Sayıştay 6. Daire - Karar No: 3 - 114 - İlam No: 114 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Spor kulübüne yardım.



…, Büyükşehir Belediyesi bütçesinden, …, Büyükşehir Belediyesi …, Spor Kulübüne nakdi yapılması sonucunda toplam …, TL kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak yapılan inceleme sonucunda,



5216 sayılı Kanununun “,Büyükşehir Belediyesinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları”, nın düzenlendiği 3’,üncü bölümünde yer alan 7’,nci maddesi 1 inci fıkrasının (m) bendinde (12/11/2012 tarihli ve 6360 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle değişmeden önceki hali),

“,Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:

…,

m) Büyükşehirin bütünlüğüne hizmet eden sosyal donatılar, bölge parkları, hayvanat bahçeleri, hayvan barınakları, kütüphane, müze, spor, dinlence, eğlence ve benzeri yerleri yapmak, yaptırmak, işletmek veya işlettirmek, gerektiğinde amatör spor kulüplerine malzeme vermek ve gerekli desteği sağlamak, amatör takımlar arasında spor müsabakaları düzenlemek,....”,



“,Büyükşehir belediyesinin giderleri”, başlıklı 24’,üncü maddede ise,

“, Büyükşehir belediyesinin giderleri şunlardır:

…,

o) Spor, sosyal, kültürel ve bilimsel etkinlikler için yapılan giderler.”,



Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce 08/07/2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Gençlik ve Spor Kulüpleri Yönetmeliği’,nin “,Tanımlar”, başlıklı 4’,üncü maddesinde,

“,Bu Yönetmelikte geçen,

…,

Spor kulübü: Spor faaliyetlerinde bulunmak amacıyla kurularak Genel Müdürlüğe kayıt ve tescilini yaptıran dernekleri,

…,”,

“,Gençlik faaliyeti türü ve spor dalı seçimi”, başlıklı 25’,inci maddesinde,

“,Kulüpler diledikleri gençlik faaliyeti türü veya spor dalında faaliyet gösterebilirler. Dernek ve kulüpler faaliyet gösterecekleri gençlik faaliyeti türünü veya spor dalını tescil esnasında taahhüt etmek zorundadırlar.

…,”,



Türkiye Futbol Federasyonu tarafından 10.06.2009 tarihinde resmi internet sitesinde yayımlanan “,Profesyonel Futbolcuların Statüsü Ve Transferleri Talimatı”,nın “,Tanımlar”, başlıklı 2’,inci maddesinde ise,

“,Bu talimattaki,

…,

b) Kulüp: futbol dalında faaliyeti bulunan mevzuata uygun olarak kurulmuş ve TFF tarafından tescil edilmiş dernek veya şirketleri,

…,

k) Profesyonel takım: profesyonel liglere tescil edilen kulüplerin, bu liglere katılan takımlarını,

ifade eder.”,

denilmektedir.



Buna göre, büyükşehir belediyelerinin görevleri arasında gerektiğinde amatör spor kulüplerine malzeme vermek ve gerekli desteği sağlamak da sayılmış olup söz konusu “,gerekli destek”, ibaresinin kapsamına nakdi yardımların da dahil olduğu, Kanun koyucunun bununla ilgili kısıtlayıcı bir iradesinin bulunmadığı anlaşılmaktadır.



Bunun dışında, Denetçisince, bahse konu …, Büyükşehir Belediyesi …, Spor Kulübü bünyesindeki futbol takımının Türkiye Futbol Federasyonu Spor Toto 3. Liginde yer alan profesyonel bir takım olduğu, dolayısıyla da …, Büyükşehir Belediyesi …, Spor Kulübünün de profesyonel bir kulüp statüsünde olduğu ve bu Kulübe Büyükşehir Belediye bütçesinden yardım yapılmasının kanunen mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.



Ancak, sorumlularca savunma ekinde gönderilen belgelerden …, Büyükşehir Belediyesi …, Spor Kulübünün futbol dışında, atletizm, basketbol, briç, hentbol, judo ve kurash, satranç, taekwon-do, masa tenisi ve voleybol olmak üzere 9 farklı dalda amatör spor faaliyeti yürüttüğü anlaşılmıştır.



Yukarıda değinilen ilgili mevzuat hükümleri uyarınca, kendilerini Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı Spor Genel Müdürlüğüne spor kulübü olarak tescil ettiren dernekler, taahhüt ettikleri spor dallarında faaliyet gösterebilmekte olup bunlardan futbol dalında da faaliyet gösterecek olanların ayrıca Türkiye Futbol Federasyonunca da tescil edilmesi gerekmekte, profesyonel liglere tescil edilen kulüplerin bu liglere katılan takımları profesyonel takım niteliğini kazanmaktadır. Amatör spor dallarında faaliyet gösteren bir spor kulübünün aynı zamanda profesyonel spor dallarında da faaliyet göstermesi bu spor kulübünün amatör niteliğini değiştirmemektedir.



Nitekim sorumlularca gönderilen belgeler arasında yer alan Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait bir görüş yazısında, futbol takımı Spor Toto 3. Liginde bulunan ve bunun yanında çeşitli amatör spor dallarında faaliyet yürüten bir başka kulüp olan …, Spor Kulübüne ilişkin olarak, bu kulübün yasal statüsünün amatör olduğu ve profesyonel takım kurarak profesyonel faaliyetlere katılmasının amatörlük statüsünü etkilemeyeceği şeklinde bir görüş verilmiştir. Bu itibarla, …, Büyükşehir Belediyesi …, Spor Kulübünün profesyonel ligde faaliyet gösteren bir futbol takımının bulunması bu kulübün profesyonel kulüp olarak kabul edilmesini gerektirmemektedir.



Söz konusu durumda, Denetçisince, …, Büyükşehir Belediyesince …, Spor Kulübüne yapılan toplam …, TL nakdi yardımın ne şekilde kullanıldığına dair her hangi bir bilgi ve belgeye ulaşılamadığı belirtilmiş ve dolayısıyla söz konusu tutarın tamamı veya bir kısmının doğrudan bu kulübün futbol takımına harcandığına ilişkin her hangi bir bilgi ve belge de sunulmamıştır.



Anılan gerekçelerle, …, Büyükşehir Belediyesince, …, Spor Kulübüne nakdi yarım yapılmasında ilişik bulunmadığına ve Denetçisince kamu zararı olarak hesap edilen toplam …, TL için sorumluların beraatına,



(Üye …,’, ın, “,5393 sayılı Belediye Kanunu’,nun “,Belediyenin görev ve sorumlulukları”, nı belirleyen 14 üncü maddesinin (b) bendinde, “,Belediye, mahallî müşterek nitelikte olmak şartıyla, …,gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir.”, hükmüne yer verilmiştir.

Benzer hüküm 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7/m maddesinde de bulunmaktadır.

Burada sorun, anılan maddede geçen “,…,gerekli desteği sağlar.”, ibaresinin belediyelerce amatör spor kulüplerine (kaldı ki …, Büyükşehir Belediye Spor ve …, Spor amatör spor kulübü değil profesyonel spor kulübüdür.) nakdi yardım yapılmasını kapsayıp kapsamadığı noktasında düğümlenmektedir. Bu hususun açıklığa kavuşturulması için Belediye Kanunu ile dernekler ve spor kulüpleriyle ilgili mevzuatta yer alan hükümlerin birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’,un 20 nci maddesinde, spor kulüplerinin, Dernekler Kanununa göre teşekkül edeceği ve tescil ile Beden Terbiyesi ve Spor Teşkilatına dahil olacakları hükme bağlanmıştır.

5253 sayılı Dernekler Kanunu’,nun ”,Yardım ve işbirliği”, başlıklı 10 uncu maddesinde ise, “,5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, dernekler kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütebilirler. Bu projelerde kamu kurum ve kuruluşları, proje maliyetlerinin en fazla yüzde ellisi oranında aynî veya nakdî katkı sağlayabilirler.”, denilmiştir.

5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları İle İlişkilerine Dair Kanun’,un 2 nci maddesinin (g) bendinde, “,Kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerinden bu Kanun kapsamındaki dernek ve vakıflara ödenek, yardım veya herhangi bir kaynak aktarılamaz.”, hükmü yer almıştır.

Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde, Belediye Kanunu’,nun 14 üncü maddesinin (b) bendinde geçen, “,…,gerekli desteği sağlar.”, ibaresinin nakit yardımını kapsamadığı, belediyelerin, diğer kuruluşlarla ilişkiler çerçevesinde 75 inci maddeye göre ancak, kamu yararına çalışan dernekler, özürlü dernek ve vakıfları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilecekleri ve Dernekler Kanunu’,nun 10 uncu maddesine göre de, ortak yürütülen bu projelerde kamu kurum ve kuruluşlarının, proje maliyetlerinin en fazla yüzde ellisi oranında aynî veya nakdî katkı sağlayabilecekleri anlaşılmaktadır.

Ayrıca,

…, Büyükşehir Belediye Spor ve …, Spor iddia edildiği gibi bir amatör spor kulübü olmayıp, profesyonel spor kulübüdür. Spor kulübünün içinde iddia edildiği gibi amatör spor dallarının olması kulübü amatör yapmaz. ...gibi spor kulüplerinin de amatör dalda sporcuları bulunmaktadır. Bu anlayışla bu kulüplerde amatör spor kulübü sayılır. Amatör spor kulübü ile amatör sporcu ayrı kavramlardır. Belediye olarak profesyonel spor kulübüne yapılan yardımın profesyonel sporculara mı yoksa amatör sporculara mı harcandığını denetçinin tespit etme gibi bir yetki ve görevi de bulunmamaktadır.



Belediye Kanunu ile getirilen hükümlerin, elverişli ortam ve zemin hazırlama ve ödüllendirme yolu ile yetişen nesli spora teşvik amacını güttüğü, ortak geliştirilecek projeler dışında spor kulüplerine doğrudan maddi yardım desteğine cevaz vermediği çok açıktır. 3152 sayılı Kanun uyarınca belediye ve özel idareler üzerinde vesayet yetkisine sahip İçişleri bakanlığının 30.11.2005 tarih ve B.05.0.MAH.0650002/12851-82884 sayılı görüşünde de mahalli idarelerin spor kulüplerine nakdi yardım yapamayacakları zikredilmiştir.



Yukarıda belirtilen hükümler uyarınca, Belediyenin gerek kendi adını taşıyan, gerekse belediye adını taşımayan ve sporcuları lisanslı futbolcu olan ve futbol takımı profesyonel ligde bulunan …, Büyükşehir Belediye Spor ve …, Spor kulübünün 5072 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilemeyeceğinden yapılan yardımların 5393 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin (b) bendinde yer alan “,gerekli desteği sağlar”, ifadesi kapsamında karşılanamayacağı göz önünde bulundurularak yapılan ödeme hakkında tazmin kararı verilmesi uygun olur.”, şeklindeki ayrışık görüşüne karşı),

oy çokluğuyla, karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy