Sayıştay 6. Daire - Karar No: 27 - 150 - İlam No: 150 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Hak ediş bedeli.



… Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından … İnş. Taahhüt Tic. ve San. A.Ş.’ nin yükleniminde yaptırılan … TL sözleşme bedelli “… Düzenleme İnşaatı İşi” ne ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda,



a) Yükleniciye hatalı süre uzatımı verilmesi ve gecikme cezasının alınmaması sonucunda kamu zararına neden olunduğu iddia edilmekte ise de, tip sözleşmenin süre uzatımı verilecek halleri düzenleyen ilgili maddesinde yer tesliminin zamanında yapılamaması nedeniyle iş yıllara sari hale gelmişse çalışılmayan dönemdeki sürelerin dikkate alınması gerektiği vurgulanmıştır. Söz konusu işte de yer teslimi zamanında yapılamamış dolayısıyla iş yıllara sari hale gelmiştir. Yer tesliminde gecikme olması nedeniyle raporda denetçi tarafından belirtilen “çalışılmayan dönem sürenin hesabında dikkate alınmıştır” ifadesi bu şartlarda geçerli değildir. Ayrıca sorumlular savunmalarında net bir şekilde 56 günlük sürenin nasıl hesaplandığını belirtmişler ve çalışılmayan dönemin bu hesaplamada dikkate alındığını ve verilmesi gereken sürenin 116 gün olduğunu ancak bu süreden çalışılmayan dönemin düşüldüğünü belirtmişlerdir. Açıklanan nedenlerle mevzuatına uygun olduğu anlaşılan … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle,



b) Yüklenicinin iş başında bulundurmak zorunda olduğu teknik personeli iş başında bulundurmadığı halde, teknik personel cezasının alınmaması sonucunda kamu zararına neden olunduğu iddia edilmekte ise de, şantiye günlük defteri kayıtları gereği ilgili teknik personel alanları ile ilgili işler yapılırken işbaşında bulunduklarından mevzuatına uygun olduğu anlaşılan … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle,



c) Yükleniciye yaptırılan YF.BHPİ.117 Poz “Granit Kesme Taş Döşenmesi (10*10*5) (20*20*5) Kumlu” iş kaleminin yeni birim fiyatının hatalı yapılması sonucunda kamu zararına neden olunduğu iddia edilmekte ise de, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ nin 23 cü maddesinde belirtilen yeni birim fiyatın tespitinde, öncelikle yüklenicinin benzer iş kalemine ilişkin rayiç ve analizlerinin kullanılmasına ilişkin hüküm, … tarihinde değişmiştir. Yeni düzenlemede Y.B.F,’ın tespitinde yeni imalatla ilgili olarak yüklenicinin aynı işle ilgili benzer analizi varsa öncelikli olarak bu analizin kullanılacağı, rayiç tespitinde ise aşağıda belirtilen rayiçlerden kaynakların verimliği ilkesi gereği herhangi birinin kullanılabileceği belirtilmiştir. Her iki imalata ait analizler incelendiğinde, kullanılan granit malzemesi dışında herhangi bir benzerliğin söz konusu olmadığı görülmüştür. Temyiz Kurulunun 07.04.2006 tarih ve 28503 Tutanak kararında yeni birim fiyatın yüklenici ile birlikte tespit edilmiş birim fiyat olup, teknik bir tespite dayalı olmadan bu birim fiyata ait analizlerdeki miktar ve rayiçlerin, benzer analiz olduğu iddia olunan analizlere kıyasla miktar ve rayiçlerinin fazla olduğunu iddia etmenin hukuken mümkün olmadığına karar verilmiştir. Y.İ.G. Şartnamesinin ve tip sözleşmenin ilgili maddelerine göre idare ve yüklenici karşılıklı mutabakatla yeni birim fiyata karar vermiş ve uygulamıştır. Yüklenicinin teklifi Bayındırlık rayiçlerine göre verilmemiş olup rayiçle ilgili olarak ta herhangi bir atıfta bulunulmamıştır. Ayrıca idare tarafından resmi kurum ve kuruluşlardan alınan imalata ilişkin birim fiyatlar dikkate alındığında idarenin uyguladığı birim fiyat en düşük birim fiyat olduğu görüldüğünden mevzuatına uygun olduğu anlaşılan … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle,



d) Yükleniciye yaptırılan YF.BHPİ.105 Poz “Granit Merdiven Basamağı (Yakılmış) Basamak 5cm, Rıht 2 cm Yapılması” iş kaleminin yeni birim fiyatının hatalı yapılması sonucunda kamu zararına neden olunduğu iddia edilmekte ise de, yukarıda yer verilen (c) fıkrası açıklamaları gereğince mevzuatına uygun olduğu anlaşılan … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle,



e) YF BHPİ 91, YF BHPİ 92 ve YF BHPİ 98 poz imalatların birim fiyat tarifelerinde, her çeşit malzeme ve kayıpların birim fiyata dahil olduğu belirtildiği halde söz konusu imalatlara ilişkin tartı tutanağı olmaksızın zayiat için %7 oranında ilave yapılması sonucunda kamu zararına neden olunduğu iddia edilmekte ise de, Yüksek Fen Kurulu kararında imalatın mamul halde tartılmasının mümkün olmadığı durumlarda tahkik sonucu hesaplanan ağırlığın %7 sine kadar fazlasının ödenebileceği belirtilmiş olup, sorumlular tarafından da fiilen tartı yapılamayacağına savunmalarda yer verildiğinden mevzuatına uygun olduğu anlaşılan … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle,



f) Yükleniciye vekaletsiz iş görme hükümleri çerçevesinde iş yaptırılması sonucunda kamu zararına neden olunduğu iddia edilmekte ise de, Borçlar Kanununun 526-531 maddelerinde vekaletsiz iş görme vekaleti olmaksızın işin yapılması olarak tanımlanmıştır. Söz konusu işlerin idarenin bilgisi dahilinde yapılması nedeniyle vekaletsiz iş görmeden bahsedilemez. Borçlar Kanununda Vekaletsiz İş Görenin yapmış olduğu giderlerin karşılığının ödeneceği ön görülmekte olup, Yargıtay Kararlarında da yapılan işlerin bedelinin hesabında piyasa rayicinin (Yapım İşlerinde piyasa rayici Bayındırlık Bakanlığı rayiçleri ya da diğer kurumların rayiçleri esas alınmaktadır.) esas alınacağı belirtilmektedir. Sözleşme ve ekleri ile teklif birim fiyatlarda müteahhit karının %25 olduğuna dair bir bilgiye de yer verilmediğinden mevzuatına uygun olduğu anlaşılan … TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına oy birliğiyle,



Karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy