(6102 S. K. m. 862)
13.06.2021 Tarih ve 2021/İHK-18086 Sayılı İtiraz Hakem Heyeti Kararı (Nakliyat)
1. BAŞVURUYA KONU UYUŞMAZLIK VE İTİRAZ HAKEM HEYETİNE İNTİKALİ
1.1. Uyuşmazlık Konusu Olay
Başvuru sahibince komisyona yapılan müracaatın konusu, davalı sigorta şirketi tarafından tanzim edilen Nakliye Sigorta Poliçesi kapsamında başvurucunun dava dışı x Taşımacılık Anonim Şirketi ile x numaralı fatura kapsamındaki emtiayı Arnavutluk ülkesi Tiran'da yerleşik x firmasına sevk edilmek üzere İstanbul'da yerleşik x Firmasından dava dışı x A.Ş. sorumluluğunda olmak üzere POZ: x ve x numaralı konşimento ile x plakalı araca 14.08.2020 tarihinde yüklenmek suretiyle sevk edilmesi neticesinde sevkiyat sırasında yükte oluşan hasara ilişkindir.
1.2. Dosyanın İtiraz Hakem Heyetine İntikal Etme Süreci
Komisyona yapılan başvuru sonrasında görevlendirilen Sigorta Uyuşmazlık Hakemi tarafından yapılan inceleme sonrasında verilen 12/03/2021-K-2021/29834 sayılı karara davacı yasal süresi içinde itirazını bildirmiştir. Tahkim İtiraz Yetkilisi x tarafından yapılan ön incelemeye istinaden itiraz usul ve şartlarının zamanında yerine getirildiği kanaatine varılması üzerine oluşturulan İtiraz İnceleme Raporunda Heyet atanması önerisi üzerine Komisyon tarafından Heyetimiz görevlendirilmiştir. Dosya Heyetimizce teslim alınmıştır.
Dosya üzerinde yapılan incelemeye istinaden Heyetimizce karar oluşturulmuştur.
2. SİGORTA HAKEMİ VEYA HAKEM HEYETİNCE VERİLEN HÜKÜM
Dosyanın intikal ettirildiği Uyuşmazlık Hakem Heyeti; bilirkişi raporundaki tespitler doğrultusunda hasarın ambalajlama, istif ve paketlemedeki yetersizlikler nedeniyle meydana geldiği, bu konudaki yükümlülüğün TTK 862. maddesi gereği gönderene ait olduğu, başvuranın bir tacir olarak basiretli iş adamı gibi davranma yükümlülüğü kapsamında olan ambalajlama işini gereği gibi yerine getirmediği, yükün yola elverişli olarak ambalajlanmadığı, istifin yola ve yüke elverişli olmadığı, işbu sebeple oluşan hasarın poliçe teminat kapsamı dışında olduğu gerekçesi ile başvurunun reddine karar vermiştir.
3. TARAFIN/TARAFLARIN İTİRAZ GEREKÇELERİ VE TALEPLERİ
İtiraz eden davacı; asli kusurlu olanın dava dışı taşıyıcı firma olmasına karşın kendisinin salt tacir olduğu gerekçesiyle faaliyet alanı dışındaki bir sektörde de basiretli davranması gerektiğinden bahisle başvurunun reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek karara itiraz etmiştir.
4. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Karayolu Trafik Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Emtia Nakliyat Sigortası Genel Şartları, poliçe özel şartları.
5. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
5.1. Değerlendirme
Talep, davalı sigorta şirketi tarafından tanzim edilen Nakliye Sigorta Poliçesi kapsamında başvurucunun dava dışı x Anonim Şirketi ile x numaralı fatura kapsamındaki emtiayı Arnavutluk ülkesi Tiran'da yerleşik x firmasına sevk edilmek üzere İstanbul'da yerleşik x Firmasından dava dışı x A.Ş. sorumluluğunda olmak üzere x numaralı x konşimento ile x plakalı araca 14.08.2020 tarihinde yüklenmek suretiyle sevk edilmesi sırasında hasarlandığı gerekçesi ile hasar tazminatı talebine ilişkindir.
Uyuşmazlık Hakemince alınan ara karar kapsamında, Bilirkişi x tarafından düzenlenen 07.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda, emtianın yola ve yüke uygun ambalajlanması, araç içine yüklenmesi ve taşımayı yapacak araç şoförünün emtiayı uygun şekilde sabitlediğinin kontrolünün yapılması davacı firmanın sorumluluğunda olduğu, davacı tarafın dilekçesi ekinde yer alan fotoğraflar incelendiğinde ürün dış ambalajının ve araç içindeki istifin yola ve yüke uygun yapılmadığının tespit edildiği, dava dışı alıcı x. firması hasarla ilgili yaptığı iş için davacı şirkette 14/09/2020 tarihinde x no.lu ve 3.292,76 EUR tutarında fatura düzenlediği, sigortalı davacının bu fatura tutarını Sigorta Şirketinden talep ettiği, sigortalı davacının tazminat talebine konu hasarın İnstitute Cargo Clauses (A)1/1/82 CL 252’nin 4.3. maddesi gereği teminat dışı olduğu, hasarın teminat dışı olduğu tespit edildiğinden ayrıca tazminat hesaplaması yapılmadığı, ancak yapılsa idi; talebe konu x no.lu fatura tutarından sigorta bedelinin %1 oranın da muafiyet tenzili yapılmasının uygun olacağının sadece bilgi amaçlı olarak verilebileceği yönünde tespit yapılmıştır.
Uyuşmazlık Hakemi, yukarıda özetlenen gerekçe başvurunun reddine karar vermiştir. Davacı yukarıda özetlenen nedenle karara itiraz etmiş ve hükmün itirazı gözetilerek kaldırılmasını istemiştir.
5.2. Gerekçeli Karar
Uyuşmazlık, Nakliye Sigorta Poliçesi kapsamında sorumluluğu temin edilen emtiada meydana geldiği iddia olunan hasarın tazmini talebine olup, karara davacı tarafından yapılan itiraz aşağıda değerlendirilmiştir.
Davacı tarafından asli kusurlu olanın dava dışı taşıyıcı firma olmasına karşın kendisinin salt tacir olduğu gerekçesiyle faaliyet alanı dışındaki bir sektörde de basiretli davranması gerektiğinden bahisle başvurunun reddine karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesi ile karara itiraz edilmiştir.
Uyuşmazlık Hakem Heyetince alınan bilirkişi raporunda, “... x no.lu Nakliyat Sigorta Poliçesi ile 2 no.lu zeyilnamenin ‘INSTITUTE CARGO CLAUSES (A) 1/1/82 CL.252 klozunun Karayolu nakliyatına uygulanabilen hükümleri’ kapsamında düzenlendiği görülmüştür. “INSTITUTE CARGO CLAUSES (A) 1/1/82 CL.252’nin İSTİSNALAR başlığı altındaki 4. Genel İstisnalar Klozunun 4.3.maddesinde ‘Sigorta edilen şeyin ambalajlanma veya hazırlanmasındaki yetersizlik ya da uygunsuzluğun neden olduğu ziya, hasar veya masraf. [Konteynır veya liftvan (1) içine yapılan istifleme, bu sigorta başlamadan önce ya da sigortalı veya adamları tarafından yapıldığında, bu 4.3 Klozu bakımından “ambalajlama” ya dahil sayılır].’ kaydedilmiştir. Emtianın yola ve yüke uygun ambalajlanması, araç içine yüklenmesi ve taşımayı yapacak araç şoförünün emtiayı uygun şekilde sabitlediğinin kontrolünün yapılması Davacı firmanın sorumluluğundadır. Davacının ve/veya adamlarının sigortaya konu ürünleri araca hasarsız bir şekilde yüklemesi, emtia ambalajının yola ve yüke uygun olduğu anlamını taşımamaktadır. Söz konusu emtianın uluslararası karayolu taşımasına uygun nasıl ambalajlanması ve istiflenmesi gerektiği açıkça izah edilmiştir.” olarak teminatın "INSTITUTE CARGO CLAUSES (A) 1/1/82 CL.252 klozunun Karayolu nakliyatına uygulanabilen hükümleri” kapsamında düzenlendiği" ifade edilmiş ve yine raporda, mevcut deliller kapsamında taşınan emtiadaki hasarın istifleme ve ambalaj hatasından meydana geldiği belirtilmiştir.
INSTITUTE CARGO CLAUSES (A) 1/1/82 CL.252’nin İSTİSNALAR başlığı altındaki 4. Genel İstisnalar Klozunun 4. Genel İstisnalar Klozu Bu sigorta hiçbir halde [aşağıdakileri] kapsamaz. 4.3.maddesinde, istiflemenin sigortalı veya adamları tarafından yapıldığı halde, ambalajlama da dahil olmak üzere istifleme hatalarından meydana gelecek hasarlar istisna olarak sayılmıştır.
Davacının itiraz dilekçesindeki "Bilirkişi raporunda, paletlerin üst üste konulacaksa paletlerin birbirine temasının engellenmesi için araç içinde uygun donatıdan yapılacak asma kata yerleştirilmesi ve sabitlenmesi gerektiğini beyan etmiştir. Fotoğraflarda görüleceği üzere müvekkil paletlerin arasında tahtadan oluşan asma kat yaparak ürünleri yerleştirmiş ve iple sıkı bir şekilde sarmış ancak ürünler, yol şartları ve taşıyıcı firma şoförünün kusurlu eylemi sonucu tır içerisinde devrilmiş ve zarara uğramıştır. Dosyada bulunan ve dava dışı taşıyıcı firma olan x'n şoförü tarafından da imza altına alınan tutanakta ürünlerin yol şartlarından dolayı devrildiği bildirilmiş ve ürünlerin çemberlerinde açma ve kapamanın olmadığı, ürünlerin devrilmesinde dolayı zarar meydana geldiği belirtilmiştir. Dosyada mevcut fotoğraflar, tutanaklar ve diğer tüm belgeler ile anlaşılacağı üzere ürünler araca, yüke ve yola uygun şekilde yerleştirilmiştir." yönündeki ifadesinden, ambalajının yanı sıra yükün araç içine istiflenmesinin de sigortalı tarafında yapıldığı anlaşılmaktadır.
Bilirkişi tarafından, emtiadaki hasarın istifleme ve ambalajlama hatasından meydana geldiği ayrıntılı ve denetime elverişli bulunan raporda belirlenmiş olmakla, başvurunun INSTITUTE CARGO CLAUSES (A) 1/1/82 CL.252’nin İSTİSNALAR başlığı altındaki 4. Genel İstisnalar Klozunun 4.3.maddesi gereğince reddedilmiş olmasında bir hata görülmemiş ve başvurunun reddine karar verilmiştir.
6. SONUÇ
İtiraz Hakem Heyetimiz tarafından dosya muhteviyatı üzerinde yapılan inceleme neticesinde yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda,
1. Davacının Uyuşmazlık Hakeminin 12/03/2021-K-2021/29834 sayılı kararına karşı yaptığı itirazın reddine,
2. İtiraz giderlerinin itiraz başvurusunda bulunan davalı üzerinde bırakılmasına,
3. Dosyanın usulü işlemlerin tamamlanması için Sigorta Tahkim Komisyonuna tevdiine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, 5684 sayılı Kanunun 30. maddesinin 12. fıkrasına istinaden kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 13/06/2021 (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy