Sayıştay 5. Daire - Karar No: 36 - 109 - İlam No: 109 - Belediyeler ve Bağlı İdareler - Kamu İdaresi: Belediyeler ve Bağlı İdareler
Karar Dilini Çevir:




İlave tediye ödemeleri

A) Belediye işçilerine yapılan ilave tediye ödemelerinden sosyal güvenlik primi kesintisi yapılmaması sonucu ...............TL kamu zararına sebebiyet verilmesi ile ilgili olarak yapılan incelemede,

11.07.1956 tarih ve 6773 sayılı “Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun”un 1 inci maddesinde aynen,

“Umumi, mülhak ve hususi bütçeli dairelerle mütedavil sermayeli müesseseler, sermayesinin yarısından fazlası Devlete ait olan şirket ve kurumlarla belediyeler ve bunlara bağlı teşekküler, 3460 ve 3659 sayılı kanunların şümulüne giren İktisadi Devlet Teşekkülleri ve diğer bilcümle kurum, banka, ortaklık ve müesseselerinde müstahdem olanlardan İş Kanununun şümulüne giren veya girmiyen yerlerde çalışmakta olan ve İş Kanununun muaddel birinci maddesindeki tarife göre işçi vasfında olan kimselere, ücret sistemleri ne olursa olsun, her yıl için birer aylık istihkakları tutarında ilave tediye yapılır.”,

4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında,

“(…)Bu tediyelerden çeşitli işçi sigortalarının icabettirdiği primler kesilmez (…)”

ifadeleri yer almaktadır.

16.06.2006 tarih ve 5510 sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu”nun "Sigortalı Sayılanlar" başlıklı 4 üncü maddesinde,

"Bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları uygulaması bakımından,

a) Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanlar,

(...)"

hükmü,

aynı Kanun'un “Prime Esas Kazançlar” başlıklı 80 inci maddesinde,

“4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde belirlenir.

a) Prime esas kazançların hesabında,

1) Hak edilen ücretlerin,

2) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemelerin ve işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarların,

3) İdare veya yargı mercilerince verilen karar gereğince yukarıdaki (1) ve (2) numaralı alt bentlerde belirtilen kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin,

brüt toplamı esas alınır.

b) Ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları, görev yollukları, seyyar görev tazminatı, kıdem tazminatı, iş sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları ile Kurumca tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, işverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgari ücretin % 30'unu geçmeyen özel sağlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, prime esas kazanca tabi tutulmaz.

c) (b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur. Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz.

(...)”

hükmü,

aynı Kanun'un "Prim Oranları ve Devlet Katkısı" başlıklı 81 inci maddesinde,

"Bu Kanun gereğince alınacak sigorta prim oranları aşağıdaki şekildedir:

a) Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 20'sidir. Bunun % 9'u sigortalı hissesi, % 11'i işveren hissesidir.

(...)

c) Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, yapılan işin iş kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre % 1 ilâ % 6,5 oranları arasında olmak üzere, 83 üncü maddeye göre Kurumca belirlenir. Bu primin tamamını işveren öder.

(...)

f) (Değişik: 17/4/2008-5754/48 md.) Genel sağlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için 82 nci maddenin birinci fıkrasına göre hesaplanan prime esas kazancın % 12,5'idir. Bu primin % 5'i sigortalı, % 7,5'i ise işveren hissesidir. (...)

(...)"

hükümleri yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerinden açıkça anlaşılacağı üzere, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce işçilere verilen ilave tediyeler sosyal güvenlik primlerinden istisna tutulmakta iken söz konusu Kanunun yürürlüğe girmesi ile Kanunda sayılan istisnalar arasında yer almayan bu ödemeler sosyal güvenlik primine esas kazançlar kapsamına alınmıştır.

Buna göre, belediye işçilerine yapılan ilave tediye ödemelerinden sosyal güvenlik pirimi kesintisi yapılmaması sonucu oluşan ...............TL kamu zararının,

.............. TL’sinin, Harcama Yetkilisi .............. ile Gerçekleştirme Görevlisi .............. ’ten,

.........

............. TL’sinin, Harcama Yetkilisi .............. ile Muhasebe Yetkilisi .............. ’dan,

..................Müştereken ve müteselsilen,

.............. TL’sinin ise, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 61inci maddesi hükmü gereğince, Muhasebe Yetkilisi ............. ’dan,

Tek başına,

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53’üncü maddesi gereği işleyecek faizleri ile ödettirilmesine oybirliğiyle,

..............

Karar verildi.






Full & Egal Universal Law Academy