(5684 S. K. m. 30)
09.10.2019 Tarih ve K-2019/79851 Sayılı Hakem Kararı (Tekne)
1. BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN BİLGİLER
1.1. Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Uyuşmazlık konusu, aleyhine başvuru yapılan XXX Sigorta A.Ş. tarafından 28.02.2018 - 28.02.2019 vadeli XXX numaralı Mavi Dalga Yat Poliçesi kapsamında teminat altına alınan XXX isimli teknenin 09.10.2018 tarihinde çalınması sonucu uğradığı iddia edilen zarar ile ilgilidir.
Başvuran vekili, fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 79.409.-TL tutarındaki zararının aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketince tazminine karar verilmesini talep etmektedir.
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Başvuran vekili, 1.200 TL tutarındaki başvuru ücretini 18.06.2019 tarihinde Sigorta Tahkim Komisyonu'nun Ziraat Bankası nezdindeki hesabına yatırmıştır.
Başvuran vekili, Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Formunu doldurmuş imzalamış ve başvurusu uygun görülerek Komisyonca XXX sayılı dosya açılmıştır.
Başvuran vekili başvuru formunda Sigorta Kuruluşunun Başvuru ile ilgili olarak nihai cevabı verdiğini, konu ile ilgili olarak mahkemeye veya Tüketici Sorunları Hakem Heyetine müracaat etmediğini, Başvuru konusuna ilişkin devam eden bir ceza davası veya savcılık soruşturmasının olmadığını, Başvuru konusu ile ilgili olarak Hazine Müsteşarlığına veya başka bir şikayet merciine müracaat etmediğini beyan etmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonu Hayat Dışı Raportörü XXX tarafından düzenlenen Raportör Başvuru İnceleme Raporu ile taraflarca Komisyona intikal ettirilmiş olan bilgi ve belgelerden müteşekkil dosya muhtevasının esastan karara bağlanmak üzere XXX esas sayılı başvuru dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Hakem Heyetine gönderilmesi hususu Komisyon Başkanlığı'nın takdirine sunulmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu, yapılan inceleme sonucunda başvuruya konu uyuşmazlığın 5684 Sayılı Kanunun 30.maddesinin 15.fıkrası uyarınca karara bağlanmak üzere XXX Sicil Numaralı Sigorta Hakemi XXX, XXX Sicil Numaralı XXX ve XXX Sicil Numaralı XXX’dan müteşekkil hakem heyetine havalesinin uygun görüldüğünü ve uyuşmazlığın çözümünün 5684 Sayılı Kanunun 30.maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili hükümleri ile Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirileceğini taraflara bildirmiştir.
Dosyanın Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından 31.07.2019 tarihinde koordinatör hakeme tebliğini müteakip heyetimizce dosyaya sunulu belgeler üzerinde gerekli inceleme yapılmış ve işbu belgelerin uyuşmazlığın çözüme kavuşturulması için yeterli olduğu kanaatine varılmakla takdiren bilirkişi incelemesi yapılmasına ihtiyaç duyulmadan re’sen karar oluşturulması yoluna gidilmiştir.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri
Başvuran vekili, Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Formuna ekli 14.12.2018 tarihli ek beyan dilekçesinde iddia, delil ve taleplerini özetle;
1- “ Müvekkile ait XXX adlı Türkiye bayraklı Bavaria 33 Sport HT markalı 2008 yılı yapımlı 10,4 boyunda 3,45 eninde üzerinde iki adet 190 bphVolvo Penta içten takma motor bulunan fiberglas malzeme ile yapılmış tekne XXX no.lu poliçe ile 28/02/2018 ila 28/02/2019 tarihleri arasında Marmara Denizi, Ege Denizi, Karadeniz, Akdeniz Seyrüsefer sahası dahilinde davalı sigortacı tarafından teminat altına alınmıştır. (Ek-1 Mavi Dalga Yat Poliçesi sureti) Müvekkil, XXX adlı teknesini 07/10/2018 tarihinde bağlı bulunduğu XXX Marinasından alarak gezintiye çıkmıştır. Müvekkil teknesinde üç gün vakit geçirdikten sonra 09/10/2018 günü sabah saatlerinde teknesini, kendisinin işletmeciliğini yaptığı XXX plajının yaklaşık 50 m açığında ki XXX, Alargada demirlemiş, teknesinin anahtarını da alarak alışveriş yapmak üzere karaya çıkmıştır. Müvekkil saat 14:45 sularında teknesini demirlediği yere döndüğünde teknesinin yerinde olmadığını görmüştür. Bunun üzerine hemen Sahil Güvenlik Komutanlığına ihbarda bulunmuş, teknesinin bulunması için tüm girişimleri yapmıştır. (Ek-2 Müvekkilin teknesinin bulunması için Sahil Güvenlik Komutanlığı ve C.Savcılığı nezdinde yaptığı başvurulara ilişkin 09/10/2018 tarihli 15:36 tarihli müşteki ifade tutanağı, Kayıp/ Çalıntı/ Buluntu Deniz Araçları ve Motorları Beyan Formu, Olay Tespit Tutanağı, 10/10/2018 tarihli Tutanak ve ekindeki kamera görüntüleri çözüm tutanağı)
2- Aynı gün akşam 18:00 sularında müvekkili arayan Sahil Güvenlik Komutanlığı yetkilileri, müvekkile, teknesinin Yunanistan’ın XXX adasında göçmen kaçırırken yakalandığı ve XXX Limanında bağlı olduğu bilgisini vermişlerdir. Bunun üzerine müvekkil teknesini geri almak için gerekli işlemleri yaparak teknesini Türkiye’ye getirmiştir. (Ek- 3 Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı XXX Liman Başkanlığının 15/10/2018 tarihli yazısı ve XXX adlı teknenin Bağlama Kütüğü Kayıt Örneği ve Bağlama Kütüğü Ruhsatnamesi, Emniyet Genel Müdürlüğü Interpol Europol Dairesi Başkanlığı Çalıntı/ Şüpheli Gemi Veri Girişi/ Sorgulama Formu, Yunanistan makamlarının olaya ilişkin olarak tutmuş oldukları tutanaklar) Güvenlik kuvvetleri ve C. Savcılığı tarafından yapılan soruşturma neticesinde; müvekkilin XXX adlı teknesinin 09/10/2018 tarihinde kimliği belirsiz kişi veya kişiler tarafından çalınarak 8 kadın, 5 erkek Somali uyruklu düzensiz göçmenlerin Yunanistan’ın XXX Adasına kaçırılması olayında kullanıldığı anlaşılmıştır. XXX Cumhuriyet Başsavcılığı XXX Soruşturma no.lu dosyası üzerinden yürüttüğü soruşturmayı 21/01/2019 tarihli kararı ile hırsızlık olayının meçhul faillerinin aranması için daimi aramaya almıştır. (Ek- 4 XXX Cumhuriyet Başsavcılığının XXX Soruşturma No.lu, 21/01/2019 tarihli daimi arama kararı).
3- Müvekkil, 16/10/2018 tarihinde davalı sigorta şirketini durumdan haberdar etmiş, davalı sigortacıya gerekli bilgi ve belgeleri göndererek XXX no.lu tekne poliçesi kapsamında gerekli işlemlerin başlatılmasını talep etmiştir. Müvekkil teknesini teslim aldığında teknesinin bir çok yerinde hasarlar olduğunu ve teknenin içinde bulunan birçok eşyanın çalınmış olduğunu, bazı yerlerinin kırıldığını fark etmiştir. Müvekkilin teknesinin hasarlı ve onarım görmüş fotoğrafları (Ek- 6) ile müvekkilin bu olay nedeni ile teknesini geri almak ve teknesinin onarımı için yapmış olduğu faturalar ile işçilik ücretine ilişkin belgeler ekte sunulmuştur. Buna göre müvekkilin masrafı malzeme, işçilik, çalınan eşya bedelleri olmak üzere aşağıda liste halinde gösterildiği üzere 79.409,00 TL dir. Masrafa ilişkin faturalar dilekçemiz ekindedir.
4- Davalı sigorta şirketi, müvekkilin 16/10/2018 tarihli XXX hasar dosya no.lu başvurusuna, 11/02/2019 tarihinde mail ortamından verdiği cevabında müvekkilin tazminat talebinin yat klozu şartları gereğince teminat harici kaldığı yönünde tespitte bulunduklarını bu nedenle ödeme yapamayacaklarını bildirmişlerdir. (Ek-8 Davalı sigorta şirketinin müvekkile tazminat ödemeyeceğini bildirdiği mailin ekran görüntüsü çıktısı) Ancak daha sonra davalı sigorta şirketi talebimiz üzerine vermiş olduğu 12/06/2019 tarihli yazısında; XXX numaralı hasar dosyası kapsamında yapılan ekspertiz çalışması ve ibraz edilen belgelerin incelenmesi neticesinde müvekkilin XXX isimli teknesini 09/10/2018 tarihinde korumasız/ güvenliği olmayan bir alanda demirlenmiş ve başı boş bırakıldığı esnada buradan alınarak götürülmesi sonucu zarar gördüğünden bahisle Institute Yacht Clauses 1.1.85 klozunda hırsızlık önlemlerinin sağlanmaması nedeniyle gerçekleşen hasarları teminat haricinde bırakıldığından teknede meydana gelen zararların teminat dahilinde değerlendirilmediğini, diğer yandan teknenin bulunduğu XXX adasından Türkiye’ye getirilmesi için yapılan yargılama ve diğer masraflar için poliçe şartlan uyarınca 23.364.-TL yargılama masrafı ödendiğini belirtmiştir.
5- Davalı sigorta şirketinin Institute Yacht Clauses 1.1.85 klozu gereğince teknede gerçekleşen hasara ilişkin müvekkile ödeme yapamayacaklarını bildirerek; aynı çalınma olayının bir neticesi olarak XXX Adasına terk edilen teknenin Türkiye’ye getirilmesi için yapılan yargılama ve diğer masraflar kapsamında müvekkile 23.364,00 TL ödeme yapması kendi içinde çelişkili bir durum olmakla birlikte; müvekkil, davalı sigorta şirketini fazlava dair hakları saklı kalmak kaydıyla kendisine yanılmış olan 23.364.- TL ödeme muvacehesinde ibra etmiştir.
6- Müvekkilin teknesinin çalınması nedeniyle XXX adlı teknesinde oluşan tüm hasarlar ve teknesini geri almak adına yapmış olduğu tüm masrafların davalı sigorta şirketi tarafından XXX no.lu tekne poliçesi kapsamında karşılanması gerekmektedir. Davalı sigorta şirketinin Institute Yacht Clauses 1.1.85 klozu gereğince müvekkilin tazminat talebinin teminat kapsamı haricinde kaldığı iddiası gerçek değildir.
Zaten davalı sigorta şirketi de müvekkilin tazminat talebinin teminat kapsamı haricinde olduğu kanaatinde olsaydı müvekkile 23.364,00 TL ödeme yapmazdı.
Davalı sigorta şirketi müvekkile vermiş olduğu 12/06/2019 tarihli yazısında Institute Yacht Clauses 1.1.85 klozu gereğince müvekkilin teknesinde oluşan hasarın teminat harici bırakıldığı belirtilmiş ise de yapmış olduğumuz tüm araştırmalara rağmen Institute Yacht Clauses 1.1.85 klozuna ulaşamadık. Davalı sigorta şirketi tarafından müvekkile verilen Mavi Dalga Yat Poliçesinde de Institute Yacht Clauses 1.1.85 adlı bir kloz belirtilmemiştir. Davalı sigorta şirketinin 12/06/2019 tarihli yazısında belirtmiş olduğu "XXX isimli motoryatınızın 09/10/2018 tarihinde korumasız/ güvenliği olmayan bir alanda demirlenmiş ve başı boş bırakıldığı esnada buradan alınarak götürülmesi sonucu zarar gördüğü''' gerekçesi ile davalı sigorta şirketinin müvekkile tazminat ödemediği düşünüldüğü takdirde ise böyle bir durum söz konusu değildir.
Şöyle ki; Müvekkil 09/10/2018 tarihinde XXX adlı teknesini kendisinin işletmeciliğini yaptığı XXX plajının yaklaşık 50 m açığında ki XXX, Alargada ya demirlemiş, alışveriş yapmak için karaya çıkmıştır. Saat 14:45 sularında döndüğünde teknesinin yerinde olmadığını görmüş hemen güvenlik kuvvetlerine haber vermiştir. XXX C. Savcılığının XXX nolu soruşturma dosyasında yapılan araştırmalar neticesinde XXX Belediye marinasından elde edilen kamera görüntülerinin incelenmesinde müvekkilin teknesinde şüpheli bir kişinin olduğu tespit edilmiş ancak kameranın çözünürlüğü düşük olduğundan şüpheli kişinin kimliği tespit edilememiş, şüpheli kişiye ait kamera görüntüleri dosya içerisine celp edilmiştir. Yani müvekkil, teknesini davalı sigorta şirketinin iddia ettiği üzere korumasız/ güvenliği olmayan bir alana demirlememiştir. Müvekkil teknesini herkesin ve kameraların görebileceği güvenli bir alana demirlemiştir.
Kaldı ki dilekçeye ekli sigorta poliçesi ekinde ki klozların hiçbirisinde teknenin sadece marinada veya güvenliği olan yerlerde çalınması durumunda teminat altında olduğuna dair bir hüküm yoktur. Tam tersi davalı sigortacı XXX nolu tekne poliçesi ile müvekkilin teknesini seyrüsefer sahası olarak belirlenen Marmara Denizi, Ege Denizi, Karadeniz, Akdeniz Seyrüsefer sahası dahilinde gerçekleşecek rizikolara karşı teminat altına almıştır.
Davalı sigorta şirketi müvekkilin teknesini başı boş bıraktığını iddia etmiş ise de müvekkil teknesini başı boş bırakmamıştır. Müvekkil, teknesinde üç gün boyunca vakit geçirdikten sonra alışveriş yapmak için teknesini korumalı ve güvenli bir alana demirleyerek karaya çıkmıştır. Müvekkilin temel ihtiyaçlarını görmek için karaya çıkması en tabii ihtiyacıdır.
7- Yukarıda belirtmiş olduğumuz nedenlerle müvekkilin XXX adlı teknesinde oluşan hasarların da davalı sigorta şirketi tarafından XXX nolu tekne poliçesi kapsamında karşılanması gerekmektedir. Davalı sigorta şirketinin, Institute Yacht Clauses 1.1.85 klozu gereğince müvekkilin tazminat talebinin teminat kapsamı haricinde kaldığı gerekçesi ile müvekkilin zararlarını tazmin etmemesi nedeniyle Hakemliğinize iş bu davayı açmak zorunda kalmış bulunmaktayız. Müvekkilin XXX adlı teknesinin hasarlı halinin ve tamiri sonrası fotoğrafları ile yapılan masraflara ilişkin faturalar ve müvekkilin teknesini almak için yapmış olduğu masraflara ilişkin faturaları dosyaya ibraz etmiş bulunmaktayız. Hakemliğinizce bilirkişi atanarak müvekkilin davalı sigorta şirketinden alacağı tazminat miktarının hesaplanmasını talep etmekteyiz. Müvekkilin uğramış olduğu zarar miktarı Hakemliğinizce atanacak bilirkişi raporu sonrasında netleşeceğinden, HMK 107/1. Maddesi gereğince belirsiz alacak davası açmış bulunmaktayız.
İSTEM VE SONUÇ: Yukarıda ayrıntılı şekilde izah edildiği üzere dava konusu XXX adlı teknede meydana gelen hasar ve hasar miktarının tamamı poliçe teminatı kapsamında olduğundan fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 79.409.-TL hasar tazminatının 11/02/2019 tarihinden itibaren işleyecek T.C. Merkez Bankası avans faizi oranında (değişen oranlı) ticari temerrüt faiziyle birlikte davalı sigortacıdan tahsiliyle müvekkile ödenmesine karar verilmesini arz ve talep ederim. ”
Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.
2.2. Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinin vekili tarafından yapılan cevap dilekçesinde aynen;
“ Bavaira 33 Sport HT marka XXX adlı tekne müvekkil sigorta şirketi nezdinde XXX no.lu Mavi Dalga Yat Poliçesi ile 28.02.2018 - 28.02.2019 tarihleri arasında sigortalıdır.
09.10.2018 tarihinde teknede meydana gelen hasarın şirketimize ihbarı üzerine şirketimiz nezdinde XXX no.lu hasar dosyası açılmıştır. Gerçekleşen hasardan duyulan şüphe üzerine dosya araştırmaya sevk edilmiştir. Bağımsız ve tarafsız eksperler tarafından yapılan araştırma sonucunda;
“ SİGORTALININ KORUNAKSIZ VE BAŞIBOŞ BIRAKILARAK, GEREKLİ TEDBİR VE ÖNLEMLERİ ALMADIĞINDAN TEKNENİN ÇALINMASINDA AĞIR İHMALİ OLDUĞU TESPİT EDİLEREK HASAR TEMİNAT DIŞI OLARAK DEĞERLENDİRİLMİŞTİR.”
Şeklindeki tespitleri doğrultusunda hasar dosyası reddedilmiştir.
POLİÇE ÖZEL VE GENEL ŞARTLARI İLE HASAR DOSYASI KAPSAMINDA SAVUNMALARIMIZ;
ENSTİTÜ YAT KLOZLARI
9.2. maddesi aşağıdaki gibidir.
9.2. Zıya veya hasarın sigortalı, gemi sahibi ve idarecilerinin gerekli özeni göstermemelerinden kaynaklanmaması koşulu ile, bu sigorta
9.2.1. sigorta edilen şeyin [aşağıdaki] tehlikeler nedeniyle uğradığı zıya veya hasarı kapsar:
9.2.1.1. Gereçler [levazım], aygıt, donatı, makine veya yakıtın yüklenmesi, boşaltılması veya yer değiştirmesi sırasında olan kazalar.
9.2.1.2. Patlama [infilak].
9.2.1.3. Kötü niyetli hareketler.
9.2.1.4. Gemi veya botlarının tamamen çalınması ya da bilinen yöntemlere ek olarak hırsızlığı önleyici aygıt ile gemi yahut botlara kilitlenmesi koşulu ile dıştan takma motorların çalınması yahut gemiye, depo veya onarım yerine zorla girilerek makinenin [dıştan takma motorlar dahil] aygıt veya donanımın çalınması.
9.2.2. Motor ve bağlantıları [bağlantı mili (strut şaft) ve pervane hariç], elektrik donanımı ve aküler ve bağlantıları istisna, aşağıdaki rizikolar nedeniyle sigorta edilen şeyin uğradığı zıya veya hasar:
9.2.2.1. Kazanların patlaması, şaftların kırılması veya makine veya teknedeki herhangi gizli kusur [kusurlu parça, şaft veya kazanın onarımı, değiştirilmesi masrafları ve maliyeti hariç].
9.2.2.2. Her kim olursa olsun herhangi kişinin ihmali, fakat sigortalı ve/veya gemi sahibi adına yapılan her hangi onarım veya değişiklikle ilgili sözleşmenin ihmal veya ihlali neticesi meydana gelen her hangi kusurun iyileştirme maliyeti veya geminin bakım masrafları hariçtir.
9.3. Bu sigorta, eğer makul ölçüde özellikle bu amaçla yapıldıysa, oturma sonrası karineyi görme masraflarını, hasar olmasa bile, tazmin eder.
Enstitü Yat Klozlarının ilgili maddesi bu konuda açık olup, GEMİ SAHİBİ VE İDARECİLERİNİN GEREKLİ ÖZENLİ GÖSTERMEMELERİNDEN KAYNAKLANAN HASARLAR TEMİNAT DIŞI OLARAK TUTULMUŞTUR.
Uyuşmazlık konusu olay, 19.10.2018 tarihinde XXX adlı sigortalı teknenin XXX Marinada bağlı iken sigorta ettirenin çalıştığı işyerinin önüne YANİ AÇIK DENİZE DEMİRLENMİŞTİR.
Sigortalı teknenin BİR KAÇ GÜN AÇIK DENİZE BIRAKILMAMASI GEREKLİLİĞİ ORTALAMA BİR İNSANDAN BEKLENECEK BİR DAVRANIŞTIR. TEKNE KORUMASIZ, GÜVENLİ OLMAYAN BİR ORTAMDA BAŞIBOŞ BIRAKILMIŞTIR.
İlgili kloz doğrultusunda anılan hasar teminat dışı olup müvekkil sigorta şirketinin konu hasardan herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
SAVUNMALARIMIZ BAKİ KALMAK VE KABUL ANLAMINA GELMEMEK KAYDI İLE HASARIN POLİÇE KAPSAMINDA OLDUĞUNUN KABULÜ HALİNDE POLİÇEDEKİ MUAFİYETLERİN DİKKATE ALINMASINI TALEP EDERİZ.
Muafiyet Uygulamaları
Teknenin tam ziyaı halinde senelik sigorta ücretinin tamamı sigortacının menfaatine kalacak olup, senelik primden hiçbir şekilde iade söz konusu olmayacaktır.
Institute Yat Klozu 1/11/85 Cl 328'in 12.maddesi çerçevesinde işbu poliçe ile teminat altında alınan herhangi bir rizikonun gerçekleşmesi durumunda teminat bazında olay başına uygulanacak muafiyetler aşağıda belirtilmiştir;
" Herbir tekne ve 3.şahıs hasarlarında sigorta bedeli üzerinden sigorta bedelinin %0,50 oranında (2,000.00 TL)
Sigortasız Tekne teminatı için muafiyet beher hasarda .00 TL olarak uygulanır.
" Herbir servis botu hasarında servis botu bedeli üzerinden sigorta bedelinin %0,50 oranında,
" Kişisel Eşya teminatı kapsamında meydana gelebilecek herbir hasarda parça başına .00 TL,
" Her bir Balıkçılık ekipmanları hasarlarında .00 TL
" Ödenebilir her bir Elektronik Cihaz hasarında .00 TL cihaz başına,
" Çevre Kirliliği hasarlarında beher hasarda .00 TL,
" Makina Hasarları Genişletme Klozu kapsamında meydana gelebilecek herbir hasarda, poliçede makina bedeli belirtilmediği durumlarda, hasar sırasında tespit edilecek toplam makina bedeli üzerinden % 0,50 oranında, Tenzili muafiyet uygulanacaktır. Yargılama masrafları ve Çekme Kurtarma masrafları için ayrı bir muafiyet uygulanmayacaktır.
Yukarıda sunulan nedenlerle; müvekkil şirket aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesini masraf ve ücreti vekaletin davacıya tahmilini bilvekale talep ederiz. ”
Şeklinde açıklamış ve dosyada saklı belgeleri dosyaya sunmuştur.
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümünde Türk Ticaret Kanunu'nun Sigorta Hukuku'na ilişkin hükümleri, Borçlar Kanunu, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ilgili hükümleri, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sigorta Tahkim Usulü, Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ, XXX numaralı Tekne Poliçesi Genel ve Özel Şartları, Enstitü Yat Klozları 1.11.85 hükümleri, tarafların iddia ve savunmaları ile bunları tevsik eden deliller, yorum kuralları ve ilgili mevzuat dikkate alınmıştır.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1. Değerlendirme
Dosyadaki belgelerin incelenmesinden, başvuranın hasar tarihi itibarıyla XXX numaralı Mavi Dalga Yat Poliçesi ile teminat altına alınan XXX isimli teknenin sigortalısı olması nedeni ile TTK ve poliçe hükümleri gereği talep etme hakkı olduğundan aktif husumet ehliyetinin ve davalının da teminat veren sigortacı konumunda olması nedeni ile pasif husumet ehliyetinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık sigorta şirketinin, başvuru sahibi sigortalısının tazminat talebinin sigorta poliçe poliçesi teminat kapsamında olmadığı gerekçesi ile reddedilmesinden kaynaklanmaktadır.
Sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğünün söz konusu olabilmesi için;
1) Riziko sigorta sözleşmesinin süresi içinde meydana gelmeli,
2) Gerçekleşen riziko sigorta teminatının kapsamına giren bir riziko olmalı,
3) Riziko ile zarar arasında uygun bir illiyet bağı olmalıdır.
Sigorta ettirenin uğradığı zarar eğer sigorta akdiyle teminat kapsamına alınan ve gerçekleşen rizikonun sonucunda oluşmamışsa sigortacı tazminat ödemeyecektir. O halde sigortacının tazminat ödeme borcu, sigorta edilen rizikonun gerçekleşmesiyle, meydana gelen zarar arasında illiyet bağı bulunduğu takdirde doğacaktır.
Uyuşmazlığı bu şartlar çerçevesinde değerlendirecek olursak;
1) Başvuru sahibi XXX’e ait, 28.02.2018 - 28.02.2019 vadeli, XXXve 400.000,00 TL sigorta bedelli Tekne Sigorta Poliçesi ile sigortalanan “XXX” isimli motoryat 09.10.2018 tarihinde çalınmıştır. Söz konusu hasar 09.10.2018 tarihinde meydana geldiğinden, 28.02.2018 - 28.02.2019 tarihleri arası dönemi kapsayan sigorta sözleşmesinin süresi içinde gerçekleşmiştir. Bu bağlamda sigortacının tazminat ödeme borcunun ilk şartı olayda mevcuttur.
2) Uyuşmazlıkta başvuru sahibinin sigorta tazminatına hak kazanabilmesi için söz konusu hasarın poliçede belirtilen teminat kapsamı dahilinde bir riziko neticesinde doğduğunun sabit olması gerekmektedir.
• Dosyada saklı TCSG-1 Komutanlığı tarafından düzenlenen 10.01.2019 tarihli TUTANAK aynen;
“09 Ekim 2018 tarihinde XXX isimli fiber özel tekne hakkında kayıp çalıntı başvurusu alınmıştır. Gün içerisinde devam eden tahkikatta teknenin Yunanistan’ın XXX adasına 8 Kadın 5 Erkek Somali uyruklu düzensiz göçmenler ile kimliği belirsiz kişi veya kişiler tarafından yasa dışı yollarla geçtiği XXX adasından şifahen öğrenilmiştir.
XXX isimli özel teknenin kayıp çalıntı olayı ile ilgili yapılan araştırma neticesinde XXX Belediye marina önlerinde tonoza bağlı halde bulunduğu sırada çalındığı kamera kayıtlarının incelenmesi sonucu görüntülerde şüpheli bir kişinin bulunduğu fakat; kameraların video çözünürlüklerinin düşük olması sebebi ile bahse konu kişinin siluetinin belli olmamakla beraber XXX isimli özel teknenin çalınmasına dair kamera sistemlerinde herhangi bir görüntü kaydına rastlanmamış, şüpheli kişinin Saat:06:18:39 ve Saat 06:35:20 saniye arasında kamera kayıtlarında göründüğü çalınan XXX isimli özel teknenin ise Saat:06:28:55 ve Saat:06:35:20 aralarında kamera kayıtlarında yaklaşık aynı zaman zarfında görüldüğü tespit edilmiştir.
Teknenin hali hazırda Yunanistan’ın XXX adasında bulunması sebebiyle teknenin sahibi olan şahıs tarafından geri alınabilmesi için Yunan makamları ile yazışma yapılmasına gerek duyulmaktadır.
Hırsızlık olayının bulunduğu mevkii ve devamında yapılan araştırmalarda görgü tanığı tespit edilememiş, iş bu tutanak Komutanlığımız tarafından hazırlanarak imza ile kayıt altına alınmıştır. ”
şeklinde düzenlendiği tespit edilmiştir.
Dosyada saklı BAĞLAMA KÜTÜĞÜ kayıt örneğine göre sigortalı tekne bilgileri şu şekildedir:
TEKNENİN ADI: XXX
CİNSİ: ÖZEL TEKNE
TİPİ: SÜRAT TEKNESİ
BAYRAĞI: T.C.
BAĞLAMA LİMANI: XXX
YAPIM YILI, YERİ: 2007 - ALMANYA
YAPISI: FİBERGLAS
BOYU: 10.40 m.
ENİ: 3.45 m.
DERİNLİK: 3.20 m.
GROS TON: 21.15 GRT
MOTORU: 2 x 380 HP - VOLVO PENTA
• Dosyaya mübrez 07.05.2019 tarihli “Ekspertiz raporu” özetle;
Sayın Şirketinizden 09.10.2018 tarihinde alınan hasar ihbarına istinaden aynı gün sigortalı Şirket Acentesi ve kanalı ile sigortalı Sayın XXX ile aynı gün görüşülmüş ve teknenin kaçırılma hadisesi ile İlgili ön bilgiler alınmıştır.
Alınan bilgilere istinaden teknenin kaçırılması neticesinde yerel makamlara yapılan bildirimler, olay ile ilgili tutanak ve belgeler talep edilmiştir.
Konu teknenin çalınma ihbarı neticesinde talep ettiğim belgeler Sayın Şirketinize/tarafıma 16.10.2018 tarihinde gönderilmiştir.
Belgeler üzerinden yaptığım incelemeler ve sigortalı ile yapılan telefon görüşmelerimize istinaden; teknenin XXX Marina da bağlı olduğu ancak sigortalının teknesini 3 günlüğüne Marina'ya yaklaşık 300 m mesafedeki işletmecisi olduğu restorant önünde tonoza bağladığı ve 3.Gün teknenin çalındığını gördüğü bilgisi alınmış/ifadelerinde belirtilmiştir,
Ayrıca sigortalı XXX demirli vaziyette olan teknesinde İlk 2 gün yattığını belirterek 3. Gün ise öğlen saatlerinde döndüğünde teknesinin çalındığını/demirli olduğu pozisyonda olmadığını görmüştür.
Sigortalıdan XXX Marina ite yapılan sözleşme talep edilmiştir. Ancak bu durumda Marina'nın hiçbir sorumluluğunun olamayacağı aşikardır. Alınan şifahi bilgiler çerçevesinde hırsızların marinadan dahi tekne çalma girişiminde bulundukları kamera kayıtlarının olduğu bilgisi alınmıştır. Daha sonra 09.10.2018 tarihinde teknenin XXX Adasında yakalanması neticesinde hukuki işlemlere başlandığı belirtilmiştir.
Teknenin kontrolsüz bir bölgeden içinde kimse olmadan çalındığı teknenin ana makinelerinin ise düz kontak yapılarak çalıştırıldığı kanaatine varılmıştır.
Tekneye ait talep edilen belgelerin incelenmesi ve Sayın XXX Sigorta A.Ş. ye ulaştırılması neticesinde olayın araştırılması ve tetkiki için bilgi ve belgeler şirket bünyesinde bulunan Suistimal Araştırma Uzmanı XXX’e iletilmiş ve kendisi tarafından çalınma olayı XXX da yerinde araştırılmıştır.
B- Tespitler/Araştırma Dosyası
- Sigortalı XXX'e ait teknenin yapılan incelemeler neticesinde XXX Belediyesi tarafından işletilen XXX Marina ile 01.04.2018-31.03,2019 tarihleri arasında sözleşmesinin olduğu,
- Sigortalı Sayın XXX un XXX'te restoran işlettiği,
- Teknesini 07.10.2018 tarihinde işletmecisi olduğu restorantın yaklaşık 50 metre açığında tonoza bağladığı, 07/10 ve 08/10/2018 tarihlerinde teknesinin içinde kaldığı,
08.10.2018 akşam saatlerinde teknesinin ihtiyaçlarını almak üzere teknesinden ayrıldığı ancak 09.10.2018 tarihînde öğlen saatlerinde döndüğünde teknesinin verinde olmadığını/çalındığını anladığını Sahil Güvenlik Komutanlığına başvurduğunu daha sonra teknenin mülteci kaçakçılığına karıştığını ve Yunanistan/XXX adasında bulunduğunu öğrendiğini beyan etmiştir.
- Sigortalı hadiseden sonra XXX Adasına gitmiş ve oradan avukatı ile görüşmüş burada sigortalı teknesini görmüş ve fotoğraflarını çekmiştir. Fakat teknenin içi kendisine gösterilmemiştir. Teknenin XXX Adasında yeddiemine teslim edildiği raporunda belirtilmiştir, (Araştırma uzmanı raporunda beyan mevcuttur)
- Teknesinin çalınması ile ilgili hiç kimseden şüphelenmediğini raporunda belirtmiştir.
- Rapor ekinde sunulan XXX Belediyesine ait Marina Yetkilisinin 23.01.2019 tarihli beyanında ise;
“Teknenin sahibi (sigortalı) tarafından 07.10.2018 tarihinde Marina'dan alındığı ve işletmesini yaptığı XXX önündeki restorantın açığına tonoza bağlandını belirtilerek teknenin 09.10.2018 sabah 06.13 saatlerinde Marina da görevli kişi tarafından görüldüğünü ancak görevlinin Sigortalı XXX'in balık tutmak amacı ile seyir yaptığını düşünerek durumu önemsemediği, 06.18 de ise bir şahsın tekneden indiğini kamera kayıtlarından gördüklerini beyan etmişlerdir. ”
- Ayrıca daha sonra teknenin Marina'ya yakın kumluk bölgeden GÖÇMEN aldıkları iddia edilmiştir. (Beyan araştırmacı raporunda mevcuttur)
- Sigortalı XXX durumu İNTERPOL'e intikal ettirmiştir.
- Teknenin kontak/kamara anahtarları araştırma sırasında Sigortalı tarafından araştırma uzmanına gösterilmiştir.
- Teknenin XXX/Yunanistan'a kaçırıldığı Yunanistan Basınına intikal etmiş olup gazete sayfaları araştırma uzmanı raporunda mevcuttur.
Konu teknenin çalınmasına müteakip bulunarak XXX Adası/Yunanistan'dan teslim alınarak 29.03.2019 tarihinde XXX Marina'ya getirilmesi neticesinde kaçırılma olayı neticesinde teknede hasarların/malzeme kayıplarının olduğu bilgisi alınmış ve hasar ekspertiz çalışması yapmak üzere XXX'a 03.04.2019 tarihinde gidilmiş ve tekne sahibi Sayın XXX Bey/SoundYachts Yetkilisi/Volvo Motor Yetkili Servis Temsilcisi ile birlikte görüşmeler ve teknede incelemeler yapılmıştır.
- Tekne ekspertiz çalışması sırasında XXX Marina rıhtımına kıçtan kara bağlı ve yüzer vaziyette görülmüştür,
- Teknenin kamara giriş flexiglas malzemeden yapılmış olan sürgülü kapının ve kilidinin kırılmış olduğu ve kilit/kapının yenilenmesi gerektiği tespit edilmiştir.
- Teknenin kontak (start-stop) anahtarının kırıldığı ve tekne düz kontak (kısa devre) yapılarak çalıştırıldığından elektrik kablolarının kesildiği görülmüştür.(Kontak anahtarı sipariş edilmiş olup bedelinin 90 Euro olduğu sigortalı yetkilisinden öğrenilmiştir.)
- Teknenin cam sileceğinin (l adet) kırıldığı,
- LCD televizyonunun ve DVD müzik çaların yerinde olmadığı çalındığı görülmüş/fotoğraflandırılmıştır.
- Özellikle açık güvertedeki kaplama tik ağaçlarının kısmen hasarlandığı (derz malzemesinin) tespit edilmiştir. Ancak onarımı mümkündür.
- Teknenin akülerinin çalındığı XXX'tan idareten alınan akü ile seyrini tamamladığı ancak akü voltajı yetersiz olduğundan dolayı iskele taraf ana makinenin start edilemediği kanaatine varılmıştır. 04.04.2019 tarihinde yeni aküler tekneye getirilerek tecrübe yapılması planlanmıştır.
- Teknenin 4 HP gücündeki servis botunun motorunun çalındığı yerinde olmadığı tespit/beyan edilmiştir.
- Teknenin flaplerinin (trimi sağlayan) seyir esnasında kontrol dışında çalıştığı tespit edilmiştir. Dibe oturma.
- Sigortalı tarafından yapılan bildirimde en önemli hususun teknenin kaçırılma sırasında su kesimi altından dibe temas ettiği hususudur. Tekne denizde yüzer vaziyette görüldüğünden su kesimi altı, pervaneler, kuyruk dümenler incelenememiştir. ( Marina görgü tanığı ifadesinde kumluğa yanaştığı belirtilmiştir. Muhtemelen flaplerde meydana gelen hasarın dibe temas sırasında olma ihtimali de yüksektir.
- Tahmini hasar bedeli görünen duruma göre 8000 Euro civarındadır. ”
- Tekne korumasız/güvenliği olmayan demirlediği pozisyonda içinde kimse olmadan çalınmış/kaçırılmıştır.
-1/11/85 Yat Klozları (CL 328) gereğince Madde 9.2 de belirtilen "ZİYA VE HASARIN SİGORTALI GEMİ SAHİBİ VE İDARECİNİN GEREKLİ ÖZENİ GÖSTERMEMELERİNDEN KAYNAKLANMAMASI KOŞULU İLE BU SİGORTA HASARI TAZMİN EDER ifadesine istinaden " teknenin korumasız, güvenliği olmayan bir pozisyonda başı boş bırakılması” teknede oluşan fiziki hasarların teminata dahil edilemeyeceği tarafımdan ve araştırma uzmanı raporunda da belirtilmiştir.
Ancak düzenlenen poliçede belirtilen yargılama masrafları için yazılı bulunan "özel şart" nedeni ile ve bu şart teminatı hasardan bağımsız çalıştığı için ilgili soruşturma/yargılama masraflarının poliçe özel şartlar klozunda verilen limit dahilinde (23 364 TL) ödenmesinin uygun olduğu kanaatine varılmıştır. ”
şeklinde düzenlendiği tespit edilmiştir.
Yukarıdaki bilgiler ışığında, başvurana ait " XXX " isimli özel fiber sürat teknesinin, 09/10/2018 tarihinde başvuranın XXX ili XXX İlçesi XXX mevkiinde işletmecisi olduğu restorantın yaklaşık 50 metre açığında tonozda bağlı vaziyette iken kimliği belirsiz şahıs(lar) tarafından düz kontak yapmak suretiyle çalındığı ve yasa dışı yollardan Yunanistan’ın XXX adasına kaçak göçmen götürürken yakalandığı anlaşılmıştır.
Sigortalı teknenin çalınmasına müteakip Yunanistan'ın XXX Adasında bulunması ve yasal işlemler sonrasında teslim alınarak 29.03.2019 tarihinde XXX Marina'ya getirilmesi sonrası, aleyhine başvuru yapılan XXX Sigorta A.Ş. tarafından görevlendirilen XXX Ekspertiz firması eksperi tarafından 03.04.2019 tarihinde XXX’da gerçekleştirilen ekspertiz çalışması neticesinde hazırlanan 02.05.2019 tarihli ekspertiz raporunun sonucunda, sigortalıya ait teknenin korumasız/güvenliği olmayan bir alanda demirlenmiş olması ve başıboş bırakıldığı esnada buradan alınarak götürülmesi nedeniyle teknede oluşan fiziki hasarların teminat kapsamı dışında olduğu belirtilmiştir.
İşbu Ekspertiz raporu doğrultusunda, aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketince yazılan
12.06.2019 tarihli yazısının;
“ Yapılan ekspertiz çalışması ve ibraz edilen belgelerin incelenmesi neticesinde XXX isimli motor yatın 09/10/2018/ tarihinde korumasız/güvenliği olmayan bir alanda demirlenmiş ve başıboş bırakıldığı esnada buradan alınarak götürülmesi sonucu zarar gördüğü tespit edilmiştir.
Poliçenin tanzim edildiği Insititute Yacht Clauses 1.1.85 klozunda hırsızlık önlemlerinin sağlanmaması nedeniyle gerçekleşen hasarlar teminat harici bırakıldığından teknede meydana gelen zararların teminat dahilinde değerlendirilemediğini, diğer yandan teknenin bulunduğu XXX Adası'ndan Türkiye'ye getirilmesi için yapılan yargılama ve diğer masraflar için poliçe şartları uyarınca tarafınıza 14/05/2019 tarihinde 23,364.00 TL yargılama masrafı ödendiğini bilgilerinize rica ederiz. ”
Şeklinde düzenlenerek sigortalının tazminat talebi reddedilmiştir.
Teminatın kapsamı taraflar arasında akdedilmiş bulunan sigorta sözleşmesine ilişkin poliçe genel ve özel şartlarında açıkça belirtilmiştir.
Tekne Sigortası Poliçe Genel Şartları’ nın “ Sigortanın Konusu” başlıklı A.1 hükmünde;
“ Bu sigorta, poliçede belirtilen süre içinde gemi veya diğer deniz ve göl araçları ya da bunlara ilişkin diğer sigorta ettirilebilir menfaatlerin maruz kalabileceği rizikoları, poliçede belirlenen koşullara bağlı olarak güvence altına alır. Bu maddede yer alan gemi veya diğer deniz ve göl araçları' terimi, yük ve yolcu gemilerini kapsar. Ancak sigortacı kabul ettiği takdirde, ahşap veya beton yahut bunların karışımından yapılmış tekneler, yelkenli tekneler, tenezzüh tekneleri, yat ve kotralar, hizmet motorları, balıkçı gemi ve tekneleri, römorkör, duba, şat ve layterler, yüzer havuz, şahmerdan ve vinçler, yüzer lokanta, deniz motosikletleri gibi deniz ve göl araçları gemi veya diğer deniz ve göl araçları terimi kapsamında sayılır ” düzenlemesi yer almaktadır.
Tekne Sigortası Poliçe Genel Şartları’nın “Sigorta Teminatının Kapsamı” başlıklı A.3 hükmünde ise;
“Bu sigorta, rizikonun gerçekleşmesi sonucu gemi veya diğer deniz ve göl araçlarının yahut bunlara ilişkin diğer menfaatlerin uğrayacağı ziya ve hasarı, ayrıca teminata dahil edilmişse sorumluluk tazminatını, yahut bunlarla ilgili masrafları kapsar. Ziya veya hasar yahut sorumluluk tazminat ile bunlara ilişkin masrafların kapsam ve içeriği, teminata dahil ve istisna edilen rizikolar, bu poliçeye eklenen özel şartlarla belirlenir. ”
düzenlemesi yer almaktadır.
Somut olayı, teminatın kapsamına ilişkin olarak poliçe genel ve özel şartlarında yer alan düzenlemeler ışığında değerlendirecek olursak;
Tekne Poliçesi Genel Şartları’nın “Özel Şartlar” başlığını taşıyan C.7 maddesine göre;
“ Tarafların anlaşmasına göre, genel şartlara aykırı olmamak kaydıyla özel şartlar konulabilir ve bu özel şartlar genel şartlara göre öncelikli olarak uygulanır. ”
Başvuranın sigortalısı olduğu XXX numaralı Tekne Sigorta Poliçesinin Tekne Sigortası Genel Şartları ve Enstitü Yat Klozları [CL328] mucibince düzenlenmiş olduğu görülmüştür.
Enstitü Yat Klozları 1.11.85 CL328 9. TEHLİKELER klozu şu şekilde düzenlenmiştir;
“ 9.2.1. Sigorta edilen şeyin [aşağıdaki] tehlikeler nedeniyle uğradığı zıya veya hasarı kapsar;
9.2.1.4. Gemi veya botlarının tamamen çalınması ya da bilinen yöntemlere ek olarak hırsızlığı önleyici aygıt ile gemi yahut botlara kilitlenmesi koşulu ile dıştan takma motorların çalınması yahut gemiye, depo veya onarım yerine zorla girilerek makinenin [dıştan takma motorlar dahil] aygıt veya donanımın çalınması. ”
Hükümlerini havidir.
Enstitü Yat Klozları 1.11.85 CL 328’in 10. İSTİSNALAR klozu ise şu şekilde düzenlenmiştir;
Aşağıdakilerle ilgili herhangi tazminat kabul edilmez:
10.1. Dıştan takma motorun düşmesi veya güverteden denize yuvarlanması.
10.2. Aşağıdaki 19. Sürat Botu Klozu [Speedboat Clause] ile burada ayrıca sigorta edilmedikçe, ana gemide veya kıyıda yatmakta olan ve tasarlanmış hızı 17 mili aşan gemi botu.
10.3. Ana geminin adı ile daimi olarak işaretlenmemiş gemi botu.
10.4. Gemi oturmadıkça, çatışmadıkça veya sudan başka [buz dahil] her hangi görünür cisme çarpmadıkça ya da bağlı olduğu serenlerin hasarı sonucu olmadıkça yelken ve kılıflarının rüzgar tarafından yırtılması veya fora[3] edilmişken patlaması.
10.5. Geminin oturması, batması, yanması, tutuşması veya sudan başka [buz dahil] her hangi görünür bir cisme çarpması ya da değmesi nedeniyle zıya veya hasara uğramadıkça, gemi yarışırken yelkenler, direkler veya serenler yahut sabit ve hareketli çarmıh [çarmık] veya iskotaların[4] zıya veya hasarı.
10.6. Kişisel eşya.
10.7. Tüketilebilir gereçler [levazım], balık takımı veya demir ve zincirler.
10.8. Geminin oturması, batması, yanması, tutuşması veya sudan başka [buz dahil] görünür her hangi cisme çarpması ya da değmesi nedeniyle zıya veya hasara uğramadıkça, kaplama veya oradaki onarım.
10.9. Çizim veya yapımdaki bir hatanın düzeltilmesi için yapılan masraf veya zarar ya da çizim yahut yapımda iyileştirme veya değişiklik nedeniyle yapılan herhangi masraf yahut zarar.
10.10. Yarı batık bir gemi neden olmadıkça, ağır hava nedeniyle motor ve bağlantıları [pervane veya bağlantı mili (strut şaft) Hariç] elektrik donanımı ve aküler ve bağlantılarının uğradığı zıya veya hasar. Fakat bu 10.10 Klozu geminin oturması veya çatışması ya da bir başka gemi, rıhtım, iskele ile temasının neden olduğu zıya veya hasarı istisna etmez. ”
Hükümlerini havidir.
5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 11.maddesinin 4.Fıkrası; “ Sigorta sözleşmelerinde kapsam dahiline alınmış olan riskler haricinde, kapsam dışı bırakılmış riskler açıkça belirtilir. Belirtilmemiş olan riskler teminat kapsamında sayılır. ” şeklinde düzenlenmiştir.
XXX numaralı poliçe incelendiğinde, sigortalı teknenin konaklama yerine ve/veya çalınma rizikosuna ilişkin herhangi bir istisnai özel şartın bulunmadığı ve Marmara denizi, Ege denizi, Karadeniz ve Akdeniz (Adriyatik denizi dahil ve Port Said ve Cebelitarık girişlerine kadar tüm Akdeniz) de meydana gelebilecek tüm rizikoların poliçe teminatı dahilinde olduğu tespit edilmiştir.
Yukarıdaki bilgiler ışığında; başvurana ait sigortalı XXX isimli teknenin 07.10.2018 tarihinde başvuranın işletmecisi olduğu restorantın yaklaşık 50 metre açığında tonoza bağlı olduğu, başvuranın 07/10 ve 08/10/2018 tarihlerinde teknesinin içinde kaldığı, 09.10.2018 günü sabah saatlerinde teknesinin ihtiyaçlarını almak üzere karaya çıktığı, aynı gün saat 14.45 sularında geri döndüğünde ise teknesinin çalındığını gördüğü anlaşılmakla, başvuranın teknesini sık sık kullandığı ve teknenin kamara ve marş motoru anahtarlarını sürekli yanında muhafaza ettiği hususları göz önüne alındığında sigortalının, makul ölçülerde koruma yükümlülüğünü yerine getirmediğinden ve tekneyi başıboş bırakarak zarara kendi ağır kusuru ile sebebiyet verdiğinden söz edilemeyeceği, bu bağlamda meydana gelen hırsızlık olayında başvuranın bir kusurunun bulunmadığı ve Enstitü Yat Klozları 1.11.85 CL328 klozunun 9.2.1.4. maddesi uyarınca sigortalı XXX isimli teknenin 09.10.2018 tarihinde çalınmasının teminat dahilinde olduğu kararına varılmıştır.
Tazminat miktarına ilişkin olarak, başvuran vekili 79.409.-TL ödenmesini talep etmiştir.
Dosyada saklı 07.05.2019 tarihli Ekspertiz raporunda ise, teknede oluşan hasarlar için ayrı ayrı fiyatlandırma yapılmadığı ve görünen duruma göre tahmini hasar bedelinin toplam 8.000 Euro olarak belirtilmiş olduğu görülmüştür.
Başvuranın teknesinin onarımı için yapmış olduğu masraflara ilişkin dosyaya ibraz edilen fatura ve tekliflerin dökümü şu şekildedir:
1. Volvo Penta servisi XXX firmasının 01.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, marş anahtarı bedeli olarak KDV dahil 575.-TL
2. Volvo Penta servisi XXX firmasının 24.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, bağlama parçası ve tekerlek bedeli olarak KDV dahil 414.-TL
3. Volvo Penta servisi XXX firmasının 24.04.2019 tarih ve XXXno.lu faturasına göre, flap bedeli olarak KDV dahil 3.086.-TL
4. Volvo Penta servisi XXX firmasının 07.05.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, gasket bedeli olarak KDV dahil 215.-TL
5. Volvo Penta servisi XXX firmasının 27.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, control unit bedeli olarak KDV dahil 1.054.-TL
6. Volvo Penta servisi XXX firmasının 10.05.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, gasket bedeli olarak KDV dahil 233.-TL
7. Volvo Penta servisi XXX firmasının 19.04.2019 tarihli revize yedek parça teklif formuna göre, 2 adet pervane kit bedeli olarak 4.080.-TL
8. XXX firmasının 16.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, trim sensörü, şaft körük kit, eksoz körüğü, kuyruk yağı, kuyruk tutya ve ayna tutya bedeli olarak KDV dahil 5.900.-TL
9. XXX şirketinin 15.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, Lowrance links VHF bedeli olarak KDV dahil 1.465.-TL
10. XXX. şirketinin 08.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, bidon bedeli olarak KDV dahil 355.-TL
11. XXX firmasının 04.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, 2 adet akü bedeli olarak KDV dahil 1.750.-TL
12. XXX şirketinin 19.04.2019 tarihli satış fişine göre, parça tornavida seti bedeli olarak KDV dahil 129.-TL
13. XXX şirketinin 01.05.2019 tarihli faturasına göre, Led TV bedeli olarak KDV dahil 1.144.-TL
14. XXX A.Ş. nin 18.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, 18-25.04.2019 arası çekme-atma ve karapark bedeli olarak KDV muaf 3.032,48 TL
15. XXX A.Ş. nin 18.04.2019 tarih ve XXX no.lu faturasına göre, 25-27.04.2019 arası çekme-atma ve karapark bedeli olarak KDV muaf 508,05 TL
16. XXX. şirketinin 18.04.2019 tarihli teklifine göre, telsiz ruhsat işlemleri için 700.-TL
17. XXX isimli şahsın onarım fiyat teklifine göre, XXX teknesinin karaya oturtulmasından dolayı meydana gelen muhtelif hasarların onarım işçiliği için 10.000.-TL
Olmak üzere toplam 34.640,53 TL olduğu tespit edilmiştir.
Yukarıda sıralanan belgelere ilaveten başvuran vekilinin dilekçesinde bir belge sunulmaksızın ödenmesini talep ettiği diğer hasarlardan, sadece teknede yapılan ekspertiz çalışmasında tespit edilerek ekspertiz raporunda belirtilen aşağıdaki hasar kalemleri heyetimizce uygun ve kadri maruf bulunmuş olup ödenmesine karar verilmiştir:
1. Teknenin cam sileceği kırık: 700.-TL
2. DVD player yerinde yok: 1.250.-TL
3. Johnson marka 4 hp gücünde servis botu motoru çalınmış: 7.000.-TL
Olmak üzere toplam 8.950.-TL olduğu tespit edilmiştir.
Poliçenin 5. Sayfasında; Institute Yat Klozu 1/11/85 Cl 328'in 12.maddesi çerçevesinde işbu poliçe ile teminat altında alınan herhangi bir rizikonun gerçekleşmesi durumunda teminat bazında olay başına uygulanacak muafiyetler; " Herbir tekne ve 3.şahıs hasarlarında sigorta bedeli üzerinden sigorta bedelinin %0,50 oranında (2,000.00 TL) tenzili muafiyet uygulanacaktır. " Şeklinde düzenlenmiştir.
Bu durumda, ödenebilir tazminat tutarı;
34.640,53 TL
8.950,00 TL
43.590,53 TL
(-) 2.000,00 TL ( muafiyet )
41.590,53 TL olarak hesaplanmıştır.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/15. Maddesinde yer alan “.. .Hakemler, sadece kendilerine verilen evrak üzerinden karar verir. ...” şeklinde yer alan düzenleme gereğince, başvuranın yukarıda belirtilen hasarlar dışındaki talebinin reddine;
41.590,53 TL tutarındaki hasar bedelinin ise aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi tarafından başvurana ödenmesine karar verilmiştir.
Başvuranın, 11/02/2019 temerrüt tarihinden itibaren avans faiz talebi bulunmaktadır.
Başvuruya konu poliçe Türk Ticaret Kanununda düzenlenen Mal Sigortaları türünden bir poliçe olduğundan ve Türk Ticaret Kanununda düzenlenen hususlar ticari iş sayıldığından hükmedilmesi gereken faiz türü, (eğer talep edilmiş ise) avans faizidir.
Bu bağlamda, TTK 1427.Maddesi ve başvuranın talebi dikkate alınarak, sigorta şirketinin temerrüt tarihi 11.02.2019 tarihi olarak kabul edilmiştir.
Avukatlık ücreti bakımından;
Vekalet ücretleri avukatlık kanununa dayanarak çıkartılan Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre her yıl Barolar Birliğinin teklifi ve Adalet Bakanlığının kabulü ile yayımlanır ve yürürlüğe girer. 02.01.2019 tarihinde 30643 sayılı Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin Tahkimde ve Sigorta Tahkim Komisyonunda Ücret Başlıklı 17/2 bölümünde Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü kısmına göre nisbi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nisbi ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde Asliye Mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez.
Bu nedenle kabul edilen tutarlar için tarifenin ikinci kısım ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen tutarlara göre nisbi vekalet ücreti hesaplanmış ayrıca reddedilen kısım için ise yine tarife hükmü ve Sigortacılık Kanunu 30. Maddeye göre sigorta şirketi vekili lehine avukatlık ücretine hükmedilmiştir.
4.2. Gerekçeli Karar
Hakem heyetimizce dosya üzerinde yapılan inceleme ve yukarıda açıklanan gerekçelerle, somut olayda meydana gelen riziko ve hasarın teminat kapsamı dahilinde olması nedeniyle tazminat ödemesinin bütün şartları gerçekleşmiş olduğundan, başvurunun kısmen kabulü ile 41.590,53 TL tazminat tutarının 11.02.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte aleyhine başvuru yapılan XXX Sigorta A.Ş. den tahsili ile başvuru sahibine ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Başvuranın yaptığı masraflar yargılama giderleri olarak kabul edildiğinden asıl alacağa dahil edilmemiştir.
5. KARAR: Yukarıda yapılan değerlendirme ve açıklanan gerekçelerle;
1. Başvuranın başvurusunun kısmen kabulü ile 41.590,53 TL’nın 11.02.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte aleyhine başvuru yapılan XXX Sigorta A.Ş.'den tahsili ile başvuru sahibine ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2. Başvuranın yapmış olduğu 1.200.-TL başvuru ücreti 6,40 TL vekalet harcı ile 10,10 TL baro pulu toplamı 1.216,50 TL yargılama giderinin kabul/ret oranına göre hesap ve takdir edilen 637,14 TL sının aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinden tahsili ile başvurana ödenmesine, artan kısmın kendi üzerinde bırakılmasına,
3. Başvuran vekil ile temsil edildiğinden karar tarihindeki AAÜT madde 17/2 ye göre hesap ve takdir edilen 4.925.-TL avukatlık ücretinin sigorta şirketinden alınarak başvurana ödenmesine,
4. Aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketi vekil ile temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT ile 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/17.Madde hükmü uyarınca reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 902.-TL vekalet ücretinin başvurandan tahsili ile aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketine ödenmesine,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy