Sayıştay 6. Daire - Karar No: 32 - 153 - İlam No: 153 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Gelir vergisi



Denetçi sorgusunda yer alan, … Büyükşehir Belediyesince yüklenici … Proje A.Ş.’ ne yaptırılan “… Yapım İşi” yıllara sari olmasına rağmen hak ediş ödemesinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması sonucu … TL kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda,

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun

“Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri” başlıklı 42’nci maddesinin ilk fıkrasında,

“Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkûr yıl beyannamesinde gösterilir.”

“İnşaat ve onarma işlerinde işin bitimi” başlıklı 44’üncü maddesinde,

“(Değişik: 24/12/1980 - 2361/31 md.) İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih, diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.

Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kar veya zararının tespitinde dikkate alınır.”

“Vergi Tevkifatı” başlıklı 94’üncü maddesinde,

“Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zırai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dâhil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.



3. 42’nci madde kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara (kurumlar dahil) ödenen istihkak bedellerinden”

denilmektedir.

Anılan Kanun’un 94’üncü maddesinin 3’üncü bendine göre yapılacak tevkifatın oranı ise 2006/11449 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %3 olarak tespit edilmiştir.

Buna göre, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinden geçici ve kesin kabul usulüne tabi olanlarda, geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihe kadar yapılan işlerle ilgili hak ediş bedelleri üzerinden %3 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Geçici kabulün idarece onaylandığı tarihten sonra yapılan işler dolayısıyla yapılan ödemeler ise hasılatın elde edildiği yılın kar veya zararının tespitinde dikkate alınacağından bu ödemeler üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.

Bahse konu olayda ise, … Büyükşehir Belediyesince yüklenici … A.Ş.’ ne yaptırılan ve yıllara sari niteliğe sahip olan “… Yapım İşi” nin … tarihinde bitirilerek geçici kabul tutanağının … tarihinde onaylandığı, … tarihinde onaylanan 18-Ek No.lu hak edişin ise işin bitim tarihi olan … tarihine kadar gerçekleştirilen işlerle ilgili olarak düzenlendiği, dolayısıyla da, söz konusu hak ediş üzerinden %3 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerektiği, ancak bu tevkifatın yapılmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, bahse konu yıllara sâri yapım işiyle ilgili olarak, geçici kabul tarihinin idarece onaylanmasından önce yapılan işler için düzenlenen … TL bedelli 18-Ek No.lu hak ediş üzerinden %3 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmaması sonucu neden olunan … TL kamu zararının, sorumluları …’e müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine,



(Başkan V. …’ın, “ Bahse konu yıllara sari yapım işiyle ilgili olarak ödenen 18-Ek No.lu hak ediş üzerinden %3 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılmaması sonucu kamu zararı oluşup oluşmadığının ve kamu zararı oluşmuş ise tutarının doğru olarak tespit edilebilmesi için söz konusu işle ilgili olarak yüklenici firma tarafından bilahare beyanname verilerek vergi ödenip ödenmediğinin ve ödeme yapılmış ise dahi faiz ve/veya vergi cezası uygulanmasını gerektirecek bir gecikme yaşanıp yaşanmadığının belirlenmesi gerekmektedir. Bu itibarla, konunun Maliye Bakanlığına yazılması gerekir.” şeklindeki ayrışık görüşlerine karşı)

Oy çokluğuyla karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy