Sayıştay 7. Daire - Karar No: 6 - Diğer Özel Bütçeli İdareler - Kamu İdaresi: Diğer Özel Bütçeli İdareler
Karar Dilini Çevir:




Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatı

A) Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’ nci maddesinde,

“(1) 12 üncü maddenin 4 üncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.

(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:

a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.

ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.

(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.

(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur. Yeni fiyat tespitinde yüklenici ile uyuşulamaz ise, taraflarca anlaşmazlık tutanağı düzenlenir ve anlaşmazlık idare tarafından on gün içerisinde Bayındırlık Kuruluna intikal ettirilir. Bayındırlık Kurulu tarafından tespit edilen fiyatın iki tarafça kabulü zorunludur. Yüklenici, fiyat uyuşmazlığı hakkındaki Bayındırlık Kurulunun kararını beklemeden idare tarafından tespit edilmiş fiyat üzerinden işe devam etmek zorundadır.

(5) Yeni fiyatın hesabında, ikinci fıkranın (a) bendine göre, teklif analiz ile kıyaslanarak bulunan analizin kullanılması halinde, bu analizin temsil ettiği iş kalemi miktarı ile yeni tespit edilecek iş kalemi miktarının rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır…”

denilmektedir.

Mevzuata göre, sayılan analizlerden yararlanılarak ihtiyaca uygun bir şekilde yeni birim fiyatların tespit edilmesi gerekmektedir. Burada esas olan yeni birim fiyatta İdare ile Yüklenicinin mutabakata varmasıdır. Yeni birim fiyatın tespiti noktasında, genel kaidelerin taraflar arasında belirlenmesi ile ilgili olarak mevzuatın zorlayıcı bir hükmü yoksa da, taraflar arasında genel kaideler belirlenmişse bunlara uyulması gerektiği de açıktır.

Söz konusu işte de ankraj işleriyle ilgili yeni birim fiyat belirlenirken, Bayındırlık fiyatlarından %10 indirim yapılacağı yönünde taraflar aralarında anlaşmıştır. Ancak bu anlaşma, yeni birim fiyatın bayındırlık analizleri ile birebir benzerlik gösterdiği durumlarda uygulanabilir.

İşin devamında ortaya çıkan ankraj işleri için Bayındırlık fiyatlarından %10 indirim yapılacağı hükmü ihale dosyasında yer almasına rağmen Bayındırlık pozundaki Q65’lik fore kazık işlemi ile uygulamadaki iş arasında farklılıklar vardır. Denetçi tarafından yapılan kamu zararı hesabında, Q65 fore kazık yapılması pozuna demir donatı bedelinin dahil olmadığı, bu bedelin farklı pozlardan ayrıca ödenmesi gerektiği savunma eki belgelerden anlaşılmaktadır. Bu yöntemin kabul edilmesi halinde, daha yüksek bir fiyat oluştuğu iddiası denetçi tarafından irdelenmemiştir. Teklif incelendiğinde donatı bedelinin de fiyata dahil olduğu anlaşıldığından konu hakkında ilişecek bir husus bulunmadığına oybirliğiyle,

B) Kutu profille konstrüksiyonlu alçıpan asma tavan yapılması ve bölme duvar yapılması işleriyle ilgili yeni birim fiyat analizi yapılırken işçilik oranlarının daha yüksek olduğu 23.152 nolu imalat özel bir imalat pozundan yararlanılması sorgu konusu yapılmıştı.

Sorumluların gönderdikleri savunmadan, yapılan işin özellikli bir iş olduğu anlaşılmış ve işçilik oranlarının normal işlere göre daha yüksek olmasını denetçi de kabul ederek konunun beraetini talep etmiştir.

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin ilkelerine uygun olarak belirlenen yeni birim fiyatla ilgili ilişecek bir husus bulunmadığına oybirliğiyle,

C) FA.04- saç yağmur oluğu yapılması (MSB-852/1A) yeni birim fiyat analizi hazırlanırken, tanıma uyulmayarak 04.276 sıcak daldırma galvanizli düz saç malzeme ve galvanizli saç için korozyona karşı iki kat boyanın (25.137) da analize dahil edilmesinin sehven yapıldığı sorumlularca kabul edilmiş ve kamu zararı da tahsil edilmiştir. .......TL kamu zararının aşağıda tarih ve numarası yazılı dekont ile ahizlerinden tahsil edildiği anlaşıldığından konu hakkında ilişecek bir husus kalmadığına oybirliğiyle,





D) Denetçi görüşünde, işin devamı sırasında yapılan yeni birim fiyatların tespitinde Bayındırlık birim fiyatlarından % 10 indirim yapılacağı belirtilmektedir. İdare ile Yüklenicinin yeni birim fiyat yapılma aşamasında anlaştığı konuları ihtiva eden tutanak ilişikli ödeme emri belgesi eki belgeler arasında yer almaktadır. Söz konusu tutanak incelendiğinde, ek cetvelde bulunmayan kalemler olan ankraj deliği açılması ve ankraj yapılması pozları için bayındırlık fiyatları üzerinden % 10 tenzilat yapılması hususunda anlaşıldığı, diğer yeni birim fiyatlar için böyle bir anlaşmanın olmadığı görülmüştür.

Sorgu ekinde yer alan kamu zararı tablosu incelendiğinde, iş kalemlerinden sadece 2’ sinin ankraj yapılması ile ilgili olduğu, diğer kalemlerin farklı imalatlar olduğu görülmüştür. Ankraj yapılması dışındaki yeni birim fiyatlara, tutanak kapsamına girmediğinden % 10 indirim yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır.

Savunmada örnekle belirtildiği üzere, ankraj yapılması ile ilgili kalemlerde de, TEFE oranı uygulandığında kamu zararının oluşmadığı görülmüştür.

Belirtilen gerekçelerle, konu hakkında ilişik bulunmadığına oybirliğiyle,








Full & Egal Universal Law Academy