Sayıştay 4. Daire - Karar No: 25 - 109 - İlam No: 109 - Diğer Özel Bütçeli İdareler - Kamu İdaresi: Diğer Özel Bütçeli İdareler
Karar Dilini Çevir:




BİLET SATIŞ HASILATI GENEL MÜDÜRLÜK PAYI

Genel Müdürlüğe ait tesislerde düzenlenen resmi ve özel profesyonel her türlü futbol müsabakaları ile yurt içindeki temsili ve milli futbol müsabakalarında bilet satışlarından elde edilen hasılatın, takip ve tahsili İl Müdürlüklerine bırakılmış olan %7’si oranındaki payın Genel Müdürlük hesabına aktarılması gerekmekte iken, mülkiyeti …………. Genel Müdürlüğüne ait stadyumda maçlarını oynayan …………. Spor Kulübünün bilet satışlarından elde ettiği hâsılatın %7’si oranındaki Genel Müdürlük payının tahsil edilmediği görülmüştür.

3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Genel Müdürlüğün Gelirleri” başlıklı 14 üncü maddesinde,

“Spor Genel Müdürlüğünün gelirleri şunlardır,



c) Spor müsabakalarından alınacak hisse,

…”,

“Müsabaka hasılatları” başlıklı 16 ncı maddesinde,

“Müsabakalardan elde edilecek brüt hasılattan gerekli masraflar çıktıktan sonra geriye kalan miktar, (...) müsabakanın yapıldığı spor il müdürlüklerine ve müsabaka yapan kulüplere dağıtılır. Bu konudaki uygulama, usul ve esaslar bir yönetmelikle belirtilir.”

“Muafiyet” başlıklı 17 nci maddesinde ise,

“Bu Kanuna göre yapılacak spor müsabaka ve gösterilerinden elde edilecek gelirler Katma Değer Vergisi hariç her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.” denilmektedir.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde,

“Bu Yönetmelik, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Teşkilatı ile bağlı spor kuruluşları tarafından düzenlenen resmi, özel her türlü sportif müsabaka ve gösterileri kapsar.”,

“Genel Müdürlükçe Düzenlenecek Müsabaka ve Gösterilerde Hasılatın Dağıtımı” başlıklı 5 inci maddesinde,

“Giderleri Genel Müdürlük bütçesinden karşılanmak suretiyle düzenlenen her türlü spor müsabaka ve gösterilerinde bilet satışlarından elde edilen hasılattan, 3289 sayılı Kanun ve bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen gider ve paylar düşüldükten sonra kalan meblağın tamamı %7 Genel Müdürlük Payı belirtilerek Genel Müdürlük bütçesine gelir kaydedilmek üzere il başkanlıklarınca emanet hesabına alınır.”,

“İl Başkanlıklarınca Düzenlenecek Müsabaka ve Gösterilerde Hasılatın Dağıtımı” başlıklı 6 ncı maddesinde,

“Giderleri il başkanlıkları bütçesinden karşılanmak suretiyle düzenlenen her türlü spor müsabaka ve gösterilerinde, bilet satışlarından elde edilen hasılattan, 3289 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik gereği başka kurum ve kuruluşlara ödenmesi gereken paylar ve giderler ile %7 Genel Müdürlük payı düşülerek emanet hesabına alındıktan sonra, kalan meblağın tümü il başkanlıkları bütçelerine gelir kaydedilir.”,

“Giderleri Hasılattan Karşılanan Spor Müsabaka ve Gösterilerinde Hasılatın Dağıtımı” başlıklı 7 nci maddesinde,

“(Değişik:R.G-5/2/2010-27484)

Spor müsabaka ve gösterilerinde, bilet satışlarından elde edilen genel hasılattan,

a) Hakem ve gözlemci ücretleri, ilgili federasyonlarca belirtilen esaslar dahilinde,

b) Kapı-gişe ve kontrol görevlilerine ödenecek ücretler,

c) Bilet baskı giderleri,

ç) Diğer giderler

düşülür.

Kalan meblağın,

a) % 7’si Genel Müdürlük payı,

b) % 18’i gençlik ve spor il müdürlüğü payı

olarak ayrılır.

İl müdürlüğü yukarıda belirtilen %18’lik payın 1/3’ünü emanete alarak, yıl sonu itibariyle profesyonel takımı olmayan, resmî ve özel bir kuruluşa da bağlı bulunmayan, il müdürlüğünün bulunduğu ildeki kulüplere eşit olarak dağıtır.

Kalan miktar ise 9 ve 10 uncu maddelerde belirtilen esaslara göre ilgili spor kuruluşlarına Ek-1’deki çizelgeye göre dağıtılır.”,

“Futbol Müsabakalarında Hasılatın Dağıtımı” başlıklı 8 nci maddesinde ise,

“Türkiye Futbol Federasyonu Başkanlığı tarafından Genel Müdürlüğe ait tesislerde düzenlenen (intifa hakkı verilen tesisler hariç) resmi ve özel profesyonel her türlü futbol müsabakalarında ve yurt içindeki temsili ve milli futbol müsabakalarında bilet satışlarında elde edilen hasılatın hesap ve dağıtımı 7 nci madde ve Ek –2 tablo esaslarına göre yapılır. İntifa hakkı verilen tesislerde ise müsabakaların net hasılatının sadece %7’si Genel Müdürlük payı olarak Genel Müdürlük hesabına gönderilir.” hükümleri yer almaktadır.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı Bütçe, Muhasebe ve Bilet Yönetmeliği’nin “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde,

“Bu Yönetmelik, gençlik ve spor il ve ilçe müdürlüklerinin bütçe, muhasebe ile bilet ve hesap işlemlerinde uygulanacak usul ve esasları kapsar.”,

“Gelirlerin tahsilindeki sorumluluk” başlıklı 13 üncü maddesinde,

“Gelirlerin zamanında ve usulüne uygun olarak takip, tahakkuk ve tahsilinden illerde, il müdürü, ilgili şube müdürü, muhasebeci ve tesis amiri, ilçelerde ilçe müdürü, muhasebeci ve tesis amiri müştereken ve müteselsilen sorumludur.” denilmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri uyarınca, il müdürlükleri intifa hakkı verilmeyen tesislerde gerçekleşen müsabakalarda bilet satışlarından elde edilen hasılatın hesap ve dağıtımını Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmeliğin 7 nci madde ve Ek –2 tablo esaslarına göre yapmak, intifa hakkı verilen tesislerde gerçekleşen müsabakalarda ise, bilet satışlarından elde edilen hasılattan %18 KDV düşüldükten sonra geriye kalan net hasılatın %7’sini Genel Müdürlük bütçesine gelir kaydedilmek üzere emanet hesabına almak ve Genel Müdürlük payı olarak Genel Müdürlük hesabına göndermek, genel müdürlük de bu payların Genel Müdürlük hesabına aktarılıp aktarılmadığını kontrol ve takip etmekle yükümlüdür.

Sorumlulardan …………., …………., …………. ve …………. göndermiş oldukları savunmalarında, …………. Genel Müdürlüğü ile …………. Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında 07.02.2006 tarihinde …………. Stadyumu ile ilgili imzalanan Sözleşmede % 7 Genel Müdürlük payının takibinin İl Müdürlüklerince yapılacağı hususunda açık hüküm bulunmadığını ifade etmiş iseler de, müsabaka hasılatlarından alınması gereken payın tahsil edilme görev ve sorumluluğu kira sözleşmeleriyle değil, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sportif Müsabaka ve Gösteri Hasılatının Dağıtımına Dair Yönetmelikle getirilmiştir.

Sorumlulardan …………. (Spor Kuruluşları Daire Başkanı) göndermiş olduğu savunmasında, sorumluluğun tespitine ilişkin olarak, % 7’lik söz konusu payların tahsilinden Genel Müdürlük adına İl Müdürlüklerinin yetkili kılındığını, tahsil edilmeyen paylara ilişkin olarak ilgili İl Müdürlükleri tarafından Hukuk Müşavirliğine yazılar gönderildiğini, bu konuda Daire Başkanlıklarına intikal ettirilmiş herhangi bir yazı ya da rapor bulunmadığını, Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliğinin "Kapsam" başlıklı 2 nci maddesinin ikinci bendinde belirtildiği üzere, Genel Müdürlük mülkiyetinde bulunan gayrimenkullerin bir yıldan fazla süreli kira, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi veya tahsis yöntemlerinden biriyle üçüncü şahıslara devri ile ilgili hususların bu Yönetmeliğin kapsamında yer almadığını, tesislerin bir yıldan uzun süreli olarak kiraya verilmesi ve protokollerinden kaynaklanan gelirlerinin takibi konuların Daire Başkanlıklarına ait olmayıp, Spor Genel Müdürlüğüne Ait Taşınmazların İdaresi Hakkında Yönetmelik çerçevesinde Tesisler Dairesi Başkanlığınca yürütüldüğünü ifade etmiş ise de,

Gerek …………. Genel Müdürlüğünce oluşturulmuş Hizmet Envanterinde, gerek ise 2011 yılı …………. Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporunda …………. Genel Müdürlüğü birimleri ile yapacağı görevler yer almakta olup, burada,

“Gençlik hizmetleri ve spor il müdürlükleri kullanımında bulunan gençlik, spor saha ve tesisleri ile gelir getirici diğer gayrimenkullerin işletilmesiyle ilgili iş ve işlemlerin mevcut mevzuat çerçevesinde yürütülmesini sağlamak” ve “Reklam, yayın, giriş ücret ve esasları ile sponsorluk konularında gerekli talimatların hazırlanmasını sağlamak, bu bağlamda reklam, yayın ve sponsorlukla ilgili iş ve işlemleri yürütmek” Spor Kuruluşları Dairesi Başkanlığı ile anılan daire başkanlığına bağlı İşletmeler Şube Müdürlüğünün görevleri ile yapacağı iş ve işlemler arasında sayılmıştır.

Gençlik Ve Spor Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı Personel Görev, Yetki, Sorumluluk, Çalışma Usul ve Esasları Yönergesinin “Gençlik ve Spor İl Müdürü” başlıklı 7 nci maddesinde,

“Görev ve yetkileri,



7.10.Mevzuatı gereğince illerin her türlü gelirinin zamanında ve usulüne uygun bir şekilde takip ve tahsilini ilgili şube müdürü ile birlikte yapmak,

Sorumlulukları,

Görevlerini ve kendisine verilen diğer işleri zamanında ve usulüne uygun olarak yapmakla yükümlüdür. Görevlerin yapılmasında, işin gereklerine, çalışma esaslarına, verimlilik ölçülerine, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve emirlere aykırı davranışlardan, kasıt, ihmalinden doğacak sonuçlardan sorumludur.”,

“İdari Ve Mali İşlerden Sorumlu Şube Müdürü” başlıklı 9 uncu maddesinde,

“Görev ve yetkileri,



9.28.Mevzuat gereğince illerin her türlü gelirinin zamanında ve usulüne uygun bir şekilde takip ve tahsilini sağlamak,



Sorumlulukları,

Görevlerini ve kendisine verilen diğer işleri zamanında usulüne yapmakla yükümlüdür. Görevlerin yapılmasında, işin gereklerine, çalışma esaslarına, verimlilik ölçülerine, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve emirlere aykırı davranışlardan, kasıt, ihmal ve ilgisizlikten doğacak sonuçlardan sorumludur.”,

“Muhasebeci” başlıklı 17 nci maddesinde,

“Görev ve yetkileri,



17.4.Mevzuat uyarınca, müsabaka hâsılatının taksimi, il ve federasyon hisselerini ayırarak kayda geçirmek, göndermek ve diğer gelirlerin tahsilini sağlamak,

17.8.İl ve ilçe gelir ve alacaklarını ilgili mevzuat uyarınca takip ve tahsil etmek,



Sorumlulukları,

Görevlerini ve kendisine verilen diğer işleri zamanında yapmakla yükümlüdür. Görevlerin yapılmasında, işin gereklerine, çalışma esaslarına, verimlilik ölçülerine, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve emirlere aykırı davranışlardan, kasıt, ihmal ve ilgisizlikten doğacak sonuçlardan sorumludur.”,

Denilmek suretiyle illerde görev yapan Gençlik ve Spor İl Müdürü, İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Şube Müdürü ile Muhasebecinin görev ve sorumlulukları belirtilmiştir.

Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “Gelirlerin tahakkuku, gelir ve alacakların takip ve tahsili” başlıklı 17 nci maddesinde,

İdare gelirlerinin tahakkuku, gelir ve alacakların takibi ve genel bütçe kapsamı dışında kalan idarelerde bu gelir ve alacakların tahsil işlemlerinin, ilgili mevzuatında özel bir düzenleme bulunmadığı takdirde, strateji geliştirme birimleri tarafından yürütüleceği,

İdarelerin işlemleri sonucunda, herhangi bir gelir tahakkuku veya gelir ve alacakların takip ve tahsilini gerektiren bir durumun ortaya çıkması halinde, gereğinin yapılması amacıyla ilgili birim tarafından strateji geliştirme birimlerine bildirileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu itibarla, İl Müdürlüklerinin tüzel kişiliği ve kendilerine özgü malvarlığı ve geliri bulunmadığından, İl Müdürlükleri ile ilgili personel (Gençlik ve Spor İl Müdürü, İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Şube Müdürü, Muhasebeci ile Tesis Amiri) kendilerine Genel Müdürlük talimatıyla verilen görevlerin yerine getirilmesinden, hasılat, reklam, kira ve işletme ile ilgili Genel Müdürlüğe ait gelirlerin takip ve tahsil edilmesinden, tahsil edilen tutarların Genel Müdürlük hesabına yatırılmasından müteselsilen sorumludur.

Diğer taraftan, tesislerin kulüplere kiralama, intifa hakkı tesisi veya bedelsiz tahsis yoluyla devredilmesi sözleşmeleri kulüpler ile Genel Müdürlük arasında düzenlendiğinden, sözleşme şartlarının yerine getirilmemesi halinde fesih dahil diğer hükümleri uygulama görevi de Genel Müdürlüğe aittir. İl müdürlükleri sadece sözleşme şartlarının yerine getirilmesi hususlarını denetlemekle ve Sözleşme şartlarının kulüplerce yerine getirilmemesi halinde durumu Genel Müdürlüğe tutanakla ve belgesi ile haber vermekle yükümlüdür.

Açıklanan gerekçeler doğrultusunda, gelirin genel müdürlük geliri olduğu, genel müdür ile görevlendirdiği personelin de bu işlemleri yapmakla mükellef olması dolayısıyla, Genel Müdür, Spor Kuruluşları Daire Başkanı, Gençlik Hiz. ve Spor İl Md., Tesisler/İşletmeler Şb. Md., İdari ve Mali İşler Şb. Md. ve Muhasebeci 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 7’nci maddesi, 5018 sayılı Kanunun 8, 9 ve 11’inci maddeleri ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı Bütçe, Muhasebe ve Bilet Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde gelirlerin tahakkuk ve tahsilinden sorumludurlar.

Nitekim …………. Genel Müdürlüğü 2011 yılı mali denetim raporunun konu ile aynı mahiyetteki 7 nci maddesindeki bulguya kurum üst yöneticisi tarafından verilen cevapta, söz konusu gelirlerin genel müdürlük geliri olduğuna itiraz edilmemiş, bilet satış hâsılatlarının %7’si oranındaki Genel Müdürlük payının tahsili konusunda Genel Müdürlüklerince, İl Müdürlüklerine gerekli uyarıların sürekli yapılmakta olduğu, yoksun kalınan gelirlerin yasal yollardan takip ve tahsili için hukuki işlem başlatılacağı ifade edilmiştir.

Ancak, 2011 yılı …………. Genel Müdürlüğü hesabının incelenmesinde, …………. Spor Kulübünün bilet satışlarından elde ettiği hâsılatlardan %7oranındaki Genel Müdürlük payının tahsil edilmediğinin tespit edilmesi üzerine, sorumlular tarafından hukuki takibat başlatılarak tahsil edileceği bildirilen söz konusu genel müdürlük gelirlerine ilişkin olarak, il müdürlüğü tarafından tahsilata ilişkin bir belge gönderilmediği gibi Genel Müdürlük tarafından da bu güne kadar muhasebe sistemine alacak tahakkukuna ilişkin herhangi bir kayıt yapılmamıştır.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Kamu zararı başlıklı 71 inci maddesinde, “Kamu zararı, kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.

Kamu zararının belirlenmesinde,



e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,



Esas alınır.

…” denilmektedir.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesine göre çıkarılan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Kamu zararının oluştuğu tarih” başlıklı 17/d maddesinde de, kamu zararının, İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması hallerinde, söz konusu işlemin zaman aşımına uğradığı tarihte oluşmuş kabul edileceği belirtilmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri ile yapılan açıklamalar uyarınca, Genel Müdürlüğe ait tesislerde düzenlenen resmi ve özel profesyonel her türlü futbol müsabakaları ile yurt içindeki temsili ve milli futbol müsabakalarında bilet satışlarından elde edilen hasılatın, takip ve tahsili İl Müdürlüklerine bırakılmış olan %7’si oranındaki payın Genel Müdürlük hesabına aktarılması gerekmekte iken, mülkiyeti …………. Genel Müdürlüğüne ait stadyumda maçlarını oynayan …………. Spor Kulübünün bilet satışlarından elde ettiği hâsılatın %7’si oranındaki Genel Müdürlük payının tahsil edilmemesi sonucu …………. TL kamu zararına neden olunduğu ileri sürülmekte ise de, sorumlular tarafından hukuki takibat başlatılarak tahsil edileceği bildirilen ancak muhasebe kayıtlarında alacak tahakkukunun yapıldığına veya tahsilata ilişkin bir belge gönderilmeyen …………. TL 2011 yılı kurum geliri henüz zamanaşımına uğramadığından, bu nedenle belirtilen kamu görevlilerine sorumluluk atfetmek de mümkün olmadığından, Sayıştay yargılaması açısından henüz kamu zararı niteliğini kazanmamış olan …………. TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına,

………….,

(Üye …………. ile Üye ………….’… “Denetçi düşüncesi doğrultusunda …………. liralık kamu zararının sorumlularına ortaklaşa ve zincirleme ödettirilmesi uygun olur.” şeklindeki ayrışık görüşlerine karşı) oyçokluğuyla,

Karar verildi.




Full & Egal Universal Law Academy