Sayıştay 6. Daire - Karar No: 16 - 116 - İlam No: 116 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




KDV bedeli.



2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının restorasyonu niteliğindeki “… Caddesi … Pafta … Ada … Parselde Kayıtlı Taşınmazın Restitüsyon ve Rekonstrüksiyon Projelerinin Hazırlanması İşi” için Katma Değer Vergisi istisnası olduğu halde KDV ödenmesi nedeniyle kamu zararına sebep olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda bahse konu iş için Katma Değer Vergisi istisnası olduğu halde KDV ödendiği tespit edilmiştir.



3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar” başlıklı 17’nci maddesinin “Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar” başlıklı 2’nci fıkrasının 5226 sayılı Kanunun 19’uncu maddesi ile eklenen (d) bendinde,

“2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerinin uygulanması kapsamında yapılacak teslimler” hükmü yer almaktadır.



96, 97 ve 100 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde de konu ile ilgili açıklamalara yer verilmiş olup, 18.11.2005 tarih ve 25997 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 96 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nin “Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki İşlemlerde İstisna Uygulaması” başlıklı 1’inci bölümünde, “Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17’nci maddesinin 2’nci fıkrasına 5226 sayılı Kanunun 19’ncu maddesiyle eklenen (d) bendinde 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine münhasır olmak üzere, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak teslimlerin Katma Değer Vergisinden istisna olacağı hükme bağlanmış, istisna kapsamına girecek mal hizmetler ile bunların asgari standartları ve bu bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır” denilmektedir.



Aynı Genel Tebliğin “İstisna Kapsamına Giren Mal ve Hizmetler” başlıklı 1.1 bölümünde ise “İstisna kapsamına tescilli taşınmaz kültür varlıklarının sadece rölöve, restorasyon ve restitisyon projelerine ilişkin olarak, bu projelendirmelerden yararlananlara verilen mimarlık hizmetleri ile projelerin uygulanması kapsamında yapılacak mal teslimleri girmektedir.” ifadesi yer almaktadır.



Sorumlular savunmalarda bahse konu işin sokak sağlıklaştırma projesi olduğundan bahisle KDV istisnası içinde değerlendirilmediğini belirtmişler ise de,



Anılan “… Caddesi … Pafta, … Ada, … Parselde kayıtlı taşınmazın restitisyon ve rekonstriksiyon projelerinin hazırlanması” işi doğrudan temin yöntemiyle üç adet teklif alınmak suretiyle gerçekleştirilmiş, tekliflerden ikisi mimarlık mühendislik şirketinden, biri ise bir serbest mimardan alınmıştır. İş, uygun teklif veren … Mim. Müh. Ltd. Şti’ ne yaptırılmıştır.



Yine söz konusu işin yaklaşık maliyet hesabı incelendiğinde, içeriğinde görülen mimari proje hazırlanması, statik proje hazırlanması, elektrik tesisat projelerinin hazırlanması, mekanik tesisat uygulama projelerinin hazırlanması, ilgili mesleki oda onayları, metraj keşif maliyet analiz ve teknik şartname vb. kalemler nedeniyle işin bir “mimarlık hizmeti” olduğu anlaşılmaktadır.



Mimarlık mesleği, 3458 Sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun çerçevesinde icra edilmektedir. “Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Mimarlar Odası Serbest Mimarlık Hizmetlerini Uygulama, Tescil ve Mesleki Denetim Yönetmeliği” nin 5’nci maddesinde ‘Mimarlık Hizmetleri’nin ne olduğuna yönelik tanım ve açıklamalar yer almaktadır. Anılan maddede mimari tasarım hizmetleri “Mimari proje hizmetleri, rölöve, restitüsyon, restorasyon hizmetleri, imalat projesi çalışmalarıdır.” şeklinde tanımlanmıştır. Buna göre bahse konu iş bir mimari tasarım hizmetidir.



“Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki Kültür Varlıklarının Rölöve, Restitüsyon, Restorasyon Projeleri, Sokak Sağlıklaştırma, Çevre Düzenleme Projeleri ve Bunların Uygulamaları İle Değerlendirme, Muhafaza, Nakil İşleri ve Kazı Çalışmalarına İlişkin Mal ve Hizmet Alımlarına Dair Yönetmelik”in “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde,

“Esaslı onarım (Restorasyon): (Ek:RG-10/8/2009-27315) Yapının rölöveye dayanan restitüsyon ve/veya restorasyon projeleri ile diğer ilgili belgelerin içerikleri ve ölçekleri Koruma Kurulunca belirlenen müdahaleleri,

Restorasyon teknikleri: (Ek:RG-10/8/2009-27315) Sağlamlaştırma (konsilidasyon), temizleme (liberasyon), bütünleme (reinteğrasyon), yenileme (renovasyon), yeniden yapma (rekonstrüksiyon), taşımayı (Moving),” denilmektedir.

Buna göre yeniden yapma (rekonstrüksiyon) esaslı onarım (restorasyon) teknikleri arasında yer almaktadır.



Yapılan incelemede “… Caddesi … Pafta … Ada … Parselde Kayıtlı Taşınmazın Restitüsyon ve Rekonstrüksiyon Projelerinin Hazırlanması İşi”nin doğrudan temin usulüyle … Mim. Müh. Mak. ve İnş. San. Tic. Ltd. Şti’ ne yaptırıldığı, bunun karşılığında KDV hariç … TL ödendiği, bu ödemeye ilişkin … TL KDV tutarının … TL’sinin tevkifata tabi tutulduğu, geriye kalan … TL’nin ise KDV olarak ödendiği görülmüştür. Ancak söz konusu proje hazırlama işi, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının rölöve, restorasyon ve restitüsyon projelerine ilişkin mimarlık hizmetleri kapsamında olup, ödemeye esas hizmet Katma Değer Vergisinden istisna olduğundan, bu işe ilişkin olarak KDV ödenmemesi gerekmektedir.



Bu itibarla, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki tescilli taşınmaz kültür varlıklarının restorasyonu niteliğindeki “… Caddesi … Pafta … Ada … Parselde Kayıtlı Taşınmazın Restitüsyon ve Rekonstrüksiyon Projelerinin Hazırlanması İşi” için Katma Değer Vergisi istisnası olduğu halde KDV ödenmesi suretiyle neden olunan … TL kamu zararının sorumlularına ödettirilmesine oy birliğiyle, karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy