Sayıştay 2. Daire - Karar No: 35080 - Yüksek Öğretim Kurumları - Kamu İdaresi: Yüksek Öğretim Kurumları
Karar Dilini Çevir:




A) İhale yöntemi uygulamadan, fiyat araştırması yapılmadan, komisyon oluşturulmaması ve ortalama rayiç bedelin altında kiraya verilmesi.

B) Kesin teminat alınmaması ve damga vergisi kesilmemesi.





A) 2886 sayılı Kanunun:

“Kapsam” başlıklı 1 inci maddesinde,

“Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.

Birinci fıkrada sayılan daire ve idarelere bağlı döner sermayeli kuruluşlar ile özel kanunlarla veya özel kanunların vermiş olduğu yetkiyle kurulmuş bulunan fonların yukarıda belirtilen işlerinin nasıl yapılacağı Maliye Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikte belirtilir.”

“İlkeler” başlıklı 2 nci maddesinde,

“Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır.”

“Tahmin edilen bedelin tespiti” başlıklı 9 uncu maddesinde,

“Tahmin edilen bedel, idarelerce tespit edilir veya ettirilir. İşin özelliğine göre gerektiğinde bu bedel veya bu bedelin hesabında kullanılacak fiyatlar belediye, ticaret odası, sanayi odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulur. Tahmin edilen bedel, bunun dayanaklarının da eklendiği bir hesap tutanağında gösterilir ve asıl evrak arasında saklanır. Bu bedel gerektiğinde ihale komisyonlarınca tahkik ettirilir.

Ancak, yapım işlerinde bu işler için kanunların verdiği yetkiye dayanılarak ilgili dairelerce tespit edilmiş birim fiyatları varsa, bunlar uygulanır.”

“İhalenin sözleşmeye bağlanması” başlıklı 53 üncü maddesinde ise,

“Bütün ihaleler bir sözleşmeye bağlanır. Sözleşme, idare adına ita amiri tarafından imzalanır.

Bu Kanunda belirtilen özel hallerde sözleşme yapılması zorunlu değildir.”

Hükümleri yer almaktadır.

Yapılan denetimlere kanıtlayıcı belge olmak üzere ………. Sanayi Odasından yazılı olarak alınan bilgi ve belgeden benzer yerlerin yıllık kira bedelinin …….. TL olduğu anlaşılmış olup bu bedelin altında …….. TL’ye kiraya verilmesi mümkün değildir.

Bu itibarla, Üniversiteye ait yerin ihale usullerine uyulmadan sadece Rektör imzası ile ortalama asgari rayiç bedelin altında ihalesiz ……… İletişim A.Ş.’ye 2 yıllığına kiraya verilmesi sonucu oluşan ……. TL tutarındaki kamu zararının Üst Yönetici (Rektör) ………..’dan tek başına,

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizi ile birlikte tazminine, Daire Başkanı ………. ile Üye ……….’ın karşı oyları ile oyçokluğuyla,

Azınlık Görüşü: GSM şirketine üniversite bünyesinde baz istasyonu kurulmasına izin verildiği, kira bedelinin ilgili mevzuat çerçevesinde bedel tahmini yapılıp ihale komisyonu marifetiyle belirlemek yerine üst yöneticinin ilgili firma ile sözleşme imzalaması suretiyle belirlenmesinin mevzuata aykırı olduğu ifade edilmiştir.

Yukarıdaki usulün mevzuata aykırı olduğu açık olmakla birlikte fazla ödemenin yalnızca Eskişehir Sanayi Odasından alınan ve benzer yerlerdeki kira bedeli ile karşılaştırılarak hesaplandığı anlaşılmaktadır.

Fazla ödemenin (gelir kaybının) hesaplanmasının ve başkaca objektif bir veriye dayanmaması nedeniyle tazmin hükmü verilmemesi gerekir.



B) 2886 sayılı İhale Yasasının Kesin Teminat başlıklı 54. maddesinde,

“Taahhüdün, sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşme yapılmasından önce müşteriden kira ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ihalelerinde bir yıllık ihale bedeli üzerinden %6 oranında kesin teminat alınır.

Sözleşmenin yapılmasından sonra geçici teminat iade edilir.”

Denilmektedir.

Ayrıca 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli I sayılı tabloda, kira mukavelenameleri (mukavele süresine göre kira bedeli) üzerinden binde 1,5 oranında sözleşme damga vergisi kesileceği kararlaştırılmıştır.

Yapılan inceleme sonucunda, ………….. Kampüsü ile …………. Kampüsü içerisinde …….. GSM alt yapı sistemine ait radyo baz istasyonu ile ses ile data ve görüntü aktarımına yarayan sistemlerin 2 farklı yerde kurulması ve kullanılmasına ilişkin kiralama işinde ……. TL tutarındaki kesin teminat ile …. TL tutarındaki sözleşme damga vergisi tahsil edilmemesi sonucu oluşan toplam …….. TL tutarındaki kamu zararının, kesin teminata ilişkin ……. TL’lik kısmı tahsil edildiğinden konu hakkında ilişik kalmadığına oybirliğiyle,

Sözleşme damga vergisinin tahsil edilmemesine ilişkin …. TL’nin Üst Yönetici (Rektör) ………..’dan tek başına,

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 53 üncü maddesi gereği işleyecek faizi ile birlikte tazminine oybirliğiyle,






Full & Egal Universal Law Academy