Sayıştay 6. Daire - Karar No: 32 - 153 - İlam No: 153 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı



Denetçi sorgusunda yer alan, … Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğundaki alanlarda faaliyet gösteren ve hafta sonunda da faaliyetine devam eden balık halindeki 44 işletmeden hafta sonu çalışma ruhsat harcı alınmaması sonucu toplam … TL kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi ve yapılan duruşmada hazır bulunan Genel Sekreter Yardımcısı … tarafından yapılan sözlü savunmanın dinlenmesi sonucunda,

5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun, Büyükşehir, ilçe ve ilk kademe belediyelerinin görev ve sorumluluklarının anlatıldığı 7’nci maddesinin (d) fıkrasında aynen,

“Büyükşehir belediyesi tarafından yapılan veya işletilen alanlardaki işyerlerine büyükşehir belediyesinin sorumluluğunda bulunan alanlarda işletilecek yerlere ruhsat vermek ve denetlemek.”

(t) fıkrasında,

“Her çeşit toptancı hallerini ve mezbahaları yapmak, yaptırmak, işletmek veya işlettirmek, imar plânında gösterilen yerlerde yapılacak olan özel hal ve mezbahaları ruhsatlandırmak ve denetlemek”

denilmektedir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsat Harcını konu edinen 58’nci maddesinde,

“Hafta tatili ve ulusal bayram günlerinde çalışmaları belediyelerce izne bağlı işyerlerine ruhsat verilmesi, Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcına tabidir.”

59’uncu maddesinde,

“Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcının mükellefi kendisine çalışma ruhsatı verilen gerçek veya tüzelkişidir.”

60’ıncı maddesinde,

“(Değişik madde: 30/12/2004 - 5281 S.K./20.mad) Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı, işin mahiyetine göre yılda 20 YTL’den az, 800 YTL’den çok olmamak üzere belediye meclislerince tespit edilir.”

61’inci maddesinde ise,

“Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcının mükellefiyet dönemi, çalışma izninin kullanılacağı takvim yılıdır. Yıl içinde mükellefiyete girilmesi veya işin terk edilmesi hallerinde mükellefiyet, çalışılan süreye inhisar eder. Mükellefiyete girilen veya mükellefiyetten çıkılan ay kesirleri tam ay sayılır.

Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı, makbuz karşılığında peşin olarak alınır. Harcı ödenmemiş ruhsatlar geçerli değildir.”

denilmektedir.

Anılan hükümlere göre, büyükşehir belediyelerinin görev alanına dâhil olan yerlerde bulunan ve/veya büyükşehir belediyelerince işletilen toptancı hallerindeki işyerlerinin ruhsatlandırma ve denetleme faaliyetleri büyükşehir belediyeleri tarafından yürütülecektir. Bu kapsamda, hafta tatili ve ulusal bayram günlerinde çalışmaları belediyelerce izne bağlı işyerlerine verilen ruhsat dolayısıyla bu işyerlerinden Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı tahsil edilmesi gerekmektedir.

Bahse konu olayda ise, her ne kadar Denetçisince düzenlenen sorguda … Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğundaki alanlarda faaliyet gösteren ve hafta sonunda da faaliyetine devam eden balık halindeki 44 işletmeden hafta sonu çalışma ruhsat harcı alınmaması sonucu toplam … TL kamu zararına neden olunduğu iddia edilmiş ise de, sorumlularca yapılan savunmalar ve gönderilen belgelerin incelenmesi neticesinde,

Söz konusu 44 işletmeden 1 tanesinin faaliyette olmadığı, 31 tanesinden Tatil Günleri Çalışma Ruhsat Harcı tahsil edildiği, 11 tanesinin 2010 yılında işyeri açma ruhsatı bulunmaksızın faaliyet gösterdiği gerekçesiyle bunlardan Tatil Günleri Çalışma Ruhsat Harcı tahsil edilemediği, 1 işletmeyle ilgili olarak ise tahsilat işlemlerinin henüz tamamlanmadığının bildirildiği anlaşılmıştır. Her ne kadar sorumlularca yapılan savunmalarda, Denetçi sorgusuna ekli listede yer alan 11 işletmenin 2010 yılında işyeri açma ruhsatları olmaksızın faaliyette bulundukları ve bu nedenle söz konusu işletmelerden Tatil Günleri Çalışma Ruhsatı Harcı tahsil edilemediği ileri sürülmekte ise de, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun 58’nci maddesi uyarınca hafta tatili ve ulusal bayram günlerinde çalışmaları belediyelerce izne bağlı işyerlerine ruhsat verilmesi Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcına tabi olup anılan Kanun’un 59’uncu maddesinde yer alan, “Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcının mükellefi kendisine çalışma ruhsatı verilen gerçek veya tüzelkişidir” hükmünden ise, söz konusu harcın mükellefinin çalışması ruhsata tabi kişiler olduğu anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, yasaya aykırı olarak ruhsatsız çalışan bir işyerinin Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcından muaf olacağını ileri sürmek mümkün bulunmamaktadır. Buna göre, bahse konu olayla ilgili olarak Denetçi sorgusunda listelenen 44 işletmeden, faaliyette olmadığı anlaşılan 1 işletme ile tahsilat gerçekleştirilen 31 işletme haricinde kalan, 12’sinden Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı tahsil edilmemesinde anılan Kanun hükümlerine uyarlık bulunmamaktadır. Ancak, tahsilsiz kalan Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harçlarına ilişkin olarak Denetçisince herhangi bir zamanaşımı tespiti de yapılmamıştır.

Bu itibarla, … Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğundaki alanlarda faaliyet gösteren ve hafta sonunda da faaliyetine devam eden balık halindeki 44 işletmeden Hafta Sonu Çalışma Ruhsat Harcı alınmaması sonucu kamu zararına neden olunduğu iddiasıyla Denetçisince ilişik tutulan toplam … TL’nin,

… TL’si için, bu tutar faaliyete olmayan bir işletmeye ilişkin olduğundan, ilişilecek husus bulunmadığına,

… TL’si için, bu tutar ruhsatlandırma işlemleri sonuçlandırılan 31 işyerinden aşağıda tarih ve numarası gösterilen tahsilat belgeleriyle tahsil edildiğinden, ilişilecek husus kalmadığına,

Geriye kalan … TL için ise, bu tutar Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsat Harçlarına ilişkin tahsilat işlemleri gerçekleştirilmeyen 12 işletmeye ilişkin olmakla birlikte bu tutar için Denetçisince zamanaşımı tespiti yapılmadığı ve dolayısıyla da kamu zararı oluşmadığından, bu aşamada dairemizce yapılacak işlem bulunmadığına,

Oy birliğiyle karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy