Sayıştay 6. Daire - Karar No: 21 - 128 - İlam No: 128 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




İdari Para Cezalarına İlişkin 2008 Yılında Tahakkuk Etmiş Alacakların 2011 Yılı Sonu İtibariyle Tahsil Edilmeyerek Zaman Aşımına Uğratılması.

Denetçi sorgusunda yer alan, ….. Büyükşehir Belediyesi’ne ait gelirlerden takipli alacakların izlendiği 121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabında yer alan idari para cezalarına ilişkin 2008 yılında tahakkuk etmiş alacakların 2011 yılı sonu itibariyle tahsil edilmeyerek zaman aşımına uğratılması sonucunda toplam …. TL kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda,

6183 sayılı Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un “Tahsil zamanaşımı” başlıklı 102’inci maddesinde,

“Amme alacağı, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar. Para cezalarına ait hususi kanunlardaki zamanaşımı hükümleri mahfuzdur.

Zamanaşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul olunur.”

“Zamanaşımını kesilmesi” başlıklı 103’üncü maddesinde,

“Aşağıdaki hallerde zamanaşımı kesilir,

1. Ödeme,

2. Haciz tatbiki,

3. Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan her türlü tahsilat,

4. Ödeme emri tebliği,



7. İhtilaflı amme alacaklarında kaza mercilerince bozma kararı verilmesi,

8. Amme alacağının teminata bağlanması,

9. Kaza mercilerince icranın tehirine karar verilmesi,

…”

5326 sayılı Kabahatler Kanunu “Yerine getirme zamanaşımı” başlıklı 21’inci maddesinde ise,

“(1) Yerine getirme zamanaşımının dolması halinde idari para cezasına veya mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin karar artık yerine getirilemez.

(2) Yerince getirme zamanaşımı süresi,

Ellibin Türk Lirası veya daha fazla idari para cezasına karar verilmesi halinde yedi,

Yirmibin Türk Lirası veya daha fazla idari para cezasına karar verilmesi halinde beş,

Onbin Türk Lirası veya daha fazla idari para cezasına karar verilmesi halinde dört,

Onbin Türk Lirasından az idari para cezasına karar verilmesi halinde üç, Yıldır.



(4) (Değişik: 23/7/2010-6009/37 md.) Zamanaşımı süresi, kararın kesinleşmesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren işlemeye başlar.

…”

denilmektedir.

Anılan hükümlere göre, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu uyarınca kişilere verilen idari para cezalarının yerine getirilmesi, kararın kesinleşmesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren başlamak üzere, cezanın tutarına göre değişen sürelerle, 3, 4, 5 ve 7 yıllık zamanaşımı süresine tabi tutulmuştur. Yerine getirme zamanaşımına uğrayan idari para cezalarının, kendisine ceza kesilen kişilerce rızaen ödeme yapılması dışında, uygulanması imkanı kalmamaktadır. Bununla beraber, zamanaşımı süresi içerisinde usulüne uygun şekilde yapılan ödeme emri tebliği zamanaşımı süresini keserek yeniden başlatacaktır.

Denetçi sorgusunda, …. Büyükşehir Belediyesince 2008 yılında tahakkuk ettirilen ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uyarınca miktarları itibarıyla 3 yıl özel zamanaşımı süresine tabi bir kısım idari para cezaları alacaklarının 2011 yılında tahsil edilmeyerek zamanaşımına uğratıldığı ve bu suretle toplam …. TL kamu zararına neden olunduğu iddia olunmakta ise de, yapılan incelemede,

Bahse konu sorgu maddesine ekli kamu zararı tablosunda yer alan idari para cezalarından,

- İlgili firması, tutarı ve sorumlularca hakkında yapılan açıklamanın yer aldığı idari para cezalarının idari dava konusu olduğu ve bunlardan …. isimli şahısa ilişkin olan …. TL tutarındaki idari para cezasının Belediye aleyhine sonuçlanan idari dava sonucunda terkin edildiği, …. Dershanesine verilen … TL idari para cezasına ilişkin davanın Belediye lehine sonuçlandığı ve bu tutarın tahsil işlemlerine başlandığı, …. Kooperatifine verilen …. TL idari para cezasına ilişkin dava sürecinin ise devam ettiği,

- İlgili firması, tutarı ve sorumlularca hakkında yapılan açıklamanın yer aldığı toplam …. TL’ye ilişkin idari para cezalarının, bu cezaların zamanaşımı sürelerinin dolduğu 31.12.2011 tarihi öncesinde ilgili firma ve şahıslara …. Büyükşehir Belediyesince ödeme emri tebliğinde bulunulmak suretiyle zamanaşımı sürelerinin kesilmesinin sağlandığı,

- İlgili firması, tutarı ve sorumlularca hakkında yapılan açıklamanın yer aldığı toplam …. TL’ye ilişkin idari para cezalarının, bu cezaların zamanaşımı sürelerinin dolduğu 31.12.2011 tarihi öncesinde ilgili firma ve şahıslardan …Büyükşehir Belediyesince kısmi tahsilat yapılmak suretiyle zamanaşımı sürelerinin kesilmesinin sağlandığı ve bu idari para cezalarından bir kısmına ilişkin tahsil işlemlerinin devam ettiği bir kısmının ise tamamlandığı,

- İlgili firması, tutarı ve sorumlularca hakkında yapılan açıklamanın yer aldığı toplam …. TL’ye ilişkin idari para cezalarının zamanaşımı sürelerinin dolduğu ve bu suretle kamu zararına neden olunduğu anlaşılmakla beraber ,….. Büyükşehir Belediyesince ilgili firma ve şahıslardan bahse konu kamu zararı tutarı rızaen tahsil edilmek suretiyle söz konusu kamu zararının giderildiği,

- İlgili firması, tutarı ve sorumlularca hakkında yapılan açıklamanın yer aldığı toplam …. TL’ye ilişkin idari para cezalarıyla ilgili olarak sorumlularca takibat işlemlerine devam edildiğinin ifade edildiği ancak söz konusu idari para cezalarıyla ilgili zamanaşımı süresinin kesildiğine ilişkin herhangi bir belge gönderilmediği,

Bunlar dışında, sorguya ekli kamu zararı tablosunun 56’ıncı sırasında yer alan ve sorumlularca takibat işlemlerinin devam ettiği bildirilen …. isimli şahıs adına 20.02.2008 tarihinde tahakkuk ettirilen …. TL tutarındaki idari para cezasının zamanaşımı süresinin, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 21’inci maddesi uyarınca tutarı …. TL’yi aştığından, 4 yıl olup 31.12.2012 tarihinde dolduğu, dolayısıyla da söz konusu idari para cezasının yargılamaya esas 2011 yılı itibariyle zamanaşımı süresinin dolmadığı,

anlaşılmıştır.

Sorumluluğa ilişkin olarak ise, her ne kadar Denetçisince bahse konu idari para cezası alacaklarından zamanaşımına uğrayanlarla ilgili olarak doğan sorumluluğa Üst Yönetici (Belediye Başkanı) … da ortak edilmiş ise de, üst yöneticinin idari gözetim sorumluluğu bulunmasının tek başına mali sorumluluk doğurmayacağı ve tahakkuk etmiş idari para cezalarının zamanında tahsil edilmeyerek zamanaşımına uğratılmasından doğan bahse konu kamu zararının oluşmasında üst yöneticinin kusurunun bulunmadığı kanaatine varıldığından söz konusu kamu zararıyla ilgili olarak Üst Yönetici (Belediye Başkanı) ….’nun mali sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmıştır.

Bu itibarla, Denetçi sorgusuyla kamu zararı olarak hesap edilen .… TL’nin,

…. TL’si için, bu tutar idari dava konusu edilip terkin edildiğinden ilişilecek husus bulunmadığına,

…. TL’si için, bu tutar idari dava konusu olup süreci devam ettiğinden ilişilecek husus bulunmadığına,

…. TL’si için, bu tutar idari dava konusu edilip süreç Belediye lehine sonuçlandığı ve takibat işlemlerine başlandığından ilişilecek husus bulunmadığına,

…. TL’si için, bu tutara ilişkin idari para cezalarının, bu cezaların zamanaşımı sürelerinin dolduğu 31.12.2011 tarihi öncesinde ilgili firma ve şahıslara …. Büyükşehir Belediyesince ödeme emri tebliğinde bulunulmak suretiyle zamanaşımı sürelerinin kesilmesi sağlandığından ilişilecek husus bulunmadığına,

…. TL’si için, bu tutara ilişkin idari para cezalarının, bu cezaların zamanaşımı sürelerinin dolduğu 31.12.2011 tarihi öncesinde ilgili firma ve şahıslardan .…Büyükşehir Belediyesince kısmi tahsilat yapılmak suretiyle zamanaşımı sürelerinin kesilmesinin sağlandığı ve söz konusu idari para cezalarının tahsilat işlemlerinin devam edilip bir kısmı da tamamlandığından ilişilecek husus bulunmadığına,

…. TL’si için, bu tutara ilişkin idari para cezası 20.02.2008 tarihinde tahakkuk ettirildiği ve tutarı itibariyle 4 yıl olan zamanaşımı süresi 31.12.2012 tarihinde dolduğu, dolayısıyla da, söz konusu idari para cezasının yargılamaya esas 2011 yılı itibariyle zamanaşımı süresi dolmadığından ilişilecek husus bulunmadığına,

…. TL’si için, bu tutara ilişkin idari para cezalarının zamanaşımı sürelerinin dolduğu ve bu suretle kamu zararına neden olunduğu anlaşılmakla beraber, ….. Büyükşehir Belediyesince, yukarıda tarih ve numaraları belirtilen belgelerle ilgili firma ve şahıslardan rızaen tahsilat yapılmak suretiyle, söz konusu kamu zararı giderildiği ve bu tutarla ilgili idari para cezalarına ilişkin zamanaşımı süreleri kesildiğinden ilişilecek husus kalmadığına,

Geriye kalan …. TL’sinin ise, bu tutara ilişkin idari para cezalarıyla ilgili olarak sorumlularca takibat işlemlerine devam edildiği ifade edilmekle beraber söz konusu idari para cezalarıyla ilgili zamanaşımı süresinin kesildiğine ilişkin herhangi bir belge gönderilmediğinden, tahakkuk etmiş Belediye gelirlerine ilişkin takip ve tahsil işlemlerini yerine getirmekle sorumlu Muhasebe Yetkilisi (Mali Hizmetler Daire Başkanı ) …..ve (Gelir Şube Müdürü) ….’e müştereken ve müteselsilen, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine,

oy birliğiyle karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy