Gelir Vergisi

Park, refüj ve kavşak gibi yerlerde kullanılmak üzere “,.......... işi”,nde, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’,na göre yapılması gereken gelir vergisi tevkifatının yapılmaması suretiyle kamu zararına sebebiyet verildiği hususu ile ilgili olarak,

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’,nun “,Vergi tevkifatı”, başlıklı 94 üncü maddesinin ilk fıkrasında,

“,Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar. ”, denilmektedir.

Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin 11 No’,lu bendinde ise,

“,11. Çiftçilerden satın alınan zirai mahsüller ve hizmetler için yapılan ödemelerden,

a) Hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsülleri için,

b) Diğer zirai mahsuller için,

c) Ziraai faaliyet kapsamında ifa edilen hizmetler için,

d) Çiftçilere yapılan doğrudan gelir destekli ve alternatif ürün ödemeleri için,”,

Denilerek zirai mahsül alımları tevkifat kapsamına alınmıştır.

03.02.2009 tarih ve 27130 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2009/14592 nolu Bakanlar Kurulu kararının 1 inci maddesinin ilgili kısmında tevkifat oranları şu şekilde belirlenmiştir:

“,Çiftçilerden satın alınan ziraî mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemelerden,

a) Hayvanlar ve bunların mahsulleri ile kara ve su avcılığı mahsulleri için,

i) Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanlar için % 1,

ii) (i) alt bendi dışında kalanlar için % 2,

b) Diğer ziraî mahsuller için,

i) Ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınan zirai mahsuller için % 2,

ii) (i) alt bendi dışında kalanlar için % 4, “,

Böylece ticaret borsalarında tescil ettirilerek satın alınanların dışındaki muhtelif bitki türleri alımlarında tevkifat oranı % 4 tür.

15.09.1990 tarih ve 20636 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 164 seri Nolu Gelir Vergisi Tebliği’,nin “,Destekleme Alımı Yapmayan, Ancak Zirai Ürün İşleyen veya İmalatçı Olmamakla Beraber Zirai Ürün Alımında Bulunan Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yapacakları Gelir Vergisi Tevkifatı ve Müteselsil Sorumluluk”, başlıklı 2 No’,lu bendinde,

“,2 .Destekleme alımı yapmayan ancak, zirai ürün işleyerek imalat faaliyetinde bulunan kamu kurum ve kuruluşları ile imalatçı olmamakla beraber zirai ürün alım veya satımında bulunan kamu kurum ve kuruluşları da zirai ürün alımlarında gelir vergisi tevkifatı yapmak zorundadırlar.

Bu kuruluşların zirai ürünlerle ilgili gelir vergisi tevkifatını yapmamaları halinde, ödenmeyen vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından kendileri sorumlu olacaklardır.“, hükmü yer almaktadır.

Aynı Tebliğin 3 No’,lu bendinin ilgili bölümünde,

“,…,.Bu hükümlere göre, yukarıda sayılan kurum, kuruluş ve kişiler, çiftçilerden satın aldıkları zirai ürünler için yaptıkları ödemelerden (avans olarak ödenenler dahil) tevkifat yapmak zorundadırlar. Ancak, bu tevkifatın yapılmaması halinde, ürünü çiftçiden satın alanın sorumluluğu olmakla birlikte, bu ürünün daha sonraki safhalarda alım-satımına taraf olanlar da tevkif yoluyla ödenmeyen vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından müteselsilen sorumlu olacaklardır. Diğer bir anlatımla, zirai ürünlerin çiftçi dışındaki kişilerden satış alinması halinde, ürünü satın alanlar, bu ürünlerle ilgili gelir vergisi tevkifatının yapıldığına kanaat getirirlerse, gelir vergisi tevkifatını yapmayabileceklerdir. Bu durumda, tevkif yoluyla ödenmesi gereken vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından müteselsilen sorumlu olacaklardır. Ancak, mükellefler müteselsil sorumluluğun dışında kalmayı tercih ettikleri takdirde, zirai ürünü kimden satın almış olursa olsunlar, gelir vergisi tevkifatı yaparak ilgili vergi dairesine yatırmak zorundadırlar.”,

Tebliğin 10 Nolu bendinde,

“,…,Borsada tescil edilmeyen veya kamu kurum ve kuruluşları dışındaki kişilerden zirai ürün satın alanların, müteselsil sorumluluğun dışında kalabilmeleri için, satın alınan zirai ürünlerle ilgili gelir vergisi tevkifatını yaparak ilgili vergi dairesine yatırmaları zorunludur.”,

İfadelerine yer verilmiştir.

Görüldüğü üzere “,.......... ”, işlerinde alımın doğrudan çiftçiden yapılması ile bu işin ticaretini yapanlardan alım yapılmasının ödenmeyen vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından sorumluluk açısından farklı sorumluluk türleri mevcuttur. Tevkifat yapmakla yükümlü kamu kurumları ve bu arada Belediyeler doğrudan çiftçiden yapmış oldukları alımlardan dolayı tevkif etmekle yükümlü oldukları gelir vergisinden dolayı, 164 seri No’,lu tebliğin 2 No’,lu bendine göre ödenmeyen vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından kendileri sorumlu olacaklardır. Ancak alımın çiftçi dışındaki kişi veya firmalardan yapılması halinde sorumluluk müteselsil olmaktadır.

Park, refüj ve kavşak gibi yerlerde kullanılmak üzere “,.......... ”, işleri ile ilgili yapılan ödemelerden, kısmen yapılan bir tanesi hariç, diğerlerinden gelir vergisi tevkifatı hiç yapılmamıştır.

Sonuç itibarıyla, yukarıda açıklanan mevzuat hükümlerine göre, satın alınan zirai ürünler için yaptıkları ödemelerden tevkifat yapılması zorunluluğu, çiftçilerden alınan zirai ürünleri kapsayıp bunlar dışındakileri kapsamadığından, zirai ürünlerin ticaretini yapanların sorumluluğunun ödenmeyen vergi ile buna bağlı ceza, gecikme faizi ve gecikme zammından bağlı olduğundan toplam .......... TL’,nin,

.......... TL’,si ile ilgili olarak 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’,nun 71. maddesinde tanımlanan kamu zararı oluşmadığından ilişilecek husus bulunmadığına oybirliğiyle,

Savunmalarda, Çiftçi .......... ’,ın, teslim etmiş olduğu ürününü borsada tescil ettirmiş olduğunu, bundan dolayı % 4 yerine % 2 oranı üzerinden tevkifat yapıldığı belirtilmiş ise de, ödeme emri belgeleri ve savunma eki belgelerde ürünün borsada tescil edildiğine dair bir belge bulunmadığından ve tevkifat eksik yapıldığından, oluşan .......... TL kamu zararının,

Harcama Yetkilisi .......... (.......... .) Gerçekleştirme Görevlileri .......... (.......... .), Muhasebe Yetkilisi .......... (.......... )’,ya müştereken ve müteselsilen,

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile ödettirilmesine oybirliğiyle,

..Karar verildi.








Full & Egal Universal Law Academy