Sayıştay 6. Daire - Karar No: 12 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




Taşınmaza Ait Bağımsız Bölümlerin Çoğunluğunda Özel Mülkiyet Söz Konusu Olmasına Rağmen Bina Onarım Bedelinin Belediye Bütçesinden Ödenmesi.



…. Ltd. Şti.’ne 23.08.2011 tarihinde ihale edilen …. TL sözleşme bedelli “…. Çarşı’nın Onarımı İşi”nde ihale konusu taşınmaza ait bağımsız bölümlerin çoğunluğunda özel mülkiyet söz konusu olmasına rağmen, mevzuata aykırı olarak ihalenin yapılması ve hakediş tutarlarının belediye bütçesinden ödenmesi nedeniyle kamu zararına sebep olunduğu iddiasına ilişkin olarak dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda,



1950’li yıllarda şehir merkezinde yapılan ve korunması gerekli kültür varlığı olarak tescilli … Paşa Camii, … Bankası ve … Binası gibi tescilli yapılar üçgeninin ortasında bulunan “…Çarşı”nın onarılması işinin …. Belediyesi tarafından ihale edildiği ve hakediş bedellerinin belediye bütçesinden ödendiği görülmüştür.



5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesinde yer alan,



“……



b) Okul öncesi eğitim kurumları açabilir, Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını karşılayabilir, sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir, kültür ve tabiat varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve işlevlerinin korunmasını sağlayabilir, bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir, korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir. Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye meclisi kararıyla ödül verebilir. Gıda bankacılığı yapabilir.



……”



Hükmü uyarınca, belediyeler kentin kimliğinin korunması bakımından alınması gerekli olan önlemleri almak ve tarihsel peyzajı korumakla görevli kılınmış olup, sınırları içindeki tarihi ve kültürel mirasın ortaya çıkarılması, korunması, yaşatılması ve geleceğe taşınması çalışmalarını yürütmektedir. Bahse konu yapı da tarihi ve ekonomik geçmişi ile çevresinde yer alan anıtsal yapıların varlığı ve kent merkezinin orijininde yer alması gibi nedenlerle tarihî doku ve kent tarihi bakımından önem taşıyan bir mekân olarak değerlendirilmektedir. Kaldı ki T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı … Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu … tarihli … sayılı kararı ile de bahse konu yapının 2863 sayılı Kanun’un 6’ncı maddesi kapsamında belirtilen özellikleri taşıması, mimari, tarihi, mahalli değerler kapsamı içinde strüktürel, yapısal durumu, malzeme, yapım teknolojisi bakımından özellik arz etmesi nedeniyle korunması gerekli kültür varlığı olarak tesciline karar verilmiştir.



Bu itibarla, “… Çarşı’nın Onarımı İşi”nin …Belediyesi tarafından … Ltd. Şti.’ne 23.08.2011 tarihinde ve … TL sözleşme bedeli ile ihale edilerek, hakediş tutarlarının belediye bütçesinden ödenmesi konusunda ilişilecek bir husus bulunmadığına,



(Daire Başkanı …’in “Belediye yukarıda anılan gerekçelerle bahse konu onarım işini diğer kat maliklerinin izniyle ya da re’sen onların adına yaptırabilir. Ancak 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ve 818 sayılı Borçlar Kanunu uyarınca söz konusu onarım giderlerine diğer kat maliklerinin de kendilerine isabet eden pay oranında katılması gerekmektedir. Bu konuda özel düzenlemeler getirmiş bulunan 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 11 ve 12’inci maddelerinde, özel mülkiyetteki yerlerin sahiplerinin aczi olması ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın uygun görmesi halinde yardım yapılacağı, bu amaçla kurulmuş fondan gerekli desteğin sağlanacağı belirtilmektedir. Konumuz olan olayda bu gereklerin hiç birisi yerine getirilmemiş ve bu hususa bakılmamış, doğrudan özel kişilere menfaat sağlayacak şekilde onarım yapılmıştır. Belediyenin onarım yapma yetkisinin karşılıksız olması söz konusu olamaz. Dolayısıyla belediyenin çarşı içindeki kat maliklerinden yaptığı onarım bedelini alması gerekirken almadığı için kamu zararına neden olunmuştur. Bu nedenle bahse konu kamu zararının sorumlularına ödettirilmesi gerekir.” şeklindeki ayrışık görüşüne karşı)

oy çokluğuyla karar verildi.










Full & Egal Universal Law Academy