(5684 S. K. m. 30) (2918 S. K. m. 90, 97) (6098 S. K. m. 55) (1136 S. K. m. 169)
12.03.2021 Tarih VE 2020/İHK-5733 Sayılı İtiraz Hakem Heyeti (Trafik Destekten Yoksun Kalma)
1. BAŞVURUYA KONU UYUŞMAZLIK VE İTİRAZ HAKEM HEYETİNE İNTİKALİ
1.1. Uyuşmazlık Konusu Olay
Başvuruya ilişkin uyuşmazlığın konusu olay, davalı sigorta şirketi tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigorta poliçesi ile sorumluluğu teminat altına alınmış bulunan XX plakalı aracın 05.06.2018 tarihinde karıştığı trafik kazasında desteğin vefatı sebebiyle desteğinden yararlanan başvuru sahiplerinin zararının talep edilmesine rağmen sigorta şirketince karşılanmaması üzerine bu zararın tazmini talebine ilişkindir.
1.2. Dosyanın İtiraz Hakem Heyetine İntikal Etme Süreci
Uyuşmazlık konusu dosya, raportör tarafından hazırlanan rapora müteakip İlk Hakem Heyetine intikal etmiş ve dosya içeriği üzerinde yapılan tetkik sonucunda uyuşmazlık hakkında karar verilmiş; işbu kararın tebliğ edildiği taraflardan davalı sigorta şirketinin itirazı üzerine, ön incelemesini yapan raportörün hazırladığı raporu değerlendiren Sigorta Tahkim Komisyonu, bu kez itiraz hakem heyeti olarak heyetimizi görevlendirmekle e-posta ile gönderdiği dosya heyetimiz koordinatör hakemi tarafından 22.02.2021 tarihinde teslim alınmıştır.
2. SİGORTA HAKEM HEYETİNCE VERİLEN HÜKÜM
Dosyanın intikal ettirildiği İlk Hakem Heyeti, “...Başvuru sahiplerinin talebinin KABULÜ ile; XX için 19.516,00 TL ve XX için 44.891,00 TL olmak üzere toplam 64.407,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 236,00 TL eksper ücreti olmak üzere toplam 64.643,00 TL tazminatın 21.10.2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile Türkiye Sigorta A.Ş.’den alınarak başvuru sahibine verilmesine, ...Başvuranlar ayrı ayrı vekille temsil edildiğinden, XX için hesaplanan 4.080,00 TL, XX için hesaplanan 6.636,00 TL vekalet ücretlerinin davalı Türkiye Sigorta A.Ş.’den alınarak başvuru sahiplerine verilmesine...” şeklinde karar vermiştir.
3. TARAFIN/TARAFLARIN İTİRAZ GEREKÇELERİ VE TALEPLERİ
Davalı sigorta şirketi İlk Hakem Heyetinin verdiği karara;
1- Kanunda belirtilen evraklarla müracaat edilmediğini, başvuru şartının yerine getirilmediğini, davanın usulden reddi gerektiğini,
2-Müterafik kusur indirimi yapılması gerektiğini, müteveffanın koruyu tertibat kullanmadığını,
3- Başvuru sahibine SGK tarafından rücuya tabi herhangi bir ödeme veya gelir bağlama işleminin yapılıp yapılmadığının tespit edilmesi gerektiğini,
4- Başvuran için 1/5 vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek itiraz etmiştir.
4. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümü için 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Tahkime İlişkin Yönetmelik, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ve poliçe hükümleri ile Yargıtay kararları ve ilgili diğer mevzuat dikkate alınmıştır.
5. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
5.1. Değerlendirme
İtiraz üzerine gelen talep konusu olayda aleyhine başvurulan sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı bulunan XX plakalı aracın 05.06.2018 tarihinde karıştığı trafik kazasında desteğin vefatı sebebiyle desteğinden yararlanan başvuru sahiplerinin uğradığı zararının tazmini talebiyle Tahkim Komisyonuna başvurulmuştur.
Dosya kendisine intikal eden İlk Hakem Heyeti, belgelerin incelenmesi sonucunda uyuşmazlık hakkında 25.01.2021 tarihinde talebin kabulüne karar vermiştir. İlk Hakem Heyeti tarafından verilen karara, davalı sigorta şirketi 08.02.2021 tarihinde itiraz etmiştir. İtirazın süresi içinde yapıldığı ve dolayısıyla usul yönünden yasal mevzuata uygun olduğu görülmüştür.
Uyuşmazlığa konu maddi olay, sigorta hakemince verilen hüküm ve itirazlar dikkate alındığında taraflar arasındaki ihtilaf konusu husus, başvuru şartının sağlanıp sağlanmadığı, müterafik kusur, SGK ödemesi ve vekalet ücretine ilişkin kararın yerinde olup olmadığı noktasındadır.
5.2. Gerekçeli Karar
Davalı sigorta şirketinin davaya başvuru şartının sağlanmadığına yönelik itirazını değerlendirecek olursak; Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru şartı 2918 sayılı Kanunun 97.maddesinde ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/13. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre, Komisyona gidilebilmesi için, sigortacılık yapan kuruluşla uyuşmazlığa düşen kişinin, uyuşmazlığa konu teşkil eden olay ile İlgili olarak sigortacılık yapan kuruluşa gerekli başvurulan yapmış ve talebinin kısmen ya da tamamen olumsuz sonuçlandığım belgelemiş olması gerekir. Sigortacılık yapan kuruluşun, başvuru tarihinden itibaren sorumluluk sigortalarında 15 gün, diğer branşlarda 15 iş günü içinde yazılı olarak cevap vermemesi de Komisyona başvuru için yeterlidir.
Somut olayda, sigorta kuruluşuna yapılan başvurunun 08.10.2020 tarihinde tebliğ edildiği, dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Komisyon’a başvuru ise 30.10.2020 tarihinde yapılmıştır. Komisyon başvurusunun sigorta kuruluşuna yapılan başvurudan kanundan aranılan 15 günlük süre geçtikten sonra yapıldığı anlaşılmaktadır. Başvuru esnasında gerekli belgelerin sunulduğu görülmektedir. Açıklanan gerekçeyle davalı sigorta şirketinin bu hususa ilişkin itirazı yerinde görülmemiştir.
Davalı sigorta şirketinin, müterafik kusur durumuna ilişkin itirazını değerlendirecek olursak; KTK.’da yapılan değişiklikle birlikte 26.04.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6704 Sayılı Kanun ile 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90.maddesinin “g” bendinde “g)Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri” hükmü getirilmiştir. Böylece desteğin kusurunun destekten yoksun kalma tazminatında indirim sebebi olarak dikkate alınabileceği düzenlenmiştir.
İlk Hakem Heyeti, tazminat hesabı yapılması amacıyla bilirkişi görevlendirmiştir. Bilirkişi tarafından sunulan raporda kusur konusunda “…Dosya kapsamında yer alan Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi tarafından düzenlenen 13/05/2019 tarihli raporda yer alan tespitler ve Sayın Hakem Heyetinin talimatları doğrultusunda; davalı Türkiye Sigorta AŞ nezdinde Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigorta poliçesi bulunan XX plakalı araç sürücüsü XX’ın olayda %25 oranında (tali) kusurlu olduğu varsayımı ile hesaplama yapılmıştır...” şeklinde değerlendirmede bulunulmak suretiyle % 25 kusur oranı üzerinden tazminat hesabı yapılmıştır. Kaza Tespit Tutanağı incelendiğinde koruyucu tertibatla konusunda “tespit edilemedi” seçeneği işaretlenmiştir. Başvuranın müterafik kusurunun bulunduğuna yönelik herhangi bir bilgi ve belge paylaşmaksızın itirazda bulunan davalı sigorta şirketinin itirazının reddine karar verilmiştir.
Davalı sigorta şirketinin, davacının kazanımlarının tazminattan indirilmesi gerektiğine yönelik itirazını değerlendirecek olursak; TBK. m.55 hükmü gereğince bedensel zararlar, Borçlar Kanunu hükümlerine ve sorumluluk hukuku ilkelerine göre hesaplanır. Kısmen veya tamamen rücu edilemeyen sosyal güvenlik ödemeleri ile ifa amacını taşımayan ödemeler, bu tür zararların belirlenmesinde gözetilemez; zarar veya tazminattan indirilemez.
Hesaplanan tazminat, miktar esas alınarak hakkaniyet düşüncesi ile artırılamaz veya azaltılamaz.
Ayrıca tahkim siteminde hakemler, mevzuat hükümleri çerçevesinde dosya içeriğinde yer alan belgeler üzerinden karar verir. Bir başkası tarafından ödeme yapıldığına ilişkin davalı sigorta şirketi tarafından sunulan veya dosya içeriğinden yer alan bir belge ve bilgi bulunmadığından itiraz, heyetimizce yerinde bulunmamıştır.
Davalı sigorta şirketinin vekalet ücretine ilişkin itirazını değerlendirecek olursak; vekalet ücretinin belirlenmesi Avukatlık Kanunu m.169 ve 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu m.30/17 hükmü dikkate alınmak suretiyle belirlenir. 19.01.2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Sigortacılıkta Tahkim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik ile yönetmeliğin 16.maddesine eklenen bent (13) uyarınca avukatlık ücretinin takdirinde 21.12.2015 tarihinde 29569 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretine ilişkin yeni bir ölçü getirilmiştir. Ancak Avukatlık Kanununun 169.maddesindeki asgari sınırın altında vekalet ücreti taktir edilmesi bir başka yasa ile mümkün hale getirilebilir ise de Avukatlık Kanununda yer alan bu hüküm Yönetmelik ile değiştirilemez. Nitekim bu sonuç konu ile ilgili Anayasa m.124’de açıkça belirlenmiştir. Yargıtay ve Danıştay’ın istikrarlı uygulamalarına göre kanuna aykırı yönetmelikler yargı merciince iptal edilmemiş olsa bile uygulanamaz ve hüküm veren hakim veya Sigortacılık Kanunun 30/23 maddesi gereğince hakem tarafında da resen dikkate alınır. Bu nedenlerle davacı başvuru sahibi lehine tam bir vekalet ücretine, buna karşılık davalı sigorta şirketi lehine ise 1/5 oranında vekalet ücretine hükmetmek gerekmiştir. Davalı sigorta şirketinin bu hususa ilişkin itirazı yerinde görülmemiştir.
6. SONUÇ ve KARAR
Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1. İtirazların REDDİNE,
2. İtiraz eden tarafından karşılanan itiraz başvuru giderinin itiraz eden üzerinde bırakılmasına,
3. Kararın imzalanmasından sonra, dosyanın usulü işlemlerin tamamlanması için Sigorta Tahkim Komisyonu’na teslimine,
Uyuşmazlığın miktarı itibarıyla 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 30/12. maddesi uyarınca XX bakımından kesin, XX bakımından taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde karara temyiz yoluna başvuru hakkı açık olmak üzere vekalet ücreti yönünden İtiraz Hakemi XX ’ın karşı oyu ve oyçokluğu ile diğer konularda oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy