Sayıştay 6. Daire - Karar No: 6 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Avukatlık Vekalet Ücreti Ödemelerine İlişkin Gelir Vergisi Tevkifat Oranları Hesaplanırken Kümülatif Matrah Toplamının Dikkate Alınmaması.

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda, …. Belediyesinde sözleşmeli olarak çalışan avukatlara yapılan vekalet ücreti ödemelerinden gelir vergisi hesaplanırken, bu ödemelerin kumülatif vergi matrahına dahil edilmeyerek vergi oranlarının uygulandığı görülmüştür.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Ücretin Tarifi” başlıklı 61’nci maddesinin birinci fıkrasında, “Ücret, işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.” hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanun’un “Vergi Tevkifatı” başlıklı 94’üncü maddesinde ise “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zırai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.

1. Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre,



vergi tevkifatı yapılır.

…” denilmektedir.

Anılan Yasa hükümleri uyarınca, avukatlara yapılan vekalet ücreti ödemelerinin tamamı Gelir Vergisi Kanunu bakımından ücret niteliğinde olup, bu ödemelerden kesilmesi gereken gelir vergilerinin de, 193 sayılı Yasanın 103’üncü maddesinde öngörülen vergi dilimlerine göre belirlenen oranlar esas alınarak hesaplanması gerekmektedir.

Oysa, ilişikli ödeme emri belgeleri ve eklerinin incelenmesinde, sözleşmeli avukatlara yapılan vekalet ücreti ödemelerine ilişkin gelir vergisi tevkifat oranları hesaplanırken, kümülatif matrah toplamının dikkate alınmadığı ve bu nedenle hatalı oranlar uygulanmak suretiyle eksik gelir vergisi tevkifatı yapıldığı anlaşılmıştır.

Sorumlular savunmalarında avukatlık vekalet ücretinin 1136 sayılı Avukatlık Kanunun 164’üncü maddesi son fıkrasına göre, dava sonunda, mahkeme kararıyla karşı tarafa yüklenecek ücret niteliğinde olduğu ve bu ücretin de 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinde ifade edilmediği dolayısı ile vergi kesintisine tabi tutulamayacağını ifade etmişlerse de, konu edilen husus vergi kesilip kesilmemesi değil eksik vergi kesilmesidir. Zaten idare avukatlık vekalet ücretini, ücret niteliğinde kabul ederek gelir vergisi kesintisi yapmıştır.

Avukatın işverene tabi ve onun emir ve ta¬limatları dahilinde hizmet yapması ve karşılığında aylık belli bir ücret alması halinde, yapılan öde¬meler ücret niteliği taşıyacak olup, ücret niteliği taşıyan söz konusu ödemeler Gelir Vergisi Kanunu’nun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddelerine göre vergilendirilmesi gerekmektedir.

Bu itibarla …. Büyükşehir Belediyesinde sözleşmeli olarak çalışan avukatlara yapılan vekalet ücreti ödemelerinden gelir vergisi hesaplanırken, bu ödemelerin kumülatif vergi matrahına dahil edilmemesi sonucu kamu zararına neden olunduğuna oybirliğiyle karar verildikten sonra verildikten sonra sorumlulukla ilgili olarak yapılan müzakere sonucunda, söz konusu gelir vergisi ödeme emri belgesinden kesinti suretiyle alınması gerektiğinden, Muhasebe Yetkilisinin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığına ve meydana gelen …. TL tutarındaki kamu zararının

….TL’sinin Harcama Yetkilisi (1. Hukuk Müşaviri) …. ile Gerçekleştirme Görevlisi (Şef) ….’na,

… TL’sinin Harcama Yetkilisi (1. Hukuk Müşaviri) …. ile Gerçekleştirme Görevlisi (Şef) ….’a

Müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine,

(Üye ….’ın “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 61’inci ve Muhasebe Yetkililerinin Eğitimi, Sertifika Verilmesi ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 4 ve 23’üncü maddeleri uyarınca Muhasebe Yetkilisinin de tahsil edilmeyen gelir vergisinden dolayı sorumlu tutulması gerekir” şeklindeki ayrışık görüşüne karşı) oy çokluğuyla karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy