Sayıştay 6. Daire - Karar No: 16 - 116 - İlam No: 116 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Vekalet ücreti



… Büyükşehir Belediyesinde boş bulunan Şube Müdürlüğü kadrolarına, asilde aranan şartları taşımayan personelin vekaleten atanarak, söz konusu kadroya ait zam ve tazminat farkının ödenmesi nedeniyle kamu zararına sebep olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda, şube müdürlüğü kadrolarında, mevzuata aykırı olarak asil müdürde aranan atanma şartlarını taşımayan personelin vekaleten görevlendirildiği görülmüştür.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Vekalet Görevi ve Aylık Verilmesinin Şartları” başlıklı 86’ncı maddesine göre, bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıl olup, saymanlık kadroları dışında, boş kadrolara ait görevler ise lüzum görülmesi halinde ücretsiz olarak gördürülebilmektedir.



1991 yılından itibaren uygulanan yan ödeme ve özel hizmet tazminatlarına ilişkin Bakanlar Kurulu Kararlarının tümünde yer verildiği üzere, 05.01.2011 tarih ve 27806 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2011/1241 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile atıf yapılan 17.04.2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın eki Kararın “Vekalet” başlıklı 9’uncu maddesinde,

“(1) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca,

a) 1) Kurumlarınca bir göreve kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet ettirilenlere,

aa) Vekaletin, 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine binaen yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması,

bb) Vekaletin, Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadro veya görevler için ilgili Bakan, diğer kadro veya görevler için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi,

cc) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) bir arada taşımaları,

kaydıyla, vekalet ettikleri kadro veya görevler için bu Karar uyarınca öngörülen zam ve tazminatların toplam net tutarının, asli kadro veya görevleri karşılığında fiilen aldıkları zam ve tazminatların toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark, 657 sayılı Kanunun 175 inci maddesindeki oranlar dikkate alınmaksızın, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve vekalet görevinin fiilen yapıldığı sürece ödenir...... ” denilmektedir.



Sorumlular tarafından savunmalarında da belirtilen ve Vekalet hususunu düzenleyen 99 seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde,

“1 - Bir görevin vekaleten yürütülmesi halinde görevin gerekleri ve nitelikleri değişmeyeceğinden bu görevi vekaleten yürütecek olanların asil memurda aranan şartlara sahip olmaları gerekmektedir. Bu sebeple,

a) 1-4 üncü dereceli kadrolara vekalet edeceklerin 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinde belirtilen şartları haiz olmaları,

b) 5-15 inci dereceli kadrolara vekalet ettirileceklerin öğrenim durumları itibariyle tesbit olunan yükselinebilecek dereceyi aşmamak kaydıyla vekalet ettirilecekleri kadronun derecesinin, kazanılmış hak aylık derecesinin üç üst derecesinden fazla olmaması, gerekmektedir.

2. Asilde aranan şartlara sahip vekil memur bulunamadığı takdirde, hizmetin aksamadan yürütülebilmesi bakımından herhangi bir şekilde boşalmış veya boş bulunan bir görevin öncelikle varsa yardımcıları yoksa asilde aranan şartlara en yakın personel tarafından tedviren gördürülmesi mümkün görülmektedir.

3 - 657 sayılı Kanunun vekalet ücreti ödenmesine ilişkin 175 inci maddesine göre, tedvir dolayısıyla herhangi bir ödeme yapılması mümkün bulunmamaktadır.”



Yukarıdaki Genel Tebliğde sözü edilen 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) fıkrasında ise,

“B) Eğitim ve Öğretim hizmetleri sınıfı hariç, sınıfların l, 2, 3 ve 4 ncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.

Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin,

a. 1 inci dereceli görevlerden ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl,

b. 1 ve 2 inci derecede görevlerden ek göstergesi 5300'den az olanlar için en az 10 yıl,

c. 3 ve 4 üncü dereceli görevler için en az 8 yıl,

13.12.1960 tarih ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine tabi kurumlarda fiilen çalışmış olması ve yüksek öğrenim görmüş bulunması şarttır.”

hükümleri yer almaktadır.



Buna göre, bir görevin vekaleten yürütülmesi halinde görevin gerekleri ve nitelikleri değişmeyeceğinden, bu görevi vekaleten yürütecek personelin asil memurda aranan şartlara sahip olması gerekmektedir. Bu nedenle, 1-4 dereceli kadrolu görevlere vekalet eden, ancak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesinde belirtilen yüksek öğrenim görmüş olma şartına uymayan kişilere vekalet edilen göreve ilişkin yan ödeme ve tazminatların ödenmesi mümkün bulunmamaktadır.



Öte yandan İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan “Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik”in “Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar” başlıklı 5’inci maddesine göre yönetim hizmetleri grubunda bulunan ve görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar arasında sayılan “müdür”lük sınavına girebilmek için anılan Yönetmeliğin “Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 7’inci maddesinin (a) bendinde sayılan,

“a) Müdür kadrosuna atanabilmek için,

1) 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen atanma şartlarını taşımak,

2) Fakülte veya dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,

3) Teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere atanabilmek için, yükseköğretim kurumlarının, kadronun görev alanı ile ilgili eğitim ve öğretimde bulunan en az dört yıllık bölümlerinden veya bu bölümlere denkliği kabul edilen yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak,

4) Teknik öğrenim gerektiren müdürlüklere yapılacak atamalar dışında, diğer müdürlükler için son müracaat tarihi itibariyle üç yılı uzman, şef, ayniyat saymanı, kontrol memuru ve muhasebeci kadrosunda olmak kaydıyla en az on yıl hizmeti bulunmak,”

gibi şartların da taşınması gerektiğinden, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığında boş bulunan şube müdürlüğü kadrolarına yüksek öğrenim görme ve şeflik görevinde bulunma gibi şartları taşımayan personelin asil olarak atanması söz konusu değilken, bahse konu şube müdürlüğü kadrolarına vekaleten atama yapmak suretiyle yan ödeme ve özel hizmet tazminatı farkının ödenmesi mümkün görülmemektedir.



Her ne kadar Denetçi tarafından bahse konu vekaleten atamalar nedeniyle ödenen yan ödeme ve özel hizmet tazminatı farkları … TL olarak belirtilmiş ise de, sorguya ilişkin kamu zararı tablosunda söz konusu tutar … TL olarak hesaplanmıştır.



Bu itibarla, … Büyükşehir Belediyesinde boş bulunan Şube Müdürlüğü kadrolarına, asilde aranan şartları taşımayan veri hazırlama kontrol işletmeni, memur, teknisyen, tekniker vb. ünvanlı personelin vekaleten atanması suretiyle, bu kişilere söz konusu kadroya ait zam ve tazminat farkı olarak ödendiği iddia edilen … TL’nin,

Denetçisince fazla hesaplandığı tespit edilen … TL’si için ilişilecek bir husus bulunmadığına,



Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine aykırı olarak ödenen … TL’sinin ise sorumlularına ödettirilmesine oybirliğiyle, karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy