(5684 S. K. m. 11, 30) (6102 S. K. m. 1409)
18.12.2018 Tarih ve K-2018/82186 Sayılı Hakem Kararı(Yangın Dahili Su)
1. BAŞVURUYA İLİŞKİN BİLGİLER
1.1 Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Uyuşmazlık, Sigorta şirketi tarafından tanzim edilen XXX no.lu Site Ortak Alan Sigorta poliçesi kapsamında sigortalı bulunan binada meydana gelen 17.04.2018 tarihli dahili su hasarı üzerine sigorta şirketi tarafından ödenmediği belirtilen sigorta tazminat bedelinin tazmini talebine ilişkindir.
1.2 Başvurunun Hakeme İntikaline İlişkin Süreç
Dosya 23.10.2018 tarihinde heyetimizce teslim alınarak tahkim yargılamasına başlanmıştır. Dosya içeriği üzerinde yapılan tetkik sonucunda, uyuşmazlığın mahiyeti ve dosya mevcudu itibariyle bilirkişi incelemesi yapılmasına gerek olmadığı anlaşılmış ve 18.12.2018 tarihinde karara varılarak tahkim yargılamasına son verilmiştir.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1 Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri
Başvuru sahibi başvurusunda özetle;
“17.04.2018 tarihinde B-1 bolaka ait bulunan toprağın altında bulunan kanalizasyon alt yapısında çökme meydana geldiğini, hasarı sigorta kuruluşuna ihbar ettiklerini, eksperin gelip inceleme yaptığını, ardından işi XXX İnşaat firmasına yaptırdıklarını KDV dahil 20.532,00. TL lık fatura düzenlendiğini, poliçenin 3. Sayfasında binalar başlığı altında 3-C bendinde tesisatların da teminat altına alındığını, haksız yere reddedilen 20.532,00. TL zararının ödenmesini talep ettiklerini”
Beyan etmiştir. Başvuru sahibi başvurusuna ek olarak poliçeyi delil olarak sunmuştur.
2.2. Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
Sigorta Kuruluşu savunmasında özetle;
“Davacı taraf XXX No’ lu poliçe ile 12.12.2017- 2018 tarihleri arasında Site Ortak Alan Sigorta Poliçesi ile sigortalıdır. Söz konusu poliçe ile yangın, dâhili su, sel/su basması gibi teminatlar verilmiştir. Davacı taraf, 17.04.2018 tarihinde site dahilinde yer alan B1 Bloka ait toprağın yaklaşık 7-8 metre altında bulunan kanalizasyon alt yapısında çökme meydana geldiği, 18.04.2018 tarihinde müvekkil şirkete başvurduğunu ve talebinin haksız yere reddedildiğini ileri sürerek 20.532,00 TL tutarındaki hasar bedelinin talep etmektedir. Davacı tarafın iddia ve talepleri haksız ve dayanaksızdır. Şöyle ki; 08.05.2018 Tarihli Yangın Ekspertiz Raporu tanzim edilmiştir. Tanzim edilen Eksper raporunda;
1- “BEYAN YAZISI - MAĞDUR KONUT” bölümünde;
Sigortalı yetkilisinin düzenlemiş olduğu ekli hasar beyan yazısında;
“XXX adresinde bulunan XXX Sitesi (B ada) daki B1 Blok arkasında bulunan pis su ana rögar hattında çökme nedeniyle boruda yırtılma ve bu nedenle de hatta tıkanma meydana gelmiştir.
Atık su hattında meydana gelen çökme nedeniyle B1 Blok *2. Kat sığınağına atık sular boşalmıştır. Bu nedenle arızanı tespiti için 17.04.2018 tarihinde robot kamera ile atık su hattında yapılan çalışmada iki rögar arasındaki 18 mt. uzunluğundaki atık su ana hattının çöktüğü görülmüştür. Meydana gelen hasarın ortak alan sigorta poliçemizden karşılanmasına gereğini bilginize sunarız.” şeklindeki beyanı yer almaktadır.
2- “SONUÇ & KANAAT” bölümünde; “Yerinde yapılan incelemeler, tespit, teknik servis yetkilileri ile yapılan görüşmelerde alınan bilgiler, fotoğraf ve video kayıtları ile ekli belgelere istinaden:
17.04.2018 tarihinde sigortalı konutlardaki B1 Blok ana rögar hattında;
*muhtemelen hat içinde zamanla biriken yabancı atık maddelerin oluşturduğu yükün etkin bir ağırlığa ulaşması ve çevre toprak zemindeki ıslanmaya bağlı yumuşamanın etkisiyle çökmesi sonucu tıkanması ve/ veya
*sebebi belli olmayan zemin hareketlerinin/ oturmalarının etkisiyle eğilme/ ezilme/ çökme akabinde tıkanması sonucu 2. Bodrum kattaki ortak alanlara pis suların geri tepmesi sonucu meydana gelen hasarın, dahili su klozu kapsamında incelenip incelenmeyeceğini hususu sayın şirketinizin takdirine sunulmuştur...”şeklinde düzenlenmiştir.
3-“HASAR HESABI HAKKINDA DEĞERLENDİRMELER” bölümünde;
1-Dahili Su Klozu (Yangın Sigortası ile Birlikte Verildiği Takdirde Yangın Poliçesine Eklenecek Klozu
Yangın Sigortası Genel Şartları Hükümleri Saklı Kalmak Kaydıyla;
1-Sigorta konusu bina içindeki, su depo ve sarnıçlarının, su borularının; kalorifer kazan, radyatör ve borularının; temiz veya pis su tesisatının patlaması, taşması, sızması, tıkanması, kırılması ve donmasının doğrudan sebep olduğu zararlar, denilmekte olup ana rögar hatlarında zaman içinde yaşanması muhtemel zemin oturması ve/ veya çökme ihtimali gözardı edilerek basit usulde korumasız olarak (körüğe borunun toprak içerisine doğrudan döşenmesi) yapılmış olan site olarak alanlarına ait kanalizasyon hattının;
* muhtemelen hat içinde zamanla biriken yabancı atık maddelerin oluşturduğu yükün etkin bir ağırlığa ulaşması ve çevre toprak zemindeki ıslanmaya bağlı yumuşamanın etkisiyle çökmesi sonucu tıkanması ve/ veya
* sebebi belli olmayan zemin hareketlerinin/ oturmalarının etkisiyle eğilme/ ezilme/ çökme akabinde tıkanması sonucu geri tepmeye bağlı olarak meydana gelen hasarın, bu madde kapsamında incelenip incelenmeyeceğin hususu sayın şirketinizin takdirine sunulmuştur..” şeklinde düzenlenmiştir.
Davacı taraf başvuru dilekçesinde Site Ortak Alan Sigorta
Poliçesi‘nde yer alan BİNALAR ana başlığı altındaki 3. Maddenin C Bendinde “şehir şebekesi bitiminden başlamak üzere su, elektrik, kanalizasyon, telefon, doğalgaz ile ilgili yer altı tesisatları” poliçe kapsamında teminat altına alınmış olduğu gerekçesi ile söz konusu hasarın da teminat kapsamına girmesi gerektiği belirtilmiştir. Ancak sigortalı şirket adına müvekkil şirket nezdinde tanzim edilen Site Ortak Alan Sigorta Poliçesi’ nin bahsedilen maddesi “TANIMLAR VE ÖZEL ŞARTLAR.” klozunun “BİNALAR.” başlıklı kısmında yer alan “3- Çevre ve Altyapı- C: şehir şebekesi bitiminden başlamak üzere su, elektrik, kanalizasyon, telefon, doğalgaz ile ilgili yer altı tesisatları” şeklinde düzenlenmiştir. İş bu maddede “Site Ortak Alan Sigorta Poliçesi” ile teminat altına alınan “Yangın, Yıldırım, İnfilak, Sel/ Su Basması, Fırtına, DAHİLİ SU, Duman, Yer Kayması, Kar Ağırlığı, Enkaz Kaldırma, Dolu vs...” SİGORTA TEMİNATLARININ UYGULANACAĞI ALANLAR! GÖSTERMEKTEDİR. Teminat altına alınan poliçede tanımı yapılan “C- ŞEHİR ŞEBEKESİ BİTİMİNDEN BAŞLAMAK ÜZERE SU, ELEKTRİK, KANALİZASYON, TELEFON, DOĞALGAZ İLE İLGİLİ YER ALTI TESİSATLARI” ndaki poliçe kapsamındaki teminat altına alınan hususlardan dolayı ortak kullanım alanına DOĞRUDAN OLUŞAN HASARLAR teminat altına alınmıştır. Zira; Yangın Sigortası Genel Şartları Dahili Su Klozu 1. Maddesinde de belirtildiği üzere “Sigorta konusu bina içindeki, su depo ve sarnıçlarının, su borularının; kalorifer kazan, radyatör ve borularının; temiz veya PİS SU TESİSATININ PATLAMASI, TAŞMASI, SIZMASI, TIKANMASI, KIRILMASI VE DONMASININ DOĞRUDAN SEBEP OLDUĞU ZARARLAR,” için teminat söz konusudur. Dava konu olayda; B1 Blok ana rögar hattında sebebi belli olmayan tıkanma ve çökme nedeniyle bodrum kattaki ortak alanlara pis suların sızdığı anlaşılmış ancak ORTAK ALANDA SUYUN VERDİĞİ BİR HASARIN OLMADIĞI TESPİT EDİLMİŞTİR; SUYUN VERDİĞİ BİR HASAR OLMADIĞINDAN DAVAYA KONU HASAR TEMİNAT HARİCİDİR. İş bu sebeple davacının talebini REDDİNİ talep ediyoruz.
Davacı tarafın iş bu başvuru dilekçesi ile talep ettiği B1 Blok atık su hatlarının çökmesinden dolayı atık su hatlarının yeniden yapılması nedeniyle ödenen 20.532,00 TL tutarındaki bedel; rögar hattındaki iyileştirme/ yenileme çalışmaları kapsamındadır. Rögar hattındaki iyileştirme/ yenileme müvekkil şirket nezdinde tanzim edilen 255315248 no’ lu Site Ortak Alan Sigorta Poliçesi teminatı kapsamında değildir.”
Şeklinde savunmuştur. Sigorta kuruluşu delil olarak; poliçeyi, Ekspertiz raporunu, fotoğrafları delil olarak sunmuştur.
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Konu uyuşmazlığın hallinde, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK), Türk Ticaret Kanunu (TTK), Türk Borçlar Kanunu (TBK), Sigortacılık Kanunu, Yangın Sigortası Genel Şartları, poliçe özel şartları ve klozları, tarafların iddia ve savunmaları ile bunları tevsik eden deliller çerçevesinde değerlendirme yapılmıştır.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR VE HUKUKİ DAYANAK
4.1. Değerlendirme
Dosyaya sunulan belge ve delillerin incelenmesinden, davacıya ait ve davalıya sigortalı binanın B1 Blok altında bulunan kanalizasyon pis su ana rögar hattında çökme nedeniyle boruda yırtılma ve bu nedenle de hatta tıkanma meydana geldiği anlaşılmaktadır.
08.05.2018 Tarihli Yangın Ekspertiz Raporuna göre hasarın sebebi “B1 Blok ana rögar hattında muhtemelen hat içinde zamanla biriken yabancı atık maddelerin oluşturduğu yükün etkin bir ağırlığa ulaşması ve çevre toprak zemindeki ıslanmaya bağlı yumuşamanın etkisiyle çökmesi sonucu tıkanması” dır.
Sigorta kuruluşu, ortak alanda suyun verdiği bir hasar olmadığı gerekçesiyle sigorta tazminat talebini reddetmiştir.
4.2. Gerekçeli Karar ve Hukuki Dayanak
Davaya konu Yangın Sigorta poliçesi ile sigortalı binaya dahili su ek teminatı verilmiş olduğu hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir. Yangın Sigorta poliçesine eklenen Dahili Su Klozu hükümlerine göre teminata dahil haller;
“Yangın Sigortası Genel Şartları Hükümleri Saklı Kalmak Kaydıyla;
1-Sigorta konusu bina içindeki, su depo ve sarnıçlarının, su borularının; kalorifer kazan, radyatör ve borularının; temiz veya pis su tesisatının patlaması, taşması, sızması, tıkanması, kırılması ve donmasının doğrudan sebep olduğu zararlar,
2-Yağmur sularının, kar veya buzların erimesi sonucu meydana gelen suların, çatı veya saçaktan sızması; su olukları veya yağmur derelerinin tıkanması veya taşması sonucunda bina içine giren suların doğrudan sebep olacağı zararlar,
3-Kapatılması unutulan musluklardan akan suların taşmasının doğrudan sebep olacağı zararlar,
4-Donma sonucu tesisatta ve tesisata bağlı cihazlarda meydana gelen zararlar ile teminat kapsamına giren zarara yol açan tesisatın onarılması maksadıyla duvarın açılması ve kapatılması için yapılan masraflar,
5-Yağışlar nedeniyle meydana gelmediği takdirde kanalizasyon ve fosseptik çukurlarından geri tepen pis suların doğrudan sebep olacağı zararlar,
6-Şehir su şebekesinin arızası nedeniyle sebep olacağı zararlar, teminata ilave edilmiştir.”
Teminat Dışında Kalan Haller ise;
“1-Donma sonucu dışında tesisatta ve tesisata bağlı cihazlarda meydana gelen bozulma, aşınma, eskime gibi zararlar,
2-Baca deliklerinden, damda bırakılan açıklıklardan, açık bırakılan pencere ve kapılardan içeri giren suların sebep olacağı zararlar,
3-Kar veya buzların atılması masrafları,
4-İzolasyon yetersizliği ve/veya kaybı nedeniyle yağmur ve kar sularının binanın dış cephe veya terasından veya pencere, kapı ve pervazlarından (açıklarından) sızması ve/veya girmesi nedeniyle meydana gelen zararlar ile tedrici nemlenme ile ısı farkı nedeniyle oluşan terleme, küflenme ve benzeri nedenlerden kaynaklanan hasarlar,
5-Her ne sebeple olursa olsun yeraltı sularının riziko mahalline sirayeti nedeniyle meydana gelen hasarlar.”
Şeklinde sayılmıştır.
Başvuruya konu sigorta poliçesinin 3. Sayfasında “TANIMLAR” başlığı altında “BİNALAR” tanımı yapılırken 3- Çevre ve Altyapı- C” bendinde: şehir şebekesi bitiminden başlamak üzere su, elektrik, kanalizasyon, telefon, doğalgaz ile ilgili yer altı tesisatları”
Bina tanımı içinde sayılmıştır. Davaya konun olayda rögar hattında oluşan pis su tesisatı tıkanması, patlaması ve geri teperek kat sığınağına atık su boşalması şeklinde gerçekleşen olayın hangi nedenle meydana geldiği anlaşılmış değildir. Nitekim sigorta eksperi de kesin olarak bir neden belirleyememiş ve “muhtemelen hat içinde zamanla biriken yabancı atık maddelerin oluşturduğu yükün etkin bir ağırlığa ulaşması” şeklinde ifade ederek neden konusunda bir varsayımı dile getirmiştir.
Sigorta sözleşmesi ile sigortacının üstlendiği risk, sigorta konusunun zarardan bir gün önceki haline getirilmesi ile sınırlı olup, iyileştirme veya güçlendirme amacıyla yapılan giderlerin sigorta kapsamında olmadığı bir gerçektir. Ne var ki, boruların tıkanması sonucu geri teperek kat sığınağına boşalan atık suyun bir dahili su hasarı olduğu gerçeği ve sigorta poliçesinde hasara konu tesisatın doğrudan bina tanımı içinde sayılarak sigorta kapsamı içine alınmış olması karşısında, tesisatların kendisinde meydana galen zararların ve onarım bedellerinin sigorta kapsamı dışında olduğunu ileri sürmek hukuken mümkün görülmemiştir. Diğer yandan davaya konu edilen boru tıkanmasının ve hasarın, zaman içinde kendiliğinden oluştuğunu ve bu nedenle sigorta kapsamı dışında olduğunu ileri süren sigortacının 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 11/4 ve TTK. nun 1409/2 maddesi uyarınca bu durumu kanıtlaması gerekir. Ancak dosyada bu konuda mevcut yegane belge olan ekspertiz raporunda konu hakkında “muhtemelen” denilmek suretiyle yalnızca tahminde bulunulduğu görülmektedir. Açıklanan nedenlerle davaya konu edilen hasar ve zararın sigorta kapsamında kabul edilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Ödenmesi gereken hasar tutarına gelince, dosyada hasar tutarına ilişkin tek delil ekspertiz raporundaki hasar tespiti olup, davacı taraf dosyaya zararının ekspertiz raporu ile belirlenen tutardan daha yüksek olduğunu kanıtlayacak nitelikte herhangi bir delil ibraz etmemiştir. 5684 Sayılı Sigortacılık Kanununun 30/15 maddesine göre hakemler dosyaya sunulan belge ve delillere göre karar verdiğinden, zarar miktarı konusunda ekspertiz raporu ile belirlenen 12.297,79. TL tutar hükme esas alınmıştır. Söz konusu tutarın KDV hariç olarak hesaplandığı ekspertiz raporunda belirtildiğinden, yerleşik Yargıtay kararları uyarınca anılan tutara % 18 KDV (2.213,60. TL) ilave edildiğinde sigorta kuruluşu tarafından ödenmesi gereken KDV dahil tutarın 14.511,39. TL olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
5. KARAR
1- Başvurunun KISMEN KABULÜ ile 14.511,39. TL sigorta tazminatının sigorta kuruluşundan tahsili ile başvuru sahibine ÖDENMESİNE, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2- Faiz talep edilmediğinden faiz konusunda karar verilmesine yer olmadığına,
3- Başvuru sahibince sarf edilen 350,00. TL tahkim yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre 247,37. TL lık kısmının sigorta kuruluşundan TAHSİLİ ile başvuru sahibine ÖDENMESİNE, aşan kısmın başvuru sahibi üzerinde bırakılmasına,
4- Başvuru sahibi kendisini avukatla temsil ettiğinden Avukatlık Kanunu ve TBB. A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 2.180,00.TL vekalet ücretinin sigorta kuruluşundan TAHSİLİ ile başvuru sahibine ÖDENMESİNE,
5- Sigorta kuruluşu kendisini avukatla temsil ettiğinden reddedilen kısım üzerinden Avukatlık Kanunu ve TBB. A.A.Ü.T. uyarınca belirlenen 2.180,00.TL tutarın, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanun’unun 30. Maddesi uyarınca 1/5’i olarak hesaplanan 436,00. TL vekalet ücretinin başvuru sahibinden TAHSİLİ ile sigorta kuruluşuna ÖDENMESİNE,
5684 sayılı Yasanın 30/12 maddesi uyarınca kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Komisyon nezdinde itirazı kabil olmak üzere 18.12.2018 tarihinde oybirliği ile karar verilmiştir. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy