SPONSOR FİRMA RAKLAM/TANITIM GELİRİ GENEL MÜDÜRLÜK PAYI

Mülkiyeti …………. Genel Müdürlüğü’ne ait olup 3289 sayılı Kanunun Ek-11 inci maddesi hükümleri doğrultusunda kullanım hakkı …………. Spor Kulübüne verilen tesis adının idare izni alınmadan değiştirilerek, tesise reklam niteliğinde ad verildiği, yapılan sponsorluk sözleşmesi karşılığında adı geçen spor kulübünün …………. TL gelir elde ettiği, mevzuat hükümleri uyarınca, söz konusu tesise isim verilmesi sonucu elde edilen gelirin % 25’inin …………. Genel Müdürlüğü bütçesine gelir kaydedilmesi gerektiği halde bu yükümlülüğün yerine getirilmediği görülmüştür.

3289 Sayılı Kanunun Ek–3 üncü maddesinde, sponsorlarca, sportif faaliyetlere, sporculara, spor kulüplerine, federasyonlara veya tesislere ayni ve nakdi yardım yapılabileceği,

Sponsorlara, ulusal ve uluslararası federasyonların reklam ve sponsorlukla ilgili hükümlerine aykırı olmamak şartı ile faaliyetin veya tesisin isim, reklam, tanıtım ve yayın hakları verilebileceği,

Sponsorluk ve reklamla ilgili esas ve usullerin, Genel Müdürlükçe çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliğinin “Sponsorlara Verilebilecek Haklar “ başlıklı 9 uncu maddesinde,

“Sponsorlara, ulusal ve uluslararası federasyonların reklam ve sponsorlukla ilgili hükümlerine aykırı olmamak ve il müdürlüklerince pazarlanan reklam hakları saklı kalmak şartı ile faaliyet ve tesisle ilgili her türlü isim, reklam, tanıtım ve gerektiğinde yayın hakları ayrı ayrı veya bir paket halinde verilebilir.” hükmü yer almaktadır.

Sponsorlara verilebilecek haklar olarak tanımlanan “tesisin isim hakkı” Gençlik ve Spor Tesislerine Ad Verme Yönetmelikleri ile “reklam ve tanıtım hakları” ise Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.

Tesislere isim verilmesi ile ilgili yönetmelikler ve 1982 tarihinden itibaren süreci şu şekildedir:

1982 tarih ve 17879 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Gençlik ve Spor Tesislerine Ad Verme Yönetmeliği” nin 5 inci maddesinde, tesislerine başlangıçta bulundukları yerin adı, Gençlik ve Spor hayatına olumlu katkılarda bulunmuş ve bu alanda ün yapmış kişilerin adları, yurt içinde önemli zaferlerin kazanıldığı yer adları, ülkeye büyük hizmetlerde bulunmuş Devlet Adamlarının adlan, Mustafa Kemal, Gazi, Gazi Mustafa Kemal, Atatürk, Ata adlan ile aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesinde, kişiler tarafından yaptırılan Gençlik ve Spor tesislerine 3 üncü maddede belirtilen esaslara aykırı olmamak kaydıyla kurucularının adlarının verilebileceği,

27.03.2001 tarih ve 24355 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Gençlik ve Spor Tesislerine Ad Verme Yönetmeliği”nin 6/ C maddesinde, gerçek ve tüzel kişiler tarafından gönüllü olarak yaptırılarak hibe edilen, inşaatları yarım kalmış olup, gerçek ve tüzel kişilerin kendi maddi imkanları ile tamamlattırılarak hizmete açılan, gençlik ve spor tesislerine 5 inci madde de belirtilen esaslara aykırı olmamak kaydıyla kişilerin kendi adları verilebileceği belirtilmektedir.

1982 ve 2001 tarihli Tesislere Ad Verme Yönetmeliklerinde, Sponsorluk Yönetmeliği 9 uncu maddesi çerçevesinde, “Faaliyet veya tesisin isim hakkı ile her türlü reklam ve tanıtım haklarının” verilmesi öngörülmemiştir.

30.06.2011 tarih ve 27980 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Gençlik Ve Spor Genel Müdürlüğü Tesislere Ad Verme Yönetmeliği”nde aynen,

“Tesis adının değiştirilmesi veya yeni ad ilave edilmesi

Madde 8-(1) Gençlik ve spor tesislerine başlangıçta bulundukları yerin adları verilebilir. Bu isimler, ileride, bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla başka bir isimle değiştirilebilir.

(2) Genel Müdürlük mülkiyeti veya kullanımında iken gerçek ve tüzel kişilere belirli süreli kiralanan, sınırlı ayni hak tesis edilen veya bedelsiz olarak devir edilen tesislerin adları, Genel Müdürlüğün muvafakati alınmadan değiştirilemez. Bu şekilde devredilen tesislerin adlarının, reklam karşılığı veya sponsorluk kapsamında gerçek ve tüzel kişilerin isim, marka, logo ve benzerleri ile değiştirilmek veya tesis adlarına ilave edilmek istenmesi halinde,

a) Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak,

b) Kira, sınırlı ayni hak tesisi veya bedelsiz olarak devir süresini aşmamak,

c) Elde edilen reklam ve/veya sponsorluk gelirinin %25’inin Genel Müdürlüğün bütçesine gelir kaydedilmesi şartıyla,

isim değişikliğine muvafakat verilebilir.

(3) İkinci fıkra hükmü gereğince Genel Müdürlük bütçesine gelir kaydedilen %25’lik payın, 3/5’i Genel Müdürlük, 2/5’i ise tesisin bulunduğu gençlik ve spor il müdürlüğünce amatör spor dallarının gelişmesi için harcanır.”,

Tesislere Ad verme veya değiştirilme usulü

Madde 9 – (1) Genel Müdürlük mülkiyeti ve/veya kullanımında bulunan tesislere verilecek adlar ile Genel Müdürlük mülkiyetinde veya kullanımında olup kulüplere, diğer kurum ve kuruluşlara devredilen, kiralanan, sınırlı ayni hak tesis edilen gençlik ve spor tesislerinin adları Genel Müdürün teklifi ve Bakanın onayı ile değiştirilebilir.” denilmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri ile yapılan açıklamalar ışığında, 1982 ve 2001 Tarihli Ad Verme Yönetmeliklerinde reklam karşılığı veya sponsorluk kapsamında gerçek ve tüzel kişilerin isim, marka, logo ve benzerleri ile tesislerin isimlerinin değiştirilmesi ve/veya değiştirilmesine muvafakat verilmesi öngörülmemiş, sözü edilen değişikliklerin yapılabilmesi hususu, 30.06.2011 tarihli “Tesislere Ad Verme Yönetmeliği” ile düzenlenmiştir.

Söz konusu Yönetmelikte gençlik ve spor tesislerinin adlarının,

- Genel Müdürlüğün muvafakati,

- Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak,

- Kira, sınırlı ayni hak tesisi veya bedelsiz olarak devir süresini aşmamak,

- Elde edilen reklam ve/veya sponsorluk gelirinin %25’inin Genel Müdürlüğün bütçesine gelir kaydedilmesi,

- Genel Müdürün teklifi ve Bakanın onayı ,

Şartlarının sağlanması halinde, reklam karşılığı veya sponsorluk kapsamında harcamalarda bulunan gerçek ve tüzel kişilerin isim, marka, logo ve benzerleri ile değiştirilebileceği veya tesis adlarına ilave edilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Sözü edilen işlemler uygulamada şu şekilde yürütülmektedir: Spor tesislerinin isminin değiştirilmesi talepleri …………. İl Müdürlüklerinin talepleri ve uygun görüşleriyle Spor Kuruluşları Daire Başkanlığına ulaşmaktadır. Başkanlık, söz konusu tesisin isminin değiştirilmesinin uygun olup olmadığını değerlendirmekte, uygun ise Genel Müdürün teklifi ile Bakanın onayına sunulmakta, Bakanın onayından sonra ilgili …………. İl Müdürlüğüne bilgi verilmektedir.

…………. Spor Kulübünün 12 Ekim 2010 tarih ve 2010-4c/636 sayılı yazısında, yeni yapılan çok amaçlı stadyumun isminin “………….” olarak verilmesi talep edilmektedir. …………. Spor Kulübü, SGM muvafakatı ve Bakan Onayı alınmadan, 12 Ekim 2010 tarihinden itibaren tesisin adını “………….” şeklinde değiştirmiş, sponsor firmanın reklam ve /veya tanıtımını yapmış ve karşılığında gelir elde etmiştir.

Talep tarihinde yürürlükte bulunan 2001 Tarihli Yönetmeliğin 6/ C maddesinde, gerçek ve tüzel kişiler tarafından gönüllü olarak yaptırılarak hibe edilen, inşaatları yarım kalmış olup, gerçek ve tüzel kişilerin kendi maddi imkanları ile tamamlattırılarak hizmete açılan gençlik ve spor tesislerine 5 inci maddede belirtilen esaslara aykırı olmamak kaydıyla kişilerin kendi adlarının verilebileceği belirtilmek suretiyle bunların dışında harcama yapan gerçek ve tüzel kişilerin adlarının tesislere verilmesi öngörülmemekle birlikte 30.06.2011 tarihli “Tesislere Ad Verme Yönetmeliği” uyarınca, Genel Müdürlüğün muvafakati, Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak, kira, sınırlı ayni hak tesisi veya bedelsiz olarak devir süresini aşmamak, elde edilen reklam ve/veya sponsorluk gelirinin %25’inin Genel Müdürlüğün bütçesine gelir kaydedilmesi, Genel Müdürün teklifi ve Bakanın onayı şartlarının sağlanması halinde, reklam karşılığı veya sponsorluk kapsamında harcamalarda bulunan gerçek ve tüzel kişilerin isim, marka, logo ve benzerleri ile değiştirilebilmesi veya tesis adlarına ilave edilebilmesi mümkün bulunmaktadır.

Diğer taraftan, …………. Spor Kompleksinin isminin değiştirilmesine ilişkin olarak herhangi bir tescil işleminin gerçekleştirilmemiş olduğu görülmektedir. Bu itibarla, söz konusu tesise isim verilmesi sonucu elde edilen reklam ve/veya sponsorluk gelirinin % 25’inin …………. Genel Müdürlüğü bütçesine gelir kaydedilmesi gerekmektedir.

Sorumlulardan …………. (Spor Kuruluşları Daire Başkanı) göndermiş olduğu savunmasında, sorumluluğun tespitine ilişkin olarak, Spor Genel Müdürlüğü İşletme Yönetmeliğinin "Kapsam" başlıklı 2 nci maddesinin ikinci bendinde belirtildiği üzere, Genel Müdürlük mülkiyetinde bulunan gayrimenkullerin bir yıldan fazla süreli kira, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi veya tahsis yöntemlerinden biriyle üçüncü şahıslara devri ile ilgili hususların adı geçen Yönetmeliğin kapsamında yer almadığını, tesislerin bir yıldan uzun süreli olarak kiraya verilmesi ve protokollerinden kaynaklanan gelirlerinin takibi konularının Daire Başkanlıklarına ait olmayıp, Spor Genel Müdürlüğüne Ait Taşınmazların İdaresi Hakkında Yönetmelik çerçevesinde Tesisler Dairesi Başkanlığınca yürütüldüğünü, bu nedenle yargı raporuna ilişkin sorumlu olmadığını ifade etmiş ise de,

Gerek …………. Genel Müdürlüğünce oluşturulmuş Hizmet Envanterinde, gerek ise 2011 yılı …………. Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporunda …………. Genel Müdürlüğü birimleri ile yapacağı görevler yer almakta olup, burada,

“Gençlik hizmetleri ve spor il müdürlükleri kullanımında bulunan gençlik, spor saha ve tesisleri ile gelir getirici diğer gayrimenkullerin işletilmesiyle ilgili iş ve işlemlerin mevcut mevzuat çerçevesinde yürütülmesini sağlamak”, “Reklam, yayın, giriş ücret ve esasları ile sponsorluk konularında gerekli talimatların hazırlanmasını sağlamak, bu bağlamda reklam, yayın ve sponsorlukla ilgili iş ve işlemleri yürütmek” ve “Gençlik ve spor tesislerine verilecek isimlerle ilgili çalışmaları yürütmek” Spor Kuruluşları Dairesi Başkanlığı ile anılan daire başkanlığına bağlı İşletmeler Şube Müdürlüğünün görevleri ile yapacağı iş ve işlemler arasında sayılmıştır.

Gençlik Ve Spor Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı Personel Görev, Yetki, Sorumluluk, Çalışma Usul ve Esasları Yönergesinin “Gençlik ve Spor İl Müdürü” başlıklı 7 nci maddesinde,

“Görev ve yetkileri,

…

7.10.Mevzuatı gereğince illerin her türlü gelirinin zamanında ve usulüne uygun bir şekilde takip ve tahsilini ilgili şube müdürü ile birlikte yapmak,

Sorumlulukları,

Görevlerini ve kendisine verilen diğer işleri zamanında ve usulüne uygun olarak yapmakla yükümlüdür. Görevlerin yapılmasında, işin gereklerine, çalışma esaslarına, verimlilik ölçülerine, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve emirlere aykırı davranışlardan, kasıt, ihmalinden doğacak sonuçlardan sorumludur.”,

“İdari Ve Mali İşlerden Sorumlu Şube Müdürü” başlıklı 9 uncu maddesinde,

“Görev ve yetkileri,

…

9.28.Mevzuat gereğince illerin her türlü gelirinin zamanında ve usulüne uygun bir şekilde takip ve tahsilini sağlamak,

…

Sorumlulukları,

Görevlerini ve kendisine verilen diğer işleri zamanında usulüne yapmakla yükümlüdür. Görevlerin yapılmasında, işin gereklerine, çalışma esaslarına, verimlilik ölçülerine, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve emirlere aykırı davranışlardan, kasıt, ihmal ve ilgisizlikten doğacak sonuçlardan sorumludur.”,

“Muhasebeci” başlıklı 17 nci maddesinde,

“Görev ve yetkileri,

…

17.4.Mevzuat uyarınca, müsabaka hâsılatının taksimi, il ve federasyon hisselerini ayırarak kayda geçirmek, göndermek ve diğer gelirlerin tahsilini sağlamak,

17.8.İl ve ilçe gelir ve alacaklarını ilgili mevzuat uyarınca takip ve tahsil etmek,

…

Sorumlulukları,

Görevlerini ve kendisine verilen diğer işleri zamanında yapmakla yükümlüdür. Görevlerin yapılmasında, işin gereklerine, çalışma esaslarına, verimlilik ölçülerine, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve emirlere aykırı davranışlardan, kasıt, ihmal ve ilgisizlikten doğacak sonuçlardan sorumludur.”,

Denilmek suretiyle illerde görev yapan Gençlik ve Spor İl Müdürü, İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Şube Müdürü ile Muhasebecinin görev ve sorumlulukları belirtilmiştir.

Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin “Gelirlerin tahakkuku, gelir ve alacakların takip ve tahsili” başlıklı 17 nci maddesinde,

İdare gelirlerinin tahakkuku, gelir ve alacakların takibi ve genel bütçe kapsamı dışında kalan idarelerde bu gelir ve alacakların tahsil işlemlerinin, ilgili mevzuatında özel bir düzenleme bulunmadığı takdirde, strateji geliştirme birimleri tarafından yürütüleceği,

İdarelerin işlemleri sonucunda, herhangi bir gelir tahakkuku veya gelir ve alacakların takip ve tahsilini gerektiren bir durumun ortaya çıkması halinde, gereğinin yapılması amacıyla ilgili birim tarafından strateji geliştirme birimlerine bildirileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu itibarla, İl Müdürlüklerinin tüzel kişiliği ve kendilerine özgü malvarlığı ve geliri bulunmadığından, İl Müdürlükleri ile ilgili personel (Gençlik ve Spor İl Müdürü, İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Şube Müdürü, Muhasebeci ile Tesis Amiri) kendilerine Genel Müdürlük talimatıyla verilen görevlerin yerine getirilmesinden, hasılat, reklam, kira ve işletme ile ilgili Genel Müdürlüğe ait gelirlerin takip ve tahsil edilmesinden, tahsil edilen tutarların Genel Müdürlük hesabına yatırılmasından müteselsilen sorumludur.

Diğer taraftan, tesislerin kulüplere kiralama, intifa hakkı tesisi veya bedelsiz tahsis yoluyla devredilmesi sözleşmeleri kulüpler ile Genel Müdürlük arasında düzenlendiğinden, sözleşme şartlarının yerine getirilmemesi halinde fesih dahil diğer hükümleri uygulama görevi de Genel Müdürlüğe aittir. İl müdürlükleri sadece sözleşme şartlarının yerine getirilmesi hususlarını denetlemekle ve Sözleşme şartlarının kulüplerce yerine getirilmemesi halinde durumu Genel Müdürlüğe tutanakla ve belgesi ile haber vermekle yükümlüdür.

Nitekim savunmalarda, “Sözü edilen gelirlerin takip ve tahsil edilmesi hususunda, …………. İl Müdürlükleri muhtelif tarihlerde çıkartılan genelgeler ile düzenlenen toplantı ve seminerlerle uyarılmıştır.” denilerek, İl müdürlüklerinin Genel Müdürlük adına gelirleri takip ve tahsil etmeleri gerektiği ifade edilmiştir.

Açıklanan gerekçeler doğrultusunda, gelirin genel müdürlük geliri olduğu, genel müdür ile görevlendirdiği personelinde bu işlemleri yapmakla mükellef olması dolayısıyla, Genel Müdür, Spor Kuruluşları Daire Başkanı, Gençlik Hiz. ve Spor İl Md., Tesisler/İşletmeler Şb. Md., İdari ve Mali İşler Şb. Md. ve Muhasebeci 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 7’nci maddesi, 5018 sayılı Kanunun 8, 9 ve 11’inci maddeleri ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Taşra Teşkilatı Bütçe, Muhasebe ve Bilet Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde gelirlerin tahakkuk ve tahsilinden sorumludurlar.

Ancak, 2011 yılı …………. Genel Müdürlüğü hesabının incelenmesinde, Mülkiyeti …………. Genel Müdürlüğü’ne ait olup 3289 sayılı Kanunun Ek-11 inci maddesi hükümleri doğrultusunda kullanım hakkı …………. Spor Kulübüne verilen tesis adının idare izni alınmadan değiştirilerek, tesise reklam niteliğinde ad verildiği, yapılan sponsorluk sözleşmesi karşılığında adı geçen spor kulübünün …………. TL gelir elde ettiği, mevzuat hükümleri uyarınca, tesislere isim verilmesi sonucu elde edilen gelirin % 25’inin …………. Genel Müdürlüğü bütçesine gelir kaydedilmesi gerektiği halde bu yükümlülüğün yerine getirilmediğinin tespit edilmesi üzerine, sorumlular tarafından dava açılmak suretiyle tahsil sürecinin başladığı bildirilen söz konusu genel müdürlük gelirlerine ilişkin olarak, il müdürlüğü tarafından tahsilata ilişkin bir belge gönderilmediği gibi Genel Müdürlük tarafından da bu güne kadar muhasebe sistemine alacak tahakkukuna ilişkin herhangi bir kayıt yapılmamıştır.

Öte yandan, …………. İl Müdürlüğünde görev yapan sorumlular savunmalarında, …………. AŞ. İle …………. Spor Kulübü arasında imzalanan sözleşme uyarınca kulüp tarafından elde edilen gelirin % 25 'nin tahsili için …………. Asliye Hukuk Mahkemesinde …………. esas sayılı dosya ile açılan davada, …………. tarihli celsede davanın reddine karar verildiğini, ancak bugüne kadar gerekçeli karar yazılmadığını, …………. Spor Kulübünden alınan …………. tarih ve …………. yevmiye kayıtlı ihtarnamenin 3 üncü maddesinde de, …………. Stadının isim hakkı bedelinin % 25' lik kısmının tahsili hususunun lehlerine çıktığını ifade etmişlerdir.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun “Kamu zararı başlıklı 71 inci maddesinde, “Kamu zararı, kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.

Kamu zararının belirlenmesinde,

…

e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,

…

Esas alınır.

…” denilmektedir.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesine göre çıkarılan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Kamu zararının oluştuğu tarih” başlıklı 17/d maddesinde de, kamu zararının, İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması hallerinde, söz konusu işlemin zaman aşımına uğradığı tarihte oluşmuş kabul edileceği belirtilmektedir.

Yukarıda anılan mevzuat hükümleri ile yapılan açıklamalar uyarınca, Mülkiyeti …………. Genel Müdürlüğü’ne ait olup 3289 sayılı Kanunun Ek-11 inci maddesi hükümleri doğrultusunda kullanım hakkı …………. Spor Kulübüne verilen tesis adının idare izni alınmadan değiştirilerek, tesise reklam niteliğinde ad verilmesi, yapılan sponsorluk sözleşmesi karşılığında adı geçen spor kulübünün …………. TL gelir elde ettiği, söz konusu tesise isim verilmesi sonucu elde edilen gelirin …………. Genel Müdürlüğü bütçesine gelir kaydedilmemesi sonucu …………. TL kamu zararına neden olunduğu ileri sürülmekte ise de, 2011 yılı kurum geliri henüz zamanaşımına uğramadığından, bu nedenle belirtilen kamu görevlilerine sorumluluk atfetmek de mümkün olmadığından, Sayıştay yargılaması açısından henüz kamu zararı niteliğini kazanmamış olan …………. TL ile ilgili olarak ilişilecek bir husus bulunmadığına,

………….,

oybirliğiyle,

Karar verildi.




Full & Egal Universal Law Academy