(6102 S. K. m. 1427, 1446)
20.04.2021 Tarih ve K-2021/47765 Sayılı Hakem Kararı (Nakliyat)
1. BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN BİLGİLER
1.1. Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Dosya muhteviyatı olarak, taraflardan temin edilen bilgi ve belgeler kapsamında, başvuru sahibi vekilinin Sigorta Tahkim Komisyonu’na yaptığı 07.12.2020 tarih ve XXX sayılı başvurusunda uyuşmazlığın temel nedeninin, başvuru sahibine ait aracın XXX plakalı çekici ve çekiciye bağlı XXX dorsede taşınması esnasında çekicinin lastiğinin patlaması nedeni ile çıkan yangında aracının hasarlanması sonucu talep ettiği hasar onarım bedelinin ve değer kaybının hasara sebebiyet veren XXX-XXX plakalı araçların taşıma sırasında meydana gelen zararların teminat altına alındığı Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi kapsamında XXX Sigorta A.Ş. tarafından tazmin edilmediği iddiasından kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Dosya muhteviyatı, bilgi ve belgeler üzerinde yapılan tetkikatta; Tarafların delillerini ibraz ve ikame ettikleri, uyuşmazlığın temel nedeninin başvuru sahibine ait aracın XXX plakalı çekici ve çekiciye bağlı XXX dorsede taşınması esnasında çekicinin lastiğinin patlaması nedeni ile çıkan yangında aracının hasarlanması sonucu talep ettiği hasar onarım bedelinin ve değer kaybının hasara sebebiyet veren XXX-XXX plakalı araçların taşıma sırasında meydana gelen zararların teminat altına alındığı Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi kapsamında XXX Sigorta A.Ş. tarafından tazmin edilmediği iddiasından kaynaklandığı, tarafların aktif ve pasif husumet ehliyetlerinin mevcut olduğu görülmekle, yapılan inceleme ve dosyada alınan bilirkişi raporu dosyada yapılacak başkaca bir işlem kalmadığından başvuru konusu hakkında karar oluşturulmuştur.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri
Başvuru sahibi vekili yukarıda tarih ve numarası yazılı olan başvuru formu ile Sigorta Tahkim Komisyonu’na yaptığı başvuruda;
Müvekkiline ait XXX plakalı ford marka aracın sigortalı XXX’a ait nakliye aracı ile taşınmakta iken yangın çıkması nedeni ile hasar gördüğünü, XXX ile XXX Sigorta A.Ş. arasında taşımaya ilişkin sigorta poliçesi düzenlendiğini, tır nakliyat sırasında 12.05.2020 tarihinde nakliyat amacı ile yolda iken çıkan yangın sonucu hasar aldığını, müvekkilinin daha önce hasarı bulunmayan sıfır bir araç olduğunu, müvekkilinin aracında meydana gelen hasar nedeni ile aracın değer kaybettiğini ayrıca araçta 27.988,64.-TL hasar meydana geldiğini, müvekkilinin aracında oluşan hasardan ve değer kaybından XXX-XXX plakalı araç adına XXX Sigorta A.Ş.’nin sorumlu olduğunu, sigorta şirketi tarafından hasar bedeline ilişkin kısmi bir ödeme yapılmışsa da yapılan ödemenin müvekkilinin zararını karşılamadığını beyan ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik hasar bedeli tazminatı olarak 7.664.-TL, 10.-TL değer kaybının ve 50.-TL ekspertiz ücretinin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi, yargılama giderleri ile birlikte aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinden tahsiline karar verilmesini talep etmektedir.
2.2. Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
XXX Sigorta A.Ş. başvuruya cevap vermemiştir.
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümü için 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Türk Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği, Emtia Nakliyat Sigortası Genel Şartları ve Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi hükümleri dikkate alınmıştır.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1. Değerlendirme
07.12.2020 tarihinde Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuruda bulunan başvuru sahibi XXX’ye ait aracın XXX Sigorta A.Ş. tarafından Nakliyat Abonman sigorta poliçesi ile sigortalı XXX plakalı çekici ye bağlı XXX plakalı dorsede taşınmakta iken çekicinin lastiğinin patlaması nedeni ile meydana gelen yangında hasarlanması nedeni ile talep ettiği hasar bedelinin eksik ödenmesi, değer kaybının sigorta şirketi tarafından ödenmemesi neticesinde Sigorta Tahkim Komisyonuna müracaat ettiği görülmüştür.
Taraflar arasındaki ihtilaf; Yangın neticesinde hasar gören XXX plakalı aracın, gerçek hasar onarım bedeli ve değer kaybı miktarının ne olduğu, talep edilen hasar onarım bedeli ve değer kaybı miktarının uygun olup olmadığı ve sigorta şirketinin temerrüde düşüp düşmediği noktasındadır.
XXX Sigorta A.Ş. başvuruya cevap vermemiştir.
29.03.2021 tarihli 1 numaralı ara karar ile sigorta şirketi vekilinden hasar dosyası ve poliçenin celbine, gönderilmediği takdirde dosyadaki bilgi ve belgelere göre karar verileceğinin ihtarına, Uyuşmazlığın çözümü hususunda, taraflar arasındaki ihtilafın halli, iddia ve savunmanın, sunulan delillerin dikkate alınarak, taraflar arasında ihtilaf konusu olması sebebiyle, Yargıtay’ın esas aldığı emsal kriterlerle hasar bedeli ve değer kaybı tazminat tutarı alacağının var olup olmadığının denetlemeye uygun gerekçelerle tespitine yönelik bilirkişi raporu düzenlenmesine, Nakliyat Abonman Blok Poliçesi incelenmek suretiyle raporun düzenlenmesine karar verilmiş, Makine Mühendisi XXX bilirkişi olarak atanmıştır.
Sigorta şirketi hasar dosyası evraklarını dosyaya sunmuştur.
Bilirkişi 01.04.2021 tarihinde;
“Hasar gören vasıta üzerinde oluşan DEĞER KAYBI gerçek zarar kalemleri arasında olması nedeni ile Trafik sigortası limitleri ve KUSUR durumu dahilinde ZARAR teminat altına alınmıştır.
Bu zarardan davalı sigorta şirketi sorumludur. Vasıtanın değer kaybının tespitinde aracın 2. el piyasa değeri, vasıtanın kaza anındaki KM' si, kaza öncesinde, varsa hasar gören karoseri monoblok parçaları, diğer değişen kaporta parçaları ve boyanan karoseri parça sayısı, vasıtanın ön, arka, sağ ve sol yanlar ile tavan kısımlarının bütünlüğü göz önüne alınarak hesap ve değerlendirme yapılmıştır.
NETİCE VE KANAAT:
Yukarıdaki durum çerçevesinde XXX plakalı, XXXX marka, 2011 model vasıtada, meydana gelen yangın sonucu oluşan hasar miktarının onarım faturalarında düşülen %10 iskonto düşülerek ve KDV dahil 33.026,60 TL olduğu, hasar tarihi öncesinde değer kaybını etkileyecek eski hasar kaydının olmadığı, meydana gelen hasardan doğan kalıcı değer kaybının gerçek piyasa şartlarına göre 7.044,50 TL olduğu, Sigorta Şirketi tarafından mağdur tarafa daha önce ödendiği beyan edilen 20.324,02 TL tutarında hasar ödemesi düşüldüğünde, (33.026,60 TL - 20.324,02 TL) = 12.702,58 TL eksik hasar ödemesi olduğu,” şeklindeki raporu dosyaya sunmuştur.
Sigorta şirketi vekili bilirkişi raporuna karşı sunduğu itiraz dilekçesinde; değer kaybının teminat dahilinde olmadığını poliçedeki ana teminatın kamyon klozu olduğunu, ibranamenin makbuz hükmünde olmayıp borcu sona erdirdiğini, başvuru sahibinin bakiye zararı olduğunu tespit etmesi gerektiğini beyan ederek bilirkişi raporuna itiraz etmiştir.
Bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamının birlikte incelenmesi sonucunda;
XXX plakalı çekici ve çekiciye bağlı XXX plakalı dorse XXX Sigorta A.Ş.’ne 28.02.2020-28.02.2021 tarihleri arasında “Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesi” ile sigortalıdır.
Poliçede;
KAMYON KLOZU
“İşbu sigorta poliçesi ilişik, Emtea Nakliyat Sigortası Genel Şartları ve bu şartlara nazaran üstün hükümlere haiz aşağıda yazılı şartlar dairesinde akdedilmiştir.
TEMİNATIN SINIRI KLOZU
İşbu sigorta poliçesi ilişik, Emtea Nakliyat Sigortası Genel Şartları ve bu şartlara nazaran üstün hükümlere haiz aşağıda yazılı şartlar dairesinde akdedilmiştir.
(Yükleme, aktarma ve boşaltmaya atfedilebilecek rizikolar HARİÇTİR).
İşbu sigorta, deniz yoluyla yapılacak Emtia Nakliyatına Mahsus Umumi Şartların 1.8.17.18.19.20. maddeleri kaldırılmak ve kamyon ve treylerle yapılacak sevkiyata kabili tatbik olan hükümleri saklı kalmak kaydiyle ateş, yıldırım, seylap, dere taşması, çığ, toprak ve dağ heyelanı, köprü yıkılması, yolların çökmesi ve kamyon veya treylerin devrilmesi, yanması, çarpması ve çarpışması neticesinde taşınan malın uğrayacağı ziya ve hasarları muafiyetsiz temin eder.
Sigorta, malların nakledilmek üzere kamyon veya treylere yüklendiği anda başlar ve nakil vasıtasının poliçede gösterilen mahale varışı ile sona erer.” Şeklinde teminat altına alınmıştır.
Emtia Nakliyat Sigortası Genel Şartları:
“Madde 1- Sigortalı malların fırtınadan, geminin batmasından veya karaya vurmak veyahut kaya veya sığlığa bindirmek gibi haller neticesinde tamamen veya kısmen harap olmasından, oturmadan, çatışmadan, sabit, seyyar veya sabit bir cisme (buz dahil) çarpmasından, malın denize atılmasından, yangından, infilaktan, kaptan ve gemi adamlarının barataryasından yükleme, aktarma veya boşaltma ameliyeleri esnasında bir veya birden çok dengin düşmesinden ve genel olarak deniz kaza ve tehlikelerinden gelebilecek her türlü zıya veya hasarlar, bu poliçe ile tesbit olunan şartlar dahilinde, sigortacı'ya ait olacaktır.” Şeklinde yangın nedeni ile meydana gelecek her türlü ziya ve hasarların sigortacının sorumluğunda olduğu düzenlenmiştir.
Türk Borçlar Kanunu, A.Sorumluluk I. Genel olarak MADDE 49- Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
T.C. Mersin Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı tarafından düzenlenen 12.05.2020 tarihli yangın raporu ve Tarsus Cumhuriyet Başsavcılığı’na düzenlenen tahkikat evrakının incelenmesinde; XXX plakalı çekici ve çekiciye bağlı XXX plakalı dorsede yangın çıktığı, çıkan yangında dorsenin tamamen yandığı, başvuru sahibine ait aracın çıkan yangında hasar aldığı görülmüştür.
Hasar sonucu oluşan değer kaybı gerçek zarar kalemleri arasındandır. Genel şartlar ile “ Her türlü ziya ve hasarlar” teminata dahil edildiğinden çıkan yangın sonucu araçta oluşan değer kaybı da teminat dahilindedir. Bu nedenle sigorta şirketinin değer kaybının teminat kapsamında olmadığı yönündeki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
İbranamenin borcu sona erdirdiği itirazı bakımından;
Başvuru sahibi tarafından dosyaya sunulan 20.08.2020 tarihli sigorta şirketinin atadığı eksper tarafından tanzim edilen ek ekspertiz raporunda XXX plakalı araçla ilgili kesin rapor hazırlanır iken 20.324,02.-TL+KDV'nin değerlendirmeye alındığı, konu aracın onarımının tamamlanması sonrasında bagaj kapağına ait 2 adet lifti ile 2 adet isim plakası parçalarının da hasarlı olduğunun ve yenisi ile değişiminin gerekli olduğunun tespit edildiği, buna göre ek hasarın 7.664,02.-TL tespit edildiği görülmüştür. Bizzat sigortacının atadığı eksper tarafından önceki raporunda belirlenen 20.324.02.-TL hasar miktarının aracın onarımına başlanması ile değiştiği ve arttığı kabul edilmektedir. Bu durumda 03.07.2020 tarihinde başvuru sahibinden alınan ibraname ile borç sona ermemiştir. Sigortacı tarafından poliçe hükümlerine uygun olarak gerçek zarar ödenmemiştir. Kaldı ki ibranamede değer kaybı zararına ilişkin bir hususta bulunmamaktadır. TTK hükümleri, dosyada mevcut ek ekspertiz raporu ve dosyamızdan atanan bilirkişi raporu ile başvuru sahibinin gerçek zararının ödenmediği belirlendiğinden sigorta şirketinin ibra ile sorumluluklarının sona erdiğine yönelik itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Dosyada görevlendirilen bilirkişi raporunda KDV dahil toplam hasar %10 parça tedarik iskontolu 33.026,60.-TL tespit edilmiştir.
TTK hükümlerine göre sigortacı sigortalının uğradığı gerçek zararı gidermekle yükümlüdür. Yerleşik Yargıtay kararlarına göre gerçek zarar ancak aracın onarımında tamamen orijinal parçalar kullanılmak suretiyle sağlanır. Dosyada atanan bilirkişi raporunda sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin başvuru sahibinin zararını karşılamadığı tespit edilmiştir.
3065 sayılı KDV kanunu ve yerleşik Yargıtay kararlarına göre hasar bedeli KDV dahil olarak hesaplanması gerekeceğinden hasar bedeline KDV dahil edilmiştir.
Başvuru sahibi vekili başvurusunda 7.664.-TL hasar bedeli, 10.-TL değer kaybının ve 50.-TL ekspertiz ücretin ödenmesi talebinde bulunmuş, bilirkişi 01.04.2021 tarihli raporu ile araçta meydana gelen bakiye hasar onarım bedelinin 12.702,58.-TL ve değer kaybının 7.044,50.-TL olduğunu tespit etmiştir. Başvuru sahibi vekili bilirkişi raporuna karşı herhangi bir beyanda bulunmamıştır. Bu durumda taleple bağlılık ilkesi gereğince 7.664.-TL hasar bedeli, 10.-TL değer kaybının kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Ekspertiz ücreti talebi bakımından;
Dosyada ekspertiz ücretinin ödendiğine ilişkin bir fatura bulunmadığından ekspertiz ücreti talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Başvuru sahibi vekilinin faiz talebi bakımından;
Başvuru sahibi vekili başvuru formunda temerrüt tarihinden itibaren avans faiz talep etmiştir. Başvuru konusu nakliyat abonman sigorta poliçesi Türk Ticaret Kanununun düzenlediği mal sigortaları kapsamında olduğundan hükmedilmesi gereken faiz (eğer talep edilmiş ise) avans faizidir. TTK 1427/2 Sigorta tazminatı veya bedeli, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra sigortacının edimine ilişkin araştırmaları bitince ve her hâlde 1446 ncı maddeye göre yapılacak ihbardan kırkbeş gün sonra muaccel olur, hükmüne amirdir. Dosyada mevcut ekspertiz raporuna göre sigortacı tarafından 13.05.2020 tarihinde eksper görevlendirildiği, eksperin ilk incelemesini 14.05.2020 tarihinde yaptığı ve ilk raporunu 18.06.2020 tarihinde sigorta şirketine teslim ettiği anlaşılmaktadır. Sigortacı ilk raporla belirlenen tutarı 03.07.2020 tarihinde ödediğinden temerrüt tarihi 03.07.2020 olarak belirlenmiştir.
Başvuru sahibi vekili lehine hükmedilecek avukatlık ücreti bakımından;
Vekalet ücretleri avukatlık kanununa dayanarak çıkartılan Avukatlık Asgari Ücret tarifesine göre her yıl Barolar Birliğinin teklifi ve Adalet Bakanlığının kabulü ile yayımlanır ve yürürlüğe girer. 24.11.2020 tarihinde 31314 sayılı Resmi Gazetede yayınlanıp yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin Tahkimde ve Sigorta Tahkim Komisyonunda Ücret Başlıklı 17/2 bölümünde Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü kısmına göre nisbi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nisbi ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde Asliye Mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez.
Bu nedenle kabul edilen tutarlar için tarifenin ikinci kısım ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen tutarlara göre nisbi vekalet ücreti hesaplanmıştır.
İzah edilen nedenlerle başvuru sahibi vekiline karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine uygun olarak tam vekalet ücreti ödenmesine karar vermek gerekmiştir.
4.2. Gerekçeli Karar
Yaptırılan bilirkişi incelemesi ve dosya muhteviyatı birlikte değerlendirildiğinde;
Başvurusu konusu kaza sonucu XXX plakalı araçta meydana gelen taleple bağlılık ilkesi gereğince 7.664.-TL hasar bedeli ve 10.-TL değer kaybı olmak üzere toplam 7.674.-TL’nin
03.07.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinden tahsiline, artan kısmın reddine karar vermek gerekmiştir.
5. KARAR
Yapılan değerlendirmeler ve belirtilen gerekçeler neticesinde;
1- Başvurunun KISMEN KABULÜ ile 7.674.-TL’nin 03.07.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte aleyhine başvuru yapılan XXX Sigorta A.Ş’den alınarak başvuru sahibine ödenmesine, artan kısmın reddine,
2- Başvuru sahibi tarafından yatırılan 250.-TL başvuru ücreti, 7,80.-TL vekalet harcı, 12,30.- TL baro pulu ve 500.-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam: 770,10.-TL yargılama masrafının kabul/ret oranına göre hesap edilen 765,11.-TL’nin aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketinden alınarak başvuru sahibine ödenmesine, artan kısmın başvuran üzerinde bırakılmasına,
3- Başvuru sahibi kendisini vekil ile temsil etmiş olduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücreti tarifesine göre hesap ve takdir edilen 4.080.-TL avukatlık ücretinin sigorta şirketinden alınarak başvuru sahibine ödenmesine, reddedilen kısım için sigorta şirketi vekil ile temsil edildiğinden 10.-TL vekalet ücretinin başvuru sahibinden alınarak sigorta şirketine ödenmesine,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy