(5684 S. K. m. 30) (6100 S. K. m. 50, 51, 114, 424, 429)
05.05.2020 Tarih ve K-2020/34637 Sayılı Hakem Kararı (Tehlikeli Madde)
1. BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN BİLGİLER
1.1. Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Karara bağlanmak üzere Uyuşmazlık Hakem Heyetine tevdi edilen uyuşmazlığın konusu,
04.01.2015 tarihinde XXX adlı abonenin evinde doğalgaz sobasından çıkan yangın nedeniyle maddi zarara uğradığı iddiasıyla XXX ATM. XXX E. ayılı dosyası ile dava açıldığı, aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketine tazminat davasının ihbar edildiği, XXX ATM. XXX E. XXX K. Sayılı gerekçeli kararı ile hükmedilen 36.345,06.-TL (maddi tazminat, vekalet ücreti ve yargılama gideri)’ nin, Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında sigorta şirketinden tahsili talebine ilişkindir.
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvurunun 5684 sayılı Kanununun 30. Maddesinin 1. Fıkrasında belirtilen yasal şartlara uygunluğunun incelenmesini müteakip, dosya Uyuşmazlık Hakem Heyetine tevdi ve teslim edilerek yargılamaya başlanmıştır.
Dosya içeriği üzerinde yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığın mahiyeti ve dosya mevcudu itibariyle, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ hükümleri ile Sigortacılık Kanunu m.30/22 hükmü nazara alınarak, 6100 Sayılı HMK’ nın 424 ve 429. maddeleri hükümleri gereğince duruşma yapılmasına gerek olmadığına karar verilmiştir.
Uyuşmazlık Hakem Heyeti tarafından 27.04.2020 tarihinde alınan ara karar ile başvuran vekiline, XXX ATM. XXX E. XXX K. Sayılı gerekçeli kararının kesinleşme şerhini, XXX. İcra Dairesi XXX E. sayılı dosyasına ait icra emrinin bir suretini iş bu ara kararın tebliğinden itibaren 7 günlük kesin süre içerisinde ibraz etmesine, diğer hususların yukarıda yer alan ara kararın yerine getirilmesinden sonra olmak üzere düşülmesine karar verilmiştir. Alınan ara karar taraflara tebliğ edilmiştir.
Başvuran vekili 04.05.2020 tarihli e-posta ekinde XXX ATM. XXX E. XXX K. Sayılı dosyaya ait kesinleşme şerhi fotokopisini, XXX İcra Dairesi XXX E. sayılı dosyasına ait icra emri fotokopisini ibraz etmiştir.
Dosya içeriği dikkate alınarak tetkik aşamasının tamamlanmış olması ile yargılamaya son verilmiş ve uyuşmazlık hakkında karara varılmıştır.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri
Başvuru sahibi vekili, 04.01.2015 tarihinde XXX adlı abonenin evinde doğalgaz sobasından çıkan yangın nedeniyle maddi zarara uğradığı iddiasıyla XXX ATM. XXX E. ayılı dosyası ile dava açıldığı, aleyhine başvuru yapılan sigorta şirketine tazminat davasının ihbar edildiği, XXX ATM. XXX E. XXX K. Sayılı gerekçeli kararı ile hükmedilen 36.345,06.-TL (maddi tazminat, vekalet ücreti ve yargılama gideri)’ nin, Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında sigorta şirketinden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Başvuran taraf, başvuruya dayanak olarak, sigorta şirketine yapılan başvuru fotokopisini, 11.03.2019 tarihli, 36.345,06.-TL bedelli, alıcısının XXX İcra Dairesi olduğu banka dekontu fotokopisini, XXX No.lu Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta poliçesi fotokopisini, XXXATM. XXX E. XXX K. sayılı Gerekçeli Karar fotokopisini, XXX ATM. XXX E. Yargılaması sırasında alınan bilirkişi raporu ve bilirkişi ek raporu fotokopisini delil olarak göstermiştir.
2.2. Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
Sigorta şirketi vekili, başvuru konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını, başvurunun tahkime elverişli olmadığını, başvuru konusu yangının riziko adresi olan özel mülkte bulunan tesisat kaynaklı olması nedeniyle müvekkil şirketin sorumluluğu bulunmadığını, patlama olayının başvuran gaz dağıtım firmasının riziko adresinde gerekli önleyici tedbirleri almaması ve uygulamada hatalı davranması sonucu meydana geldiğini, başvuranın kendi kusurundan ileri gelen taleplerden müvekkil şirketin sorumluluğu bulunmadığını, vekalet ücretinin 1/5 olması gerektiğini beyan ve iddia ederek başvurunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Sigorta Şirketi delil olarak poliçe fotokopisini sunmuştur.
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümünde, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, Türk Borçlar Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Avukatlık Kanunu, Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları hükümleri dikkate alınmıştır.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1. Değerlendirme
Tarafların iddia ve savunmaları ile dosya mevcudu incelendiğinde, başvuru sahibinin Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında sigorta şirketinden rücuen tazminat talebine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 50. ve 51. maddelerine göre taraf ve dava ehliyetlerinin olduğu, yine anılan Kanunun 114. maddesi ile dava şartlarının sağlandığı görülmüştür.
4.2. Gerekçeli Karar
Başvuruya ilişkin olarak, sigorta kuruluşu zamanaşımı itirazında bulunmuştur.
Borçlar Kanunu’ nun 73. Maddesi ile haksız fiil kapsamında rücu isteminde zamanaşımı süresi belirlenmiştir.
B.K’ nın 73. Maddesine göre,
“Rücu istemi, tazminatın tamamının ödendiği ve birlikte sorumlu kişinin öğrenildiği tarihten başlayarak iki yılın ve her halde tazminatın tamamının ödendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar.”
Somut olayda, XXX adlı abonenin evinde doğalgaz sobasından çıkan yangın nedeniyle meydana gelen zararın tazmini talebiyle açılan dava sonucunda, başvuru sahibinin 11.03.2019 tarihinde 36.345,06.-TL tazminat ödemesi yapıldığı anlaşılmıştır.
Dolayısıyla işbu ihtilafta, tazminat ödemesinin 11/03/2019 tarihinde yapıldığı görülmüş olup Sigorta Tahkim Komisyonu’ na başvuru 17/01/2020 tarihidir. Tazminatın ödendiği tarihten itibaren başlayarak iki yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından, sigorta şirketinin zamanaşımı itirazının reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk sigorta poliçesi bir sorumluluk poliçesi olduğundan sigortalı/Sigortalının uyuşmazlık dosyasına ilişkin tazminat talebi söz konusu poliçe genel şartları ile TTK’nın Sorumluluk Sigortaları Hükümleri esas alınacaktır.
Türk Ticaret kanunu Madde 1473- (1) Sigortacı sorumluluk sigortası ile, sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat öder.
(2) Sigorta, sigortalının işletmesi ile ilgili sorumluluğu için yaptırılmışsa, sözleşmede aksine hüküm yoksa bu sigorta, sigortalının temsilcisi ile işletmenin veya işletmenin bir kısmının yönetiminde, denetiminde ve işletmede çalıştırılan kişilerin sorumluluğunu da karşılar. Bu durumda sigorta bu kişilerin lehine yapılmış sayılır.
Kanunun bu maddesi ile sorumluluk sigortasının genel bir tarifi yapılmıştır. Sorumluluk Sigortası ile sigorta ettirenin sigorta poliçesinde gösterilen bir olayın meydana gelmesi sonucu 3.ncü şahısların mal ve canlarına verilecek zararlar dolayısı ile sigorta ettirenin mal varlığında meydana gelecek muhtemel eksilmeyi sözleşmede gösterilen sigorta bedeline kadar güvence altına alınmaktadır.
Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortaası Genel Şartları’ nın A.2. maddesinde sigortanın kapsamı belirlenmiş olup, bu sigorta, belirtilen tehlikeli maddelerle ilgili mesleki faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerin söz konusu mesleki faaliyetleri dolayısıyla meydana gelebilecek bir kaza sonucunda, kusurları olsun olmasın üçüncü kişilerin doğrudan doğruya uğrayacakları bedeni ve maddi zararlara karşı sorumluluklarını, poliçede yazılı tutarlara kadar temin eder.
Somut olayımızda düzenlenen Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk sigorta poliçesi;
Sigorta Ettiren/sigortalı: XXX AŞ.
Vade: 13.03.2014-13.03.2015
Sigorta Konusu: Tehlikeli Madde+Atık
Faaliyet Tipi: Tehlikeli madde
2014 yılı Poliçe teminatı: 1.612.500,-TL
Kaza tarihi: 04.01.2015
Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’ nın A.2. maddesi gereği, sigorta şirketi, mesleki faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerin söz konusu mesleki faaliyetleri dolayısıyla meydana gelebilecek bir kaza sonucunda, kusurları olsun olmasın üçüncü kişilerin doğrudan doğruya uğrayacakları bedeni ve maddi zararlara karşı sorumluluklarını poliçede yazılı tutarlara kadar temin etmekle yükümlüdür.
XXX Asliye Ticaret Mahkemesi XXX E.sayılı dosyasına sunulan 02.12.2016 tarihli bilirkişi heyet raporunda; “..Doğalgaz abonesi XXX’ın ikamet adresinde doğalgaz sobasının vanasından sızan doğalgazın alev püskürterek ev eşyasını tutuşturduğu, yangın sonrasında eşyanın yangın, is ve söndürme suyu nedeniyle kullanılamayacak hale geldiği.. ” belirtildiği bu suretle yangının çıkış nedeninin vanadan sızan doğalgaz olduğu anlaşılmaktadır.
Yangının gerçekleştiği XXX’ ın 3’ üncü şahıs olduğu noktasında bir çekişme yoktur.
Rizikonun 3. şahıs XXX’ ın ikamet adresinde bulunan doğalgaz sobasına ait vanadan sızan gazın alev üfürmesi ile gerçekleştiği mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda kesin olarak belirlenmiş bulunmaktadır.
Sigortanın türü “Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası” dır. Poliçe davalı XXX şirketi tarafından düzenlenmiş olup riziko tarihini kapsamaktadır.
Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının kapsam maddesi ile poliçede yazılı faaliyet tipi birlikte esas alındığında XXX A.Ş.’nin yangından doğan 3.şahıs zararları poliçe kapsamında değerlendirilmelidir.
Dosyaya sunulan XXX ATM. XXX E. XXX K. sayılı Gerekçeli Karar’ ında,
“...davacı XXX ın toplam 70.829,00.-TL zararından davacı XXX şirketi tarafından karşılanan 33.908,20.-TL’ nin mahsubu ile bakiye zararının 36.920,80.-TL olarak kaldığı, 3. Kişi daireleri ve ortak alanlardaki bina dekorasyon zararlarına yönelik olarak arsa payı oranında indirim yapılıp ayrıca zarar gören ev eşyasının miktarı ve nitelikleri tam olarak tespit edilmemekle TBK 50. Maddesi uyarınca zarardan %40 oranında indirim yapılmış ve netice olarak davacının halen karşılanmayan 20.250,40.-TL zararının bulunduğu ve bu zararın doğalgaz sağlayıcısı davalı XXX A.Ş.’ nden tazmini gerektiği vicdani kanısına varılmış, 20.250,40.-TL maddi tazminatın davalı XXX A.Ş.’ den 04.01.2015 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine...”
karar verildiği görülmüştür.
HMK’ nın 204. maddesi gereği, ilamlar sahteliği ispat olunmadıkça kesin delil sayılırlar. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30/15. maddesi, sigorta hakemlerinin, sadece kendilerine verilen evraklar üzerinden incelemelerini sürdürüp karar vereceklerini hükme bağlamıştır. Bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümü için dosyaya sunulan belgeler incelenmiştir.
XXX Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 02.11.2018 tarihli XXX E. XXX Sayılı kararı ile başvuran tarafın XXX.İcra Dairesi XXX dosyasına 11.03.2019 tarihinde 36.345,06.-TL ödediği ve davalı XXX A. Ş. Tarafından düzenlenen Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası kapsamında talepte bulunduğu anlaşıldığından, davalı XXX şirketinin 36.345.06 TL tazminat ödeme sorumluluğu olduğu hükmüne varılmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından faiz talep edilmediğinden bu hususta herhangi bir hüküm oluşturulmamıştır.
Dosya içerisinde bulunan deliller, taraflarca sunulan beyanlar, izah edilen sebepler ile Yargıtay kararları gereği, başvurunun kabulüne, 36.345,06-TL tazminatın tahsiline karar verilmiştir.
5. KARAR
Yapılan değerlendirmeler ve belirtilen gerekçeler neticesinde;
1- Başvurunun kabulü ile 36.345,06.-TL tazminatının sigorta şirketinden alınarak başvuru sahibine verilmesine,
2- Başvurunun kabulüne karar verildiğinden, başvuran tarafından yapılmış olan masraflardan 546,00.-TL başvuru ücreti, 6,40.-TL vekaletname harcı, 10,10.-TL baro pulu olmak üzere toplam 562,50.-TL’ nin sigorta şirketinden alınarak başvuru sahibine verilmesine,
3- Başvuru sahibi vekille temsil edildiğinden 5684 sy lı Kn., 02.01.2020 tarihli, 30996 Sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan AAÜT’ nin maddeleri gereğince hesaplanan 5.451,76.-TL vekalet ücretinin sigorta şirketinden alınarak başvuru sahibine verilmesine,
5684 sayılı Kanunun 30/12. maddesi hükmü gereği, kararın bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 05/05/2020 (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy