Mülkiyeti üniversiteye ait bazı taşınmazların kiralanması.



Üniversiteye ait bazı gayrimenkullerin kiraya verilmesi işlemlerinin Katma Değer Vergisine tabi tutulmadığı görülmüştür.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler” başlıklı 1’inci maddesinin birinci fıkrasının 3/f bendinde, “Gelir Vergisi Kanununun 70 nci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması” işlemlerinin Katma Değer Vergisine tabi olduğu belirtilmiştir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun “Gayrimenkul sermaye iradının tarifi” başlıklı 70 inci maddesinde:

“Aşağıda yazılı mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır:

1. Arazi, bina (Döşeli olarak kiraya verilenlerde döşeme için alınan kira bedelleri dahildir.), maden suları, menba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl istihsal yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar ve bunların mütemmim cüzileri ve teferruatı,

2. Voli mahalleri ve dalyanlar,

3. Gayrimenkullerin, ayrı olarak kiraya verilen, mütemmim cüzileri ve teferruatı ile bilumum tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri,

4. Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar,

5. Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, ihtira beratı (İhtira beratının mucitleri veya kanuni mirasçıları tarafından kiralanmasından doğan kazançlar, serbest meslek kazancıdır.), alameti farika, marka, ticaret unvanı, her türlü teknik resim, desen, model, plan ile sinema ve televizyon filmleri, ses ve görüntü bantları,sanayi ve ticaret ve bilim alanlarında elde edilmiş bir tecrübeye ait bilgilerle gizli bir formül veya bir imalat usulü üzerindeki kullanma hakkı veya kullanma imtiyazı gibi haklar (Bu hakların kullanılması için gerekli malzeme ve teçhizat bedelleri de gayrimenkul sermaye iradı sayılır.),

………”

denilmektedir.

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “İstisnalar” başlıklı İkinci Kısmının “Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar” başlıklı Altıncı Bölümünde yer alan 17’nci maddenin 4’üncü fıkrasının (d) bendinde ise “iktisadi işletmelere dâhil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri” Katma Değer Vergisinden istisna edilmiştir.

Yukarıda belirtilen hükümler uyarınca, kural olarak gayrimenkullerin kiralanması Katma Değer Vergisine tabi olmakla birlikte, iktisadi işletmelere dâhil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemleri istisna kapsamındadır.

……… Üniversitesinin bahse konu kiraya verme işlemleri, 193 sayılı Kanunun 70 inci maddesinin (5) numaralı bendi kapsamında işletme hakkının kiralanması olarak nitelendirilemez. Zira noter onaylı Kira Kontratolarında, yapılan kiralamaların gayrimenkul kiralaması olduğu görülmektedir. Sözleşmede, kiralanan gayrimenkulün kullanım amacının belirtilmesi ya da sınırlandırılması da, o kiralamanın gayrimenkul kiralaması olma vasfını değiştirmez. Söz konusu Kira Kontratolarında, “Bu kontrat 2886 sayılı yasaya göre düzenlenmiş olup Taşınmaz Mal Kira Şartnamesi işbu sözleşmenin tabii ekidir.” denilmiş ve Kontratoya ekli yine noter onaylı kira şartnameleri ve kira sözleşmeleri de, “Taşınmaz Mal Kira Şartnamesi” ve “Taşınmaz Mal Kira Sözleşmesi” başlığı altında, taşınmaz mal kiralamasını esas alan bir çerçevede düzenlenmiştir.

Sonuç olarak, raporda ……. TL olarak belirtilmiş olan ve yeniden yapılan hesaplama sonucu …… TL olduğu anlaşılan söz konusu işlemlerin, işletme haklarının kiraya verilmesi değil, iktisadi işletme niteliği bulunmayan ……… Üniversitesinin gayrimenkullerinin kiraya verilmesi işlemleri olduğu anlaşıldığından, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin 4’üncü fıkrasının (d) bendi hükmüne göre istisna kapsamındaki bu işlemlerin Katma Değer Vergisine tabi tutulmamasında mevzuata aykırılık olmadığına ve …….. TL için ilişilecek bir husus bulunmadığına Üye ………..’ın karşı oyu ile oyçokluğuyla,

Azınlık Görüşü: Şartname ve sözleşmelerinde kafe, kafeterya, otopark, pastane, kırtasiye, büfe vs. olarak kullanılması şartıyla üniversite tarafından kiraya verilen taşınmazların kiralama işlemlerinde işletme hakkının kiraya verilmesi söz konusu olduğundan, 3065 sayılı KDV Kanununun 1’inci maddesinin 3’üncü bendinin (f) fıkrasına göre kira bedeli üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.

Bu itibarla, üniversiteye ait taşınmazların KDV hariç kiralanması sonucu oluşan toplam …… TL. tutarındaki kamu zararının …… TL’si tahsil edildiğinden bu miktar için ilişik kalmadığına, geriye kalan ……. TL’nin ise sorumlulara ödettirilmesine karar verilmesi gerekir.






Full & Egal Universal Law Academy