Sayıştay 6. Daire - Karar No: 14 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Sorumluluk zammı



Belediyede çalışan kimi personele Toplu İş Sözleşmesi’nin 66’ncı maddesine istinaden ödenen sorumluluk zammı ödemelerinde hata yapılması nedeniyle kamu zararına sebep olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda, bahse konu ödemelerin hatalı yapıldığı görülmüştür.

Toplu İş Sözleşmesi’nin “Sorumluluk Zammı” başlıklı 66’ncı maddesinde,

“……

B- İş bu Toplu İş Sözleşmesinin yürürlük tarihinden itibaren işçilere her ay için aşağıdaki gruplandırmaya göre iş güçlüğü zammı ödenir. Halen iş yerinde çalışanlardan 4857 sayılı iş yasasına bağlı olarak görev yapmakta olan işçilerin fiilen çalışmalarına göre gruplandırmaları aşağıda gösterilmiştir.

C- Çeşitli sebeplerle bir üs gruba atanan veya görevlendirilen işçilere atandıkları veya görevlendirildikleri takdirde o grubun ücreti ödenir.

D- Aşağıda belirtilen meslek gruplarının dışındaki meslekler için en yakın gruba ait ücretin ödemesi yapılır.

1. Grup

A) Başkanlık Özel Kalem Müdürlüğü çalışanlarına, Başkanlık Sekretaryası (sekreteri, odacısı, koruması), Başkan ve Başkan yardımcısı Şoförü, Koruma görevini yapan personele aylık brüt olarak Sorumluluk: 600 TL (AltıyüzTürkLirası)

B) 4 yıllık ve üzeri fakülte mezunları (Doktor, Veteriner, Mühendis, Mimar, Şehir Plancısı vb. akademik unvanlı personel.) Sorumluluk: 350 TL (ÜçyüzelliTürkLirası)

C) 2 yıllık Yüksekokul mezunları, Harcama yetkililerince tespit edilen harcama birimlerinin taşınır kontrol görevlileri, harcama yetkililerinin görevlendirdiği gerçekleştirme görevlileri, ödemelere bir fiil imza atanlar Sorumluluk: 225 TL (İkiyüzyirmibeşTürkLirası)

Bu gruptan sorumluluk alacak işçilerin mutlak suretle kendi meslek dallarında çalışıyor olması şarttır.



2.Grup:

A) Büro işçileri, Teknik lise, Lise ve dengi okul mezunları, Ekip Başları, Formenler, Şoförler tır, treyler, tanker, damperli kamyon, vidanjör, arasöz, otobüs, kasalı kamyon şoförleri, atölye işçileri (motor ustası, torna tesviye, kaynakçı, akücü, makasçı, kaportacı, lastikçi, marangoz), inşaat ustaları, Dozer, greyder, beko kepçe operatörleri ve makine yağcıları, asfalt ve kazı makinaları, kanal işçisi, asfalt işçisi, su arıza ve kesme bağlama işçisi, temizlik işçisi, operatör, konkasör, sinek mücadele işçisi ve şoförü, elektrik işçisi, itfaiye işçisi (er, onbaşı, çavuş, baş çavuş) ve şoförleri (Baş şoför), taş ocağı işçileri, Park bahçe işçisi, zabıta, danışma bekçileri ve garaj bekçiliği, çaycılar ve odacı görevi yapan işçilere, - 200 TL (İkiyüzTürkLirası)

B) Su depo bekçileri, mezarlık bekçileri, Atölye bekçileri, gümrük bekçileri hal bekçileri görevi yapan ve benzeri görevi yapan diğer işçiler.- 140 TL (YüzkırkTürkLirası) Atama ve yer değişimi nedeniyle gruplar arasında geçiş yapacak personel için sendikanın onayı alınır.”

denilmektedir.

Yukarıda yer alan D fıkrası 1’inci grup B bendi uyarınca aylık brüt 350,00 TL ödeme yapılabilmesi için ödeme yapılacak kişilerin mutlak suretle “kendi meslek dallarında çalışıyor olması” gerekmektedir. Ancak aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere bahse konu kişilerin eğitim durumları ile yaptıkları işler arasında madde metninde belirtildiği şekilde bir ilişki bulunmamaktadır.

Buna göre, Toplu İş Sözleşmesi’nin 66’ncı maddesinin D fıkrası 2’nci grup A bendi uyarınca sorumluluk zammı ödenmesi gerekirken, aynı maddenin D fıkrası 1’inci grup B bendi uyarınca sorumluluk zammı ödendiği tespit edilmiştir.

Oysa ki, söz konusu kişilere mezkur madde D fıkrası 2’nci grup A bendi uyarınca 200,00 TL ödeme yapılması gerekirdi. Çünkü söz konusu madde uyarınca 1’inci grup üzerinden sorumluluk zammı ödenebilmesi için bu kişilerin kendi meslek dallarında çalışıyor olmaları ve 2’nci grup B bendi uyarınca ödeme yapılabilmesi için de sayılan istisnai görevleri yapmaları gerekmektedir.

Öte yandan bir kişinin mesleğiyle ilgili olarak arızi bir işi yapması (örneğin savunmada belirtildiği üzere Almanca öğretmeninin nadiren Almanca çeviri yapması gibi) veya bir kişinin yaptığı işin genişletilerek her durumda kendi meslek dalında çalıştığının düşünülmesi (örneğin savunmada belirtildiği üzere matematik öğretmenliği mezununun hesap yapması neticesinde kendi meslek dalında çalıştığının ifade edilmesi) mümkün görülmemektedir. Bu kişilerin kendi meslek dallarında çalıştığının ifade edilebilmesi için bu kişilerin Almanca öğretmenliği/matematik öğretmenliği yapmaları gerekmektedir. Oysa bu kişiler ... Belediyesinde fiilen büro işçisi olarak görev yapmaktadır. Kaldı ki Belediyede Almanca veya matematik öğretmenliği görevlerinin yapılabileceği bir pozisyon da bulunmamaktadır.

Bu itibarla, Belediyede görevli işçilerden …’a Toplu İş Sözleşmesinin 66’ncı maddesinin D fıkrası 2’nci grup A bendi uyarınca sorumluluk zammı ödenmesi gerekirken, aynı maddenin D fıkrası 1’inci grup B bendi uyarınca sorumluluk zammı ödenmesi suretiyle oluşan … TL kamu zararının sorumlularına,

Müştereken ve müteselsilen 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 53’üncü maddesi gereğince hüküm tarihinden itibaren işleyecek faizleri ile ödettirilmesine,



(Daire Başkanı … ve Üye …’ın “Personelin eğitim düzeyi ve ona uygun kadro yapılanması devlet personel mevzuatının ana unsurlarından birisidir. Eğitim düzeyi yüksek olan personelin eğitim düzeyi düşük olan personelden daha yüksek maaş alması çalışma hukukunda adaleti sağlayan temel ilkedir. Denetçi sorgusuna dayanak teşkil eden Toplu İş Sözleşmesi’nin “Sorumluluk Zammı” başlıklı 66’ncı maddesinin D fıkrasında yer alan “Aşağıda belirtilen meslek gruplarının dışındaki meslekler için en yakın gruba ait ücretin ödemesi yapılır.” hükmü de benzer nitelikte bir vurgu yapmaktadır. Buna göre, 4 yıllık fakülte mezunu olan kişilerin unvanları fıkra metninde sayılmasa bile bu kişilere, kendilerine en yakın meslek grubu için saptanan ücretin ödenmesi gerekmektedir. Kaldı ki adı geçen personel, formasyonlarının gerektirdiği görevleri de yapmaktadır. Anılan gerekçelerle sorgu konusu ödemelerde ilişilecek bir husus bulunmadığına karar verilmesi gerekir.” şeklindeki ayrışık görüşüne karşı),

Oy çokluğuyla karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy