Sayıştay 7. Daire - Karar No: 6 - Diğer Özel Bütçeli İdareler - Kamu İdaresi: Diğer Özel Bütçeli İdareler
Karar Dilini Çevir:




Proje Değişikliği



A) Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’ nci maddesinde,

“(1) 12 üncü maddenin 4 üncü fıkrasında belirtilen proje değişikliği şartlarının gerçekleştiği hallerde, işin yürütülmesi aşamasında idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale dokümanında ve/veya teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemlerinin ve/veya iş gruplarının bedelleri ile 21 inci maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelleri, ikinci fıkrada belirtilen usuller çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.

(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:

a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.

ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.

(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.

…” denilmektedir.

Buna göre yeni birim fiyatın tespitinde, iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre şartnamedeki öncelik sıralamasına uyularak kıyas yoluyla bulunacak analizlerin kullanılması gerekmektedir. Daha sonra da bu analizlere, kaynakların verimli kullanılması ilkesi gözetilerek yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler de dahil olmak üzere rayiçlerin kullanılması gerekmektedir.

V.0131/C pozundan faydalanılarak hazırlanan 22.11.2011 tarihli “Hidrolik kireç katkılı horasan sıva harcı yardımcı fiyat analizi” nde, Yard. Anz. V.0130 "Horasan Sıva Harcı analizi ile benzerlik arz ettiği için "04.018/D Tuğla kırığı ve tuğla tozu" rayici kullanılmıştır. 04.018/D poz nolu tuğla kırığı ve tuğla tozu rayici teklif birim fiyat cetvelinde 0,20 TL/adet olarak yer almakta iken, rayiç analize 0,32 TL/adet üzerinden yansıtılmıştır.

Yüklenicinin teklif ekinde sunduğu fiyat cetvelinde, ilgili rayiç yer aldığından öncelikle bunun kullanılması, Yapım İşleri Genel Şartnamesinde açıklandığı üzere, kaynakların verimli kullanılması ilkesi gereğidir. Şartnameye aykırı rayiç tespit edilmesi sonucu, H.K.K. horasan sıva birim fiyatı 767,39 TL/ m3 olarak hesaplanmıştır.

Buna göre,

1 m3 H.K.K. horsan harcında kamu zararı:

04.018/D Tuğla Kırığı (280+240adet) x (0,32-0,20) = 62,40 TL

A/1- Anz. 30. H.K.K Horasan Harcı ile Tuğla Hatılı Moloz Taş Duvarda Taş ve Tuğla Yüz. Derz Yapılması

Hidrolik Kireç Katkılı Horasan Harcı 0.02 x 62.40 x 1.203 = 1.50 TL miktar 1149.70m

Kamu Zararı : 1149.70 x 1.50 x 1. 18 = ........TL

A/2- Anz. 31 H.K.T.Horasan Harcı ile Klasik Tuğla 1m ve Tuğla Minare Gövde Peteğinde Klasik Derz Yapılması

İmalat Miktarı : 220.67 m2

Kamu Zararı Hesabı: 220,67 x 1.5 x 1.18=......TL

A/4- Anz. 33 Kırık Klasik Tuğ. Yüz. Harçlı Yapılması

Kamu Zararı Hesabı:88.27x15x1.8= .......TL



Olmak üzere toplam .......TL kamu zararının ........’ dan müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile ödettirilmesine,

Başkan ......... in, “Yeni birim fiyat tespitinde, esas kural İdare ile Yüklenicinin aralarında anlaşarak fiyatın tespit edilmesidir. Yüklenici, daha yüksek bir fiyat talep etmesine rağmen İdare ile ortak bir karara varılarak 0,32 TL üzerinde mutabakata varılmıştır. İki tarafın aralarında anlaştıkları fiyatın kullanılmasında mevzuata aykırı bir durum yoktur. Bu nedenle konunun beraeti gerekir”

Şeklindeki ayrışık görüşüne karşı oyçokluğu ile,



A/3- “Anz. 32 Yonu Taşından Mevcut Basık ve Sivri Harpuştanın Islahı ve Yerine Konuşması İşçiliği” yeni birim fiyat analizi yapılırken V 1333/A pozundan yararlanılmıştır. ......... Genel Müdürlüğünce yayınlanan ...... Birim Fiyat Listesi kitapçığında bulunan "Yonu Taşı İşlenebilirliğine Göre Verilecek İşlenebilirlik Zammı Yüzdelerime ilişkin listede V.1333/A pozu % 66 olarak yer almıştır.

Denetçi görüşünde, işlenebilirlik ve sertlik zammının verilmesinin elle usta marifetiyle yüzey açma durumunda söz konusu olduğu, bu mahalde tüm taşlara makine ile yüzey açma ve çapalandırma yapıldığı belirtilmişse de, mucarta işlemi yapılan bu taşların sertlik derecelerinin dikkate alınması gerektiği açıktır. ........ Genel Müdürlüğünce yayımlanan kitapçıklar güncellenmediğinden makine ile yapılan mucarta işlemi listeye dahil edilmemiştir. Kaldı ki, taşların yüzeyinin temizlenmesi çapalandırılması işlemi makine ile yapılsa da taşın setliğinin ve kırılabilirliğinin dikkate alınması gerekmektedir.

Belirtilen gerekçelerle, ....... Genel Müdürlüğünce yayınlanan ........Birim Fiyat Listesi kitapçığı esas alınarak yapılan uygulama mevzuata uygun olduğundan .......TL için ilişecek bir husus bulunmadığına oybirliğiyle,

B) Sözleşmede bulunmayan işlerin fiyatının tespiti, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22’ nci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, kaynakların etkili ve verimli kullanılması ilkesi gözetilerek yüklenici ile birlikte tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden ödeme yapılabilir.

Sorguda, “Anz. 09 Özgün Ahşap Kolon Altlarına 20-10 mm Kalınlığında Siyah Sacdan Çemberli Cıvata+Somun Bileşimli Münferit Kaide Yapılması İşi yeni birim fiyatı” nın, 23.101 her çeşit çelik çubuk, profil ve çelik saclarla karkas (çerçeve) inş. yapımı ve yerine tespiti pozu yerine yapılan işle benzerlik arzetmeyen su depoları vb. imalatları kapsayan 23.167 pozunun emsal alınması eleştirilmiştir.

Sorumluların yaptıkları yazılı ve sözlü savunmadan, yapılan işin özellikli bir iş olduğu, imalatın fen ve sanat kurallarına uygun olarak ara vermeksizin 4-4,5 aylık bir sürede yapılabildiği ve imalatın her hangi bir kurumun birim fiyat listesinde yer alan ya da benzerlik arzeden bir imalat olmadığı anlaşılmıştır. Yapılan imalatın su deposu yapmaktan çok daha titiz bir teknik ekip, donanım, çalışma ve zaman istediği sorumlular tarafından dile getirilmiştir.

Yapılan bu özellikli imalatın, denetçinin emsal gösterdiği 23.101 her çeşit çelik çubuk, profil ve çelik saclarla karkas (çerçeve) inş. yapımı ve yerine tespiti pozuna uymadığı görülmüştür. Tam karşılığı olmasa da, su depoları vb. imalatlarını kapsayan 23.167 pozundan yararlanılarak ve işin zorluğu dikkate alınarak hazırlanan yeni birim fiyat, usulüne uygun olarak İdare ile Yüklenicinin mutabakatı çerçevesinde hazırlandığından geçerlidir. Belirtilen gerekçelerle, .......TL için ilişecek bir husus bulunmadığına oybirliğiyle,

C) ........Genel Müdürlüğünce yayınlanan ......Birim Fiyat Listesi kitapçığında bulunan "Yonu Taşı İşlenebilirliğine Göre Verilecek İşlenebilirlik Zammı Yüzdeleri"ne ilişkin listede 26 nolu analize emsal teşkil eden V.0227 (Düz Satihta Yonu Taşi Bedeli) pozu %30 ve sorgu konusu 29 nolu analize esas V.l 131 (Çürütülen Yerlere Ortalama 25 Cm. Kalınlıkta Düz Yonu Taşı Kaplama Yapılması İşçiliği) pozu %43 olarak yer almıştır.

Denetçi görüşünde, malzeme zati bedeli ile ilgili V.0227 poz nolu birim fiyatında işlenebilirlik zammının yer aldığı, aynı taş için yerine konma safhasında tekrar işlenme söz konusu olmayacağından işin devamında ortaya çıkan Anz.29 poz nolu işçilik pozunda tekrar işçilik verilmemesi gerektiği belirtilmişse de, yerinden sökülüp mucarta işlemi yapılarak tekrar yerine konulan bu taşların sertlik derecelerinin dikkate alınması gerektiği açıktır.

Belirtilen gerekçelerle, ....... Genel Müdürlüğünce yayınlanan .......Birim Fiyat Listesi kitapçığı esas alınarak yapılan uygulama mevzuata uygun olduğundan .......TL için ilişecek bir husus bulunmadığına oybirliğiyle,

D) Denetçi görüşünde özetle, Anz. 46. Özgün Bindirme Ahş. Kir. Üz. 1.sınıf Çam Keresteden temizi 17 cm genişlik ve 2.2 cm kalınlığında tavan yapılması işi yeni birim fiyat analizinde kereste hesabı yapılırken maddi hata yapılması sonucu ......TL kamu zararının oluştuğu, sorumluların hatayı kabul edip yeniden hesaplama sonucu KDV Hariç .......TL kamu zararını tahsil ettiklerine dair kanıtlayıcı belgeyi sunamadıklarından ötürü konunun tazmini istenmektedir.

Duruşmaya katılan sorumlular, yargılama öncesinde, KDV Hariç .......TL’ lik kamu zararının hakedişde düzeltme yoluyla tahsil edildiğini gösteren hak ediş belgelerini ve hak edişin bağlandığı ödeme emri belgesini ibraz etmişlerdir.

Yeni birim fiyat analizinde maddi hata yapılması sonucu oluşan KDV dahil ......TL (........) kamu zararının aşağıda tarih ve numarası yazılı ödeme emri belgesi ile ahizinden tahsil edildiği anlaşıldığından konu hakkında ilişik kalmadığına oybirliğiyle,





E) Denetçi görüşünde özetle, Anz.09 Özgün Ahşap Kolon Altlarına 20-10 mm Kalınlığında Siyah Sacdan Çemberli Cıvata+Somun Bilişimli Münferit Kaide yapılması işi metraj cetvelleri ile yeni birim fiyat analizinin incelemesinde mükerrer kaynak payı bedeli ödenmesi ile ilgili olarak, savunma üzerine konunun yeniden değerlendirilmesi sonucu .......TL için ilişik bulunmadığı belirtilmiştir.

Savunmalarda, Anz.09 Özgün Ahşap Kolon Altlarına 20-10 mm kalınlığında siyah sacdan çemberli cıvata+somun birleşimli Münferit Kaide Yapılması imalatından ödeme yapılan miktara kaynak payının ilave edilmediği belirtilmiştir. Bu durumda mükerrer kaynak payı bedeli ödemesi mümkün olmadığından .......TL için ilişecek bir husus bulunmadığına oybirliğiyle,








Full & Egal Universal Law Academy