(5684 S. K. m. 30) (6100 S. K. m. 50, 51, 115, 424, 429) (2918 S. K. m. 85, 91, 97, 99) (Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik m. 8, 16)
21.12.2018 Tarih ve K-2018/84882 Sayılı Hakem Kararı(Maluliyet)
1. BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN BİLGİLER
1.1. Başvurunun Hakeme Heyetine İntikaline İlişkin Süreç
Komisyona yapılan başvuruya istinaden Raportör tarafından tanzim olunan raporda, davacının dilekçesinin 5684 sayılı Kanunun ilgili 30. maddesinin 15. fıkrası ve Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 8. ve 16. maddelerinde belirtilen ön inceleme esasları dahilinde tetkik edilerek; başvuru sahibince uyuşmazlığın mahkemeye, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre tahkime ya da Tüketici Sorunları Hakem Heyetine intikal ettirilmediğinin beyan edildiği, ayrıca davacının başvuru ücretini yatırdığı, aleyhine başvurulan sigorta şirketinin tahkim sistemine üye olduğu ve hasarın gerçekleşme tarihi itibariyle talebin kabulünde aykırılık olmayacağı ifade edilmiştir. Buna göre, Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından söz konusu dosyanın esastan karara bağlanmak üzere, hakeme tevdiine karar verilmiştir. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler çerçevesinde Hakemliğimizce karara varılmıştır.
1.2. Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Uyuşmazlık konusu, 22.04.2018 tarihinde meydana gelen çift taraflı trafik kazasında, sürücü konumundaki başvuru sahibi XXX’in yaralanma sonucu oluşan maluliyet kaynaklı tazminatın karşılanmadığı noktasında toplanmaktadır. Davacı vekilince fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 5.500 TL maluliyet tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ödenmesi, yargılama gider ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmil edilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
2. KARARIN ALINMASINDA İZLENEN USUL
2.1. Dosyanın İncelenmesi Süreci ve Yapılan Usule İlişkin İşlemler
Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvurunun 5684 sayılı Kanununun 30. Maddesinin 15. Fıkrasında belirtilen yasal şartlara uygunluğunun incelenmesini müteakip, dosya Hakemliğimize tevdi edilmiş ve 05.12.2018 tarihinde teslim alınarak yargılamaya başlanmıştır. Dosya kapsamındaki beyan ve delil durumuna göre, uyuşmazlığın mahiyeti ve dosya mevcudu itibariyle, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ hükümleri ile Sigortacılık Kanunu m.30/22 hükmü nazara alınarak, 6100 Sayılı HMK’nın 424 ve 429. maddeleri hükümleri gereğince duruşma yapılmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır. Dosya üzerinde yapılan inceleme ve değerlendirmenin bitirilmesi akabinde uyuşmazlık hakkında 21.12.2018 tarihinde karara varılmış ve yargılamaya son verilmiştir.
2.2. Taraflardan İnceleme Aşamasında Talep Edilen Ek Belgeler
Dosyadaki belgeler üzerinden karar verilmesinin mümkün olduğu düşünüldüğünden, taraflardan ayrıca başka belge sunmalarının istenmesi gerekli görülmemiştir.
3. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
3.1 Başvuru Sahibinin İddiaları ve Sunduğu Belgeler
Başvuru sahibinin vekil aracılığı ile Komisyona sunduğu 24.07.2018 tarihli başvuru formu ve ekli belgelerde uyuşmazlık konusuna ilişkin olarak özetle; XXX sevk ve idaresindeki XXX plakalı aracın karıştığı 22.04.2018 tarihli trafik kazasında XXX plakalı motosiklet sürücüsü müvekkilinin yaralandığı ve malul kaldığı, XXX Sigorta A.Ş.’ ne tazminatlarını talep eden dilekçe ile gerekli evrakların 24.09.2019 tarihinde gönderildiği, 15 işgünü içinde XXX Sigorta A.Ş. tarafından cevap verilmediği gibi ödemede yapılmadığı belirtilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 5.500 TL maluliyet tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ödenmesi, yargılama gider ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmil edilmesine karar verilmesi talep edilmiştir. Başvuru sahibi vekilince beyanına kanıt oluşturmak üzere dilekçe ekinde; raportör raporuna ekli dosyasında mevcut belgeler delil olarak sunmuştur.
3.2 Sigorta Kuruluşunun Ortaya Koyduğu Savunmalar ve Sunduğu Belgeler
Davalı şirketin Sigorta Tahkim Komisyonu’na sunduğu 12.11.2018 tarihli tarihli cevap dilekçesi ve eklerine özetle; başvurucu tarafça kalıcı maluliyetin gerçekleştiğine, yani başvurucu asilin geçirmiş olduğu trafik kazası nedeniyle maluliyet durumuna ilişkin tüzüğe uygun daimi iş göremezlik raporunun alınması gerektiği, daimi maluliyete ilişkin alınacak raporun, Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü'ne uygun olarak düzenlenmesi gerektiği, tazminat hesaplamasında son 3 aylık vergilendirilmiş gelirine ait belgeler esas alınması gerektiği, kusur oranlarının tespitinin gerektiği, başvuruya konu olayla ilgili SGK tarafından herhangi bir ödemenin yapılıp yapılmadığının sorulması, başvuruya konu alacak haksız fiilden kaynaklandığından ve haksız fiillerden doğan alacaklara yasal faiz işletilmesi, her iki yan için de beste bir vekalete hükmedilmesi gerekeceği beyanı ile başvurunun reddi, masraf ve vekâlet ücretinin başvuru sahibine yüklenmesi yönünde savunma yapılmıştır. Davalı vekilince savunmasına dayanak olarak; raportör raporuna ekli dosyasında mevcut belgeler delil olarak sunmuştur.
4. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümü için 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Avukatlık Kanunu, Tahkime İlişkin Yönetmelik, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ve poliçe hükümleri ile Yargıtay kararları ve ilgili diğer mevzuat dikkate alınmıştır.
4.1. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇELİ KARAR
Tarafların, 6100 sayılı HMK’nin 50 ve 51. maddelerine göre taraf ve dava ehliyetlerinin görülmüştür. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/15.maddesi, sigorta hakemlerinin, sadece kendilerine verilen evraklar üzerinden incelemelerini sürdürüp karar vereceklerini hükme bağlamıştır. Bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü için dosyaya sunulan belgelerin incelenmesine başlanmıştır.
Başvuran tarafından; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 5.500 TL maluliyet tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ödenmesi, yargılama gider ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmil edilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Başvuruya konu maluliyet tazminatına ilişkin davalı yan tarafından dosyaya herhangi bir maluliyet raporu sunulmadığı anlaşılmaktadır. Davalı yana yöneltilen 24.09.2018 tarihli ihbarname ve eklerinde de maluliyet oranlarının tespitine ilişkin bir rapora yer verilmediği dosyaya sunulu evraktan görülmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85/1.maddeside; "Bir motorlu aracın işletilmesi ...bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, ... motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibinin, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacağı", 91/1.maddesinde ise işletenlerin 2918 sayılı Kanun'un 85/1.maddesindeki sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere malî sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu düzenlenmiştir. Kaza tarihi itibariyle yürürlükte olan Trafik Sigortası Genel Şartları A.1 maddesine göre sigortanın kapsamı belirlenmiştir. Buna göre sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, ...bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Kanuna göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin etmektedir.
25.04.2016 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 6704 sayılı Kanun ile 2918 sayılı kanunda değişiklik yapılmış olup, 6.maddesinde; “2918 sayılı Kanunun 99 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kaza veya zarara ilişkin tespit tutanağını veya bilirkişi raporunu” ibaresi “zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri” şeklinde değiştirilmiştir.” düzenlemesi yapılmıştır.
6704 sayılı kanunun 5.maddesinde; 2918 sayılı Kanunun 97 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 97- Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda/ bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.” düzenlemesi yapılmıştır.
Beraberinde, 6704 sayılı Kanun ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nda yapılan değişiklik ile "Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatların bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabi"olduğu da belirtilmiştir. Kanun'un 26.04.2016 tarihinde yürürlüğe girdiği dikkate alındığında, Genel Şartların sigortalı lehine/aleyhine olan hükümleri bu tarihten sonra düzenlenen poliçeler için geçerli olacağı değerlendirilmektedir.
02.08.2016 tarihinde Genel Şartlarda yapılan değişiklik kapsamında "Tazminat Ödemelerinde İstenecek Belgeler" yeniden düzenlenmiş ve bedeni zararlar, sürekli sakatlık durumlarında istenecek belgeler arasında 30/3/2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde düzenlenmiş sağlık kurulu raporu dahil edilmiştir.
Genel Şartlar B.2.2.1.maddesinde; "Sigortacı; hak sahibinin, kaza veya zararın tespit edilebilmesi için bu genel şartlar ekinde yer alan gerekli tüm belgeleri sigortacının merkez veya şubelerinden birine ilettiği tarihten itibaren sekiz işgünü içinde tazminatı hak sahibine öder. Sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden ya da başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen belgenin sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar. Sigortacı hak sahibinden münhasıran hak sahibinin tazminat hakkını etkileyen bilgi ve belgeleri talep edebilir." Genel Şartlar ekindeki tazminat ödemelerinde istenilecek belgeler ise sürekli sakatlık durumunda; • 30/3/2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde düzenlenmiş sağlık kurulu raporu. • Hak sahibi gerçek kişiler için: T.C Kimlik No. • Kaza raporu • Mağdura ait son 3 aylık döneme ilişkin ücret belgesi. • Hak sahibine ait banka hesap bilgileri. olarak sayılmıştır.
Sürekli maluliyet oranının, 26/04/2016 tarihinden sonra tanzim olunan poliçelerden doğan sorumluluklarda KMA ZMMS poliçesi genel şart eki belgelerde yer verilen "30/3/2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik çerçevesinde düzenlenmiş sağlık kurulu raporu" ile tespiti ve takiben maddi tazminatın belirlenmesi ve hak sahibine ödenmesi mümkün iken, bu tarihten önce tanzim olunan poliçeler için Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği çerçevesinde tanzimi aranmaktadır ve bu esaslara uygun hazırlanan raporun davalı yana ibrazı aynı zamanda dava hakkı için gerekli bir şart olarak 2918 s. KTK'nın 99. maddesinde düzenlenmiştir. Dolayısıyla davalı sigorta şirketine maddi tazminatın hesabına ilişkin sürekli maluliyet oranını belirtir mer'i düzenlemelere uygun bir rapor sunulmadığından, davalı yanın tazminat talebini kısmen veya tamamen yerine getirmediği iddiasının kabulü mümkün görülmemiştir.
Bu esaslara uygun hazırlanan raporun davalı yana ibrazı aynı zamanda dava hakkı için gerekli bir şart olarak 2918 s. KTK'nın 99. maddesinde düzenlenmiştir. Nitekim emsal Yüksek Mahkeme kararlarında da bu hususa dikkate çekilmiştir. (Yargıtay 17.Hukuk Dairesi 16/03/2015 Tarih Esas No: 2013/18588, Karar No: 2015/4265) (Yargıtay 17. Hukuk Dairesi 26/03/2015 Tarih Esas No: 2013/18924 Karar No: 2015/4895)
Dolayısıyla davalı sigorta şirketine maddi tazminatın hesabına ilişkin sürekli maluliyet oranını belirtir mer'i düzenlemelere uygun herhangi bir rapor sunulmadığından, davalı yanın tazminat talebini kısmen veya tamamen yerine getirmediği iddiasının kabulü mümkün görülmemiştir.
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili 115.maddesinde; “...(1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. (2) Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir...” hükmü amirdir. Bu kapsamda, yapılan yargılama ve dosya kapsamındaki belgeler birlikte incelenip değerlendirildiğinde; davanın dava şartı noksanlığından usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir.
19.01.2016 tarih 29598 sayılı resmi gazetede yayınlanan ve Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yapılan 16/13. maddesindeki düzenlemenin, mezkur Yönetmeliğin dayanağı olan Sigortacılık Kanunu 30/17. maddesine aykırılık teşkil etmesi sebebiyle, Sigortacılık Kanunu 20/17. maddesinde yer alan düzenlemedeki “Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir.” yönündeki düzenleme ile sigorta şirketi vekilleri lehine hüküm altına alınacak vekalet ücretlerine ilişkin olduğu yönündeki Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2014/5005K. 2014/7686T. 15.5.2014 sayılı kararı da dikkate alınarak, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu 30/17. Maddesinde başkaca bir düzenleme yapılıncaya kadar hüküm tarihinde geçerli avukatlık asgari ücret tarifesinin uygulanması gerektiğinden bahisle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin İkinci Kısım İkinci Bölümü avukatlık ücretlerinin belirlenmesinde esas alınmıştır.
5. KARAR
Sigorta Tahkim Komisyonu’nca Hakemliğimize tevdi olunan XXX esas sayılı başvurunun, tarafların iddia ve savunmaları dikkate alınarak ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenmesi sonucunda, gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1. Başvuru sahibinin talebinin usulden REDDİNE,
2. Başvuru sahibinin katlanmış olduğu yargı giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
3. Sigorta kuruluşu kendisini avukatla temsil ettiğinden reddedilen kısım üzerinden 5684 Sayılı Sigortacılık Kanun’unun 30. Maddesi hükümleri uyarınca TBB. A.A.Ü.T. üzerinden belirlenen 436 TL vekalet ücretinin başvuru sahibinden alınarak davalıya verilmesine,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere karar verildi. 21.12.2018 (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy