Kurumlar Vergisi

.......yüklenimindeki “...........alımı işi” nde, Yükleniciye yapılan ödemelerden,5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 30 uncu maddesin de belirtilen kurumlar vergisi stopajının yapılmaması sonucunda ........-TL tutarında kamu zararına neden olunduğu konusuyla ilgili olarak,

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 3'üncü maddesinin ikinci fıkrasında, Kanun'un 1'inci maddesinde sayılan kurumlardan, kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye’de bulunmayanların, dar mükellefiyet esasında sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirileceği hükmü yer almış, üçüncü fıkrasının (c) bendinde ise Türkiye’de elde edilen serbest meslek kazançları dar mükellefiyette kurum kazancını oluşturan kazanç ve iratlar arasında sayılmıştır.

Aynı Kanunun 30 uncu maddesinde, dar mükellefiyete tâbi kurumların bu maddede sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından %15 oranında tevkifat yapılacağı hükme bağlanmış, anılan maddenin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi ile bu maddede belirtilen tevkifat oranlarını gelir unsurları veya faaliyet konuları itibariyle ayrı ayrı belirleme konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmiş, dar mükellef kurumların elde ettikleri serbest meslek kazançları için tevkifat oranı, 03/02/2009 tarihli ve 2009/14593 sayılı BKK ile 03/02/2009 tarihinden itibaren petrol arama faaliyetlerinden elde edilen kazançlar için %5 diğerlerinden %20 olarak belirlenmiştir.

Öte yandan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Avusturya Cumhuriyeti Hükümeti arasında imzalanan Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması’nın ''Serbest Meslek Faaliyetleri'' başlıklı 14 üncü maddesinde,

''1. Akit Devletlerden birinin bir mukiminin serbest meslek faaliyetleri veya bağımsız nitelikteki diğer faaliyetler dolayısıyla elde ettiği gelir, yalnız bu Devlette vergilendirilebilecektir. Bununla beraber, eğer bu faaliyetler veya hizmetler diğer Devlette icra edilirse ve

a) Mukim bu diğer Devlette bu hizmet veya faaliyetleri icra etmek amacıyla sürekli kullanabileceği bir sabit yere sahip ise veya

b) Mukim bu diğer Devlette, sözkonusu hizmet veya faaliyetleri icra etmek amacıyla, herhangi bir kesintisiz 12 aylık dönemde, bir veya birkaç seferde, toplam 183 gün veya daha fazla kalırsa, sözkonusu gelir, diğer Akit Devlette de vergilendirilebilir.

Böyle bir durumda olayına göre, ya yalnızca sözkonusu sabit yere atfedilebilen gelir, ya da yalnızca bu diğer Devlette bulunulan süre içinde icra edilen hizmet veya faaliyetlerden elde edilen gelir bu diğer Devlette vergilendirilebilir.

2. Akit Devletlerden birinin bir teşebbüsünün serbest meslek faaliyetleri veya benzer nitelikteki diğer faaliyetler dolayısıyla elde ettiği gelir, yalnız bu Devlette vergilendirilebilecektir. Bununla beraber, eğer bu hizmet veya faaliyetler diğer Devlette icra edilirse ve eğer:

a) Teşebbüs bu diğer Devlette hizmet ve faaliyetlerin icra edildiği bir işyerine sahip olursa, veya

b) Hizmet veya faaliyetlerin icra edildiği süre veya süreler, herhangi bir kesintisiz 12 aylık dönemde, 183 günü aşarsa sözkonusu gelir, bu diğer Akit Devlette de vergilendirilebilir.

Böyle bir durumda olayına göre, ya yalnızca sözkonusu işyerine atfedilebilen gelir ya da yalnızca bu diğer Devlette icra edilen hizmet veya faaliyetlere atfedilebilen gelir, bu diğer Devlette vergilendirilebilir. Her iki durumda da, bu teşebbüs, söz konusu gelir, bu teşebbüsün diğer Devlette bulunan bir işyerine atfedilebilen bir gelirmiş gibi bu diğer Devlette, bu Anlaşmanın 7 nci maddesi hükümlerine göre vergilendirilmeyi tercih edebilir. Bu tercih, diğer Devletin söz konusu gelir üzerinden tevkifat suretiyle vergi alma hakkını etkilemeyecektir.” hükümlerine yer verilmiştir.

Bu hüküm uyarınca, Avusturya mukimi bir teşebbüsün Türkiye’ye gelmeksizin Avusturya’da icra edeceği serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla elde edeceği gelirleri vergileme hakkı yalnızca Avusturaya’ya aittir. Ancak, eğer bu faaliyet Türkiye’de bir işyeri vasıtasıyla icra edilirse veya Türkiye’de icra edilen faaliyet süresi herhangi bir kesintisiz 12 aylık dönemde 183 günü aşarsa, Türkiye’nin de bu geliri iç mevzuat hükümleri çerçevesinde vergileme hakkı bulunmaktadır.

Avusturya mukimi teşebbüslerin Türkiye’de icra edecekleri serbest meslek faaliyeti, bu teşebbüslerin personeli vasıtasıyla Türkiye’de yapacakları serbest meslek faaliyetlerini ifade etmektedir. Faaliyetin Türkiye’de icra edilmesi durumunda, yaptıkları serbest meslek ödemeleri üzerinden vergi tevkifatı yapmak zorunda olan vergi sorumluları, tevkifat yükümlülüğünün doğduğu sırada, istihkak sahibi teşebbüsün faaliyet icrası amacıyla Türkiye’de herhangi bir kesintisiz 12 aylık dönemde toplam 183 günü aşan bir süre kalıp kalmama durumunu bilemeyeceğinden söz konusu ödemeler üzerinden vergi tevkifatını yapmak durumundadırlar.

Söz konusu mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, Avusturya mukimi ........şirketinin Türkiye’de elde ettiği serbest meslek kazancı üzerinden Kurumlar vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Uygulamada ise, söz konusu tevkifatın yapılmaması suretiyle .......TL tutarında kamu zararına neden olunmuştur. Ancak, sorumlular tarafından, söz konusu ........-TL tutarındaki kamu zararının tahsil edildiği bildirilmiştir.

Bu itibarla, .......TL tutarındaki kamu zararı, ......tarih ve .... yevmiye numaralı muhasebe işlem fişi ile, Yüklenici (Ahiz) ...........’den tahsil edildiğinden ilişilecek bir husus kalmadığına oy birliğiyle karar verildi.








Full & Egal Universal Law Academy