza tazminat ödemesi yapılamayacağını bilgilerinize sunarız. “ demek suretiyle hasarın teminat kapsamına girmediğini iddia etmiş ve hasarı reddetmiştir. Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketince düzenlenen 06.07.2018 tanzim tarihli ve XXX numaralı Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin RİZİKO BİLGİLERİ başlığı altında;
Kalkış ülkesi : Avrupa Ülkeleri
Varış ülkesi : Türkiye
Emtia cinsi : Gıda
Emtia Açıklama : (Ambalajlı) Makarna, İrmik, Un v.b. İştigal Konusu Muhtelif emtia
Vasıta cinsi : Kamyon, Tır, Gemi, Uçak
Ambalaj cinsi : Paket
Şeklinde yazılmış olduğu ve ilgili poliçenin ICC (A) Cl. 382 ve ICC (C) Cl.254 klozları hükümlerine göre düzenlenmiş olduğu görülmüştür.
Dosya münderecatında, Tanzanya'da taşıma esnasında ıslanarak hasarlandığı iddia edilen emtianın hangi vasıta ile taşınırken ne şekilde ıslandığına ve bu ıslanmadan dolayı ne kadarlık bir zarar oluştuğuna ilişkin bir hiçbir delil bulunmamaktadır.
İlgili poliçenin 6. sayfasında; " Tatlı su hasarları her halükarda teminat dışıdır. " şeklinde bir özel şart olduğu tespit edilmiştir.
Poliçedeki bu özel şart uyarınca, taşınan emtiada meydana gelen ıslanma hasarının poliçedeki işbu özel şart uyarınca teminat dışı olması nedeniyle başvuranın talebinin reddine karar verilerek yargılamaya son verilmiştir.
4.2. Gerekçeli Karar
Dosya üzerinde yapılan inceleme ve yukarıda açıklanan gerekçelerle, somut olayda meydana gelen riziko ve hasarın teminat kapsamı dışında olması nedeniyle tazminat ödemesinin bütün şartları gerçekleşmemiş olduğundan sigorta şirketinin başvuru sahibi sigortalısına sigorta tazminatı ödemekle yükümlü olmadığına karar verilmiştir.
5. KARAR: Yukarıda yapılan değerlendirmeler ve belirtilen gerekçeler neticesinde;
1. Başvuranın Başvurusunun REDDİNE,
2. Başvuran tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
3. Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT ile 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30f/17. Madde hükmü uyarınca reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 680.-TL vekalet ücretinin başvurandan tahsili ile aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketine ödenmesine,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy