Sayıştay 1. Daire - Karar No: 10240 - Özel İdareler - Kamu İdaresi: Özel İdareler
Karar Dilini Çevir:




Yemek Yardımı



657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Yiyecek yardımı” başlıklı 212 nci maddesine dayanılarak Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırladığı Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinin,

3 üncü maddesinde,

“Yiyecek yardımı yemek verme şeklinde yapılır. Bu yardım karşılığında nakden bir ödemede bulunulmaz.

Yiyecek yardımı haftalık çalışma süresi 40 saati aşmayan yerlerde öğle yemeği olarak verilir. Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan memurlara, görevlerinin diğer yemek saatlerinde de devam etmesi şartıyla üç öğüne kadar yemek verilebilir.”



4 üncü maddesinde,

“Yiyecek yardımının gerektirdiği giderler, yemek maliyetlerinin yarısını aşmamak üzere, bu Yönetmelik kapsamına dahil memur kadrosu adedine göre kurum bütçelerine konulacak ödeneklerle karşılanır.

Ödenek dağıtımı yemek servisi kurulacak kurumdaki memur sayısı dikkate alınmak suretiyle yapılır.

Yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı yemek yiyenlerden alınır. 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun'a göre tayın bedeli verilen personel ile sözleşmeli olarak çalıştırılanların, bu Yönetmeliğe göre yiyecek yardımı yapılan yemek servislerinde yemek yemeleri halinde, yemek bedelinin tamamı kendilerinden alınır.”

5 inci maddesinde,

“Kurum bütçelerine yiyecek yardımı karşılığı olarak konulan ödenek, memurlara yemek vermek üzere kurulan yemek servisi, yardım sandığı, dernek veya bu mahiyetteki kuruluşa ödenir.

Yemek servisi, yiyecek yardımından faydalanabilecek personel sayısının asgari 50 olması ve yemekhane için elverişli yer bulunması şartıyla atamaya yetkili amirin onayı ile kurulabilir.

Yemek servisi için gerekli bina, tesis ve demirbaş eşya kurumlarca sağlanır. Bunlara karşılık memurlardan ücret alınmaz.”

9 uncu maddesinde,

“Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin uygulanmasında, kurum kadrolarında olup, yemek servisinde görevlendirilen personel giderleri kira, amortisman, su, elektrik ve havagazı giderleri yemek maliyetine dahil edilmez.”

Hükümlerine yer verilmiştir.

Söz konusu mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde memurlara yiyecek yardımının yemek verme şeklinde yapılacağı, bu yardım karşılığında nakden bir ödemede bulunulamayacağı, yemek bedelinin, maliyetin yarısını aşmamak üzere kurum tarafından geri kalanın ise memur tarafından karşılanacağı anlaşılmaktadır.

İl Özel İdaresi memurlara yapacağı öğle yemeği yardımını yemek verme şeklinde yapmak yerine, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre yemek hizmeti satın alınması yolu ile ve her bir memura aylık yemek bedelinin yüklendiği şifreli elektronik yemek kartı vermek şeklinde yerine getirmiştir. Yemek yardımından faydalanan memurlardan 11.01.2011 tarih ve 27812 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2 sıra no’lu Bütçe Uygulama Tebliğinde yer alan yemek katkı bedelleri de kesilmiştir.

Kurumun söz konusu uygulamaları yasal düzenlemelere uygun olmamakla birlikte yemeğin kurum tarafından verilmesi ile ihale yoluyla satın alınması arasında kamunun aleyhine bir fark oluşup oluşmadığı tespitinin yapılmadığı için hesaplanmış bir kamu zararının varlığından bahsedilemeyecektir. Ancak yemek yardımı ile ilgili düzenlemelerin zamanla ortaya çıkan yeni duruma uygun olarak tekrar gözden geçirilmesi ihtiyacının varlığı da açıktır.

Bu konuda yeni hukuki düzenlemelere ihtiyaç olduğu konusu ilgili mercilere daha önce bildirilmiş olduğundan bu konuda tekrar karar alınmasına gerek bulunmadığına,

Üye … ve üye …’ın,

“657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Yiyecek yardımı” başlıklı 212 nci maddesinde, “Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esaslar Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırlıyacakları bir yönetmelik ile tesbit olunur.” hükmü yer almaktadır. Mezkur madde gereğince yürürlüğe konulmuş olan Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği’nin “Yardım Şekli” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise, “Yiyecek yardımı yemek verme şeklinde yapılır. Bu yardım karşılığında nakten bir ödemede bulunulmaz.” hükmü yer almaktadır.

Söz konusu düzenleme gereğince, nakden ödeme olarak sayılabilecek şekilde her memura aylık yemek bedelinin yüklendiği ve yüklenici ile anlaşması olan ve yemek hizmeti sunmayan market gibi işyerlerinde de kullanılabilen “elektronik yemek kartı” verilmek suretiyle yemek yardımı yapılmasına imkan bulunmamaktadır.

Bu nedenle İl Özel İdare bütçesinden 2011 yılında memurlara yiyecek yardımı adı altında elektronik yemek kartı kullandırılarak ödenen … TL tutarın sorumlularından müştereken ve müteselsilen tazmini gerekir.”

Şeklindeki karşı oyları ile ve oy çokluğuyla






Full & Egal Universal Law Academy