Sayıştay 6. Daire - Karar No: 25 - 112 - İlam No: 112 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Eksik ve Kusurlu İmalatların Kabul Edilmesi.



… Büyükşehir Belediyesi’nde …Tipi Piknik ve Mesire Alanı ve Çevre Düzenlemesi İşi Tasfiyesinin Değerlendirilmesi amacıyla yapılan çalışmalar neticesinde, bazı eksik ve kusurlu imalatların kabul edilmesi nedeniyle kamu zararına sebep olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda, bahse konu işin tasfiyesi aşamasında bazı eksik ve kusurlu imalatların kabul edilmesiyle kamu zararı oluşturulduğu görülmüştür.



Mülkiyeti ve tasarruf hakkı Orman Bakanlığı’nda iken, 17.04.2006 tarihli kiralama sözleşmesi ile …. Büyükşehir Belediyesi tarafından kiralanan, ekli vaziyet planında sınırları belirtilen …. sınırları içerisinde bulunan, … Tipi Orman İçi Mesire Alanı’na “Belediyece Hazırlanan ve Koruma Kurulunca Onaylanan Avan Projesi ve Teknik Şartname Doğrultusunda İhale Konusu Vaziyet Planında Belirtilen Yapı ve Alanların Düzenlenmesi, Yapımı ve 25 Yıl Süre ile Kiraya Verilmesi İşi” … Tic. A.Ş.’ye yıllık … TL+KDV kira bedeli ile ihale edilmiştir. Sözleşme 23.03.2010 tarihinde imzalanmıştır.



… Büyükşehir Belediyesi ile …. A.Ş. arasında akdedilen sözleşme konusu iş hususunda, … Büyükşehir Belediyesince sözleşme konusu olarak belirlenen ve yapılan ihale sonucunda düzenlenen sözleşme ve ekleri kapsamında, … Tipi Orman İçi Mesire Alanı’na ait, vaziyet planında belirtilen alanların düzenlenmesi, yapımı ve 24 yıl süre ile kiraya verilmesi konusunda, yüklenici .. A.Ş. ile … Ltd. Şti.-… Ltd. Şti. arasında 27.04.2010 tarihinde sözleşme imzalanmıştır.



… Orman İşletme Müdürlüğü, … gün, … sayılı yazısında, Borçlar Kanunu’nun “Alt kira ve kullanım hakkının devri” başlıklı 322’nci maddesinin 2’nci fıkrasının “Kiracı Konut ve Çatılı işyeri kiralarında kiraya verenin yazılı rızası olmadıkça kiralananı kiralayamayacağı gibi kullanım hakkını da devredemez.” hükmünü içermekte olduğunu, yine aynı Kanun’un 323’üncü maddesinde de açıkça bu yasağın kurala bağlandığını, yine 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 66’ncı maddesinde sözleşmelerin, ita amirinin yazılı izni olmadan devredilemeyeceğinin belirtildiğini, 2886 sayılı Kanun ve 300 numaralı Milli Emlak Genel Tebliği ve Borçlar Kanunu birlikte değerlendirildiğinde, … Tipi Mesire yerinin ve müştemilatının 3. kişilere devir edilemeyeceği gibi kiralanamayacağının da Kanun ve Yönetmeliklerde açıkça belirtildiğini, bu durum ile ilgili Belediye ile defalarca yazışma yapılmasına, gerekli uyarılarda bulunulmasına rağmen sözleşmeye aykırı bu işleme Belediye tarafından ısrarla devam edildiğini, bu nedenle yazının tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içerisinde alt kiracılarla yapılan sözleşmenin iptal edilmesini, aksi takdirde akdedilen sözleşmenin mevzuattan doğan hak ile tek taraflı fesih edileceğini bildirmiştir.



Bu yazı üzerine … Büyükşehir Belediyesi, …. A.Ş.’ye yazdığı … tarih ve … sayılı yazı ile …Orman İşletme Müdürlüğü’nün … gün ve … sayılı yazısı sebebiyle sözleşmenin feshedildiğini bildirmiştir.



… Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri’nin 06.05.2011 tarihli oluru ile yüklenici ve alt yüklenici ile mevcut sözleşmenin tasfiye edilmesine karar verilmiştir.



… Büyükşehir Belediyesi, …A.Ş. ile akdedilen sözleşmenin, Orman Bakanlığı ile akdedilmiş olan asıl sözleşmeye aykırı olması sebebiyle hukuken imkansız olduğunu, dolayısıyla, işin yapılmasındaki imkansızlık durumunun, iş sahibi olarak İdare nezdinde ortaya çıkan bir engelden kaynaklanmasından ve işin devamının imkansız olduğundan hareketle, başta kar kaybı olmak üzere, kusuru ile imkansızlığa sebep olan taraftan talep edilebilecek tazminat ve sair hakların, idareden talep edilmesinin mümkün olmadığını düşünmektedir. Bu nedenle, sözleşme masrafları ile edimin ifası için yapılan masraflar ve diğer fiili giderlerin ödenmesinin İdareden talep edilebileceğini, kar kaybı gibi zararların ise talep edilemeyeceği, yükleniciye, işin, iş sahibinin kusuru ile imkansız hale gelmesi durumunda talep edilebilecek giderlerle, tazminatın ödenmesinin mümkün bulunmadığını savunmaktadır.



Bu nedenlerle, tasfiye çalışmaları kapsamında, gerek yükleniciye gerekse alt yükleniciye kar kaybı ve kusura dayanan diğer ödemelerin yapılamayacağı ifade edilmiştir.



Yapılmış imalatlar için, yüklenici hakedişi hesabı, yaklaşık maliyet avan proje üzerinden birim fiyat esasına göre yapıldığından, birim fiyat esas alınmıştır. Yüklenici, alt yüklenici ve Tasfiye Komisyonu Başkanı … tarafından imzalanıp … Büyükşehir Belediye Başkanı … tarafından uygun bulunan tasfiye kabul tutanağındaki hakediş icmali toplamı …TL’dir.



Denetçi tarafından ise dosya üzerinde ve yerinde yapılan incelemelerde bahse konu işin tasfiye aşamasında aşağıda belirtilen imalatların eksik ve kusurlu olduğu iddia edilmiştir,



“1- Yalı Baskı İç ve Dış Kaplama (3169/ANL) imalatı üzerine yapılması öngörülen Yalı Baskı Üzerine Cila Yapılması (V.2105/A/ANL.) imalatının yapılmamış, bu imalat için (…. X….) …. TL ödenmiştir.



2) Yaya köprüsü, fener ve tribün imalatında, Çeşitli Demir İşleri ve Yerine Konması (23.176) işini yapan …. Ltd. Şti.’nden alınan faturalar uyarınca imalatın miktarı, 33.460 kg. olması gerekirken, 51.587 kg. üzerinden (…. x …) …. TL olarak ödenmiştir.



3) Mermer Parapet (26.752/C1) imalatı için 13,37 m² fazla ödeme yapılmış, bu nedenle … TL ödenmiştir.



4) Kayrak taşı serilmesi işi ve kayrak taşı için piyasa fiyat araştırması yapılarak hakediş ödemesi yapılmıştır. Ancak, teklif sahiplerinden …. Ltd. Şti.’nin kayrak taşı serilmesine ilişkin teklifinin … TL olduğu görülmüştür. Teklif sahibiyle yapılan görüşmede, taşın m²’sinin … TL, işçiliğin … TL, harcın ise … TL olduğu beyan edilmiştir. Hakediş hesabında taşın m²’sinin … TL, kayrak taşı serilmesi işinin ….TL olarak hesap edildiği görülmüştür.



Dolayısıyla 912,6 m² kayrak taşı serilmesi imalatının m²’sinde … TL (…) fazla ödemede bulunulmuştur. Toplam fazla ödeme tutarı (….) …TL’dir. Bu imalatta sadece taşlar yere serilmiş, harç kullanılmamıştır. Bu nedenle oluşan kamu zararı (…) … TL’dir.



1785 m² kayrak taşı alınmasında (…) … TL kamu zararı oluşmuştur.



5) Uygulama projeleri … Ltd. Şti. tarafından … TL’ye yapılmıştır. Proje bedeli olarak … TL ödenerek … TL kamu zararı oluşturulmuştur.



6) Yalı Baskı Dış Kaplama (3169/ANL) imalatının bir kısmında 1. sınıf çam kereste yerine 2. sınıf çam kereste kullanılmıştır.



7) Piknik alanında yapılan barbekü, gazebo, masa imalatlarının tamamında hem 1. sınıf çam kereste kullanılmadığı hem de var olan imalattan fazla ödeme yapıldığı görülmüştür. Söz konusu imalatların projesinde 10x10 cm. görülen imalatlar 8x8 cm, 5x10 cm. görülen imalatların ise 4x8 cm yapıldığı görülmüştür.



8) Soyunma kabininin temele bağlanmadığı, bağlantı elemanının bulunmadığı görülmüş olup, bu eksiklik yapıyı kullanılmaz kılmıştır. Diğer yapılarda bu eksikliğin bulunup bulunmadığı tespit edilmelidir.



9) Sekiz adet gazebo kurulmamış, bu gazeboların çatıları çürümeye terk edilmiştir.”



Yukarıda sayılan eksik ve kusurlu olduğu iddia edilen imalatlara ilişkin tespitlerin ilk beşinin toplam tutarı ise … TL olarak hesaplanmıştır.



Ancak sorumlular tarafından gönderilen savunmalar ve eki belgelerin incelenmesi neticesinde, Yalı Baskı İç ve Dış Kaplama (3169/ANL) imalatı üzerine yapılması öngörülen Yalı Baskı Üzerine Cila Yapılması (V.2105/A/ANL.) imalatının yapıldığı, Çeşitli Demir İşleri ve Yerine Konması (23.176) işini yapan …. Ltd. Şti.’nden alınan faturada belirtilen miktarın (33.460 kg) yaya köprüsü için tespit edilen metrajla örtüştüğü, Mermer Parapet (26.752/C1) imalatı için 13,37 m² fazla ödeme yapıldığı ve buna ilişkin tutarın bir kısmının tahsil edildiği, kayrak taşı serilmesi işine ilişkin doğru belirlendiği ve proje bedelinin mevzuata uygun ödendiği görülmüştür.



Bu itibarla, Denetçi tarafından eksik ve kusurlu olduğu iddia edilen imalatlardan,



1, 2, 4 ve 5’inci sırada yer alanlarının yasal düzenlemelere uygun olduğu anlaşıldığından, bu imalatların tutarı olan toplam …..TL için ilişilecek bir husus bulunmadığına,



3’üncü sırada yer alan Mermer Parapet (26.752/C1) imalatı için fazladan ödeme yapılması suretiyle neden olunan … TL kamu zararının, …TL’si … tarih ve … seri nolu tahsilat makbuzu ile tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,



Geriye kalan … TL ile,



6 ila 9’uncu maddelerde yer alan eksik ve kusurlu imalatlar için, 03.05.2013 tarihli bilirkişi tespiti neticesinde hesaplanan …. TL,



olmak üzere toplam … TL kamu zararının ise



… (Harcama Yetkilisi-Destek Hizm. Dai. Bşk.), … (Gerçekleştirme Görevlisi-Emlak Şb. Müd.), … (Fen İşl. Dai. Bşk), … (Yatırım Et. Pro. Şb. Müd.), … (İnş. Müh. ), … (İnş. Müh.), …. (Mimar), … (Makine Müh.), …. (Memur) ve …’a (Belediye Bşk.)



Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine,

oy birliğiyle karar verildi.








Full & Egal Universal Law Academy